Bài 14. Lặng lẽ Sa Pa

Giáo viên: Lờ Th? Huy?n
Chào mừng thầy cô và các em về dự giờ Ngữ văn
Trường THCS Thọ Diên
Lặng lẽ sa pa
TiếT 66-67
- Nguyễn Thành Long (1925-1991)
- Quê: Quảng Nam.
- Chuyên viết truyện ngắn, bút kí.
- Phong cách văn xuôi, nhẹ nhàng, tình cảm, giàu chất thơ ......
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả :
2. Tác phẩm:
-" Lặng lẽ Sa Pa" (1970).
- In trong tập "Giữa trong xanh"(1972
Trên chuyến xe khách chạy từ thị xã Lào Cai đi Lai Châu, qua nơi nghỉ mát nổi tiếng Sa Pa, qua sự giới thiệu của bác lái xe, đã có một cuộc gặp gỡ giữa ba người: ông họa sĩ già, cô kỹ sư trẻ và anh thanh niên làm việc ở trạm khí tượng trên đỉnh Yên Sơn ở Sa Pa. Trong cuộc gặp 30 phút ấy, anh thanh niên đã để lại một ấn tượng sâu sắc ở người hoạ sĩ, cô kỹ sư trẻ và cả người đọc.
tóm tắt truyện:
II. Phân tích.
Cuộc gặp gỡ tình cờ của mấy người khách trên chuyến xe: ông họa sĩ, cô kỹ sư trẻ, bác lái xe với anh thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh cao Yên Sơn ở Sa Pa.
1)Tình huống truyện:
2 Thiên nhiên Sa Pa:
Sa Pa bắt đầu với những rặng đào.
[…] Và với những đàn bò lang cổ có đeo chuông ở các đồng cỏ trong lũng hai bên đường.
[…] Nắng bây giờ bắt đầu len tới, đốt cháy rừng cây.
[…] Mây bị nắng xua, cuộn tròn lại từng cục, lăn trên các vòm lá ướt sương, rơi xuống đường cái,...
II. Phân tích.
1. Thiên nhiên Sa Pa:
- Những rặng đào, đàn bò lang cổ có đeo chuông ở các đồng cỏ.
- Những cây trồng "rung tít trong nắng".
- Những cây tử kinh màu hoa cà.
- Mây bị nắng xua cuộn tròn từng cục...
- Nắng đã mạ bạc cả con đèo, đốt cháy rừng cây hừng hực như một bó đuốc lớn.
- Nắng chiều làm cho bó hoa..... rực rỡ hơn.
=> Thiên nhiên Sa Pa thơ mộng, tráng lệ, hữu tình đầy chất thơ, trữ tình -> như mời gọi, cuốn hút, hấp dẫn du khách.
2. Con người ở Sa Pa:
a, Anh thanh niên:
a) Vị trí:
Nhân vật chính.
Hiện ra qua sự nhìn nhận, suy nghĩ, đánh giá của các nhân vật trong truyện.
b)Cách miêu tả:
* Hoàn cảnh sống:
[…] -Một anh thanh niên hai mươi bảy tuổi! Đây là đỉnh Yên Sơn, cao hai nghìn sáu trăm mét. Anh ta làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu. Cách đây bốn năm, có hôm tôi đang đi thế này chợt thấy một khúc thân cây chắn ngang đường, phải hãm lại. Một anh thanh niên ở đâu chạy đến, hè với tôi và khách đi xe đẩy khúc cây ra một bên cho xe đi. Hỏi ở đây mà ai đẩy cây ra giữa đường thế này, anh chỉ đỏ mặt. Thì ra anh ta mới lên nhận việc, sống một mình trên đỉnh núi, bốn bề chỉ cây cỏ và mây mù lạnh lẽo, chưa quen, thèm người quá, anh kiếm kế dừng xe lại để gặp chúng tôi, nhìn trông và nói chuyện một lát. Kìa, anh ta kia.

[…] -Một anh thanh niên hai mươi bảy tuổi! Đây là đỉnh Yên Sơn, cao hai nghìn sáu trăm mét. Anh ta làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu. Cách đây bốn năm, có hôm tôi đang đi thế này chợt thấy một khúc thân cây chắn ngang đường, phải hãm lại. Một anh thanh niên ở đâu chạy đến, hè với tôi và khách đi xe đẩy khúc cây ra một bên cho xe đi. Hỏi ở đây mà ai đẩy cây ra giữa đường thế này, anh chỉ đỏ mặt. Thì ra anh ta mới lên nhận việc, sống một mình trên đỉnh núi, bốn bề chỉ cây cỏ và mây mù lạnh lẽo, chưa quen, thèm người quá, anh kiếm kế dừng xe lại để gặp chúng tôi, nhìn trông và nói chuyện một lát. Kìa, anh ta kia.

