Bài 14. Phản xạ âm - Tiếng vang

Giáo án Vật lý 7
GV: Trần thị Châu
PHÒNG GD ĐẠI LỘC
TRƯỜNG THCS NGUYỄN HUỆ
Câu 1: Em hãy kể các môi trường nào truyền được âm,môi trường nào không truyền được âm?
Câu 2: Trong các môi trường khác nhau thì vận tốc truyền âm như thế nào với nhau?Trong quá trình truyền thì độ to của như thế nao?
Câu 1: Các môi trường mà âm thanh truyền qua được là: không khí, chất rắn và chất lỏng. Còn môi trường chân không thì âm thanh khôn g truyền qua được
Câu 2: Trong các môi trường khác nhau thì vận tốc truyền âm khác nhau. Trong quá trình truyền âm thì độ to của âm bị giảm dần
KIỂM TRA BÀI CŨ
Đáp án
Tại sao ở trong phòng kín thì ta nghe được tiếng nhạc to hơn ở bên ngoài. Hoặc ta
ở trong hầm thì tiếng nói chuyện của ta nghe to hơn và có tiếng vọng lại ?
ĐẶT VẤN ĐỀ
 Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ
 Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất là 1/15 giây
I. Âm phản xạ - tiếng vang
1. Hiện tượng phản xạ âm xảy ra khi nào?

2. Tiếng vang là gì?
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TiẾNG VANG
ÂM TRUYỀN TRỰC TiẾP
Âm phản xạ
I. Âm phản xạ - tiếng vang
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TiẾNG VANG
C1a: Em đã từng nghe được tiếng vang ở đâu? Vì sao em nghe được tiếng vang đó?
Ta nghe tiếng vang ở giếng nước sâu vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm truyền đến mặt nước giếng rồi phản xạ đến tai ta.
Trả lời C1a:
I. Âm phản xạ - tiếng vang
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TiẾNG VANG
C1b: Em đã từng nghe được tiếng vang ở đâu? Vì sao em nghe được tiếng vang đó?
Ta nghe tiếng vang ở vùng có núi vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm từ núi dội lại tai ta.
Trả lời C1b:
I. Âm phản xạ - tiếng vang
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TiẾNG VANG
Câu 2: Tại sao ở trong phòng kính ta thường nghe thấy âm to hơn khi ta nghe chính âm đó ở ngoài trời?
I. Âm phản xạ - tiếng vang
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TiẾNG VANG
* Ta nghe âm ở trong phòng kính to hơn là vì ở trong phòng kính ta nghe được âm phát ra và âm phản xạ từ tường nên to hơn còn khi ở ngoài trời ta chỉ nghe âm phát ra mà thôi.
Trả lời C2 :
a. Trong cả 2 phòng đều có âm phản xạ.
b. Để nghe tiếng vang thì thời gian âm truyền đi từ chổ người nói đến bức tường là: t = 1/15 : 2 = 1/30 (s)
Khoảng cách ngắn nhất từ chổ người nói đến bức tường là:
S = v.t =
I. Âm phản xạ - tiếng vang
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TiẾNG VANG
* Từ các câu trả lời trên các em hãy chọn từ thích hợp điền vào chổ trống hoàn thành kết luận?
I. Âm phản xạ - tiếng vang
Kết luận:
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TiẾNG VANG
Có tiếng vang khi ta nghe thấy …………………..cách ……………………một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.
âm phản xạ
âm phát ra
* Các vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm tốt (hấp thụ âm tốt)
* Các vật mềm có bề mặt gồ ghề thì phản xạ âm kém (hấp thụ âm kém)
II. Vật phản xạ âm tốt và
vật phản xạ âm kém.
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TiẾNG VANG
C4: Trong các vật sau đây, vật nào phản xạ âm tốt và vật nào phản xạ âm kém.
Mặt gương
Mặt đá hoa
Tấm kim loại
Tường gạch
Miếng xốp
Ghế đệm mút
Cao su xốp
Áo len
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt và vậphản xạ âm kém.
Trả lời C4:
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TiẾNG VANG
C5: Trong nhiều phòng hoà nhạc, phòng chiếu bóng, phòng ghi âm, người ta thường làm tường sần sùi và treo rèm nhung để làm giảm tiếng vang. Hãy giải thích tai sao?
Trả lời: Trong các phòng trên người ta làm tường sần sùi và treo rèm nhung để hấp thụ âm tốt hơn nên giảm tiếng vang, âm nghe tốt hơn.
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém
III. Vận dụng
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TiẾNG VANG
C6 :Khi muốn nghe rõ hơn người ta thường đặt bàn tay khum lại sát vào vành tai, đồng thời hướng tai về phía nguồn âm. Hãy giải thích tại sao?
Trả lời: Mỗi khi khó nghe người ta thường làm như vậy để hướng âm phản xạ từ tay đến tai ta giúp ta nghe được âm to hơn
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém
III. Vận dụng
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TiẾNG VANG
C7: Siêu âm có thể phát thành chùm tia hẹp và ít bị nước hấp thụ nên truyền đi xa trong nước, vì thế người ta thường sử dụng sự phản xạ của siêu âm để xác định độ sâu của biển.
Trả lời: Thời gian âm truyền từ đáy tàu đến đáy biển là: t = ½ s
Độ sâu của đáy biển là:
S = v.t = 1500. ½ = 750 (m)
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém
III. Vận dụng
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TiẾNG VANG
C8 : Hiện tượng phản xạ âm được sử dụng trong những trường hợp nào sau đây?
Trồng cây xung quanh bệnh viện

