Bài 14. Phản xạ âm - Tiếng vang

1. Môi trường nào truyền được âm? Âm thanh xung quanh truyền đến tai ta nhờ môi trường nào?
2. Âm không thể truyền trong môi trường nào dưới đây?
a. Tường bê tông.
b. Khoảng chân không.
c. Nước biển.
d. Tầng khí quyển bao quanh Trái Đất.
KIỂM TRA BÀI CŨ
- Chất rắn, lỏng, khí là những môi trường có thể truyền được âm.
- Âm thanh xung quanh truyền đến tai ta nhờ môi trường không khí.
Tiết 15 – BÀI 14
PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
Âm truyền trực tiếp
I/ ÂM PHẢN XẠ - TIẾNG VANG
A
B
C
I/ ÂM PHẢN XẠ - TIẾNG VANG
- Nghe được tiếng vang khi phát âm trong phòng rộng, phát âm từ trên miệng giếng nước sâu, phát âm bên vách núi cao…
- Vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm phản xạ.
Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất là 1/15 giây.
Âm dội lại khi gặp mặt chắn là âm phản xạ
C1
I/ ÂM PHẢN XẠ - TIẾNG VANG
Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất 1/15 giây.
Âm dội lại khi gặp mặt chắn là âm phản xạ
C2:
Vì ở trong phòng kín ta nghe được đồng thời âm phát ra trực tiếp và âm phản xạ cùng một lúc nên nghe to hơn, còn ở ngoài trời ta chỉ nghe được âm phát ra trực tiếp.
Tại sao có sấm rền?
C3: Khi nói trong phòng rất lớn thì nghe được tiếng vang. Nhưng nói to như vậy trong phòng nhỏ thì lại không nghe thấy tiếng vang.
a) Trong phòng nào có âm phản xạ?
b) Tính khoảng cách ngắn nhất từ người nói đến bức tường để nghe được tiếng vang. Biết vận tốc truyền âm trong không khí là 340m/s.
A.
s
I/ ÂM PHẢN XẠ - TIẾNG VANG
Âm dội lại khi gặp mặt chắn là âm phản xạ
II/ VẬT PHẢN XẠ ÂM TỐT VÀ VẬT PHẢN XẠ ÂM KÉM
Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất 1/15 giây.
Tấm kim loại
Miếng Xốp
I/ ÂM PHẢN XẠ - TIẾNG VANG
Âm dội lại khi gặp mặt chắn là âm phản xạ
II/ VẬT PHẢN XẠ ÂM TỐT VÀ VẬT PHẢN XẠ ÂM KÉM
- Những vật cứng, có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm tốt (hấp thụ âm kém).
- Những vật mềm, xốp có bề mặt gồ ghề thì phản xạ âm kém (hấp thụ âm tốt ).
Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất 1/15 giây.
I/ ÂM PHẢN XẠ - TIẾNG VANG
II/ VẬT PHẢN XẠ ÂM TỐT VÀ VẬT PHẢN XẠ ÂM KÉM
Trong các vật dưới đây vật nào phản xạ âm tốt? Vật nào phản xạ âm kém?
Miếng xốp - Ghế đệm mút
Mặt gương - Tấm kim loại
Áo len - cao su xốp
Mặt đá hoa - Tường gạch
Vật phản xạ âm tốt: Mặt gương, tấm kim loại, mặt đá hoa, tường gạch.
Vật phản xạ âm kém: Miếng xốp, ghế đệm mút, áo len, cao su xốp.
C4:
I/ ÂM PHẢN XẠ - TIẾNG VANG
Âm dội lại khi gặp mặt chắn là âm phản xạ
II/ VẬT PHẢN XẠ ÂM TỐT VÀ VẬT PHẢN XẠ ÂM KÉM
- Những vật cứng, có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm tốt (hấp thụ kém).
- Những vật mềm, có bề mặt gồ ghề thì phản xạ âm kém.
III/ VẬN DỤNG:
Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất 1/15 giây.
I/ ÂM PHẢN XẠ - TIẾNG VANG
II/ VẬT PHẢN XẠ ÂM TỐT VÀ VẬT PHẢN XẠ ÂM KÉM
III/ VẬN DỤNG:
C5: Trong nhiều phòng hòa nhạc, phòng chiếu bóng, phòng ghi âm, người ta thường làm tường sần sùi và treo rèm nhung để làm giảm tiếng vang. Hãy giải thích tại sao?
Trả lời: Làm tường sần sùi và treo rèm nhung thì hấp thụ âm tốt hơn nên giảm tiếng vang. Âm nghe rõ hơn.
Làm tường sần sùi
Treo rèm nhung
Không phải tự nhiên trong phòng nghe có các tấm mút, thảm trải sàn. Ảnh:22nd
I/ ÂM PHẢN XẠ - TIẾNG VANG
II/ VẬT PHẢN XẠ ÂM TỐT VÀ VẬT PHẢN XẠ ÂM KÉM
III/ VẬN DỤNG:
C6: Khi muốn nghe rõ hơn, người ta thường đặt bàn tay khum lại, sát vào vành tai (hình 14.3). Đồng thời hướng tai về nguồn âm. Hãy giải thích tại sao?
Vì để hướng âm phản xạ từ bàn tay đến tai ta. Khi đó tai ta nghe đồng thời âm trực tiếp và âm phản xạ nên ta nghe được âm to hơn.
C7: Siêu âm có thể phát thành chùm tia hẹp và ít bị nước hấp thụ nên truyền đi xa trong nước. Vì thế người ta sử dụng sự phản xạ của siêu âm để xác định độ sâu của biển.
Giả sử tàu phát ra siêu âm và thu được âm phản xạ của nó từ đáy biển sau 1 giây (hình 14.4). Tính gần đúng độ sâu của đáy biển, biết vận tốc truyền siêu âm trong nước là 1500m/s.
Gọi độ sâu của biển là s thì quãng đường đi của siêu âm là 2s.
Ta có: 2s = 1500 m/s .1s = 1500 m
→ s = 1500 m : 2 = 750 m
H 14.4
Làm tường phủ dạ, nhung.
Trồng cây xung quanh bệnh viện.
Xác định độ sâu của biển
Cá heo, dơi tìm thức ăn
PHẢN XẠ ÂM.
TIẾNG VANG
Âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất 1/15 giây.
Các vật cứng, có bề mặt nhẵn.
Âm dội lại khi gặp mặt chắn
Các vật mềm, xốp có bề mặt gồ ghề.
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
Học bài và làm bài tập 14.1→ 14.5/ SBT/15
Đọc trước bài 15: “Chống ô nhiễm tiếng ồn”
+ Cách nhận biết ô nhiễm tiếng ồn.
+ Biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn.
Xin chân thành cảm ơn quý thầy - cô và các em học sinh