Bài 14. Bạch cầu- Miễn dịch

SINH HỌC
8
1 - Nêu tên thành phần 1 & 2 của máu trong cốc( để lắng đọng tự nhiên từ 3- 4 giờ)





1
2
KIỂM TRA
2 - Thành phần cấu tạo của huyết tương và các tế bào máu ?
3- Chức năng của huyết tương và hồng cầu
2- Phân biệt các tế bào máu trên hình sau. Nêu đặc điểm phân biệt của mỗi tế bào
Hồng cầu
Bạch cầu
 Không giống như hồng cầu được mang dọc theo dòng máu, các bạch cầu được tự do đi lang thang đến tất cả các vùng của cơ thể để thực hiện chức năng của chúng. Chúng cũng giống như cảnh sát cơ động vậy.
Khi cơ thể có vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể gây nên hiện tượng viêm nhiễm ở một vị trí nào đó ở cơ thể , nơi đó sẽ có mặt bạch cầu, chúng sẵn sàng chiến đấu chống lại các tác nhân gây hại xâm nhập vào cơ thể. Bạch cầu giúp cơ thể có khả năng miễn dịch
Bạch cầu hoạt động như thế nào để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh ?
Miễn dịch là gì ?














B?CH C?U
- MI?N D?CH
Tiết thứ 14
Hình sau mô tả hoạt động đầu tiên của BC khi phát hiện cơ thể bị nhiễm khuẩn. Đó là hoạt động gì ?
Đọc đoạn đầu mục I - SGK kết hợp quan sát H.14-1
? Nờu tờn v� mụ t? ho?t d?ng dú
1- Thực bào: ( BC trung tinh và đại thực bào) H. 14-1.A & B
I- Các hoạt động chủ yếu của bạch cầu:




1
2
3
Nếu thoát khỏi sự thực bào VK sẽ phải vượt qua hàng rào thứ 2 của BC :
2- Tạo kháng thể để vô hiệu hoá kháng nguyên
? Đọc tiếp thông tin đoạn 2 mục I , kết hợp quan sát H.14-1
? 1- Thế nào là kháng thể ? Kháng nguyên ?
2- Tế bào B đã chống lại các kháng nguyên bằng cách nào?
3- Co ch? tương tác gi?a kháng thể với kháng nguyên ?
KHÁNG THỂ A
KHÁNG THỂ B
Hoạt động bảo vệ của TB limpho B
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y
2- Tạo kháng thể để vô hiệu hoá kháng nguyên ( BC - B)
- Thế nào là KN? KT?
- Mỗi KT chỉ vô hiệu hoá được một KN tương ứng
? Các vi khuẩn, virus thoát khỏi hoạt động bảo vệ của tb bạch cầu B , sẽ gặp hoạt động bảo vệ của tb limphô T ( tb T ),là loại BC thường về sống định cư ở hạch BH, có vai trò quan trọng nhất trong việc tiêu diệt VK, VR gây bệnh.và đây cũng là đối tượng tấn công của virus HIV
BC T này sẽ tiêu diệt tế bào cơ thể đã nhiễm bệnh
như thế nào ? ?
a- Tạo pt protêin đặc hiệu( tương ứng với KN)
b-Tiết pt protêin đặc hiệu: tạo lỗ thủng trên màng tế bào .
c- Phá huỹ tế bào nhiễm bệnh.
3- Tiêu diệt các tế bào đã bị nhiễm bệnh ( BC- T )
Bạch cầu tham gia bảo vệ cơ thể bằng các hoạt động :
Một dạng của ung thư mà các tế bào bach cầu sinh trưởng không kiểm soát nổi gọi là bệnh máu trắng.
Có khoảng 50.000 bạch cầu trong một giọt máu.
1- Thực bào: ( BC trung tinh và đại thực bào) H. 14-1.A & B
2- Tạo kháng thể để vô hiệu hoá kháng nguyên ( BC - B)
- Thế nào là KN? KT?
- Mỗi KT chỉ vô hiệu hoá được một KN tương ứng
3- Tiêu diệt các tế bào đã bị nhiễm bệnh ( BC- T )

Chính nhờ các hoạt động trên của BC đã tạo nên cho cơ thể một khả năng . Đó là khả năng MD.
Vậy MD là gì ? Có những loại MD nào ? phân biệt nhau ở những điểm nào ?
II- Miễn dịch:

 §äc th«ng tin mục II- SGK
Hoµn thµnh bài tập sau
1-Khả năng cơ thể không mắc một bệnh nào đó. Dú l� khả năng ........
2- Cơ thể con ngu?i khi sinh ra đã có khả năng không mắc một bệnh toi g� .Dú l�.......
3- Người mắc bệnh đậu mùa , quai bị , tả... Sau đó cả đời hoặc một thời gian không mắc bệnh đó nữa. Dú l� ..........
4- Tiêm vi khuẫn đã chết ( Vắc xin lao..), đã yếu ( vắc xin tả) phòng được bệnh lao, tả. Dú l� ........
? Điền vào ch? tr?ng ? cỏc cõu sau bằng các cụm từ hợp lý
( Miễn dịch; MD tự nhiên; MD nhân tạo ; MD bẫm sinh; MD tập nhiễm )
Miễn dịch
Miễn dịch bẫm sinh
Miễn dịch tập nhiễm
Miễn dịch nhân tạo
II- Miễn dịch:
1- Khái niệm:
SGK
2- Các loại miễn dịch:
a -………………
b -………………
……………………
……………………
Vận dụng kết quả bài tập trên, hoàn thành sơ đồ sau:
Miễn dịch tự nhiên
Miễn dịch nhân tạo
MD bẫm sinh
MD tập nhiễm
( Tiêm phòng vắc xin )
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP
1- Sắp xếp các ý (a, b, c…) ở cột B cho phù hợp với mỗi ý ở cột A (1, 2, 3)
- b, e
- c, h
- a, d, g
2. Một người đã vừa mắc bệnh cúm .Sau đó một thời gian ngắn người đó sẽ không mắc bệnh nào trong các bệnh sau:
a. Tả b. Kiết kị
c. Thương hàn. d. Cúm

Hãy giải thích vì sao?
d. Cúm
Hướng dẫn học ở nhà:

Đọc mục em có biết.
Xem Hình 14-1 ? 14-4 giải thích các hoạt đ?ng của bạch cầu ở mỗi hoạt động .
ễn t?p th�nh ph?n c?u t?o c?a cỏc t? b�o mỏu