Bài 14. Phản xạ âm - Tiếng vang

Chào mừng quý thầy cô
Đến dự giờ thăm lớp
KIỂM TRA MIỆNG
Câu 1: Em hãy kể các môi trường mà âm thanh có thể truyền qua được và các môi trường mà âm thanh không thể truyền qua được?
Câu 2: Ngày xưa, để phát hiện tiếng vó ngựa người ta thường áp tai xuống đất để nghe. Tại sao?
Đáp án
Câu 1: Các môi trường mà âm thanh truyền qua được như: Chất khí, chất rắn và chất lỏng. Còn môi trường chân không thì âm thanh không truyền qua được
Câu 2: Vì vận tốc truyền âm trong mặt đất lớn hơn trong không khí nên ta nghe tiếng vó ngựa từ xa khi ghé tai sát mặt đất.
Khi nghe th?y ti?ng s?m, sau dú ta thu?ng nghe th?y ti?ng ỡ ?m, dú l� ti?ng s?m r?n, th? s?m r?n l� gỡ?
Tiết 15 – Bài 14
PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
- Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ
- Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất là 1/15 giây
Âm truyền trực tiếp
Tiếng vang là gì?
Âm phản xạ là gì?
Bài 14. PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
- Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ
- Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất là 1/15 giây
So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa âm phản xạ và tiếng vang?
Giống nhau: Đều là âm phản xạ
Khác nhau: Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất là 1/15 giây
Bài 14. PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
- Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ
- Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất là 1/15 giây
C1: Em đã từng nghe được tiếng vang ở đâu? Vì sao em nghe được tiếng vang đó?
- Tiếng vang ở vùng có núi.
- Tiếng vang trong phòng rộng.
- Tiếng vang từ giếng nước sâu.
Vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm truyền đến núi, tường, mặt nước giếng rồi dội lại đến tai ta.
Bài 14. PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
- Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ
- Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất là 1/15 giây
C2: Tại sao ở trong phòng kín ta thường nghe thấy âm to hơn khi ta nghe chính âm đó ở ngoài trời?
* Ta nghe âm ở trong phòng kín to hơn là vì ở trong phòng kính ta nghe được âm phát ra và âm phản xạ từ tường nên to hơn còn khi ở ngoài trời ta chỉ nghe âm phát ra mà thôi.
Bài 14. PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
C3: Khi nói to trong phòng rất lớn thì nghe được tiếng vang. Nhưng nói to như vậy trong phòng nhỏ thì lại không nghe được tiếng vang.
a) Trong phòng nào có âm phản xạ?
b) Hãy tính khoảng cách ngắn nhất từ người nói đến bức tường để nghe được tiếng vang. Biết vận tốc âm trong không khí là 340m/s
a) Trong cả 2 phòng đều có âm phản xạ.
b) Để nghe tiếng vang thì thời gian âm truyền đi từ chổ người nói đến bức tường là:
t = (1/15 ):2=1/30 s
v = 340 m/s
Vậy s = v.t = 340. 1/30 = 11,34 m
s
Bài 14. PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
a) Trong cả 2 phòng đều có âm phản xạ.
Bài 14. PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
Kết luận: Có tiếng vang khi ta nghe thấy …………… cách ……………… một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.
âm phát ra
âm phản xạ
- Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ
- Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất là 1/15 giây
Bài 14. PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
- Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ
- Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách âm trực tiếp ít nhất là 1/15 giây
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém
* Các vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm tốt (hấp thụ âm kém).
* Các vật mềm, xốp có bề mặt gồ ghề thì phản xạ âm kém.
C4: Trong các vật sau đây, vật nào phản xạ âm tốt và vật nào phản xạ âm kém.
Miếng xốp, mặt gương, áo len, mặt đá hoa, ghế đệm mút, tấm kim loại, cao su xốp, tường gạch.
Bài 14. PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém
* Các vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm tốt (hấp thụ âm kém).
* Các vật mềm, xốp có bề mặt gồ ghề thì phản xạ âm kém.
C4:
Mặt gương
Mặt đá hoa
Tấm kim loại
Tường gạch
Miếng xốp
Ghế đệm mút
Cao su xốp
Áo len
Bài 14. PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém
III. Vận dụng:
C5: Trong nhiều phòng hoà nhạc, phòng chiếu bóng, phòng ghi âm, người ta thường làm tường sần sùi và treo rèm nhung để làm giảm tiếng vang. Hãy giải thích tại sao?
Làm tường sần sùi
Treo rèm nhung
Các tấm mút, thảm trải sàn trong phòng nghe.
Bài 14. PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém
III. Vận dụng:
C5: Trong nhiều phòng hoà nhạc, phòng chiếu bóng, phòng ghi âm, người ta thường làm tường sần sùi và treo rèm nhung để làm giảm tiếng vang. Hãy giải thích tại sao?
Trả lời: Trong các phòng trên người ta làm tường sần sùi và treo rèm nhung để hấp thụ âm tốt hơn nên giảm tiếng vang, âm nghe tốt hơn.
Bài 14. PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém
III. Vận dụng:
C6 :Khi muốn nghe rõ hơn người ta thường đặt bàn tay khum lại sát vào vành tai, đồng thời hướng tai về phía nguồn âm. Hãy giải thích tại sao?
Trả lời: Mỗi khi khó nghe người ta thường làm như vậy để hướng âm phản xạ từ tay đến tai ta giúp ta nghe được âm to hơn
Bài 14. PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém
III. Vận dụng:
C7: Người ta thường sử dụng sự phản xạ của siêu âm để xác định độ sâu của biển.
Giả sử tàu phát ra siêu âm và thu được âm phản xạ của nó từ đáy biển sau 1 giây, biết vận tốc truyền âm trong nước là 150m/s
Trả lời: Thời gian âm truyền từ đáy tàu đến đáy biển là: t = ½ s
Độ sâu của đáy biển là:
S = v.t = 1500. ½ = 750 (m)
Bài 14. PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
I. Âm phản xạ - tiếng vang
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém
III. Vận dụng:
C8: Hiện tượng phản xạ âm được sử dụng trong những trường hợp nào sau đây?
Trồng cây xung quanh bệnh viện
B. Xác định độ sâu của biển
C. Làm đồ chơi (điện thoại dây)
D. Làm tường phủ dạ, nhung.
A
C
D
Em có biết:
* Dơi phát ra siêu âm, khi gặp con mồi thì âm phản xạ lại. Dơi sẽ tính toán thời gian từ lúc phát ra âm đến lúc nhận âm để xác định vị trí con mồi. Đặc biệt con dơi còn có thể sử dụng phản xạ của siêu âm để tránh chướng ngại vật khi bay. Vì vậy có người còn nói rằng: "Dơi nhìn được trong bóng tối"
* Ngoài ra dơi còn biết được nếu tai trái nhận âm phản xạ trước tai phải thì con mồi đang chuyển động sang trái. Nhờ vậy dơi còn nhận ra hướng di chuyển của con mồi. Một số động vật khác như: Cá heo, cá voi, chó biển cũng có cơ quan định vị bằng siêu âm
Chúc quý Thầy Cô
cùng các em học sinh nhiều sức khỏe