Bài 14. Phản xạ âm - Tiếng vang

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO
VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
ĐẶT VẤN ĐỀ
Tại sao ở trong phòng kín thì ta nghe được tiếng nhạc to hơn ở bên ngoài. Hoặc ta ở trong hầm thì tiếng nói chuyện của ta nghe to hơn và có tiếng vọng dài ?
TI?T 16 : PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng vang:
1/ Âm phản xạ là gì ?
2/ Khi nào ta nghe có tiếng vang?
- Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ.
- Có tiếng vang khi ta nghe âm phản xạ cách âm phát ra một khoảng thời gian ít nhất 1/15 giây.
Âm phát ra
Âm phản xạ
TI?T 16 : PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
ÂM TRUYỀN TRỰC TIẾP
ÂM PHẢN XẠ
TI?T 16 : PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng vang:
- Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ.
C1: Em đã từng nghe được tiếng vang ở đâu? Vì sao em nghe được tiếng vang đó?
Ta nghe được tiếng vang ở giếng nước sâu vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm phản xạ từ mặt nước giếng đến tai ta.
- Có tiếng vang khi ta nghe âm phản xạ cách âm phát ra một khoảng thời gian ít nhất 1/15 giây.
TI?T 16 : PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng vang:
- Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ.
C1: Em đã từng nghe được tiếng vang ở đâu? Vì sao em nghe được tiếng vang đó?
Ta nghe được tiếng vang ở vùng có núi vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm từ núi dội lại tai ta.
- Có tiếng vang khi ta nghe âm phản xạ cách âm phát ra một khoảng thời gian ít nhất 1/15 giây.
TI?T 16 : PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng vang:
- Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ.
C2: Ta�i sao trong phòng kín ta thường nghe thấy âm to hơn so với khi ta nghe chính âm đó ở ngoài trời?
Nói ở trong phòng kín
- Có tiếng vang khi ta nghe âm phản xạ cách âm phát ra một khoảng thời gian ít nhất 1/15 giây.
TI?T 16 : PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng vang:
- Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ.
C3. SGK
a/ Cả 2 phòng đều có tiếng vang.
b/ Quãng đường mà âm đi được:
Sâm= V.t = 340.1/15 = 22,7 (m)
Khoảng cách từ người nói đến bức tường là: S= Sâm/2= 11,34 (m)
- Có tiếng vang khi ta nghe âm phản xạ cách âm phát ra một khoảng thời gian ít nhất 1/15 giây.
t= 1/15 s
V= 340 m/s
TI?T 16 : PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng vang:
- Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ.
Từ các câu trả lời trên rút ra kết luận:
- Có tiếng vang khi ta nghe âm phản xạ cách âm phát ra một khoảng thời gian ít nhất 1/15 giây.
- Có tiếng vang khi ta nghe âm phản xạ cách âm phát ra một khoảng thời gian ít nhất 1/15 giây.
TI?T 16 : PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng vang:
II/ Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém:
Vật phản xạ âm tốt và phản xạ âm kém có những đặc điểm gì?
- Những vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm tốt ( hấp thụ âm kém )
- Những vật mềm, xốp có bề mặt gồ ghề thì phản xạ âm kém.
TI?T 16 : PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
THẢO LUẬN NHÓM
C4. Trong những vật sau đây : miếng xốp, mặt gương, áo len, mặt đá hoa, ghế đệm mút, tấm kim loại, cao su xốp, tường gạch.
Vật nào phản xạ âm tốt, vật nào phản xạ âm kém?
M?t guong
Maët ñaù hoa
T?m kim lo?i
Tu?ng g?ch
Mi?ng x?p
Ghế đệm mút
Cao su x?p
Áo len
TI?T 16 : PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng vang:
II/ Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém:
III/ Vận dụng:
C5: Trong nhi?u phòng hòa nh?c, phòng chi?u bóng, phòng ghi âm, ngu?i ta thu?ng làm tường sần sùi và treo rèm nhung d? làm gi?m ti?ng vang. Hãy giải thích tại sao?
Tr? l?i: người ta làm như vậy để hấp thụ âm tốt hơn nên giảm được tiếng vang, âm nghe tốt hơn
C5.
TI?T 16 : PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng vang:
II/ Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém:
III/ Vận dụng:
C5.
C6.
C6. Muốn nghe rõ hơn, người ta thường đặt bàn tay khúm lại, sát vành tai, đồng thời hướng tai về nguồn âm. Hãy giải thích tại sao?
Mỗi khi khó nghe người ta thường làm như vậy để hướng âm phản xạ từ tay đến tai giúp ta nghe được to hơn.
TI?T 16 : PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng vang:
II/ Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém:
III/ Vận dụng:
C5.
C6.
C7.
C7. Siêu âm có thể phát thành chùm tia hẹp và ít bị nước hấp thụ nên truyền đi xa trong nước. Vì thế người ta sử dụng phản xạ của siêu âm để xác định độ sâu của biển.
Giả sử tàu phát ra siêu âm và thu được âm phản xạ của nó từ đáy biển sau 1 giây. Tính gần đúng độ sâu của đáy biển. Biết vận tốc của siêu âm trong nước V= 1500 m/s
Độ sâu của đáy biển:
S= = 750 m
t= 1 s
TI?T 16 : PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I/ Âm phản xạ- Tiếng vang:
II/ Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém:
III/ Vận dụng:
C5.
C6.
C7.
C8.
C8: Hi?n tu?ng ph?n xạ âm du?c s? d?ng trong nh?ng tru?ng h?p nào sau đây?
Trồng cây xung quanh bệnh viện

