Bài 14. Phản xạ âm - Tiếng vang

GV : Trần Quyết Thắng
Trưưưưuờng THCS Châu Hoá
Câu hỏi: Em hãy kể các môi trường mà âm thanh có thể truyền qua được và môi trường mà âm thanh không thể truyền qua được?
Đáp án
Các môi trường mà âm thanh truyền qua được như: không khí, chất rắn và chất lỏng. Còn môi trường chân không thì âm thanh không truyền qua được
Trong cơn dông, khi có tia chớp thường kèm theo tiếng nổ ta gọi sấm. Sau đấy còn nghe thấy tiếng ì ầm kéo dài, gọi là sấm rền. Vậy tiếng sấm rền do đâu mà có ?
PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
Động Phong Nha
Tiết 15
Âm trực tiếp
Âm phản xạ
Mặt chắn
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
- Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ
A/ CÁC NỘI DUNG CHÍNH
I. Âm phản xạ tiếng vang
2. Tiếng vang là gì?
1. Hiện tượng phản
xạ âm xảy ra khi
nào?

Ta nghe đưưuợc tiếng vang khi âm phản xạ đến tai ta chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai một khoảng thời gian ít nhất 1/15s.
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
A/ CÁC NỘI DUNG CHÍNH
I. Âm phản xạ - tiếng vang
C1: Em đã từng nghe được tiếng vang ở đâu? Vì sao em nghe được tiếng vang đó?
Ta nghe tiếng vang ở giếng nước sâu vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm truyền đến mặt nước giếng rồi phản xạ đến tai ta.
Trả lời C1:
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
A/ CÁC NỘI DUNG CHÍNH
I. Âm phản xạ - tiếng vang
C1: Em đã từng nghe được tiếng vang ở đâu? Vì sao em nghe được tiếng vang đó?
Ta nghe tiếng vang của vùng có núi vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm từ núi dội lại tai ta.
Trả lời C1:
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
A/ CÁC NỘI DUNG CHÍNH
I. Âm phản xạ - tiếng vang
C2: Tại sao ở trong phòng kín ta thường nghe thấy âm to hơn khi ta nghe chính âm đó ở ngoài trời?
Nói ở trong phòng kín
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
A/ CÁC NỘI DUNG CHÍNH
I. Âm phản xạ - tiếng vang
Trả lời C2:
* Ta nghe âm ở trong phòng kín to hơn là vì ở trong phòng kính ta nghe được âm phát ra và âm phản xạ từ tường nên to hơn còn khi ở ngoài trời ta chỉ nghe âm phát ra mà thôi.
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
A/ CÁC NỘI DUNG CHÍNH
I. Âm phản xạ - tiếng vang
Trả lời C3:
C3: (SGK)
Trong cả 2 phòng đều có âm phản xạ.
b. Để nghe tiếng vang thì thời gian âm truyền đi từ chổ người nói đến bức tường là:
t=(1/15 ):2=1/30 s
v=340 m/s
Vậy s=v.t=340 x 1/30=11,34 m

s
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
* Từ các câu trả lời trên các em hãy chọn từ thích hợp điền vào chổ trống hoàn thành kết luận?
Kết luận: Có tiếng vang khi ta nghe thấy …………………..cách ……………………một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.
Kết luận:
Kết luận: Có tiếng vang khi ta nghe thấy âm phát ra cách âm phản xạ một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây
Âm phản xạ
Âm phát ra
I. Âm phản xạ
- tiếng vang
A/ CÁC NỘI DUNG CHÍNH
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TIẾNG VANG
A/ CÁC NỘI DUNG CHÍNH
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ âm
tốt và vật phản xạ
âm kém
Kết luận:
Các vật mềm, bề
mặt gồ ghề phản
xạ âm Kém. Các
vật cứng, Có bề
mặt nhẵn.phản
Xạ âm tốt
II. Vật phản xạ âm tốt và
vật phản xạ âm kém.
* Các vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm tốt (hấp thụ âm tốt)
* Các vật mềm có bề mặt gồ ghề thì phản xạ âm kém (hấp thụ âm kém)
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TIẾNG VANG
A/ CÁC NỘI DUNG CHÍNH
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ âm
tốt và vật phản xạ
âm kém
Kết luận:
Các vật mềm, bề
mặt gồ ghề phản
xạ âm Kém. Các
vật cứng, Có bề
mặt nhẵn.phản
Xạ âm tốt
II. Vật phản xạ âm tốt và
vật phản xạ âm kém.
C4: Trong các vật sau đây, vật nào phản xạ âm tốt và vật nào phản xạ âm kém.
Mặt gương
Mặt đá hoa
Tấm kim loại
Tường gạch
Miếng xốp
Ghế đệm mút
Cao su xốp
Áo len
Trả lời C4:
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TIẾNG VANG
A/ CÁC NỘI DUNG CHÍNH
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ
Âm tốt và vật
phản xạ âm kém
Kết luận:
III. Vận dụng -
Liên hệ thực tế
III. Vận dụng - Liên hệ thực tế
1.Vận dụng
C5: Trong nhiều phòng hoà nhạc, phòng chiếu bóng, phòng ghi âm, người ta thường làm tường sần sùi và treo rèm nhung để làm giảm tiếng vang. Hãy giải thích tai sao?
Trả lời: Trong các phòng trên người ta làm tường sần sùi và treo rèm nhung để hấp thụ âm tốt hơn nên giảm tiếng vang, âm nghe tốt hơn.
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TIẾNG VANG
A/ CÁC NỘI DUNG CHÍNH
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ
Âm tốt và vật
phản xạ âm kém
Kết luận:
III. Vận dụng -
Liên hệ thực tế
III. Vận dụng - Liên hệ thực tế
1.Vận dụng
C6:Khi muốn nghe rõ hơn người ta thường đặt bàn tay khum lại sát vào vành tai, đồng thời hướng tai về phía nguồn âm. Hãy giải thích tại sao?
Trả lời: Mỗi khi khó nghe người ta thường làm như vậy để hướng âm phản xạ từ tay đến tai ta giúp ta nghe được âm to hơn
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TIẾNG VANG
A/ CÁC NỘI DUNG CHÍNH
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ
Âm tốt và vật
phản xạ âm kém
Kết luận:
III. Vận dụng -
Liên hệ thực tế
III. Vận dụng - Liên hệ thực tế
1.Vận dụng
C7: Siêu âm có thể phát thành chùm tia hẹp và ít bị nước hấp thụ nên truyền đi xa trong nước, vì thế người ta thường sử dụng sự phản xạ của siêu âm để xác định độ sâu của biển.
Trả lời: Thời gian âm truyền từ đáy tàu đến đáy biển là: t = ½ s
Độ sâu của đáy biển là:
S = v.t = 1500. ½ = 750 (m)
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TIẾNG VANG
A/ CÁC NỘI DUNG CHÍNH
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ
Âm tốt và vật
phản xạ âm kém
Kết luận:
III. Vận dụng -
Liên hệ thực tế
III. Vận dụng - Liên hệ thực tế
1.Vận dụng
C8: Hiện tượng phản xạ âm được sử dụng trong những trường hợp nào sau đây?
Trồng cây xung quanh bệnh viện

