Bài 15. Chiếc lược ngà

Trường: THCS Tuy Lai
SẢN PHẨM DỰ THI
NGÀY HỘI CNTT LẦN THỨ II – HUYỆN MỸ ĐỨC
Gv: Bùi Thị Dung
Lĩnh vực : Ngữ Văn - Lớp 9
Cuộc g
Tuần 15 – Tiết 71 . Văn bản : CHIẾC LƯỢC NGÀ
(Trích)
(Nguyễn Quang Sáng)
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
- Nguyễn Quang Sáng (bút danh Nguyễn Sáng) sinh 12/1/1932, m?t 13/2/2014 quê ở huyện Chợ Mới, tỉnh An Giang.
- Ông là nhà văn đã từng tham gia hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ cứu nu?c.
Tuần 15 – Tiết 71 . Văn bản : CHIẾC LƯỢC NGÀ
(Trích)
(Nguyễn Quang Sáng)
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
- Nguyễn Quang Sáng (bút danh Nguyễn Sáng) sinh 12/1/1932, m?t 13/2/2014 quê ở huyện Chợ Mới, tỉnh An Giang.
- Ông là nhà văn đã từng tham gia hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ cứu nu?c.
Tuần 15 – Tiết 71 . Văn bản : CHIẾC LƯỢC NGÀ
(Trích)
(Nguyễn Quang Sáng)

+ Truyện ngắn: "Con chim vàng" (1957),
"Chiếc luợc ngà" (1966).
+ Truyện vừa: "Câu chuyện bên trận địa pháo"
(1966), "Cái áo thằng hình rơm" (1975).
+ Tiểu thuyết: "Nhật kí người ở lại" (1962),
"Dòng sông thơ ấu" (1985).
+ Kịch bản phim: "Mùa gió chuớng" (1977)
"Cánh đồng hoang" (1978).
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
Tuần 15 – Tiết 71 . Văn bản : CHIẾC LƯỢC NGÀ
(Trích)
(Nguyễn Quang Sáng)

- Cốt truyện hấp dẫn, tình huống bất ngờ hợp lí.
- Ngôn ngữ mang đậm màu sắc Nam Bộ nhung cũng rất dễ hiểu.
Tác giả Nguyên An nhận xét: "Truyện ngắn của Nguyễn Quang Sáng thuờng hấp dẫn
nguời đọc bằng những tình huống bất ngờ mà tự nhiên hợp lí, bằng mạch kể chậm rãi, từ tốn mà đuợm chất xung đột của kịch. Ngôn ngữ Nam bộ trong sáng tác của ông cũng vừa phải, có chỗ đậm đặc song vẫn dễ gần".
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:

Tuần 15 – Tiết 71 . Văn bản : CHIẾC LƯỢC NGÀ
(Trích)
(Nguyễn Quang Sáng)
2. Tác phẩm:

I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
- Do?n trớch nằm ? phần giữa của truyện " Chiếc luợc ngà".
- Năm 1966 - khi Nguyễn Quang Sáng đang hoạt động tại chiến truờng Nam Bộ.
“Năm 1966 tôi từ miền Bắc trở vào miền Nam vùng Đồng tháp Mười mênh mông nước trắng. Tôi đi ghe vào sâu trong rừng và sống ở một nhà sàn treo trên cành cây. Lúc đó đoàn giao liên dẫn đường toàn là nữ. Tôi rất có ấn tượng với một cô gái giao liên có chiếc lược ngà màu trắng. Sau khi nghe cô kể chuyện tôi ngồi viết một ngày một đêm là hoàn thành tác phẩm này.”
Tuần 15 – Tiết 71 . Văn bản : CHIẾC LƯỢC NGÀ
(Trích)
(Nguyễn Quang Sáng)
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:


vết sẹo.
nói trống không
với nguời khác.
lúi húi.
cái muôi.
+ Thẹo
+ Nói trổng
+ Lui cui
+ Cái vá
Từ ngữ toàn dân
Tuần 15 – Tiết 71 . Văn bản : CHIẾC LƯỢC NGÀ
(Trích)
(Nguyễn Quang Sáng)
Phương ngữ Nam
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
+ Thẹo
+ Nói trổng
+ Lui cui
+ Cái vá
Tóm tắt văn bản
ễng Sáu xa nhà đi kháng chiến, khi về thăm nhà, bé Thu không nhận ra ba vì vết thẹo trên mặt làm ba em không giống với cỏi hỡnh trong bức ảnh chụp chung với má. Em đối xử với ba như một ngu?i xa lạ.
Đến lúc Thu nhận ra ba, thì cũng là lúc ụng Sáu phải lên đuờng.
ở khu căn cứ ụng Sáu làm một chiếc luợc bằng ngà voi để tặng con. Nhưng ụng đã hi sinh khi chua kịp trao cây luợc cho con.
Tuần 15 – Tiết 71 . Văn bản : CHIẾC LƯỢC NGÀ
(Trích)
(Nguyễn Quang Sáng)
Hai cha con gặp nhau sau tám năm, nhung bé Thu không nhận ra cha .
Đến lúc Thu nhận ra cha thì ông Sáu lại phải ra đi.
Ở khu c¨n cø, «ng S¸u lµm chiÕc lưîc ngµ ®Ó tÆng con, nh­ng «ng ®· hi sinh khi ch­a kÞp trao mãn quµ Êy cho con.
Tình
huống
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
Tuần 15 – Tiết 71 . Văn bản : CHIẾC LƯỢC NGÀ
(Trích)
(Nguyễn Quang Sáng)
I. Tìm hiểu chung:
II.Đọc và tìm hiểu văn bản:
1, Nhõn v?t bé Thu :
“Nghe gọi, con bé giật mình, tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác lạ lùng.”
“Mặt nó bỗng tái đi rồi vụt chạy và kêu thét lên: “Má!Má!”
“Vô ăn cơm!”
“Cơm chín rồi!”
“Con kêu mà người ta không nghe.”
“Cơm sôi rồi, chắt nước giùm cái!”
“Cơm sôi rồi, nhão bây giờ!”
“Nó liền lấy đũa soi vào chén, để đó rồi bất thần hất cái trứng cá ra, cơm văng tung tóe cả mâm”
“…nó nhảy xuống xuồng, mở lòi tói, cố làm cho dây lòi tói khua rổn rảng, khua thật to, rồi lấy dầm bôi qua sông. Nó sang qua nhà ngoại, mét với ngoại và khóc ở bên ấy”
Tuần 15 – Tiết 71 . Văn bản : CHIẾC LƯỢC NGÀ
(Trích)
(Nguyễn Quang Sáng)
I. Tìm hiểu chung:
II.Đọc và tìm hiểu văn bản:
Phản ứng cự tuyệt một cách quyết liệt ấy có phải bé Thu là một con bé hư hay không ? Vì sao?
Thảo luận
1, Nhõn v?t bé Thu :
Tuần 15 – Tiết 71 . Văn bản : CHIẾC LƯỢC NGÀ
(Trích)
(Nguyễn Quang Sáng)
I. Tìm hiểu chung:
II.Đọc và tìm hiểu văn bản:
Bé Thu
1.Nhõn v?t bé Thu:
-Vẻ mặt buồn rầu, đôi mắt không chớp, nó nhìn với vẻ nghĩ ngợi sâu xa.
-Nó kêu thét lên, nhanh như một con sóc, nó chay thót lên và dang hai tay ôm chặt lấy cổ ba nó.
- “Nó hôn ba nó cùng khắp. Nó hôn tóc, hôn cổ, hôn vai và hôn cả vết thẹo dài trên má của ba nó nữa.”
- “…hai tay nó siết chặt lấy cổ, chắc nó nghĩ hai tay không thể giữ được ba nó, nó dang cả hai chân rồi câu chặt lấy ba nó, và đôi vai nhỏ bé của nó run run.”
Tuần 15 – Tiết 71 . Văn bản : CHIẾC LƯỢC NGÀ
(Trích)
(Nguyễn Quang Sáng)
I. Tìm hiểu chung:
II.Đọc và tìm hiểu văn bản;
:

- Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật tinh tế, sâu sắc.


