Bài 14. Phản xạ âm - Tiếng vang

KIỂM TRA BÀI CŨ
Đáp án: Âm thanh xung quanh truyền đến tai ta nhờ môi trường chất khí.
1.Âm có thể truyền được trong những môi trường nào và không truyền được trong môi trường nào?
Đáp án : Âm thanh có thể truyền được trong môi trường chất rắn , chất lỏng , chất khí và không thể truyền qua chân không.
2. Âm thanh xung quanh truyền đến tai ta nhờ môi trường nào?
Bài 13
Trong cơn giông. khi có tia chớp thường kèm theo tiếng sấm. Sau đó còn nghe thấy tiếng ì ầm kéo dài, gọi là tiếng sấm rền. Tại sao lại có tiếng sấm rền?
BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - Tiếng vang.
Đứng trong hang động lớn, nếu nói to thì sau đó em sẽ nghe chính tiếng nói của mình vọng lại. Đó là tiếng vang.

PHIM
BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
Ta nghe ñöôïc tieáng vang khi aâm truyeàn ñeán vaùch ñaù doäi laïi ñeán tai ta chaäm hôn aâm truyeàn tröïc tieáp ñeán tai moät khoaûng thôøi gian ít nhaát laø 1/15 gaây.
KHI NÀO TA NGHE ĐƯỢC TIẾNG VANG ?
Ta nghe ñöôïc tieáng vang khi aâm truyeàn ñeán vaùch ñaù doäi laïi ñeán tai ta chaäm hôn aâm truyeàn tröïc tieáp ñeán tai moät khoaûng thôøi gian ít nhaát laø 1/15 gaây.

BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
ÂM PHẢN XẠ
ÂM TRỰC TIẾP
Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ

BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - Tiếng vang.


Đáp án : nghe được tiếng vang ở nhiều nơi, vì lúc này tai ta phân biệt được âm phát ra và âm phản xạ.
C1 Em đã từng nghe tiếng vang ở đâu ? Vì sao em nghe được tiếng vang đó ?
BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - Tiếng vang.

Ơ� vùng sông nước nếu đi thuyền trên sông mà hai bên bờ có nhiều cây thì nghe được tiếng máy vọng lại.

BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - Tiếng vang.


Ta thường nghe thấy âm to hơn so với khi nghe chính âm đó ở ngoài trời vì ở ngoài trời ta chỉ nghe âm phát ra, còn ở trong phòng kín ta nghe được âm phát ra và âm phản xạ từ tường cùng một lúc nên nghe to hơn
C2 Tại sao trong phòng kín ta thường nghe thấy âm to hơn so với khi nghe chính âm đó ở ngoài trời ?

BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
a.Trong phòng nào có âm phản xạ ?
Trong cả hai phòng đều có âm phản xạ. Khi nói to trong phòng nhỏ, mặt dù vẫn có âm phản xạ từ phòng đến tai nhưng không nghe thấy tiếng vang vì âm phản xạ từ phòng và âm nói ra đến tai ta gần như cùng một lúc.
b. Hãy tính khoảng cách ngắn nhất từ người nói đến bức tường để nghe được tiếng vang. Biết vận tốc âm trong không khí là 340 m/s.
Thời gian âm truyền đến bức tường là:
t = 1/15 : 2 = 1/30 ( s )
Khoảng cách ngắn nhất từ người nói đến bức tường để nghe được tiếng vang là:
Ta có : V = S / t suy ra S = V.t = 340m/s . 1/30s = 11,3 (s)
C3 Khi nói to trong phòng rất lớn thì nghe được tiếng vang. Nhưng nói to như vậy trong phòng nhỏ thì lại không nghe thấy tiếng vang.

BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG

Âm gặp mặt chắn đều bị ...........nhiều hay ít.
Có tiếng vang khi ta nghe thấy.......... cách ...........một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.
Kết luận.
phản xạ
âm phản xạ
âm phát ra
BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
Người ta đã làm thí nghiệm như hình 14.2 để nghiên cứu âm phản xạ.
II.Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém.
BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
-Những vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm tốt ( hấp thụ âm kém )
-Những vật mềm, xốp có bề mặt gồ ghề thì phản xạ âm kém.(hấp thụ âm tốt)
-Những vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm tốt ( hấp thụ âm kém )
-Những vật mềm, xốp có bề mặt gồ ghề thì phản xạ âm kém.(hấp thụ âm tốt)
BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
C4 Trong nhữ vật sau đây
-Miếng xốp -Ghế điệm mút
-Mặt gương -Tấm kim loại
-Áo len -Cao su xốp
-Mặt đá hoa -Tường gạch
Vật nào phản xạ âm tốt, vật nào phản xạ âm kém?