2. Con người ở Sa Pa:
a, Anh thanh niên:
a) Vị trí:
Nhân vật chính.
Hiện ra qua sự nhìn nhận, suy nghĩ, đánh giá của các nhân vật trong truyện.
b)Cách miêu tả:
* Hoàn cảnh sống:
s?ng m?t mỡnh trờn d?nh nỳi, b?n b? ch?
cõy c? v� mõy mự l?nh l?o d?nh Yờn Son, cao hai nghỡn sỏu tram một
Yên Sơn (Cao 2600m)
Anh ta làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu
đo gió, mưa, nắng, tính mây, dự báo thời tiết ...
-> đòi hỏi sự tỉ mỉ, chính xác, có tinh thần trách nhiệm cao (nửa đêm, mưa tuyết, giá lạnh cũng phải trở dậy để làm việc ...)
-> Dù gian khổ, vất vả anh vẫn hoàn thành nhiệm vụ vì:
+ Lòng yêu nghề, anh hiểu được ý nghĩa công việc
đất nước

* Công việc:
Một hình ảnh về nghề khí tượng
* Trong cuộc sống hàng ngày.
+ Anh sắp xếp cuộc sống ngăn nắp và tạo nguồn vui bằng việc đọc sách , trồng hoa nuôi gà tăng gia sản xuất.
* Trong quan hệ với mọi người:
Nhiệt tình cởi mở.
Luôn quan tâm đến những người xung quanh.
Mang lại niềm vui và sự ngạc nhiên cho những người nói chuyện với anh về quan niệm sống về tình yêu công việc.
=> Anh thanh niên là một con người yêu nghề yêu đời có trách nhiệm với nghề nghiệp ,với cuộc sống biết hi sinh cho lý tưởng cuộc sống . Anh là nhân vật điển hình cho những thanh niên có trình độ có lí tưởng sống trong thời đại Hồ Chí Minh.
b.Các nhân vật khác:
Nhân vật bác lái xe, cô gái (anh kĩ sư, anh cán bộ nghiên cứu sét vắng mặt).
-> góp phần làm nổi bật nhân vật chính thêm sinh động, thể hiện phẩm chất con người Sa Pa say mê lao động, thầm lặng cống hiến.
III. Tổng kết-luyện tập:
1. Nghệ thuật.
- Là một tác phẩm văn xuôi giàu chất trữ tình:
+ Thiên nhiên Sa Pa thơ mộng, tráng lệ, hữu tình, nên thơ ...
+ Con người Sa Pa đẹp giản dị, chân thành tâm hồn trong trẻo, giàu tình yêu thương. Họ đã sống và làm việc trong lặng lẽ mà không hề cô độc bởi sự gắn bó của họ với đất nước và mọi người.
=> Tất cả tạo nên chất trữ tình, chất thơ bàng bạc của thiên truyện, ngọt ngào sâu lắng đầy dư vị.
- Nghệ thuật xây dựng cốt truyện đơn giãn, tạo tình huống tự nhiên, ngôi kể, điểm nhìn trần thuật hợp lí.
2. Chủ đề:
- Ca ngợi tính cách, phẩm chất cao đẹp của hình ảnh người thanh niên - con người lao động mới XHCN - trong công việc thầm lặng của mình.
- Tác giả muốn nói với người đọc: "Trong cái lặng im ..... đất nước".
- Qua câu chuyện về anh thanh niên, tác phẩm cũng gợi ra vấn đề về ý nghĩa và niềm vui của lao động tự giác, vì những mục đích chân chính đối với con người.
Nhân vật anh thanh niên trong “Lặng lẽ Sa Pa”
chủ yếu được tác giả miêu tả bằng cach nào?
A.Tự giới thiệu về mình.
B.Được tác giả miêu tả trực tiếp.
C.Hiện ra qua sự nhìn nhận, đánh giá của
các nhân vật khác.
D. Được giới thiệu qua lời kể của ông họa sĩ
già.
HU?NG D?N H?C T?P

-Tìm hiểu nhân vật anh thanh niên, ông họa sĩ.
-Những đoạn văn tả cảnh thiên nhiên Sa Pa.