Bài 14. Việt Nam sau Chiến tranh thế giới thứ nhất

Bài 14:
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH
THẾ GIỚI THỨ NHẤT
KIỂM TRA BÀI CŨ
Em hãy nêu các xu thế phát triển chính của thế giới ngày nay ?
Xu thế hòa hoãn, hòa dịu trong quan
hệ đối ngoại.
Trật tự thế giới
đa cực nhiều
trung tâm đang
hình thành.
Các nước đang ra sức điều chỉnh chiến lược phát triển lấy kinh tế làm trọng điểm
Nhiều khu vực diễn ra xung đột nội chiến,
tranh chấp lãnh thổ
Xu thế
phát triển
của thế giới
sau chiến
tranh lạnh.
Xu thế chung : Hòa bình ổn định,
hợp tác phát triển
VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM 1919 -1930
LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ NĂM 1919 ĐẾN NAY
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT
PHẦN HAI
BÀI 14 :
CHƯƠNG I
TIẾT 16
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT
BÀI 14 :
I - CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP
II - CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ, VĂN HÓA, GIÁO DỤC
III - XÃ HỘI VIỆT NAM PHÂN HÓA
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP.
1.Nguyên nhân :
Nguyên nhân nào Thực dân Pháp thực hiện chương trình khai thác thuộc địa lần 2 ở Việt Nam?
Mục đích của Pháp trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ 2 ở Việt Nam?
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT
BÀI 14 :
- Sau chiến tranh thế giới lần thứ I, Pháp là nước thắng trận nhưng nền kinh tế bị kiệt quệ.
- Mục đích : bù đắp thiệt hại do chiến tranh gây ra.
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP.
* Nông nghiệp :
- Tăng cường đầu tư vốn, chủ yếu vào các đồn điền và cao su.
* Công nghiệp :
? Trong công nghiệp Pháp dùng chính sách nào?
- Chú trọng khai thác mỏ (đặc biệt là than), số vốn tăng, nhiều công ti mới ra đời.
Rạch giá
Bạc Liêu
Phú riềng
Đắc lắc
Hòa bình
Lúa gạo
Cao su
Cà fê
Ca fê
than
Đông triều
Cao bằng
Thiếc, chì kẽm, vonphơram
vàng
Tại sao Pháp lại chú ý đầu tư khai thác cao su và than?
1.Nguyên nhân :
2.Chính sách khai thác của Pháp:
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT
BÀI 14 :
Trong nông nghiệp thực dân Pháp đã làm gì để bóc lột nhân dân ta?
- Đầu tư phát triển công nghiệp nhẹ.
+ Hà Nội (diêm, rượu, gạch ngói, văn phòng phẩm)
+ Hải Phòng (dệt, thủy tinh, xi măng)
+ Nam Định (dệt, rượu)
+ Sài Gòn ( văn phòng phẩm, thuốc lá, gạch ngói
+ Phú Yên (Đường)
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP.
1.Nguyên nhân :
2.Chính sách khai thác của Pháp:
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT
BÀI 14 :
* Nông nghiệp:
* Công nghiệp:
- Chú trọng khai thác mỏ (đặc biệt là than), số vốn tăng, nhiều công ti mới ra đời.
Những con thuyền gần một mỏ đồng.
Trong giao thông vận tải thực dân Pháp có biện pháp gì?
* Thương nghiệp :
Thương nghiệp, Thục dân Pháp sử dụng thủ đoạn gì để độc quyền thị trường nước ta ?
- Pháp độc quyền, đánh thuế nặng vào hàng hóa nhập vào nước ta.
Nguồn lợi lớn không thể thiếu của thực dân Pháp ở nước ta là gì?
I. CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP.
1.Nguyên nhân :
