Bài 14. Lặng lẽ Sa Pa

Thạch Trương Thảo (0987 039 863)
[email protected]
các thầy cô giáo về dự giờ ngữ văn 9
Nhiệt liệt chào mừng
Giáo viên dạy: Tạ Thị Thoa
TRường THCS Phúc Khánh
Đọc thuộc khổ cuối bài thơ "Tiểu đội xe không kính" ? Điều em cần ghi nhớ sau khi học xong bài thơ này là gì?
kiểm tra bài cũ
văn bản: Lặng lẽ sa pa
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
Nguyễn Thành Long
Nhà văn Nguyễn Thành Long. Các bút danh khác: Lưu Quỳnh, Phan Minh Thảo (1925 - 1991) Quê: huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam.
Tham gia kháng chiến chống Pháp ở Liên khu V, sau 1954 tập kết ra Bắc. Là cây bút có sở trường về truyện ngắn và kí.
Các sáng tác tiêu biểu: Chuyện nhà chuyện xưởng; Giữa trong xanh; Sáng mai nào, xế chiều nào; tuyển tập Nguyễn Thành Long. Trong đó đặc sắc nhất là truyện ngắn : Lặng lẽ Sa Pa.
Từng được nhận giải thưởng Phạm Văn Đồng. (Bát cơm Cụ Hồ - 1953)
1. Tác giả:
văn bản: Lặng lẽ sa pa
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
Nguyễn Thành Long
2. Hoàn cảnh sáng tác truyện:
1. Tác giả:
1. Tác giả:
- Năm 1970
- Nhân chuyến đi thực tế của tác giả Lên Lào Cai. Truyện được in trong tập " Giữa trong xanh"
văn bản: Lặng lẽ sa pa
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
Nguyễn Thành Long
2. Hoàn cảnh sáng tác truyện:
1. Tác giả:
1. Tác giả:
3. Giải nghĩa từ:
văn bản: Lặng lẽ sa pa
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
Nguyễn Thành Long
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Tóm tắt văn bản:
2. Thể loại, ngôi kể và phương thức biểu đạt
- Thể loại: truyện ngắn
- Ngôi kể: ngôi thứ 3
- Phương thức: tự sự + miêu tả + bình luận
văn bản: Lặng lẽ sa pa
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
Nguyễn Thành Long
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Tóm tắt văn bản:
2. Thể loại, ngôi kể và phương thức biểu đạt
3. Tìm hiểu nội dung văn bản:
a. Thiên nhiên cảnh vật Sa Pa:
"Sa Pa bắt đầu với những rặng đào. Và với những đàn bò lang cổ có đeo chuông ở các đồng cỏ trong lũng hai bên đường"
" Nắng bây giờ bắt đầu len tới đốt cháy rừng cây. Những cây thông chỉ cao quá đầu rung tít trong nắng, những ngón tay bằng bạc dưới cái nhìn bao che của những cây tử kinh thỉnh thoảng nhô cái đầu màu hoa cà lên trên màu xanh của rừng. Mây bị nắng xua cuộn tròn từng cục lăn trên các vòm lá ướt sương"
"Nắng đã mạ bạc cả con đèo, đốt cháy rừng cây hừng hực như một bó đuốc lớn"
" Những dinh thự cũ kỹ"
- Một bức tranh thiên nhiên có cảnh vật đẹp, thơ mộng, êm đềm tĩnh lặng mà hùng vĩ, tráng lệ có những công trình kiến trúc độc đáo thâm nghiêm cổ kính.
văn bản: Lặng lẽ sa pa
Nguyễn Thành Long
văn bản: Lặng lẽ sa pa
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
Nguyễn Thành Long
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Tóm tắt văn bản:
2. Thể loại, ngôi kể và phương thức biểu đạt
3. Tìm hiểu nội dung văn bản:
a. Thiên nhiên cảnh vật Sa Pa:
- Một bức tranh thiên nhiên cảnh vật đẹp, thơ mộng, êm đềm tĩnh lặng mà hùng vĩ tráng lệ và có những công trình kiến trúc độc đáo thâm nghiêm cổ kính.
- Một nơi nghỉ ngơi lý tưởng.
văn bản: Lặng lẽ sa pa
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
Nguyễn Thành Long
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Tóm tắt văn bản:
2. Thể loại, ngôi kể và phương thức biểu đạt
3. Tìm hiểu nội dung văn bản:
a. Thiên nhiên cảnh vật Sa Pa:
b. Con người:
* Nhân vật anh thanh niên:
+ Hoàn cảnh sống và làm việc:
- Anh thanh niên 27 tuổi, quê Lào Cai. Làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu.
Sống và làm việc một mình tại đỉnh Yên Sơn cao 2600m "bốn bề chỉ có cây cỏ và mây mù lạnh lẽo". Có khi " có cả mưa tuyết".
- Rất khó khăn
Cuộc sống 1 mình, cô đơn
Thời tiết rất khắc nghiệt.
