Bài 14. Phản xạ âm - Tiếng vang

Bài 14: PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
Bài 14: PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
Ta nghe được tiếng vang khi âm truyền đến vách đá dội lại đến tai ta chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.
Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ
TRẢ LỜI CÂU HỎI
C1. Em đã từng nghe được tiếng vang ở đâu ? Vì sao nghe được tiếng vang đó ?
Trả lời: Ở trong phòng lớn vì nghe thấy được âm phản xạ cách biệt với âm truyền trực tiếp.
Giếng sâu vì âm phản xạ đến tai ta chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai ta
Trả lời: Vì ở ngoài trời ta chỉ nghe được âm phát ra trực tiếp , còn trong phòng kín ta vừa nghe được âm phát ra trực tiếp vừa nghe được âm phản xạ cùng một lúc nên ta nghe to hơn.
C2. Tại sao trong phòng kín ta thường nghe thấy âm to hơn so với khi ta nghe chính âm đó ở ngoài trời ?
Trả lời: a) Cả 2 phòng.
C3. Khi nói to trong phòng rất lớn thì nghe được tiếng vang .Nhưng nói to như vậy trong phòng nhỏ thì lại không nghe thấy tiếng vang.
a) Trong phòng nào có âm phản xạ ?
b) Hãy tính khoảng cách ngắn nhất từ người nói đến bức tường để nghe được tiếng vang. Biết vận tốc âm trong không khí là 340m/s.
b) Khoảng cách giữa người nói và bức tường để nghe được tiếng vang là
Ta có : s = v.t = 340.1/30 = 11,3m
Kết luận: Có tiếng vang khi ta nghe thấy ........... cách ............một khoảng thời gian ít nhất 1/15 giây.
âm phản xạ
âm phát ra
Bài 14: PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
Ta nghe được tiếng vang khi âm truyền đến vách đá dội lại đến tai ta chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.
Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém
Những vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm tốt (hấp thụ âm kém).
Những vật mềm, xốp có bề mặt gồ ghề thì phản xạ âm kém.
Kết luận:
C4. Trong những vật sau đây:
Miếng xốp, - Ghế đệm mút,
Mặt gương, - Tấm kim loại,
Áo len, - Cao su xốp,
Mặt đá hoa, - Tường gạch.
Vật nào phản xạ âm tốt, vật nào phản xạ âm kém ?
Vật phản xạ âm tốt
Mặt gương, mặt đá hoa , tường gạch, tấm kim loại,
Vật phản xạ âm kém
Miếng xốp, áo len, ghế đệm mút, cao su xốp
C4.
III. Vận dụng
C5. Trong nhiều phòng hoà nhạc, phòng chiếu bóng, phòng ghi âm, người ta thường làm tường sần sùi và treo rèm nhung để làm giảm tiếng vang. Hãy giải thích tại sao ?
C5. Làm tường sần sùi, treo rèm nhung để hấp thụ âm tốt hơn nên giảm tiếng vang. Âm nghe được rõ hơn
C6. Khi muốn nghe rõ hơn, người ta thường đặt bàn tay khum lại ,sát vào vành tai (hình 14,3), đồng thời hướng tai về phía nguồn âm. Hãy giảy thích tại sao ?
C6. Để hướng âm phản xạ từ tay đến tai ta giúp ta nghe được âm to hơn.
C7. Siêu âm có thể phát thành chùm tia hẹp và ít bị nước hấp thụ nên truyền đi xa trong nước. Vì thế người ta thường sử dụng phản xạ của siêu âm để xác định độ sâu của biển.
Giả sử tàu phát ra siêu âm và thu được âm phản xạ của nó từ đáy biển sau 1 giây (hình 14.4). Tính gần đúng độ sâu của đáy biển , biết vận tốc truyền siêu âm trong nước là 1500m/s ?
C7. Ta có: v=1500m/s
Thời gian siêu âm truyền đi đến đáy biển là :
1 : 2 = 1/2s
Vậy độ sâu của đáy biển là:
S = v.t = 1500m/s.1/2s = 750m
C8. Hiện tượng phản xạ âm được sử dụng trong những trường hợp nào dưới đây ?
a) Trồng cây xung quanh bệnh viện.
b) Xác định độ sâu của biển.
c) Làm đồ chơi "điện thoại dây".
d) Làm tường phủ da,� nhung.
Hiện tượng phản xạ âm được sử dụng rất nhiều trong cuộc sống của chúng ta như:
Trong hàng hải dùng để đo độ sâu của biển, dò độ sâu xác định khoảng cách giữa các tàu ngầm, phát hiện đàn cá.
Trong y học : Phép chuẩn đoán siêu âm giúp tìm hiểu các bộ phận bên trong cơ thể (thai nhi, nội tạng;.)
Trong ngành Vật lí địa cầu, phản xạ âm được áp dụng để xác định cấu tạo bên trong của Trái Đất.
Ngoài công dụng đã nêu trên trong cuộc sống của chúng ta người ta còn sử dụng phản xạ âm để làm giảm tiếng ồn nữa đấy. Vậy để làm giảm tiếng ồn người ta làm như thế nào? Về nhà các em đọc và chuẩn bị trước bài 15SGK "Chống ô nhiễm tiếng ồn"sẽ giúp ta hiểu rỏ vấn đề này thêm.
Kết thúc bài
1/2 giây
1/2 giây
1giây