Bài 14. Phản xạ âm - Tiếng vang

ÔN LẠI KiẾN THỨC CŨ
1- Âm thanh có thể truyền được trong các môi trường:
+ Rắn.
+ Lỏng.
+ Khí.
2- Âm thanh không thể truyền trong môi trường chân không.
3- Nói chung vận tốc âm truyền trong chất rắn lớn hơn trong chất lỏng, trong chất lỏng lớn hơn trong chất khí.
VẤN ĐỀ
Trong cơn dông, khi thấy tia chớp thường kèm theo tiếng sấm. Sau tiếng sấm chúng ta còn nghe thấy tiếng gì nữa không?
Sau đó chúng ta thường nghe thấy tiếng rền kéo dài.
Tại sao lại có hiện tượng đó?
TL
Chúng ta có thể giải thích được hiện tượng trên sau bài học này!
Sở GD-ĐT Lâm Đồng.
Trường THPT Đạ Tông
BÀI 14
Âm thanh được truyền đi
Vật
Chắn

Nghe được âm thanh rồi!!!!
Âm thanh bị phản xạ
BÀI 14 _ PHẢN XẠ ÂM – TiẾNG VANG
I. Âm phản xạ-tiếng vang
* Âm dội lại khi gặp mặt chắn gọi là âm phản xạ
Âm thanh phát ra trực tiếp
Vật
Chắn
Âm
thanh
Âm thanh bị phản xạ
BÀI 14 _ PHẢN XẠ ÂM – TiẾNG VANG
I. Âm phản xạ-tiếng vang
* Âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất 1/15 giây gọi là Tiếng vang
BÀI 14 _ PHẢN XẠ ÂM – TiẾNG VANG
C1/ Em đã nghe tiếng vang ở đâu? Vì sao em nghe được tiếng vang đó?
a.Nghe được tiếng vang ở núi. Vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm phản xạ (âm truyền đến núi rồi dội đến tai ta)

I. Âm phản xạ-tiếng vang
TL
BÀI 14 _ PHẢN XẠ ÂM – TiẾNG VANG
C1/ Em đã nghe tiếng vang ở đâu? Vì sao em nghe được tiếng vang đó?
I. Âm phản xạ-tiếng vang
TL
b. Tiếng vang từ giếng nước sâu. Vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm phản xạ (âm truyền đến mặt nước giếng, thành giếng rồi dội trở lại tai ta)
BÀI 14 _ PHẢN XẠ ÂM – TiẾNG VANG
C2/ Tại sao trong phòng kín ta thường nghe âm to hơn khi ta nghe chính âm đó ở ngoài trời?
I. Âm phản xạ-tiếng vang
Nói ở ngoài trời. Nghe được âm thanh nhỏ. Vì nghe được
Âm phát ra trực tiếp. Không nghe được hay ít âm phản xạ.
Nói ở ngoài trời.
BÀI 14 _ PHẢN XẠ ÂM – TiẾNG VANG
C2/ Tại sao trong phòng kín ta thường nghe âm to hơn khi ta nghe chính âm đó ở ngoài trời?
I. Âm phản xạ-tiếng vang
Nói ở trong phòng. Nghe được âm thanh lớn.
Vì nghe được Âm phát ra trực tiếp và âm phản xạ cùng lúc
(Khuyếch đại âm)
Nói ở trong phòng kín
BÀI 14 _ PHẢN XẠ ÂM – TiẾNG VANG
C3/ Khi nói to trong phòng rất lớn thì nghe được tiếng vang. Nhưng nói to như vậy trong phòng nhỏ thì lại không nghe được tiếng vang.
a.Trong phòng nào có âm phản xạ?
b.Hãy tính khỏang cách ngắn nhất từ người nói đến bức tường để nghe được tiếng vang. Biết vận tốc âm trong không khí là 340m/s

I. Âm phản xạ-tiếng vang
a. Trong cả hai phòng đều có âm phản xạ
Khi nói trong phòng nhỏ vẫn có âm phản xạ nhưng tai ta không phân biệt được vì âm phát ra trực tiếp gần như cùng lúc với âm phản xạ.

