Bài 14. Bạch cầu- Miễn dịch

Sinh học 8
PHẠM PHÁT ĐẠT
KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ
CÙNG CÁC EM HỌC SINH
Nêu thành phần cấu tạo và vai trò của máu ? Vì sao máu có màu đỏ ?
Đ1 : - Máu gồm huyết tương và các tế bào máu
+ Huyết tương 55%
+ Hồng cầu( 45%) gồm : hồng cấu, bạch cầu, tiểu cầu
Vai trò :
+ Huyết tương : duy trì máu ở trạng thái lỏng, vận chuyển dinh dưỡng, chất thải
+ Hồng cầu : vận chuyển khí O2 , CO2
- Máu có màu đỏ do trong hồng cầu có chứa chất huyết sắc tố hêmôglôbin


2. Môi trường trong cơ thể gồm những thành phần nào ? Có chức năng gì ?Dịch chảy ra từ vết thương có màu vàng trong suốt là thành phần nào của môi trường trong cơ thể
Môi trường trong cơ thể gồm : máu, nước mô, bạch huyết
Môi trường trong giúp cơ thể
Liên hệ với môi trường ngoài qua quá trình trao đổi chất
Dịch chảy ra từ vết thương có màu vàng nhạt trong suốt đó là bạch huyết
BẠCH
CẦU
MiỄN
DỊCH
Tieát 14
I . Các hoạt động chủ yếu của bạch cầu
Mạch máu
Chân giả
1. Thực bào
? Loại BC nào thực hiện hoạt động thực bào ?
? Hoạt động thực bào diễn ra như thế nào ?
Vi khuẩn cơ thể,
BC thay đổi hình dạng ổ viêm,
hình thành chân giả. bắt, nuốt tiêu hoá VK
Đại thực bào
BC trung tính
Khi vi khuẩn cơ thể , bạch cầu thay đổi hình dạng, ra khỏi mạch máu ổ viêm, hình thành chân giả bắt, nuốt vi khuẩn và tiêu hoá chúng
? Vì sao khi bị trầy sướt , vết thương xưng lên , nổi mũ, nổi hạch ở gần bẹn, hoặc gần nách ?
Vi khuẩn vào cơ thể , BC ở những nơi khác dồn đến ổ viêm tiêu diệt vi khuẩn . Hiện tượng dồn BC đến vết thương xuất hiện các hạch , vết thương xưng đỏ sau đó nổi mũ vết thương ,đó là xác chết của BC và vi khuẩn
2. Tiết kháng thể để vô hiệu hoá kháng nguyên của vi khuẩn
? Thế nào là kháng nguyên ? Thế nào là kháng thể
Kháng nguyên là những phân tử ngoại lai có khả năng kích thích cơ thể tiết kháng thể
Kháng thể là những phân tử prôtêin do cơ thể tiết ra để chống lại các kháng nguyên
Tương tác KN - KT
KN lao
KT lao
KN viêm gan B
KT viêm gan B
KN viêm gan B
Tế bào B tiết kháng thể
TB vi khuẩn bị kháng thể vô hiệu hoá
Các kháng thể
? Loại tế bào bạch cấu nào tiết kháng thể chống vi khuẩn
? Các tế bào bạch cầu đó chống lại các kháng nguyên bằng cách nào ?
Tế bào B tiết kháng thể
Các kháng thể
Tế bào vi khuẩn bị kết dính ,và vô hiệu hoá
Y
Y
Y
Y
Y
Y
- Bạch cầu limpo B tiết kháng thể kết dính , và vô hiệu hoá kháng nguyên của vi khuẩn, vi rút
- Tương tác giữa kháng thể và kháng nguyên theo cơ chế chìa khoá - ổ khoá
Tế bào T
TB nhiễm VK, vi rút
Lỗ thủng trên màng TB
? Tế bào đó tham gia phà huỷ Tb nhiễm VK, virut NTN ?
? Loại tế bào bạch cầu nào tham gia phá huỷ tế bào cơ thể nhiễm vi khuẩn,vi rút
3. Sự phá huỷ các tế bào cơ thể nhiễn bệnh
Tế bào T
Phân tử prôtêin đặc hiệu
KN của VK , vi rút
TB nhiễm VK, vi rút
Lỗ thủng trên màng TB
- Tế bào T nhận diện tiếp xúc tiết prôtêin đặc hiệu làm tan màng Tb nhiễm VK,VR, hoặc các tế bào nhiễm bệnh và phá huỷ chúng