2.Chính sách khai thác của Pháp:
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT
BÀI 14 :
* Nông nghiệp:
* Công nghiệp:
Vinh
Đông hà
1927
1922
Đồng Đăng
Na Sầm
=> Dến 1931: Pháp xõy d?ng được 2.389 km đường sắt trên lãnh thổ VN.
I. CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP.
1.Nguyên nhân :
2.Chính sách khai thác của Pháp:
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT
BÀI 14 :
* Nông nghiệp:
* Công nghiệp:
* Giao thông vận tải :
- Tuyến đường sắt xuyên Đông Dương được nối liền nhiều đoạn.
* Thương nghiệp :
Đường sắt thời Pháp. . .
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP.
Giấy bạc Đông Dương
2.Chính sách khai thác của Pháp:
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT
BÀI 14 :
* Nông nghiệp:
* Công nghiệp:
* Giao thông vận tải :
* Thương nghiệp :
* Ngân hàng :
- Nắm độc quyền chỉ huy nền kinh tế Đông Dương.
1.Nguyên nhân :
Tiền thời Pháp
Quầy tín dụng nông nghiệp
Ngân hàng thời Pháp. . . .
So sánh chính sách khai thác thuộc địa lần thứ 2 với lần 1 có gì khác biệt
I. CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP.
2.Chính sách khai thác của Pháp:
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT
BÀI 14 :
* Nông nghiệp:
* Công nghiệp:
* Giao thông vận tải :
* Thương nghiệp :
* Ngân hàng :
1.Nguyên nhân :
Công ty khai thác than đá thời Pháp. . .
Khai thác than
Tăng cường khai thác cao su. . .
- Xây dựng bộ máy tay sai, đầu tư ít.
- Chủ yếu lập đồn điền, khai thác mỏ và xây dựng hệ thống giao thông vận tải
- Đầu tư lớn, mở rộng tốc độ và qui mô hơn.
- Tập trung khai thác các nguồn lợi: nông nghiệp, công nghiệp thương nghiệp, giao thông vận tải….
So sánh chính sách khai thác thuộc địa lần thứ 2 với lần 1
H.27. Nguồn lợi của tư bản Pháp
ở Việt Nam trong cuộc hai
thác lần thứ hai
Khai thác mỏ
Nông nghiệp
Công nghiệp
Thương nghiệp
Và một số lĩnh vực khác (giao thông vân tải, chính sách thuế, ngân hàng)
Than
Vàng
Gỗ, diêm
Cao su
Lúa, gạo
Rượu, thuốc lá, đường.
Sợi,vải..
Cà phê
Rượu, giấy, diêm
Than
Nguồn lợi của Pháp
.
Hãy nhớ lại!
Mục đích của những thủ đoạn mà thực dân Pháp thi hành ở Việt Nam là gì?
II. CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ, VĂN HÓA, GIÁO DỤC.
1/ Về chính trị :
Thực dân Pháp đã thi hành chính sách cai trị như thế nào?
- Chia để trị, thâu tóm mọi quyền hành, cấm đoán mọi quyền tự do dân chủ, thẳng tay đàn áp...
2/ Về văn hóa, giáo dục :
Thực dân Pháp đã thi hành chính sách văn, hóa giáo dục như thế nào?
- Thi hành chính sách văn hoá nô dịch. Khuyến khích các hoạt động mê tín dị đoan, các tệ nạn xã hội, hạn chế mở trường học.
=> Củng cố bộ máy cai trị, phục vụ cho cuộc khai thác.
I. CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP.
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT.
BÀI 14 :
II. CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ, VĂN HÓA, GIÁO DỤC.
I. CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP.
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT.
BÀI 14 :
III. XÃ HỘI VIỆT NAM PHÂN HÓA.
Hình ảnh cô gái hút thuốc phiện.

