Bài 14. Phản xạ âm - Tiếng vang

GIÁO ÁN VẬT LÝ 7
TIẾT 15:
PHẢN XẠ ÂM- TIẾNG VANG

Người thực hiện: Lê Thị Hồng Phong
Trường THCS Lưu- Vĩnh- Bắc Sơn

Thạch Vĩnh,5/12/2009
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Em hãy kể các môi trường mà âm thanh có thể truyền qua được và các môi trường mà âm thanh không thể truyền qua được?
Câu 2: Trong các môi trường khác nhau thì vận tốc truyền âm như thế nào ?Trong quá trình truyền thì độ to của âm như thế nào?
Đáp án
Câu 1: Các môi trường mà âm thanh truyền qua được như: không khí, chất rắn và chất lỏng. Còn môi trường chân không thì âm thanh khôn g truyền qua được.
Câu 2: Trong các môi trường khác nhau thì vận tốc truyền âm khác nhau. Trong quá trình truyền âm thì độ to của âm bị giảm dần.
Tại sao ta thường nghe tiếng sấm rền khi có cơn dông?
Loài dơi săn bắt mồi ban đêm bằng cách nào?
I. Âm phản xạ- Tiếng vang
Các em hãy quan sát một số hình ảnh về hang động
Hang động Phong Nha
Âm trực tiếp
Âm phản xạ
I. Âm phản xạ- Tiếng vang
Tiếng vang là âm dội lại đến tai chậm hơn âm trực tiếp đến tai một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.
Âm dội lại khi gặp vật chắn gọi là âm phản xạ
C1. Em đã từng nghe được tiếng vang ở đâu? Vì sao em nghe được tiếng vang đó?
Trả lời:
Tiếng vang ở rừng núi. Vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm truyền đến núi rồi dội trở lại đến tai ta.
- Tiếng vang trong phòng rộng. Vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp, âm truyền đến tường phòng rồi dội trở lại đến tai ta.
- Tiếng vang từ giếng nước sâu. Ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm truyền đến mặt nước giếng rồi dội trở lại tai ta.
C2. Tại sao trong phòng kín ta thường nhe thấy âm to hơn so với khi ta nghe chính âm đó ở ngoài trời?
Trả lời:
- Vì ở ngoài trời ta chỉ nghe được âm trực tiếp còn ở trong phòng ta nghe được �m tr?c tiếp và âm phản xạ từ tường cùng một lúc nên ta nghe to hơn.
C3. Khi nói to trong phòng rất lớn thì nghe được tiếng vang. Nhưng nói to như vậy trong phòng nhỏ thì lại không nghe thấy tiếng vang.
a) Trong phòng nào có âm phản xạ?
b) Hãy tính khoảng cách ngắn nhất từ người nói đến bức tường để nghe được tiếng vang. Biết vận tốc truyền âm trong không khí là 340m/s.
Trả lời: a) Trong cả hai phòng đều có âm phản xạ.
b) Để nghe tiếng vang thì thời gian âm truyền đi từ khi �m ph�t ra d?n khi nh?n du?c �m ph?n x? t?i thi?u ph?i b?ng 1/15 gi�y. Trong kho?ng th?i gian dĩ �m di du?c m?t qu�ng du?ng l�:
S = v.t = 1/15 s.340 m/s = 22.7 m
V?y khoảng cách ngắn nhất từ ch? nguời nói đến bức tu?ng là: 22.7:2 =11,35 (m)

Có tiếng vang khi ta nghe thấy ……………….. cách …………………một khoảng thời gian ít nhất là……………
Kết luận
âm phản xạ
âm trực tiếp
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém
1/15 giây.
1.Thí nghiệm.
Vật mềm , xốp, bề mặt gồ ghề
Vật cứng có bề mặt nhẵn
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém

2.Nhận xét
Nh?ng v?t c?ng, cú b? m?t nh?n thỡ ph?n x? õm t?t (h?p th? õm kộm).
Vớ d?:M?t guong, m?t dỏ hoa, t?m kim ko?i, tu?ng g?ch...
Nh?ng v?t cú b? m?t m?m x?p, g? gh? thỡ ph?n x? õm kộm( h?p th? õm t?t).
Vớ d?: Mi?ng x?p, len, gh? n?m mỳt, cao su x?p, nhung...
1.Thí nghiệm.
IV. Vận dụng
Nếu tiếng vang kéo dài thì tiếng hát ,tiếng nói có nghe rõ không? Để tránh hiện tượng âm bị lẫn do tiếng vang kéo dài thì phải làm thế nào?
Trong các phòng hoà nhạc, hội trường nếu có tiếng vang thì âm thanh nghe rất khó chịu, không còn trung thực nữa.Để hạn chế tiếng vang, ngoài việc thiết kế tường sần sùi, treo rèm nhung, trần nhà hình vòm thì phòng được cấu trúc sao cho âm phản xạ không gặp nhau hoặc hướng ra phía không có khán giả. Đó là lĩnh vực nghiên cứu của ngành kiến trúc âm nhạc

Sử dụng phản xạ của siêu âm để xác định độ sâu của biển
Tổng kết bài học
Âm gặp mặt chắn đều bị phản xạ nhiều hay ít.

Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất là 1/15 giây.

Các vật mềm, có bề mặt gồ ghề phản xạ âm kém ( hấp thu âm tốt), các vật cứng có bề mặt nhẵn, phản xạ âm tốt( hấp thụ âm kém).

Các ứng dụng của phản xạ âm trong thực tế.
- Học thuộc phần ghi nhớ.
- Đọc phần “Có thể em chưa biết”/ SGK- trang 42.
- Làm bài tập 14 SBT- trang 32-33
- Xem và chuẩn bị trước bài 15
Chống ô nhiễm tiếng ồn
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT !