Bài 14. Bạch cầu- Miễn dịch

Máu gồm huyết tương và các tê bào máu (hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu)
- Huyết tương có vai trò duy trì trạng thái lỏng của máu và vận chuyển các chất.
- Hồng cầu vận chuyển ôxi và khí cacbonic.
Máu gồm những thành phần cấu tạo nào?
Nêu chức năng của huyết tương và hồng cầu?
BẠCH CẦU
* Kháng nguyên, kháng thể.
Các em quan sát hình 14.2 và nghiên cứu thông tin để trả lời câu hỏi: + Kháng nguyên là gì, kháng thể là gì?
+ Kháng nguyên là phân tử ngoại lai -> có khả năng kích
thích cơ thể tiết kháng thể
+ Kháng thể là những phân tử Prôtêin do cơ thể tiết ra chống lại kháng nguyên.

+Tương tác giữa kháng nguyên và kháng thể theo cơ chế chìa khóa và ổ khóa, nghĩa là kháng nguyên nào thì kháng thể ấy.
+ Cho biết sự tương tác giữa kháng nguyên và kháng thể theo cơ chế nào?
Đại thực bào
Đại thực bào
Bạch cầu trung tính
Bạch cầu trung tính
Vi khuẩn
Mũi kim
Ổ viêm sưng lên
Sơ đồ hoạt động thực bào
1 – Khi vi khuẩn, vi rút xâm nhập vào cơ thể gặp hoạt động đầu tiên của bạch cầu là hoạt động nào để bảo vệ cơ thể?
1 – Khi vi khuẩn, vi rút xâm nhập vào cơ thể gặp hoạt động đầu tiên của bạch cầu là hoạt động nào để bảo vệ cơ thể?
- Khi vi khuẩn, vi rút xâm nhập vào một bộ phận nào đó của cơ thể hoạt động đầu tiên của bạch cầu để bảo vệ cơ thể là thực bào
? Những loại bạch cầu nào tham gia vào thực bào? Quá trình thực bào diễn ra như thế nào?
- Hoạt động thực bào là quá trình hình thành chân giả bắt và nuốt vi khuẩn rồi tiêu hoá chúng tham gia vào quá trình thực bào là bạch cầu trung tính, bạch cầu mônô(đại thực bào)
2 – Cơ thể làm thế nào để chống lại kháng nguyên,vô hiệu hóa tế bào vi khuẩn?
Sơ đồ tiết kháng thể để vô hiệu hóa các kháng nguyên
2 – Cơ thể làm thế nào để chống lại kháng nguyên,vô hiệu hóa tế bào vi khuẩn?
- Tế bào B chống lại kháng nguyên bằng cách tiết ra kháng thể làm mất hoạt tính của kháng nguyên, tế bào vi khuẩn bị kháng thể vô hiệu hoá bằng cách dính các tế bào vi khuẩn, vi rút lại.
? Quan sát hình 14.3 cho biết tế bào LimphôB chống lại vi khuẩn, vi rút như thế nào?
Sơ đồ hoạt động của tế bào T phá hủy tế bào cơ thể đã bị nhiễm bệnh
3 – Nếu các vi khuẩn,vi rút vẫn thoát khỏi hoạt động của LimphoB và làm các tế bào của cơ thể bị nhiễm khuẩn thì cơ thể sẽ xử lý như thế nào?
3 – Nếu các vi khuẩn,vi rút vẫn thoát khỏi hoạt động của LimphoB và làm các tế bào của cơ thể bị nhiễm khuẩn thì cơ thể sẽ xử lý như thế nào?
+ Lim phô T: Phá huỷ tế bào cơ thể bị nhiễm vi khuẩn, vi rút bằng cách nhận diện và tiếp xúc với chúng nhờ cơ chế chìa khoá và ổ khoá giữa kháng thể và kháng nguyên, tế bào Lim phô T tiết ra các phân tử Prôtêin đặc hiệu làm tan màng tế bào bị nhiễm  tế bào bị nhiễm phá huỷ
Đã tạo nên 3 hàng rào phòng thủ để bảo vệ cơ thể:
1. Bạch cầu mono và bạch cầu trung tính hình thành chân giả bắt, nuốt và tiêu hóa các vi khuẩn ( Sự thực bào ).