Trường Bưởi (Trường Chu Văn An-Hà Nội)
Trong lớp học
Trường Đại học Đông Dương (Đại học quốc gia Hà Nội ngày nay)
Giờ học môn Vật lý tại giảng đường Đại học Đông Dương
Saigon. . .hơn 100 năm trước
Phụ nữ: Đánh xệp, tứ sắc … trong sòng bạc. . .
lính thuộc địa VN thời Pháp
ở Sài Gòn cách nay . . .hơn 100 năm
Giai cấp địa
chủ phong
kiến

XÃ HỘI
VIỆT NAM
PHÂN HÓA
THẢO LUẬN
NHÓM
(2 phuùt)
Nhóm 1
Hình thành như
thế nào, thái độ
chính trị.
Giai cấp tư sản
Tầng lớp tiểu
tư sản
thành thị
Giai cấp
nông dân
Giai cấp
công nhân
Nhóm 5
Quá trình hình
thành, vai trò và
thái độ chính trị

Nhóm 3
Thay đổi như thế
nào về số lượng,
đời sống, thái
độ chính trị
Nhóm 2
Ra đời từ khi
nào? Phân hóa?
Thái độ chính trị
Nhóm 4
Đời sống nông
dân và thái độ
chính trị của họ
III. XÃ HỘI VIỆT NAM PHÂN HÓA.
1.Giai cấp địa chủ phong kiến:
- Câu kết chặt chẽ với thực dân Pháp, làm tay sai, áp bức bóc lột nhân dân.
- Bộ phận địa chủ nhỏ và vừa có tinh thần yêu nước.
II. CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ, VĂN HÓA, GIÁO DỤC.
I. CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP.
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT.
BÀI 14 :
Giai cấp địa chủ phong kiến hình thành như thế nào, thái độ chính trị ra sao?
2.Giai cấp tư sản:
Giai cấp tư sản ra đời từ khi nào? Phân hóa thành mấy bộ phận? Nêu thái độ chính trị ?
+ Tư sản mại bản: làm tay sai cho Pháp.
+ Tư sản dân tộc: có tinh thần dân tộc, dân chủ chống đế quốc, phong kiến.
- Ra đời sau chiến tranh, trong quá trình hoạt động bị phân hoa thành 2 bộ phận :
III. XÃ HỘI VIỆT NAM PHÂN HÓA.
1.Giai cấp địa chủ phong kiến:
II. CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ, VĂN HÓA, GIÁO DỤC.
I. CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP.
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT.
BÀI 14 :
3.Tầng lớp tiểu tư sản thành thị:
Tầng lớp tiểu tư sản thành thị có thay đổi như thế nào về số lượng? Đời sống như thế nào? Thái độ chính trị ra sao?
- Số lượng tăng nhanh, đời sống bấp bênh.
- Bộ phận trí thức có tinh thần hăng hái cách mạng.
2.Giai cấp tư sản:
III. XÃ HỘI VIỆT NAM PHÂN HÓA:
1.Giai cấp địa chủ phong kiến:
II. CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ, VĂN HÓA, GIÁO DỤC:
I. CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP:
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT.
BÀI 14 :
Doanh nhân người Việt nổi tiếng. Một trong bốn người giàu có nhất Việt Nam vào những năm đầu của thế kỷ 20. Kinh doanh nổi bật nhất : hàng hải, khai thác than và in ấn.
Bạch Thái Bưởi (1874 – 1932)
4.Giai cấp nông dân:
2.Giai cấp tư sản:
III. XÃ HỘI VIỆT NAM PHÂN HÓA.
1.Giai cấp địa chủ phong kiến:
II. CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ, VĂN HÓA, GIÁO DỤC.
I. CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP.
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT.
BÀI 14 :
3.Tầng lớp tiểu tư sản thành thị:
Đời sống người nông dân như thế nào và thái độ chính trị của họ?
THEO DÕI ĐOẠN SỬ LIỆU SAU :
Qua đoạn sử liệu trên, em có nhận xét gì về tình cảnh người nông dân Việt Nam?
“ ...Trong một miếng đất rộng rào kín bốn bề, có 3.000 - 4.000
người mặc quần áo nâu rách rưới : Họ chen chúc chật ních đến nỗi
nhìn chung chỉ thấy một đống gì rung rinh,có những cánh tay giơ
lên gầy như que sậy, khúc khuỷu, khô queo. Trong mỗi người
bệnh gì cũng có: Mặt phù ra hay không còn chút thịt, răng rụng,
mắt mờ hay lem nhem, mình đầy ghẻ chốc. Đàn ông chăng?
Đàn bà chăng? Hai mươi tuổi? Hay sáu mươi tuổi?
Không phân biệt được! Không còn phân biệt được trai, gái,
già trẻ nữa, chỉ thấy một cái tình cảnh khốn khổ tột bậc mà hàng
nghìn miệng đen kêu lên như những tiếng kêu của súc vật.”

