Bài 14. Dấu ngoặc kép

KÍNH CHÀO THẦY CÔ CÙNG CÁC EM
HỌC SINH THÂN MẾN
Kiểm tra bài cũ:
1/ Dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm có những công dụng nào ?
2/ Hãy nêu tác dụng của dấu hai chấm trong ví dụ sau :
Tôi nói chuyện lão với vợ tôi .Thị gạt phắt đi:
-Cho lão chết ! Ai bảo lão có tiền mà chịu khổ ! Lão làm lão khổ chứ ai làm lão khổ ! Nhà mình sung sướng gì mà giúp lão? Chính con mình cũng đói
( Lão Hạc )
A. Đánh dấu lời dẫn trực tiếp
B. Đánh dấu lời đối thoại
C. Đánh dấu phần thuyết minh cho một phần trước đó
D. Đánh dấu phần giải thích cho phần trước đó

Tiết : 53 DẤU NGOẶC KÉP
I . CÔNG DỤNG
Dấu ngoặc kép trong những đoạn trích sau đây dùng để làm gì ?
a/ Thánh Găng-đi có một phương châm : “ Chinh phục được mọi người ai cũng cho là khó , nhưng tạo được tình thươmg , lòng nhân đạo , sự thông cảm giữa con người với con người lại còn khó hơn”.
b/ Nhìn từ xa , cầu Long Biên như một dải lụa uốn lượn vắt ngang sông Hồng , nhưng thực ra “ dải lụa ” ấy nặng tới 17 nghìn tấn !
c/ Tre với người như thế đã mấy nghìn năm . Một thế kỷ “văn minh”, “ khai hoá” của thực dân cũng không làm được một tấc sắt . Tre vẫn phải còn vất vả mãi với người .
 Đánh dấu lời dẫn trực tiếp ( câu nói của Thánh Găng-đi )
 Đánh dấu từ ngữ hiểu theo một nghĩa đặc biệt
 Đánh dấu từ ngữ có hàm ý mỉa mai
d/ Hàng loạt vở kịch như “ Tay người đàn bà, “ Giác ngộ”, “Bên kia sông Đuống”, …ra đời .
 Đánh dấu tên của các vỡ kịch
Tiết : 53 DẤU NGOẶC KÉP
I. CÔNG DỤNG
Dấu ngoặc kép dùng để :
- Đánh dấu từ ngữ, câu, đoạn dẫn trực tiếp
- Đánh dấu từ ngữ được hiểu theo nghĩa đặc biệt hay có hàm ý mỉa mai
- Đánh dấu tên tác phẩm, tờ báo, tập san,… được dẫn .
Tiết : 53 DẤU NGOẶC KÉP
I. CÔNG DỤNG
II . LUYỆN TẬP
II . LUYỆN TẬP
1/ Giải thích công dụng của dấu ngoặc kép trong những đoạn trích sau:
a/ Nó cứ làm in như nó trách tôi ; nó kêu ư ử, nhìn tôi, như muốn bảo tôi rằng : “ A ! Lão già tệ lắm ! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão xử với tôi như thế nầy à?”

b/ Kết cục, anh chàng “ hầu cận ông lý” yếu hơn chị chàng con mọn, hắn bị chị này túm tóc lẳng cho một cái, ngã nhào ra thềm.

c/ Hai tiếng “ em bé” mà cô tôi ngân dài ra thật ngọt, thật rõ, quả nhiên đã xoắn chặt lấy tâm can tôi như ý cô tôi muốn.
 Đánh dấu câu nói được dẫn trực tiếp.
 Đánh dấu từ ngữ được dẫn trực tiếp.
 Đánh dấu từ ngữ có hàm ý mỉa mai.
d/ Trước năm 1914, họ chỉ là những tên da đen bẩn thỉu, những tên “ An-nam-mít” bẩn thỉu, giỏi lắm thì cũng biết kéo xe tay và ăn đòn của các quan cai trị nhà ta . Ấy thế mà cuộc chiên tranh vui tươi vừa bùng nổ, thì lập tức họ biến thành những đứa “ con yêu”, những người “ bạn hiền” của các quan cai trị phụ mẫu nhân hậu, thậm chí của cả các quan toàn quyền lớn, toàn quyền bé nữa.. Đùng một cái , họ ( những người bản xứ ) được phong cho cái danh hiệu tối cao là “ chiến sĩ bảo vệ công lý và tự do”
e/ Nguyễn Du đã thuật lại cảnh Hồ Tôn Hiến nghe đàn :
Nghe càng đắm, ngắm càng say ,
Lạ cho mặt sắt cũng ngây vì tình .
Cái thứ “ mặt sắt ” mà “ ngây vì tình” ấy quả không lấy gì làm đẹp !
II . LUYỆN TẬP
1/ Giải thích công dụng của dấu ngoặc kép trong những đoạn trích sau :
 Đánh dấu từ ngữ được dẫn trực tiếp, hàm ý mỉa mai.
 Đánh dấu từ ngữ được dẫn trực tiếp, hàm ý mỉa mai.