Bạch cầu limpo T sản xuất prôtêin đặc hiệu làm tan màng tế bào nhiễm bệnh, tế bào già và phá huỷ chúng
? Vì sao sự phá huỷ tế bào già , tế bào nhiễm bệnh được xem là hình thức bảo vệ cơ thể ? Hoạt động của tế bào T và tế bào B giống và khác nhau như thế nào ?
Vì phá huỷ tế bào nhiễm bệnh tránh lây lan cho các tế bào không nhiễm bệnh khác
Hoạt động của tế bào B và tế bào T giống nhau : thực hiện theo cơ chế “chìa khoà - ổ khoá”
Khác nhau : tế báo B ngăn ngừa các yếu tố gây bệnh cho tế bào , tế bào T phá huỷ tế bào nhiễm bệnh và tế bào già
II .Miễn dịch
? Miễn dịch là gì ?
Miễn dịch là khả năng cơ thể không mắc một bệnh truyền nhiễm nào đó
? Có mấy loại miễn dịch ?
Có 2 loại miễn dịch :
? Nêu sự khác nhau giữa MD tự nhiên và miễn dịch nhân tạo ?
- Có 2 loại : miễn dịch bẩm sinh, miễn dịch tập nhiễm
- Có 2 loại : miễn dịch thụ động, và miễn dịch chủ động
? Tại sao có người bị bệnh thương hàn , sau khi khỏi thì cả đời không mắc lại bệnh? Đây là miễn dịch tư nhiên hay miễn dịch nhân tạo ?
Đây là miễn dịch tự nhiên : không mắc lại vì bạch cầu đã quen diệt loại vi khuẩn đó ; trong máu đã có sẵn loại kháng thể chống vi khuẩn thương hàn ( gọi là miễn dịch tập nhiễm )
? Vắc xin là gì ? Ở địa phương em thường tiêm phòng cho trẻ những bệnh nào ?
- Vắc xin là dịch chứa độc tố của vi khuẩn nào đó đã làm yếu đi vào cơ thể người không đủ khả năng gây bệnh và có tác dụng kích thích tế bào bạch cầu tiết kháng thể , kháng thể này tồn tại trong máu giúp cơ thể miễn dịch với bệnh đó
EM NHỚ GÌ
1.Đánh dấu (X) vào câu trả lời đúng :
Bạch cầu tạo ra những hàng rào phòng thủ nào để bảo vệ cơ thể ?
a.Tiết kháng thể để vô hiệu hoá kháng nguyên của cơ thể
b. Thực bào
c. Phá huỷ tế bào già , tế bào nhiễm bệnh
d. Dồn đến ổ viêm để tiêu diệt vi khuẩn
2. Miễn dịch là gì ? Có mấy loại miễn dịch ? Nêu sự khác nhau giữa các loại miễn dịch này ?
@ Sự khác nhau giữa miễn dịch tự nhiên và miễn dịch nhân tạo
- Miễn dịch tự nhiên có sau khi cơ thể nhiễm bệnh , mang tính bị động
- Miễn dịch nhân tạo có được khi cơ thể chưa nhiễm bệnh , mang tính chủ động
X
X
X
Cho các ý sau : miễn dịch chủ động , miễn dịch tập nhiễm , miễn dịch bẩm sinh, miễn dịch thụ động,điền vào chỗ trống cho thích hợp
(1)
(2)
(3)
(4)
Miễn dịch bẩm sinh
Miễn dịch tập nhiễm
Miễn dịch chủ động
Miễn dịch thụ động
Höôùng
Daãn
Hoïc
Sinh
Töï
Hoïc
Ôû
Nhaø

@ Học bài :
Trọng tâm : 3 hàng rào phòng thủ của BC, khái niệm và phân biệt các loại miễn dịch
Trả lời câu hỏi SGK , đọc mục em có biết
@ Chuẩn bị :
Tím hiểu quá trình chảy máu diễn ra như thế nào qua đứt tay, cắt cổ gà
Nghiên cứu bài 15 tìm hiểu các yếu tố liên quan đến sự đông máu , khái niệm, ý nghĩa của sự đông máu,
Quan sát bản 15 xác định máu người có những kháng nguyên nào, KN nào gặp KT nào gây kết dính
xác định các nguyên tắc truyền máu