Công việc đơn điệu, buồn tẻ đòi hỏi sự chính xác cao.
Cuộc sống 1 mình, cô đơn
văn bản: Lặng lẽ sa pa
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
Nguyễn Thành Long
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Tóm tắt văn bản:
2. Thể loại, ngôi kể và phương thức biểu đạt
3. Tìm hiểu nội dung văn bản:
a. Thiên nhiên cảnh vật Sa Pa:
b. Con người:
* Nhân vật anh thanh niên:
+ Hoàn cảnh sống và làm việc:
" Cháu ở đây có nhiệm vụ đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hàng ngày ."
" Gian khổ nhất là lần ghi và báo về lúc một giờ sáng. Rét, bác ạ. ở đây có cả mưa tuyết đấy. Nửa đêm đang nằm trong chăn nghe chuông đồng hồ chỉ muốn đưa tay tắt đi. xách đèn ra vườn, gió tuyết và lặng im ở bên ngoài chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới. Cái lặng im lúc đó mới thật dễ sợ. xong việc, trở vào không thể nào ngủ lại được"
+ Những phẩm chất của nhân vật:
- Có lòng nhiệt tình, có tinh thần trách nhiệm cao với công việc.
- Biết tự vượt lên để chiến thắng tư tưởng ngại khó, ngại khổ của bản thân.
Nửa đêm đang nằm trong chăn nghe chuông đồng hồ chỉ muốn đưa tay tắt đi. xách đèn ra vườn, gió tuyết và lặng im ở bên ngoài chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới. Cái lặng im lúc đó mới thật dễ sợ. xong việc, trở vào không thể nào ngủ lại được"
văn bản: Lặng lẽ sa pa
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
Nguyễn Thành Long
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Tóm tắt văn bản:
2. Thể loại, ngôi kể và phương thức biểu đạt
3. Tìm hiểu nội dung văn bản:
a. Thiên nhiên cảnh vật Sa Pa:
b. Con người:
* Nhân vật anh thanh niên:
+ Hoàn cảnh sống và làm việc:
+ Những phẩm chất của nhân vật:
- Có lòng nhiệt tình, có tinh thần trách nhiệm cao với công việc.
- Biết tự vượt lên để chiến thắng tư tưởng ngại khó, ngại khổ của bản thân.
-Yêu và say mê công việc.
- Hiểu được ý nghĩa, giá trị công việc mình đang làm.
" Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi cháu buồn đến chết mất"
" Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi"
" Công việc của cháu gắn liền với việc của bao anh em đồng chí dưới kia"
Công việc ấy nhằm "phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu"
văn bản: Lặng lẽ sa pa
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
Nguyễn Thành Long
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Tóm tắt văn bản:
2. Thể loại, ngôi kể và phương thức biểu đạt
3. Tìm hiểu nội dung văn bản:
a. Thiên nhiên cảnh vật Sa Pa:
b. Con người:
* Nhân vật anh thanh niên:
+ Hoàn cảnh sống và làm việc:
"Nhờ cháu có phát hiện một đám mây khô mà ngày ấy, tháng ấy, không quân ta hạ được bao nhiêu máy bay phản lực Mỹ trên cầu Hàm Rồng.Từ hôm ấy cháu sống thật hạnh phúc."
+ Những phẩm chất của nhân vật:
- Có lòng nhiệt tình, có tinh thần trách nhiệm cao với công việc.
- Biết tự vượt lên để chiến thắng tư tưởng ngại khó, ngại khổ của bản thân.
-Yêu và say mê công việc.
- Hiểu được ý nghĩa, giá trị công việc mình đang làm.
- Có quan niệm: sống có ích, có cống hiến cho đời là hạnh phúc.
=> Một con người có lý tưởng sống đẹp.
văn bản: Lặng lẽ sa pa
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
Nguyễn Thành Long
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Tóm tắt văn bản:
2. Thể loại, ngôi kể và phương thức biểu đạt
3. Tìm hiểu nội dung văn bản:
a. Thiên nhiên cảnh vật Sa Pa:
b. Con người:
* Nhân vật anh thanh niên:
+ Hoàn cảnh sống và làm việc:
? Sống lạc quan, yêu đời.
+ Những phẩm chất của nhân vật:
- Có tâm hồn trong sáng cao đẹp.
- Có lý tưởng sống đẹp.
?Trồng hoa
Nuôi gà
Để tự cải thiện cuộc sống.
?Ham đọc sách
=> Tự nâng cao hiểu biết cho bản thân.
? Ngăn nắp và khoa học.