B. Xác định độ sâu của biển

C. Làm đồ chơi " điện thoại dây"

D. Làm tường phủ dạ, nhung.
A.
B
D
* Ngoài ra dơi còn biết được nếu tai trái nhận âm phản xạ trước tai phải thì con mồi đang chuyển động sang trái. Nhờ vậy dơi còn nhận ra hướng di chuyển của con mồi. Một số động vật khác như: Cá heo, cá voi, chó biển cũng có cơ quan định vị bằng siêu âm
Em có biết: * Dơi phát ra siêu âm, khi gặp con mồi thì âm phản xạ lại. Dơi sẽ tính toán thời gian từ lúc phát ra âm đến lúc nhận âm để xác định vị trí con mồi. Đặc biệt con dơi còn có thể sử dụng
phản xạ của siêu âm để tránh chướng ngại vật khi bay. Vì vậy có người còn nói rằng: "Dơi nhìn được trong bóng tối"
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
1
2
3
4
5
TK
1/ Hiện tượng âm dội ngược trở lại khi gặp mặn chắn.
2/ Hiện tượng xảy ra khi phân biệt được âm phát ra và âm phản xạ.
3/ Dơi có thể nghe được âm có . hơn 20000 Hz. Trong dấu . là gì?
4/ Vật phát ra âm được gọi là gì?
5/ Những vật phản xạ âm tốt thì . .Trong dấu . là gì?
Từ khóa: Âm có tần số lớn hơn 20000 Hz.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1/ Bài vừa học:
- Học thuộc ghi nhớ SGK trang 42.
- Làm bài tập 14.1, 14.2, 14.3 SBT.
2/ Bài sắp học:
ÔN TẬP CHƯƠNG I
Hệ thống hóa kiến thức của chương I.
Làm bài tập về gương phẳng, gương cầu lồi, gương cầu lõm.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Hướng dẫn bài 14.3 SBT:
Nói chuyện với nhau ở gần mặt ao hồ tiếng nói nghe rất rõ vì ở đó ta không những nghe được âm nói ra trực tiếp mà còn nghe được đồng thời cả âm phản xạ từ mặt nước ao, hồ.
14.3/ Tại sao khi nói chuyện với nhau ở gần mặt ao, hồ, ( trên bờ ao, hồ ) tiếng nói nghe rất rõ?
Bài học kết thúc tại đây
Cảm ơn thầy cô và các em!