( Trích Tư liệu Lịch sử 9)
- Chiếm hơn 90 % dân số, bị thực dân, phong kiến áp bức bóc lột nặng nề, bị bần cùng hóa.
Đánh giá như thế nào về khả năng cách mạng của giai cấp này?
- Là lực lượng hăng hái, đông đảo của cách mạng.
4.Giai cấp nông dân:
2.Giai cấp tư sản:
III. XÃ HỘI VIỆT NAM PHÂN HÓA.
1.Giai cấp địa chủ phong kiến:
II. CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ, VĂN HÓA, GIÁO DỤC.
I. CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP.
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT.
3.Tầng lớp tiểu tư sản thành thị:
BÀI 14 :
Hình ảnh người nông dân thời thuộc pháp
Nông dân và xe kéo . . .
bán rau trái, hoa quả, thời trên 100 năm trước ở Sài gòn
…nông dân nộp thóc thời Pháp . . .
Hình ảnh tra tấn giả man của thực dân pháp đối với nhân dân ta
5.Giai cấp công nhân:
Giai cấp công nhân hình thành như thế nào? Đời sống ra sao?
4.Giai cấp nông dân:
2.Giai cấp tư sản:
III. XÃ HỘI VIỆT NAM PHÂN HÓA.
1.Giai cấp địa chủ phong kiến:
II. CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ, VĂN HÓA, GIÁO DỤC.
I. CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP.
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT.
3.Tầng lớp tiểu tư sản thành thị:
BÀI 14 :
Công nhân khai thác than.
“Ở các tầng hầm mỏ lúc nhúc công nhân. Những sinh vật
mặc quần áo tả tơi. Họ cuốc than hai cánh tay gầy còm.
Đằng sau những xe goòng nhỏ, những đứa trẻ
chừng 10 tuổi còng lưng đẩy, thân hình bé tí,
khô cằn, mặt đầy mệt nhọc như đã kiệt quệ, trông già
đến 40..Chúng chạy đi chạy lại liên tục để mỗi ngày
kiếm được khoảng 10 đến 15 xu”.

( Trích Tư liệu Lịch sử 9)
Phụ nữ ngồi quay sợi.
Công nhân đồn điền cao su
Giai cấp công nhân hình thành như thế nào? Đời sống ra sao?
5.Giai cấp công nhân:
- Ngày càng phát triển, bị áp bức bóc lột, có quan hệ gắn bó với nông dân, có truyền thống yêu nước.
4.Giai cấp nông dân:
2.Giai cấp tư sản:
III. XÃ HỘI VIỆT NAM PHÂN HÓA.
1.Giai cấp địa chủ phong kiến:
II. CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ, VĂN HÓA, GIÁO DỤC.
I. CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP.
VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT.
3.Tầng lớp tiểu tư sản thành thị:
BÀI 14 :
Giai cấp công nhân đóng vai trò như thế nào trong cuộc đấu tranh cách mạng của nước ta?
- Trở thành giai cấp lãnh đạo cách mạng nước ta.
BIỂU ĐỒ VỀ SỐ LƯỢNG CÔNG NHÂN
10000
53000
81000
86000
34000
Công nhân Việt Nam thời Pháp thuộc
Xã hội Việt Nam
phân hóa
sâu sắc
Giai cấp địa chủ
phong kiến
Giai cấp tư sản
Tầng lớp tiểu tư sản
thành thị
Giai cấp nông dân
Giai cấp công nhân
=> Xã hội Việt Nam có sự phân hoá sâu sắc, mỗi giai cấp, tầng lớp có thái độ chính trị và khả năng cách mạng riêng.
Qua tìm hiểu ở trên, em có nhận xét gì về sự phân hoá của xã hội Việt Nam trong chương trình khai thác lần 2 của thực dân Pháp?
Bài tập:
- Câu kết chặt chẽ với đế quốc.
- Bộ phận địa chủ nhỏ, vừa có tinh thần yêu nước.
- Tư sản mại bản: câu kết với Pháp.
- Tư sản dân tộc: yêu nước, không kiên định
Số lượng tăng, đời sống bấp bênh, bộ phận trí thức có tinh thần hăng hái cách mạng.
- Đời sống tối tăm, cơ cực, là lực lượng cách mạng hùng hậu.
- Số lượng tăng nhanh, bị ba tầng áp bức..., nắm quyền lãnh đạo cách mạng.
Dồn điền
cao su
Nông nghiệp
TANG vốn
đầu tư
Công nhân
Cướp đoạt
ruộng đất
1
Phú Riềng
?
5
4
3
2
1. Dây là chính sách được thực dân Pháp khuyến khích để lập các đồn điền?
2. Tên một đồn điền ở khu vực Nam Kè.
3. Nét mới chủ yếu trong chương trènh khai thác lần thứ hai của Pháp là gè?
4. Giai cấp nào bị ba tầng áp bức ?
5. Lĩnh vực được chú trọng đầu tư hàng đầu trong cuộc khai thác lần thứ hai của thực dân Pháp.
CÔNG VIỆC VỀ NHÀ
Học thuộc hết bài 14

- PHONG TRÀO CÁCH MẠNG VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GiỚI THỨ NHẤT
(1919 – 1925) -
2. Đọc và tìm hiểu trước nội dung bài 15
Chaân thaønh caûm ôn quyù thaày coâ
Chaøo taïm bieät