Bài 13. Môi trường truyền âm

Sự truyền âm trong chất khí:
C1: Có hiện tượng gì xãy ra với quả cầu bấc treo gần trống 2? Hiện tượng đó chứng tỏ điều gì?
C2: So sánh biên độ dao động của hai quả cầu bấc.Từ đó rút ra kết luận về độ to của âm trong khi lan truyền.
Đặt hai trống có mặt bằng da cách nhau khoảng 15cm. Treo hai quả cầu bấc (có dây treo bằng nhau) vừa chạm sát vào giữa mặt trống. Gõ mạnh trống 1 (hình 13.1).
1
2
C1: Có hiện tượng gì xảy ra với quả cầu bấc treo gần trống 2? Hiện tượng đó chứng tỏ điều gì?
Quả cầu bấc treo ở gần trống 2 dao động.
Hiện tượng đó chứng tỏ âm đã truyền qua không khí.
C2: So sánh biên độ dao động của hai quả cầu bấc.Từ đó rút ra kết luận về độ to của âm trong khi lan truyền.
Biên độ dao động của quả cầu bấc 2 nhỏ hơn biên độ dao động của quả cầu bấc 1
Độ to của âm nhỏ dần khi truyền đi xa trong không khí.
Sự truyền âm trong chất rắn:
Ba học sinh làm thí nghiệm như sau:
Bạn A gõ nhẹ đầu bút chì xuống mặt một đầu bàn, sao cho bạn B đứng ở cuối bàn không nghe thấy tiếng gõ, còn bạn C áp tai xuống mặt bàn thì nghe tiếng gõ (hình 13.2)
C3: Âm truyền đến tai bạn C qua môi trường nào khi nghe thấy tiếng gõ?
Âm đã truyền đến tai C qua môi trường chất rắn
Sự truyền âm trong chất lỏng:
Đặt nguồn âm (đồng hồ có chuông đang reo) vào trong một cái cốc và bịt kín miệng cốc bằng một miếng nilông. Treo cốc này lơ lửng trong bình nước và lắng tai để nghe được âm phát ra (hình 13.3)
C4: Âm truyền đến tai ta qua những môi trường nào?
Âm đã truyền đến tai ta qua môi trường chất lỏng trong bình nước, chất rắn (thành bình) và môi trường không khí trong phòng.
Đặt một chuông điện trong một bình thuỷ tinh kín (hình 13.4). Cho chuông kêu rồi rút dần không khí trong bình ra thì thấy rằng:
Không khí trong bình càng ít, tiếng chuông càng nhỏ.
Khi trong bình gần hết không khí (chân không), hầu như không nghe thấy tiếng kêu nữa.
Sau đó, nếu cho không khí vào bình thuỷ tinh, ta lại nghe thấy tiếng chuông.
Âm có thể truyền qua những môi trường như: …………….………(1)……………….. nhưng không thể truyền qua ………(2)……………………
Ở vị trí càng ….(3)……nguồn âm thì âm nghe …(4)….
Âm có thể truyền qua những môi trường như: chất rắn, chất lỏng, chất khí nhưng không thể truyền qua chân không
Ở vị trí càng xa nguồn âm thì âm nghe càng nhỏ
Vận tốc truyền âm của một số chất ở 200C
C6: Hãy so sánh vận tốc truyền âm trong không khí, nước và thép.
Vận tốc truyền âm trong không khí nhỏ hơn trong nước, vận tốc truyền âm trong nước nhỏ hơn trong thép.
C7: Âm xung quanh truyền đến tai ta nhờ môi trường nào?
Âm xung quanh truyền đến tai ta nhờ môi trường không khí.
C8: Hãy nêu thí dụ chứng tỏ âm truyền qua môi trường chất lỏng.
Vì âm truyền trong chất rắn tốt hơn trong chất khí (vận tốc lớn hơn), nên khi áp tai xuống đất ta sẽ nghe và phát hiện có tiếng vó ngựa dễ dàng hơn trong không khí.
C9: Hãy trả lời câu hỏi ở phần mở bài:
Ngày xưa để phát hiện tiếng vó ngựa người ta thường áp tai xuống đất để nghe. Tại sao?
C10: Khi ở ngoài khoảng không (chân không), các nhà du hành vũ trụ có thể nói chuyện với nhau một cách bình thường như khi họ ở trên mặt đất được hay không? Tại sao?
Khi ở ngoài khoảng không (chân không), các nhà du hành vũ trụ không thể nói chuyện với nhau một cách bình thường như khi họ ở trên mặt đất được. Vì ở ngoài khoảng không là môi trường chân không.
Âm không thể truyền trong môi trường nào dưới đây?
A. khoảng chân không;
B. Tường bê tông:
C. Nước biển;
D. Tầng khí quyển bao quanh trái đất