Bài 14. Phản xạ âm - Tiếng vang

PHÒNG GIÁO ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ TUY HÒA TRƯỜNG THCS NGUYỄN VĂN TRỖI
THAO GIẢNG TỔ
Môn Vật lí 7
Giáo viên dạy: Đào Thị Liễu-Tổ Toán- Lí -Thể dục

Câu 1:Âm có thể truyền qua được những môi trường nào và âm không thể truyền qua được môi trường nào ?
Câu 2: So sánh vận tốc truyền âm trong chất rắn, chất lỏng, chất khí?
Câu 3: Âm không thể truyền trong môi trường nào dưới đây?
Tường bê tông.
Nước biển.
Khoảng chân không.
Tầng khí quyển bao quanh Trái Đất.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Âm có thể truyền được qua môi trường chất rắn, lỏng, khí và không truyền được trong chân không.
Câu 2: Vận tốc truyền âm trong chất rắn lớn hơn trong chất lỏng, trong chất lỏng lớn hơn trong chất khí.
Câu 3: Âm không thể truyền trong môi trường nào dưới đây?
Tường bêtông.
Nước biển.
Khoảng chân không.
Tầng khí quyển bao quanh Trái Đất.
ĐÁP ÁN
Trong cơn dông. khi có tia chớp thường kèm theo tiếng sấm. Sau đó còn nghe thấy tiếng ì ầm kéo dài, gọi là tiếng sấm rền. Tại sao lại có tiếng sấm rền?
PHẢN XẠ ÂM -TIẾNG VANG
Ti?t 15
Bài 14
ĐỘNG HƯƠNG TÍCH Ở HÀ TÂY
ĐỘNG PHONG NHA Ở QUẢNG BÌNH
ĐỘNG PHONG NHA Ở QUẢNG BÌNH
HANG ĐẦU GỖ Ở HẠ LONG
Ngày 29/ 11/12
Tiết 15
Bài 14
PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I. âm phản xạ - Tiếng vang
Âm trực tiếp
Âm phản xạ
Mặt chắn
Ngày 29/ 11/12
Tiết 15
Bài 14
PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I. âm phản xạ - Tiếng vang
Âm phản xạ là gì?
- Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ
Tiếng vang là gì?
- Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất là 1/15 giây
+ Giống nhau: Đều là âm phản xạ
+ Khác nhau: Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất là 1/15 giây.
C1: Em đã từng nghe được tiếng vang ở đâu? Vì sao em nghe được tiếng vang đó?
-Ta nghe tiếng vang từ giếng nước sâu.
PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
Bài 14
I. âm phản xạ - Tiếng vang
Tiết 15
-Ta nghe tiếng vang ở vùng có núi.
B�i 14. PH?N X? �M - TI?NG VANG
I. âm phản xạ - Tiếng vang
PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
Bài 14
I. âm phản xạ - Tiếng vang
Tiết 15
C1
Ta nghe được tiếng vang vùng có núi, giếng sâu, trong phòng rộng, ngõ hẹp dài, lu to, … Vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm phản xạ.
Thảo luận theo bàn
PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
Bài 14
I. âm phản xạ - Tiếng vang
Tiết 15
C2
Vì ở ngoài trời ta chỉ nghe được âm phát ra, còn ở trong phòng kín ta nghe được âm phát ra và âm phản xạ từ tường cùng một lúc nên nghe to hơn.
HOẠT ĐỘNG NHÓM
Khi nói to trong phòng rất lớn thì nghe được tiếng vang. Nhưng nói to như vậy trong phòng nhỏ thì không nghe được tiếng vang.
a.Trong phòng nào có âm phản xạ?
b.Tính khoảng cách ngắn nhất từ người nói đến bức tường để nghe được tiếng vang. Biết vận tốc âm trong không khí là 340m/s.
C3
s
Quãng đường = Vận tốc  Thời gian
S=v.t
THÔNG TIN
C3: a.Trong cả hai phòng đều có âm phản xạ.
b.Cách 1.
- Gọi s là khoảng cách ngắn nhất từ người nói đến bức tường để nghe rõ được tiếng vang. - Quãng đường âm truyền đi từ khi phát ra đến khi nghe được tiếng vang: 2s
HOẠT ĐỘNG NHÓM
Trả lời :
Vậy khoảng cách ngắn nhất từ người nói đến bức tường để nghe được tiếng vang là 11,33m
C3: b.Cách 2.
-Gọi t là thời gian ít nhất âm truyền từ người nói đến bức tường cho đến khi nghe được tiếng vang. Thời gian âm truyền từ người nói đến bức tường là:

