Bài 14. Lặng lẽ Sa Pa

TIẾT 67. VĂN BẢN: LẶNG LẼ SA PA
Nguyễn Thành Long
Giáo viên:
Máy đo mưa của Trạm Khí tượng
Tiết 67. Văn bản: Lặng Lẽ Sa Pa
Nguyễn Thành Long
"Gian khổ nhất là lần ghi và báo về lúc một giờ sáng. Rét, bác ạ. ở đây có cả mưa tuyết đấy. Nửa đêm đang nằm trong chăn, nghe chuông đồng hồ chỉ muốn đưa tay tắt đi. Chui ra khỏi chăn, ngọn đèn bão vặn to đến cỡ nào vẫn thấy là không đủ sáng. Xách đèn ra vườn, gió tuyết và lặng im ở bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới. Cái lặng im lúc đó mới thật dễ sợ: nó như bị gió chặt ra từng khúc, mà gió thì giống những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tung ... Những lúc im lặng lạnh cóng mà lại hừng hực như cháy. Xong việc, trở vào, không thể nào ngủ lại được."
- Giọng kể say sưa, chân tình.
→ Tinh thần trách nhiệm cao.
- C«ng viÖc ph¶i tØ mØ chÝnh x¸c
- Hoµn c¶nh Lµm viÖc: khã kh¨n gian khæ.
Tiết 67. Văn bản: Lặng Lẽ Sa Pa
Nguyễn Thành Long
Anh hạ giọng, nửa tâm sự, nửa đọc lại một điều rõ ràng đã ngẫm nghĩ nhiều:
- Hồi chưa vào nghề, những đêm bầu trời đen kịt, nhìn kĩ mới thấy một ngôi sao xa, cháu cũng nghĩ ngay ngôi sao kia lẻ loi một mình. Bây giờ làm nghề này cháu không nghĩ như vậy nữa. Vả, khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được? Huống chi việc của cháu gắn liền với việc của bao anh em, đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất. Còn người thì ai mà chả "thèm" hở bác? Mình sinh ra là gì, mình đẻ ở đâu, mình vì ai mà làm việc? Dấy, cháu tự nói với cháu thế đấy."
- Kể xen biểu cảm và bình luận.
- Sử dụng linh hoạt các kiểu câu.
- Giọng kể chân thật, nhẹ nhàng như những lời độc thoại nội tâm.
→ Nhận thức đúng đắn và sâu sắc về ý nghĩa công việc.
→ Yêu công việc.
Tiết 67. Văn bản: Lặng Lẽ Sa Pa
Nguyễn Thành Long
Anh thanh niên đang nói, dừng lại. Và tại sao hoạ sĩ cảm giác mình bối rối? Vì nhác thấy người con gái nhỏ nh?, e lệ, đứng giữa các luống dơn, không cần hái hoa nữa, ôm nguyên bó hoa trong tay, lắng tai nghe? Vì hoạ sĩ đã bắt gặp một điều thật ra ông vẫn ao ước được biết, ôi, một nét thôi đủ khẳng định một tâm hồn, khơi gợi một ý sáng tác, một nét mới đủ là giá trị một chuyến đi dài.
→ ¤ng ho¹ sÜ lµ ng­êi say mª nghÖ thuËt, kh¸t khao s¸ng t¹o vµ s¸ng t¹o nghÖ thuËt b»ng c¶ tr¸i tim m×nh.
Tiết 67. Văn bản: Lặng Lẽ Sa Pa
Nguyễn Thành Long
Những điều cô cùng nghe, cộng với những điều cô khám phá thấy trên hai trang sách hay đang đọc dở của người con trai làm cô bàng hoàng. Có phải cái ánh sáng trong quyển sách rọi sang, làm cho cô hiểu thêm cuộc sống một mình dũng cảm tuyệt đẹp của người thanh niên, về cái thế giới những con người như anh mà anh kể, và về con đường cô đang đi tới? Có phải cái cảm giác bàng hoàng, đáng lẽ cô phải biết khi cô yêu, bây giờ cô mới biết, giúp cô đánh giá đúng hơn mối tình nhạt nhẽo mà cô đã bỏ, và yên tâm hơn về quyết định của mình? Một ấn tượng hàm ơn khó tả dạt lên trong lòng cô gái. Không phải chỉ vì bó hoa rất to sẽ đi theo cô trong chuyến đi thứ nhất ra đời. Mà vì một bó hoa nào khác nữa, bó hoa của những háo hức và mơ mộng ngẫu nhiên anh cho thêm cô.
Sử dụng độc thoại nội tâm.
→ Là một cô gái có tâm hồn trong sáng, sẵn sàng cống hiến sức trẻ cho đất nước.
Tiết 67. Văn bản: Lặng Lẽ Sa Pa
Nguyễn Thành Long
Câu hỏi thảo luận:
Có ý kiến cho rằng: Một trong những yếu tố tạo nên sức hấp dẫn và thành công của “Lặng lẽ Sa Pa” là sự có mặt của chất trữ tình trong tác phẩm.
Vậy chất trữ tình đó được tạo bởi những yếu tố nào?

Đáp án
Chất trữ tình toát nên từ:
Nội dung truyện.
Vẻ đẹp của cuộc sống một mình giữa thiên nhiên lặng lẽ của nhân vật anh thanh niên.
Những đoạn tả phong cảnh thiên nhiên đẹp, thơ mộng của Sa Pa.
Tiết 67. Văn bản: Lặng Lẽ Sa Pa
Nguyễn Thành Long
Tiết 67. Văn bản: Lặng Lẽ Sa Pa
Nguyễn Thành Long
Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” khắc hoạ thành công hình ảnh những người lao động bình thường, mà tiêu biểu là anh thanh niên làm công tác khí tượng ở một mình trên đỉnh núi cao. Qua đó, truyện khẳng định vẻ đẹp của con người lao động và ý nghĩa của những công việc thầm lặng.
Truyện đã xây dựng được tình huống hợp lý, cách kể truyện tự nhiên, có sự kết hợp giữa tự sự, trữ tình với bình luận.
Ghi nh?
Bài 1: Truyện "Lặng lẽ Sa Pa" chủ yếu được kể qua cái nhìn của ai?
A. Tác giả C. Ông hoạ sĩ
B. Anh thanh niên D. Cô gái
Bài 2: Cốt truyện của "Lặng lẽ Sa Pa" là gì?
Cuộc gặp gỡ bất ngờ giữa ông hoạ sĩ già, cô kĩ sư với anh thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn thuộc Sa Pa.
Cuộc nói chuyện đầy thú vị giữa người lái xe lên Sa Pa với cô kĩ sư và ông hoạ sĩ già.
Anh thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn thuộc Sa Pa tự kể về cuộc đời của mình.
Cuộc gặp gỡ giữa những người đang sống và làm việc trên đỉnh Yên Sơn thuộc Sa Pa nhưng trước đó chưa bao giờ biết về nhau.
Bài tập
Tiết 67. Văn bản: Lặng Lẽ Sa Pa
Nguyễn Thành Long