B. Xác định độ sâu của biển

C. Làm đồ chơi (điện thoại dây)

D. Làm tường phủ dạ, nhung.
A.
B
D
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TiẾNG VANG
A/ CÁC NỘI DUNG CHÍNH
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ
Âm tốt và vật
phản xạ âm kém
III. Vận dụng -
Liên hệ thực tế
III. Vận dụng - Liên hệ thực tế
Kết luận:
2.Liên hệ thực tế:
Em hãy kể một số phản xạ âm
và tiếng vang mà em thường
gặp ở trong thực tế
* Trong thực tế ta thường nghe phản
xạ âm và tiếng vang như: tiếng gọi
ta đang đứng ở trong thung lũng,
hay đang đứng ở trong vách núi,
tiếng gọi đang đứng dưới hầm,
ta đứng ở trên miệng giếng nói
xuống thì có tiếng vang trở lai tai.
GHI NHỚ
-Âm gặp mặt chắn đều bị……………. nhiều hay ít.Tiếng vang là âm……….. nghe được cách âm………………ít nhất là………..giây.
-Các vật………, có bề mặt…….…. Phản xạ âm kém. Các vật…… .có bề mặt………phản xạ âm tốt
( Hấp thụ âm kém)
BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM–TIẾNG VANG
Phản xạ
Phản xạ
trực tiếp
1/15
mềm
gồ ghề
cứng
nhẵn
Em có biết: * Dơi phát ra siêu âm, khi gặp con mồi thì âm phản xạ lại. Dơi sẽ tính toán thời gian từ lúc phát ra âm đến lúc nhận âm để xác định vị trí con mồi. Đặc biệt con dơi còn có thể sử dụng phản xạ của siêu âm để tránh chưuớng ngại vật khi bay. Vì vậy có ngưuời còn nói rằng: "Dơi nhìn đưuợc trong bóng tối"
* Ngoài ra dơi còn biết đuược nếu tai trái nhận âm phản xạ trước tai phải thì con mồi đang chuyển động sang trái. Nhờ vậy dơi còn nhận ra huướng di chuyển của con mồi. Một số động vật khác nhuư: Cá heo, cá voi, chó biển cũng có cơ quan định vị bằng siêu âm
TRÒ CHƠI Ô CHỮ NHẰM CŨNG CỐ KiẾN THỨC
1. Môi trường không truyền âm là môi trường:
2. Những âm có tần số trên 20.000Hz gọi là:
3.Số dao động thực hiện được trong 1s gọi là:
4. Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là:
5. Vật phát ra âm thanh thì vật:
6. Âm dội lại nghe cách âm trục tiếp1/15s gọi:
7. Những âm có tần số dưới 20 Hz gọi là:
Để chuẩn bị tốt cho tiết học sau, các em hãy:
Học thuộc
Bài cũ
- Làm các bài tập 14.1, 14.2, 14.3 trong sách Bài tập
Dặn dò:
Xem trước bài CHỐNG Ô NHIỄM TIẾNG ỒN
(Tiếng ồn như thế nào thì gọi là ô nhiễm tiếng ồn ?)
Chúc các thầy cô mạnh khỏe,
các em học tốt.
Những vật mềm , xốp, bề mặt gồ ghề
Những vật cứng có bề mặt nhẵn