- Khoảng cách ngắn nhất nhất từ người nói đến bức tường để nghe rõ tiếng vang là:
HOẠT ĐỘNG NHÓM
Trả lời :
Có tiếng vang khi ta nghe thấy ……………… cách………………. một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.
Kết luận:
âm phản xạ
âm trực tiếp
I. âm phản xạ - Tiếng vang
Bài 14
PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
Bài 14
Tiết 15
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém
Thí nghiệm Hình 14.2
Trả lời :
- Miếng xốp, - Ghế đệm mút
- Mặt gương, - Tấm kim loại,
- Áo len, - Cao xu xốp,
- Mặt đá hoa, - Tường gạch.
Vật nào phản xạ âm tốt, vật nào phản xạ âm kém?
C4. trong những vật sau đây:
PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
Bài 14
Tiết 15
Trong cơn dông. khi có tia chớp thường kèm theo tiếng sấm. Sau đó còn nghe thấy tiếng ì ầm kéo dài, gọi là tiếng sấm rền. Tại sao lại có tiếng sấm rền?
Tiếng sấm rền chính là âm phản xạ của tiếng sấm khi gặp các mặt chắn khác nhau như các đám mây, mặt đất .dội lại đến tai ta sau các khoảng thời gian khác nhau.
III. Vận dụng:
PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
Bài 14
C5. Trong nhiều phòng hòa nhạc, phòng chiếu bóng, phòng ghi âm, người ta thường làm tường sần sùi và treo rèm nhung để làm giảm tiếng vang. Hãy giải thích tại sao?
C5. Làm tường sần sùi, treo rèm nhung để hấp thụ âm tốt hơn nên giảm tiếng vang. Âm nghe được rõ hơn.
Tiết 15
C6. Khi muốn nghe rõ hơn người ta thường đặt bàn tay khum lại, vào vành tai ( hình 14.3), đồng thời hướng tai về phía nguồn âm. Hãy giải thích tại sao?
PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
Bài 14
III. Vận dụng:
Trả lời :
C6. Mỗi khi khó nghe, người ta thường làm như vậy để hướng âm phản xạ từ tay đến tai ta giúp ta nghe được âm rõ hơn.
Tiết 15
C7. Siêu âm có thể phát thành chùm tia hẹp và ít bị nước hấp thụ nên truyền đi xa trong nước, vì thế người ta thường sử dụng sự phản xạ của siêu âm để xác định độ sâu của biển.
Giả sử tàu phát ra siêu âm và thu được âm phản xạ của nó từ đáy biển sau 1 giây như hình bên . Tính gần đúng độ sâu của đáy biển, biết vận tốc truyền âm trong nước là 1500m/s?
PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
Bài 14
III. Vận dụng:
Tiết 15
III. Vận dụng:
C7: Gi¶i
§é s©u cña biÓn lµ :

PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
Bài 14
Tiết 15
C8 : Hiện tượng phản xạ âm được sử dụng trong những trường hợp nào dưới đây ?
A. Trồng cây xung quanh bệnh viện.
B. Xác định độ sâu của biển.
C. Làm đồ chơi "điện thoại dây".
D. Làm tường phủ dạ, nhung.
III. Vận dụng:
PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
Bài 14
Tiết 15
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT ?
VUI ĐỂ HỌC
Âm dội lại khi gặp mặt chắn
Vật cứng có bề mặt nhẵn
Vật mềm có bề mặt gồ ghề
Âm phản xạ cách âm trực tiếp ít nhất 1/15 giây
5
1
3
4
6
2
- Âm gặp mặt chắn đều bị........ nhiều hay ít. Âm dội lại khi gặp mặt chắn gọi là ....
- Tiếng vang là âm phản xạ cách .......... ít nhất là 1/15 giây .
-Nh?ng v?t.... cú b? m?t g? gh? ph?n x? õm...
Cỏc v?t c?ng, cú b? m?t nh?n, ph?n x? õm...(h?p th? õm kộm).
phản xạ
âm trực tiếp
mềm
kém
tốt
Câu 1.Hãy hoàn thành các câu sau:
âm phản xạ
Câu 2 : Chọn câu trả lời đúng:

Tai ta nghe được tiếng vang khi nào?

A. Khi âm phát ra đến tai sau âm phản xạ
B. Khi âm phát ra đến tai gần như cùng một lúc với âm phản xạ.
C. Khi âm phát ra đến tai trước âm phản xạ .
D. Cả ba trường hợp trên đều có nghe thấy tiếng vang
Câu 3 : Chọn câu trả lời đúng:

Vật nào dưới đây hấp thụ âm tốt?
A. Thép,gỗ, vải .
B. Bê tông, vải, bông .
C. Vải, nhung, dạ.
D. Đá, sắt, thép.
Chúc bạn may mắn lần sau
Câu 5: sóng siêu âm có vận tốc truyền sóng trong nước biển là 1500m/s . Biết đáy biển sâu 3000m.Thời gian kể từ lúc tàu thăm dò phát sóng siêu âm cho đến khi nhận được tín hiệu sóng phản xạ là :
A. 2s
B. 0,2s
C. 0,5s
D. 4s
Hoan nghênh bạn đã tham gia chương trình "VUI ĐỂ HỌC" của bộ môn VẬT LÍ. Bạn rất may mắn nhận được một phần quà của chương trình.
Chúc bạn học tập thật tốt, luôn yêu thích bộ môn VẬT LÍ.
Cá heo, dơi phát ra siêu âm và nhờ âm phản xạ để tìm thức ăn. Đặc biệt con dơi còn có thể sử dụng phản xạ của siêu âm để tránh chướng ngại vật khi bay. Vì vậy có người nói rằng dơi "nhìn" được trong bóng tối.
Có thể em chưa biết
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC :
A. BÀI VỪA HỌC :
1 . Ti?ng vang là gì ? Âm phản xạ là gì?
2 . Thế nào là vật phản xạ âm tốt ? Vật phản xạ âm kém?
3 . Đọc mục " CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT " sgk trang 42.
4 . Làm bài 14.1 - 14.6 trang 32 sách BTVL 7 .
B. BÀI SẮP HỌC : CHỐNG Ô NHIỄM TIẾNG ỒN
Tìm hiểu : L�m c�ch n�o cĩ th? gi?m ti?ng ?n do giao thơng g�y ra ?nh hu?ng d?n vi?c h?c ? tru?ng, ? nh� ?




Âm dội lại khi gặp mặt chắn
Vật cứng có bề mặt nhẵn
Vật mềm có bề mặt gồ ghề
Âm phản xạ cách âm trực tiếp ít nhất 1/15 giây