2. Bạch cầu LimphoB tiết ra kháng thể kết dính kháng nguyên ( theo cơ chế ổ khóa-chìa khóa) để vô hiệu hóa vi khuẩn.
3.Bạch cầu LimphoT nhận diện,tiếp xúc với tế bào cơ thể nhiễm khuẩn (nhờ cơ chế chìa khóa và ổ khóa giữa kháng thể và kháng nguyên), tiết Protein đặc hiệu làm thủng màng và phá hủy tế bào cơ thể nhiễm khuẩn.
Các em đọc thông tin phần II, thảo luận theo nhóm 2 em một trả lời câu hỏi sau:
1 - Miễn dịch là gì?
2. Thế nào là miễn dịch tự nhiên, miễn dịch tự nhiên gồm những loại nào?
3. Thế nào là miễn dịch nhân tạo?
Miễn dịch : là khả năng cơ thể không mắc một số bệnh truyền nhiễm nào đó.
Miễn dich tự nhiên là cơ thể không mắc một số bệnh nào đó bao gồm miễn dịch bẩm sinh và miễn dịch tập nhiễm.
1 - Miễn dịch là gì?
2. Thế nào là miễn dịch tự nhiên, miễn dịch tự nhiên gồm những loại nào?
3. Thế nào là miễn dịch nhân tạo?
Miễn dich nhân tạo là cơ thể không mắc một số bệnh nào đó do chủ động tiêm vắc xin.
? Tại sao tiêm vắc xin thì cơ thể không mắc một số bệnh?
*Cơ sở khoa học của tiêm vắc xin là:
- Đưa các vi khuẩn ,virút đã được làm yếu vào cơ thể để hình thành phản ứng miễm dịch,giúp cơ thể phản ứng kịp thời khi vi sinh vật đó xâm nhập ,để bảo vệ cơ thể.
- Yêu cầu các bậc cha mẹ cho con đi tiêm phòng,và đảm bảo số lần tiêm nhắc lại .
- Người lớn trước khi tiêm phòng cần xét nghiệm mầm bệnh,nếu đã có bệnh thì không tiêm phòng được.
* Ở địa phương em thường tiêm chủng những loại vắcxin nào cho trẻ em ?
Áp dụng cho trẻ em từ 0-9 tháng tuổi,được tiêm vắc xin miễn phí các bệnh : viêm ganB, lao, ho gà, uốn ván, bại liệt, sởi. Mục tiêu sẽ thanh toán được các bệnh truyền nhiễm đó trong tương lai.
1- Hãy khoanh tròn vào đầu câu trả lời đúng nhất:
Bạch cầu nào tham gia hoạt động thực bào:
A. Đại thực bào. C. Bach cầu limpho T
B. Bạch cầu trung tính. D. Cả A, B


Các bạch cầu tạo nên 3 hàng rào phòng thủ để bảo vệ cơ thể là:
+ Thực bào là do các bạch cầu trung tính và đại thực thực hiện. + Sự tiết ra khág thể để vô hiệu hoá các kháng nguyên do các bạch cầu LimphoB thực hiện. + Sự phá huỷ tế bào cơ thể đã nhiễm bệnh do các tế bào LimphoT thực hiện.

2- Bạch cầu đã tạo nên những hàng rào phòng thủ nào để bảo vệ cơ thể?
- Học bài và trả lời các câu hỏi 1,2,3(SGK,Trang47)
- Đọc mục “ Em có biết?”
- Đọc trước thông tin bài 15, và tìm hiểu cơ chế đong máu.
- Nguyên tắc cần tuân thủ khi truyền máu.