Cuộc sống phong phú, thi vị về tinh thần, khá đầy đủ về vật chất, cuộc sống của một con người ham hiểu biết, có lối sống khoa học rất lạc quan yêu đời.
văn bản: Lặng lẽ sa pa
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
Nguyễn Thành Long
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Tóm tắt văn bản:
2. Thể loại, ngôi kể và phương thức biểu đạt
3. Tìm hiểu nội dung văn bản:
a. Thiên nhiên cảnh vật Sa Pa:
b. Con người:
* Nhân vật anh thanh niên:
+ Hoàn cảnh sống và làm việc:
? Sống lạc quan, yêu đời.
+ Những phẩm chất của nhân vật:
- Có tâm hồn trong sáng cao đẹp.
- Có lý tưởng sống đẹp.
Tặng hoa cho cô gái
? Sống bình dị, khiêm tốn, giàu tình yêu thương mọi người.
? Một con người sống hồn hậu, chu đáo, chân tình cởi mở với mọi người.
+ Biếu vợ bác lái xe củ tam thất vì biết "bác gái mới ốm dậy".
+ "Thèm" gặp người để trò chuyện.
+ Tiếp đón hoạ sỹ và cô gái rất cởi mở thân tình nồng hậu.
Pha trà mời hoạ sỹ
Tâm sự với họ những suy nghĩ và công việc của mình.
Lúc chia tay biếu họ làn trứng.
? Sống khiêm tốn trân trọng sự cống hiến của người khác:
Không muốn hoạ sỹ vẽ mình mà giới thiệu với học sỹ về người bạn trên đỉnh núi phan- xi-păng, ông kỹ sư vườn rau và nhà cán bộ nghiên cứu sét.
văn bản: Lặng lẽ sa pa
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
Nguyễn Thành Long
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Tóm tắt văn bản:
2. Thể loại, ngôi kể và phương thức biểu đạt
3. Tìm hiểu nội dung văn bản:
a. Thiên nhiên cảnh vật Sa Pa:
b. Con người:
* Nhân vật anh thanh niên:
+ Hoàn cảnh sống và làm việc:
? Sống lạc quan, yêu đời
+ Những phẩm chất của nhân vật:
- Có tâm hồn trong sáng cao đẹp.
- Có lý tưởng sống đẹp.
Nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn này đã để lại trong em những ấn tượng và cảm nghĩ gì?
? Sống bình dị, khiêm tốn, giàu tình yêu thương mọi người.
Hoạ sỹ quyết định ký họa chân dung anh thanh niên không chỉ bởi ở con người này hội tụ tất cả những vẻ đẹp của một người lao động bình dị, có tâm hồn trong sáng hồn hậu, có lý tưởng sống đẹp mà bức chân dung này còn khơi gợi những ý nghĩa đẹp về cuộc sống, đó là lòng nhân ái, lòng đam mê công việc, ngọn lửa nhiệt tình cống hiến và làm đẹp cho đời.
- Đây là một điển hình cho những người lao động thầm lặng, mà có lý tưởng sống cao đẹp, nhiệt tình say mê lao động để cống hiến hết mình cho sự nghiệp bảo vệ dựng xây đất nước.
- Một chàng trai dễ mến, sống bình dị, giàu tình yêu con người, tình yêu cuộc sống.
- Có lối sống khiêm tốn chân thành biết quý trọng thành quả lao động của người khác.
"Mỗi suy nghĩ của con người trẻ tuổi ấy đều thấm đẫm tình yêu con người, cuộc sống, yêu mến và tự hào về mảnh đất mình đang sống. Chính những suy nghĩ và tình cảm ấy đã trở thành sức mạnh thành điểm tựa để anh làm việc, học tập vươn lên những đỉnh cao trong cuộc sống. Anh biết sống cho một sự nghiệp lớn lao là công cuộc xây dựng đất nước, cũng biết sống cho riêng mình và chia sẻ với mọi người"
( Lê Bảo - Những âm vang trong lặng lẽ Sa Pa)
văn bản: Lặng lẽ sa pa
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
Nguyễn Thành Long
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Tóm tắt văn bản:
2. Thể loại, ngôi kể và phương thức biểu đạt
3. Tìm hiểu nội dung văn bản:
a. Thiên nhiên cảnh vật Sa Pa:
b. Con người:
* Nhân vật anh thanh niên:
+ Hoàn cảnh sống và làm việc:
? Sống lạc quan, yêu đời
+ Những phẩm chất của nhân vật:
- Có tâm hồn trong sáng cao đẹp.
- Có lý tưởng sống đẹp.
? Sống bình dị, khiêm tốn, giàu tình yêu thương mọi người.
" Trong cái im lặng của Sa Pa, dưới những dinh thự cũ kỹ của Sa Pa, Sa Pa mà chỉ nghe tên người ta đã nghĩ đến chuyện nghỉ ngơi, có những con người làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước"
Hướng dẫn về nhà
Trong truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa" ngoài nhân vật anh thanh niên thì các nhân vật khác dù chỉ thoáng gặp cũng để lại trong lòng người đọc những ấn tượng đẹp và sâu sắc.
Hãy chỉ ra mỗi nhân vật đó và trình bày những suy nghĩ của em?