2 . Hãy đặt dấu hai chấm và dấu ngoặc kép vào chổ thích hợp
( có điều chỉnh chữ viết hoa trong trường hợp cần thiết ) trong những đoạn trích sau và giải thích lý do.
a) Biển vừa treo lên, có người qua đường xem, cười bảo
- Nhà nầy xưa quen bán cá ươn hay sao mà bây giờ phải để biển bán cá tươi ?
Nhà hàng nghe nói bỏ ngay chữ tươi đi.
b) Nó nhập tâm lời dạy của chú Tiến Lê cháu hãy vẽ cái gì thân thuộc nhất với cháu.
c) Lão Hạc ơi ! Lão hãy yên lòng nhắm mắt ! Lão đừng lo lắng gì cho cái vườn của lão. Tôi sẽ cố giữ gìn cho lão. Đến khi con trai lão về, tôi sẽ trao lại cho hắn và bảo đây là cái vườn mà ông cụ thân sinh ra anh đã cố để lại cho anh trọn vẹn ; cụ thà chết chứ không chịu bán đi một sào…



2 . Hãy đặt dấu hai chấm và dấu ngoặc kép vào chỗ thích hợp
( có điều chỉnh chữ viết hoa trong trường hợp cần thiết ) trong những đoạn trích sau và giải thích lý do.
a) Biển vừa treo lên, có người qua đường xem, cười bảo
- Nhà nầy xưa quen bán cá ươn hay sao mà bây giờ phải để biển bán cá tươi ?
Nhà hàng nghe nói bỏ ngay chữ tươi đi.
b) Nó nhập tâm lời dạy của chú Tiến Lê Cháu hãy vẽ cái gì thân thuộc nhất với cháu
c) Lão Hạc ơi ! Lão hãy yên lòng nhắm mắt ! Lão đừng lo lắng gì cho cái vườn của lão. Tôi sẽ cố giữ gìn cho lão. Đến khi con trai lão về, tôi sẽ trao lại cho hắn và bảo Đây là cái vườn mà ông cụ thân sinh ra anh đã cố để lại cho anh trọn vẹn ; cụ thà chết chứ không chịu bán đi một sào…
:
“
”
“ ”

: “
.”
: “
.”
a) Chủ tịch Hồ Chí Minh nói : “ Tôi chỉ có một sự ham muốn , ham muốn tột bậc , là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do , đồng bào ta ai cũng có cơm ăn áo mặc , ai cũng được học hành.” .

b) Chủ tịch Hồ Chí Minh nói Người chỉ có một sự ham muốn , ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập , dân ta được hoàn toàn tự do , đồng bào ta ai cũng có cơm ăn , áo mặc , ai cũng được học hành .
3) Vì sao hai câu sau đây có nghĩa giống nhau mà dùng những dấu câu khác nhau ?
 Dùng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép để đánh dấu lời dẫn trực tiếp - dẫn nguyên văn lời của chủ tịch Hồ Chí Minh.
Không dùng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép vì câu nói không được dẫn nguyên văn.
4. Viết một đoạn văn thuyết minh ngắn có dùng dấu ngoặc đơn , dấu hai chấm và dấu ngoặc kép . Giải thích công dụng của các loại dấu câu nầy.
Nguyên Hồng (1918-1982),tên khai sinh là Nguyễn Nguyên Hồng,
quê ở phố Nam Định. Trước cách mạng, ông sống chủ yếu ở Hải
Phòng trong một xóm lao động nghèo khổ.Ngay từ tác phẩm đầu tay
Nguyên Hồng đã hướng ngòi bút về những ngưòi cùng khổ mà ông
yêu thương.Các tác phẩm chính của ông “Bỉ vỏ”(tiểu thuyết,1938)
“Những ngày thơ ấu”(hồi kí,1938)…Các nhà phê bình văn học
thường gọi ông là “nhà văn của những người cùng khổ”. Ông thực
sự xứng đáng với danh hiệu ấy vì suốt đời ông chỉ viết về những con
người dưới đáy xã hội…
CỦNG CỐ - DẶN DÒ
- Nhắc lại công dụng của dấu ngoặc kép
Làm bài tập số 5.
ôn lại các dấu câu đã học
Chúc thầy cô khoẻ, các em học giỏi