C4 Trong nhữ vật sau đây
-Miếng xốp -Ghế điệm mút
-Mặt gương -Tấm kim loại
-Áo len -Cao su xốp
-Mặt đá hoa -Tường gạch
Vật nào phản xạ âm tốt, vật nào phản xạ âm kém?

BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
III-Vaän duïng

C5 Trong nhiều phòng hoà nhạc, phòng chiếu bóng, phòng ghi âm, người ta thường làm tường sần sùi và treo rèm nhung để làm giảm tiếng vang. Hãy giải thích tại sao ?
BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
III-Vận dụng
C5 Trong nhiều phòng hoà nhạc, phòng chiếu bóng, phòng ghi âm, người ta thường làm tường sần sùi và treo rèm nhung để làm giảm tiếng vang. Hãy giải thích tại sao ?
BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
III-Vận dụng
Đáp án : Làm tường sần sùi, treo rèm nhung để hấp thụ âm tốt hơn nên giảm tiếng vang. Âm nghe rõ hơn.
BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
C6.Muoán nghe roõ hôn, ngöôøi ta thöôøng ñaët baøn tay khum laïi, saùt vaøo vaønh tai, ñoàng thôøi höôùng tai veà phía nguoàn aâm, Haõy giaûi thích taïi sao ?
Ñaùp aùn: Ñeå höôùng aâm phaûn xaï töø tay ñeán tai nghe ñöôïc aâm to hôn.
BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
C7. Siêu âm có thể phát thành chùm tia hẹp và ít bị nước hấp thụ nên truyền đi xa trong nước. Vì thế người ta thường sử dụng phản xạ của siêu âm để xác định độ sâu của biển.
Giả sử tàu phát ra siêu âm và thu được âm phản xạ của nó từ đáy biển sau 1 giây. Tíng gần đúng độ sâu của đáy biển, biết vận tốc truyền âm trong nước là 1500m/s.
BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
III-Vận dụng
C7
Thôøi gian aâm truyeàn töø taøu ñeán ñaùy bieån laø 1/2 giaây.
Ñoä saâu cuûa bieån laø:
Ta coù V = S/ t suy ra S = V.t
=1500 m/s . 1/2 s
=750 (m)
BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
C8
Hieän töôïng aâm phaûn xaï ñöôïc söû duïng trong nhöõng tröôøng hôïp naøo döôùi ñaây?
A.Troàng caây xung quanh beänh vieän.
B.Xaùc ñònh ñoä saâu cuûa bieån.
C.Laøm ñoà chôi “ ñieän thoaïi daây”
D.Laøm töôøng phuû daï nhung.
BÀI 13 PHẢN XẠ ÂM-TIẾNG VANG
III-Vận dụng

Ở trường học người ta cũng thường trồng cây xanh, ngoài tác dụng che bóng mát còn hạn chế được tiếng ồn
Ghi nhôù
-Âm gặp mặt chắn đều bị ....... nhiều hay ít.
-Có tiếng vang khi ta nghe thấy ................. cách ......một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.
-Những vật ..... có bề mặt..... thì ........( hấp thụ âm kém )
-Những vật ........... có bề mặt gồ ghề thì phản xạ âm kém. .............
phản xạ
âm phản xạ
âm phát ra
cứng
nhẵn
phản xạ âm tốt
mềm, xốp
(hấp thụ âm tốt)
Cá heo, dơi phát ra siêu âm và nhờ phản xạ để tìm thức ăn. Đặc biệt con dơi có thể sử dụng phản xạ của siêu âm để tránh chướng ngại vật khi bay. Vì vậy có người nới rằng dơi " nhìn " được trong bóng tối.
Hướng dẫn về nhà
_ Học thuộc ghi nhớ.
_ Làm lại bài tập c3 và c7 vào vở .
_ Đọc trước bài chống ô nhiễ tiếng ồn.