Bài 15. Chiếc lược ngà

Nhiệt liệt chào mừng
thầy, cô giáo về dự giờ
NG? VAN 9
1/ Nêu khái quát nội dung văn bản “Lặng lẽ Sa Pa”?
2/ Vì sao trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” tác giả Nguyễn Thành Long lại không đặt tên cho các nhân vật của mình – kể cả nhân vật chính?

Trả lời:
Không đặt tên cho nhân vật nào trong truyện , tác giả muốn nói về những người vô danh lặng lẽ, mê say cống hiến, không cần ai biết đến. Họ gồm đủ mọi lứa tuổi, làm mọi ngành nghề. Họ có thể ở ngay Sa-pa hoặc là khách của Sa Pa.
Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi
Nội dung văn bản: Lặng lẽ Sa Pa là câu chuyện về cuộc gặp gỡ với những con người trong một chuyến đi thực tế của nhân vật ông họa sĩ. Qua đó, tác giả thể hiện niềm yêu mến đối với những con người có lẽ sống cao đẹp đang lặng lẽ cống hiến quên mình cho Tổ quốc.
TIẾT 70: CHIẾC LƯỢC NGÀ
Nguyễn Quang Sáng

TI?T 70: Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng
I.Tìm hiểu chung:
1- Tác giả:
Nguy?n Quang Sỏng quờ ? An Giang, l� nh� van m� cu?c s?ng v� sỏng tỏc g?n li?n v?i vựng d?t Nam b? trong hai cu?c khỏng chi?n ch?ng th?c dõn Phỏp,d? qu?c Mi v� sau hũa bỡnh (1975).


Hỏi: Nguyễn Quang Sáng có những tác phẩm nổi tiếng nào?
Tác phẩm tiêu biểu:
- Người quê hương
- Mùa gió chướng
- Cánh đồng hoang.
Hỏi: Năm 2000 ông nhận được giải thưởng gì?
Giải thưởng Hồ Chí Minh
về Văn học nghệ thuật.
TI?T 70: Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng
I.Tìm hiểu chung:
1.Tác giả:
- Nguy?n Quang Sỏng quờ ? An Giang, l� nh� van m� cu?c s?ng v� sỏng tỏc g?n li?n v?i vựng d?t Nam b? trong hai cu?c khỏng chi?n ch?ng th?c dõn Phỏp,d? qu?c Mi v� sau hũa bỡnh (1975).


2. Tác ph?m
Văn bản Chiếc lược ngà được viết vào năm nào?
- Chi?c lu?c ng� du?c vi?t v�o nam 1966 khi tỏc gi? dang ho?t d?ng ? chi?n tru?ng Nam B? th?i kỡ khỏng chi?n ch?ng Mi c?u nu?c.
Đoạn trích này nằm ở phần nào của truyện?
- Vị trí đoạn trích: nằm ở phần giữa truyện.
TI?T 70: Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng
Đọc - hiểu văn bản
Kể tóm tắt văn bản:
Nhìn tranh vẽ kÓ tãm t¾t néi dung ®o¹n trÝch
Ông Sáu về thăm gia đình. Bé Thu không nhận ba vì vết thẹo trên mặt.
Thu nhận ra ba cũng là lúc ông Sáu phải ra đi.
Ông Sáu dồn hết tình cảm vào làm chiếc lược ngà
Trước lúc hi sinh, ông còn kịp đưa cây lược cho người bạn
Tóm tắt doạn trích: Ông Sáu xa nhà đi kháng chiến. Mãi đến khi con gái lên 8 tuổi, ông mới có dịp về thăm nhà, thăm con. BéThu không nhận cha vì vết sẹo trên mặt khiến ba em không giống với người trong bức ảnh chụp mà em đã biết. Em đối xử với ba như người xa lạ. Đến lúc Thu nhận ra cha, tình cha con thức dậy mãnh liệt trong em thì cũng là lúc ông Sáu phải ra đi. Ở khu căn cứ người cha dồn hết tình cảm nhớ thương yêu quí đứa con vào việc làm một chiếc lược bằng ngà voi để tặng con như lời đã hứa trước lúc lên đường.Trong một trận càn, ông hi sinh. Trước lúc nhắm mắt ông còn kịp trao cây lược cho người bạn.
TI?T 70: Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng
Hỏi: Theo em tình huống nào đã bộc lộ sâu sắc và cảm động tình cha con của ông Sáu và bé Thu?