+ Nghệ thuật:
+ Nội dung:
Tiểu kết:

Thu là một cô bé có cá tính mạnh mẽ, tình cảm chân thành, có một tình yêu sâu sắc đối với người cha của em.
Tuần 15 – Tiết 71 . Văn bản : CHIẾC LƯỢC NGÀ
(Trích)
(Nguyễn Quang Sáng)
Trò chơi:
Ai giỏi hơn !
-Chia lớp thành 2 nhóm.
-M?i ô số, mỗi nhóm sẽ cử một đại diện để trả lời (không được cử ngu?i trả lời rồi). Trong khi d?ng d?i mình tr? l?i không du?c nh?c.
-Có 11 ô số trong dĩ: 8 ơ cĩ c�u h?i, 2 ơ may m?n cĩ ph?n thu?ng v� m?t ơ khơng may m?n.
-C�c d?i s? l?n lu?t thay phi�n nhau tr? l?i. Trả lời sai đội còn lại không được trả lời.
Luật chơi
1
10
11
9
8
7
6
5
4
3
2
Lý do chính để bé Thu không tin ông Sáu là ba nó là :
Diễn biến tâm trạng của bé Thu trong những ngày ông Sáu về thăm nhà :
Từ ngạc nhiên sợ hãi bất cần sự giúp đỡ cự tuyệt một cách quyết liệt. .
Nên đánh giá như thế nào về phản ứng tâm lý của bé Thu khi không chịu nhận ông Sáu làm ba ?
A. Đó là phản ứng hoàn toàn tự nhiên của các em bé trong đó có bé Thu .
B. Chứng tỏ bé Thu có cá tính mạnh mẽ và tình cảm chân thành .
C. Chứng tỏ bé Thu có một niềm kiêu hãnh, một tình yêu sâu sắc đối với người ba của em (trong ảnh)
D. Cả A, B, C đều đúng
Trong bữa ăn, khi ông Sáu có cử chỉ bộc lộ tình yêu thương, chăm sóc thì bé Thu đã phản ứng như thế nào ?
Trả lời
Bé Thu lấy đũa soi vào chén, để rồi bất thần hất cái trứng cá ra, cơm văng tung tóe cả mâm. Bị ông Sáu đánh, nó ngồi im cúi gằm xuống…Xuống xuồng qua nhà ngoại, mét với ngoại.
Khi bị dồn vào thế bí buộc phải gọi ba, bé Thu đã phản ứng ra sao ? Qua đó cho thấy điều gì ?

Traû lôøi:
Nói trống không.
- Bất cần sự giúp đỡ .
=> Không chấp nhận anh Sáu là ba mình .
“…Nghe gọi, con bé giật mình, tròn mắt nhìn . Nó ngơ ngác lạ lùng… Con bé thấy lạ quá … Mặt nó bỗng tái đi, rồi vụt chạy và kêu thét lên : Má! Má!...”
Câu hỏi
Em có nhận xét gì về cách miêu tả những chi tiết ấy ?
Trả lời
Miêu tả cụ thể. phù hợp tâm lí trẻ thơ…
Chúc mừng! Ô số may mắn
Khi mới gặp ông Sáu, và lúc ông Sáu gọi mình là con xưng ba thì bé Thu đã có những phản ứng nào ?
Trả lời
“…Nghe gọi, con bé giật mình, tròn mắt nhìn . Nó ngơ ngác lạ lùng… Con bé thấy lạ quá… Mặt nó bỗng tái đi, rồi vụt chạy và kêu thét lên : Má! Má!...”
Ô không may mắn
Qua phần bài học, em thấy bé Thu là người như thế nào?
Trả lời
Bé Thu có cá tính mạnh mẽ, tình cảm chân thành, tình yêu sâu sắc với ba.
Chúc mừng! Ô số may mắn
DẶN DÒ
1: Học xong đoạn truyện này, nhân vật nào để lại trong em ấn tuợng sâu sắc nhất? Vì sao?

2: Đọc lại toàn bộ văn bản.

3: Chuẩn bị cho phần bài học tiếp theo của văn bản.