s = v.t
v =340m/s
t =1/15s
b.Khoảng cách ngắn nhất từ người nói đến bức tường để nghe được tiếng vang là
s = v.t=(340.1)/15 = 22,7m

BÀI 14 _ PHẢN XẠ ÂM – TiẾNG VANG
Người ta làm thí nghiệm như hình vẽ để nghiên cứu âm phản xạ. Kết luận
I. Âm phản xạ-tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt-vật phản xạ âm kém.
a.Những vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm tốt (hấp thụ âm kém)
b. Những vật mềm, xốp có bề mặt gồ ghề thì phản xã âm kém (hấp thụ âm tốt)
Nghe âm lớn
Nghe âm nhỏ
BÀI 14 _ PHẢN XẠ ÂM – TiẾNG VANG
C4./Trong các vật sau đây, vật nào phản xạ âm tốt, vật nào phản xạ âm kém?
I. Âm phản xạ-tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt-vật phản xạ âm kém.
-Miếng xốp -Ghế đệm mút
-Mặt gương -Tấm kim loại
-Áo len -Cao su xốp
-Mặt đá hoa -Tường gạch
BÀI 14 _ PHẢN XẠ ÂM – TiẾNG VANG
C5./Trong nhiều phòng hòa nhạc, phòng chiếu bóng, phòng ghi âm, người ta thường làm tường sần sùi và treo rèm nhung đề làm giảm tiếng vang. Hãy giải thích tại sao?
I. Âm phản xạ-tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt-vật phản xạ âm kém.
III. Vận dụng
Làm tường sần sùi, treo rèm nhung để hấp thụ âm tốt hơn, nên giảm tiếng vang. Âm ghe được rõ hơn.
TL
BÀI 14 _ PHẢN XẠ ÂM – TiẾNG VANG
C6./Khi muốn nghe rõ hơn, người ta thường đặt bàn tay khum lại, sát vào vành tai, đồng thời hướng tai về phía nguồn âm.Hãy giải thích?
I. Âm phản xạ-tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt-vật phản xạ âm kém.
III. Vận dụng
Vì để hướng âm phản xạ từ tay đến tai ta giúp ta nghe được âm to hơn.
TL
BÀI 14 _ PHẢN XẠ ÂM – TiẾNG VANG
C7./Sóng siêu âm có thể phát thành chùm tia hẹp và ít bị nước hấp thụ, nên truyền đi xa trong nước. Nên người ta thường dùng sự phản xạ của sóng siêu âm để xác định độ sâu của biển.
-Giả sử tàu phát sóng siêu âm và thu được âm phản xạ của nó từ đáy biển sau 1 giây. Tính gần đúng độ sâu của đáy biển, biết vận tốc âm trong nước là 1500m/s
I. Âm phản xạ-tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt-vật phản xạ âm kém.
III. Vận dụng
Âm tuyền từ tàu đến đáy biển mất ½ giây. Vậy độ sâu của biển là:
s=h=v.t=1500.1/2
=750m
s = v.t
v =1500m/s
t =1/2s
BÀI 14 _ PHẢN XẠ ÂM – TiẾNG VANG
C8./Hiện tượng phản xạ âm được dùng trong những hiện tượng nào sau đây?
a. Trồng cây xung quanh bệnh viện.
b. Xác định độ sâu của đáy biển.
c. Làm tường phủ dạ, nhung.
d. Cả ba trường hợp trên.

I. Âm phản xạ-tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt-vật phản xạ âm kém.
III. Vận dụng
Em đã trả lời đúng câu hỏi. Xin chúc mừng em.
BÀI 14 _ PHẢN XẠ ÂM – TiẾNG VANG
GHI NHỚ
1-Âm gặp vật chắn đều bị phản xạ nhiều hay ít.
2-Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất là 1/15 giây.
3-Các vật mềm, có bề mặt gồ ghề phản xạ âm kém (hấp thụ âm tốt).
4-Vật cứng, có bề mặt nhẵn, phản xạ âm tốt (hấp thụ âm kém).