B. Xác định độ sâu của biển

C. Làm đồ chơi (điện thoại dây)

D. Làm tường phủ dạ, nhung.
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém
III. Vận dụng
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TiẾNG VANG
Em hãy kể một số phản xạ âmvà tiếng vang mà em
thường gặp ở trong thực tế
* Trong thực tế ta thường nghe phản
xạ âm và tiếng vang như: tiếng gọi
ta đang đứng ở trong thung lũng,
hay đang đứng ở trong vách núi,
tiếng gọi đang đứng dưới hầm,
ta đứng ở trên miệng giếng nói
xuống thì có tiếng vang trở lai tai.
●Liên hệ thực tế:
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TiẾNG VANG
Em có biết: * Dơi phát ra siêu âm, khi gặp con mồi thì âm phản xạ lại. Dơi sẽ tính toán thời gian từ lúc phát ra âm đến lúc nhận âm để xác định vị trí con mồi. Đặc biệt con dơi còn có thể sử dụng phản xạ của siêu âm để tránh chướng ngại vật khi bay. Vì vậy có người còn nói rằng: "Dơi nhìn được trong bóng tối"
* Ngoài ra dơi còn biết được nếu tai trái nhận âm phản xạ trước tai phải thì con mồi đang chuyển động sang trái. Nhờ vậy dơi còn nhận ra hướng di chuyển của con mồi. Một số động vật khác như: Cá heo, cá voi, chó biển cũng có cơ quan định vị bằng siêu âm
C
H
Â
N
K
H
Ô
N
G
T
Ầ
N
S
Ố
M
Â
M
P
H
Ả
N
X
Ạ
D
A
O
Đ
Ộ
N
G
Ế
N
G
V
A
N
G
T
I
I
Ê
U
Â
S
1
2
3
4
5
6
7
H
Ạ
Â
M
1. Môi trường nào không truyền được âm?
2. Những âm có tần số trên 20.000Hz gọi là:
3.Số dao động thực hiện được trong 1s gọi là gì?
4. Âm dội lại khi gặp một mặt chắn gọi là âm gì?
5. Khi nào vật phát ra âm thanh?
6. Âm dội lại nghe cách âm trục tiếp1/15s gọi là gì?
7. Những âm có tần số dưới 20 Hz gọi là gì?
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
 Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ
 Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất là 1/15 giây
I. Âm phản xạ - tiếng vang
1. Hiện tượng phản xạ âm xảy ra khi nào?

2. Tiếng vang là gì?
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TiẾNG VANG
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém.
III. Vận dụng
Dặn dò:
- Học thuộc phần ghi nhớ ở SGK
- Làm các bài tập 14.1, 14.2, 14.3 trong sách Bài tập