* ? khu can c?, ụng Sỏu d?n t?t c? tỡnh yờu
thuong v� mong nh? v�o vi?c l�m cõy lu?c
ng� d? t?ng con, nhung ụng dó hi sinh khi
chua k?p trao mún qu� ?y cho con gỏi.
* Hai cha con gặp nhau sau tám năm xa cách, nhưng thật trớ trêu là bé Thu không nhận ra cha, đến lúc em nhận ra và biểu lộ tình cảm thắm thiết thì ông Sáu lại phải ra đi. Đây là tình huống cơ bản của truyện.
TI?T 70: Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng
TI?T 70: Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng
I. Tỡm hi?u chung
II. Phân tích
1. Nỗi niềm của người cha.
a. L?n d?u tiờn g?p con.
Hỏi: Tìm những chi tiết miêu tả hành động tâm trạng của nhân vật ông Sáu khi mới về
đến nhà?
+ Cái tình người cha cứ nôn nao trong ông, thuyền chưa kịp cập bến, ông Sáu đã nhảy thót lên bờ .
+ Anh vừa bước vừa khom người đưa tay đón chờ con, không ghìm nổi xúc động.
+ Khi con khóc thét, vụt chạy đi ông đứng sững lại đó, nỗi đau đớn khiến mặt ông sầm lại, hai tay buông xuống như bị gãy.
Thuyền còn chưa cập bến, ông Sáu đã nhảy thót lên bờ, vừa gọi vừa chìa tay đón con
háo hức gặp con
TI?T 70: Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng
I. Tỡm hi?u chung
II. Phân tích
1. Nỗi niềm của người cha
a. L?n d?u tiờn g?p con
b. Những ngày đoàn tụ.
Hỏi: Những ngày ở nhà ông Sáu đã làm gì để thể hiện tình cảm của mình đối với con?
-Trong ba ngày phép ông không đi đâu xa lúc nào cũng vỗ về con, mong được nghe một tiếng ba của con bé nhưng con bé cứng đầu không chịu gọi, dù rơi vào thế bí.
- Đến bữa ăn ông gắp cho con miếng trứng cá nhưng nó hất ra, buồn giận không kịp suy nghĩ ông đã đánh mắng con.
- Buổi chia tay, ông đau khổ bất lực chào con, sợ con lại giẫy nẫy.
- Khi con bất ngờ gọi ba, ông sung sướng cảm động hạnh phúc vô cùng.
Ông quan tâm, suốt ngày luôn luôn bên cạnh con, vỗ về và chờ đợi con gái gọi mình là ba.
- Khi chia tay với con tình cảm của ông Sáu như thế nào?
TI?T 70: Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
1. Nỗi niềm của người cha
a. L?n d?u tiờn g?p con
b. Những ngày đoàn tụ
c. Những ngày xa con
Hỏi: Lúc ở chiến khu ông Sáu đã ân hận điều gì?
Càng nhớ con ông càng day dứt ân hận vì đã đánh con
Hỏi: Ông đã thực hiện lời hứa gì với bé Thu?
- Quyết tâm làm chiếc lược ngà như lời hứa với con
- Chiếc lược làm xong như gỡ rối tâm trạng ông được phần nào, nhớ con ông mang lược ra ngắm.
Hỏi: Trước lúc hy sinh ông Sáu đã làm gì?
Móc cây lược ngà trong túi trao cho người bạn và người chiến sĩ ấy chỉ yên lòng ra đi khi biết chiếc lược sẽ được chuyển tận tay con gái.
Nhớ con, ân hận vì đã đánh con. Ông thực hiện lời hứa với con, làm cây lược ngà và chỉ yên lòng ra đi khi biết chiếc lược sẽ được chuyển tận tay con gái.
TI?T 70: Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng
I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
1. Nỗi niềm của người cha
a. L?n d?u tiờn g?p con
b. Những ngày đoàn tụ
c. Những ngày xa con
Ông Sáu là người cha chiến sĩ có tình phụ tử thiêng liêng sâu nặng trong cảnh ngộ éo le của chiến tranh.
Hỏi: Qua việc tìm hiểu phân tích nỗi niềm hành động của người cha trong ba thời điểm, em có nhận xét gì về nhân vật ông Sáu ?
Với cách miêu tả nội tâm đặc sắc, cách tạo tình huống truyện bất ngờ, tác giả đã giúp người đọc cảm nhận được nỗi niềm của một người cha chiến sĩ thương con sâu nặng trong cảnh ngộ éo le của chiến tranh.
TI?T 70: Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng
LUYỆN TẬP
Dúng vai nhõn v?t ụng Sỏu k? l?i do?n t?: "D?n lỳc du?c v? cỏi tỡnh .... kờu thột lờn Mỏ! Mỏ!"
TIẾT 70: ChiÕc l­îc ngµ - NguyÔn Quang S¸ng
Phân tích hình ảnh nhân vật bé Thu để thấy niềm khao khát tình cha của người con.
Hướng dẫn học ở nhà
1. Luyện đọc thêm và tóm tắt văn bản
2. Học bài và hoàn thành bài tập vào vở
3. Soạn tiếp:
chân thành cảm ơn quý thầy, cô
và học sinh đến dự !