Bài 13. Môi trường truyền âm

Câu hỏi:
Biên độ dao động là gì? Khi nào vật phát ra âm to? Đơn vị độ to của âm là gì?
Trả lời: Độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng gọi là biên độ dao động. Vật phát ra âm to khi biên độ dao động của nguồn âm lớn.
Đơn vị độ to của âm là đềxiben (dB).
Theo em làm như vậy để làm gì
Bước 1:Đặt hai trống cách nhau khoảng 15 cm.
Bước 2:Treo hai quả cầu bấc vừa chạm sát vào giữa hai mặt trống.
Bước 3:Gõ nhẹ nhiều lần vào mặt trống 1.
Bước 4:Quan sát hiện tượng xảy ra ở hai quả cầu bấc trả lời C1,C2 vào phiếu học tập.
1
2
HOẠT ĐỘNG NHÓM
Thứ hai, ngày 15 tháng 11 năm 2010
Tiết 14 Bài 13:
I. Moâi tröôøng truyeàn aâm:
Thời gian thảo luận là 3 phút.
1. Sự truyền âm trong chất khí.
1
2

C1
Có hiện tượng gì xảy ra với quả cầu bấc treo gần trống 2 ? Hiện tượng đó chứng tỏ điều gì ?
Quả cầu bấc ở mặt trống 2 rung động, lệch khỏi vị trí ban đầu. Chứng tỏ âm đã được không khí truyền từ mặt trống 1 đến mặt trống 2.
C2
So sánh biên độ dao động hai quả cầu bấc.
Quả cầu bấc ở trống 2 có biên độ nhỏ hơn quả cầu bấc ở trống 1.
Tiết 14 Bài 13:
I. Moâi tröôøng truyeàn aâm:
Qua thí nghiệm âm truyền qua được môi trường nào ? Em rút ra được kết luận gì về độ to của âm khi lan truyền?
Âm truyền được trong môi trường không khí và độ to của âm càng giảm khi càng ở xa nguồn âm.
1. Sự truyền âm trong chất khí.
Thứ hai, ngày 15 tháng 11 năm 2010
Tiết 14 Bài 13:
I. Moâi tröôøng truyeàn aâm:
2. Sự truyền âm trong chất rắn.
Ba học sinh làm thí nghiệm như sau: Bạn A gõ nhẹ đầu bút chì xuống mặt một đầu bàn, sau cho bạn B đứng ở cuối bàn không nghe thấy tiếng gõ, còn bạn C áp tai xuống mặt bàn thì nghe thấy tiếng gõ (hình 13.2).
Thứ hai, ngày 15 tháng 11 năm 2010
Tiết 14 Bài 13:
I. Moâi tröôøng truyeàn aâm:
Âm truyền đến tai bạn C qua môi trường nào khi nghe thấy tiếng gõ?
Khi b?n C nghe th?y ti?ng gõ, âm truy?n đến tai b?n C qua môi tru?ng r?n.
Ai thính tai nhất ?
C3
Thứ hai, ngày 15 tháng 11 năm 2010
Tiết 14 Bài 13:
I. Moâi tröôøng truyeàn aâm:
3. Sự truyền âm trong chất lỏng.
Quan sát thí nghiệm sau: Đặt nguồn âm (đồng hồ có chuông đang reo) vào trong một cái cốc và bịt kín miệng cốc bằng một miếng nilông. Treo cốc này lơ lửng trong một bình nước và lắng tai để nghe được âm phát ra (hình 13.3).
Hình 13.3
Thứ hai, ngày 15 tháng 11 năm 2010
Tiết 14 Bài 13:
I. Moâi tröôøng truyeàn aâm:
Âm truyền đến tai qua những môi trường nào?
Âm truyền đến tai qua môi trường
lỏng,
rắn,
khí.
Nước
Thuỷ tinh
Không khí
C4
Thứ hai, ngày 15 tháng 11 năm 2010
Tiết 14 Bài 13:
I. Moâi tröôøng truyeàn aâm:
4. Âm có thể truyền được trong chân không hay không?
Người ta đã làm thí nghiệm sau: Đặt một chuông điện trong một bình thuỷ tinh kín (hình 13.4). Cho chuông kêu rồi hút dần không khí trong bình ra thì thấy rằng:
Hình 13.4
Thứ hai, ngày 15 tháng 11 năm 2010
Tiết 14 Bài 13:
I. Moâi tröôøng truyeàn aâm:
Sau đó, nếu lại cho không khí vào bình thuỷ tinh, ta lại nghe thấy tiếng chuông.
Khi trong bình gần như hết không khí (chân không) hầu như không nghe thấy chuông kêu nữa.
Khi không khí trong bình càng ít, tiếng chuông nghe càng nhỏ.
Kết quả thí nghiệm trên đây chứng tỏ điều gì?
Hình 13.4
C5
Thứ hai, ngày 15 tháng 11 năm 2010
Tiết 14 Bài 13:
I. Moâi tröôøng truyeàn aâm:
Thí nghiệm mô tả ở hình 13.4 chứng tỏ âm không truyền qua chân không.
* Kết luận:
- Âm có thể truyền qua những môi trường như................và không thể truyền qua............
- ở các vị trí càng.........nguồn âm thì âm nghe càng........
rắn, lỏng khí
chân không
xa
/ gần
nhỏ
/ to
Thứ hai, ngày 15 tháng 11 năm 2010
Tiết 14 Bài 13:
I. Moâi tröôøng truyeàn aâm:
5. Vận tốc truyền âm.
Trong các môi trường khác nhau, âm truyền đi với vận tốc khác nhau và phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Bảng dưới đây cho biết vận tốc truyền âm trong một số chất ở 200C:
Hãy so sánh vận tốc truyền âm trong không khí, nước và thép.
C6
Thứ hai, ngày 15 tháng 11 năm 2010
Tiết 14 Bài 13:
I. Moâi tröôøng truyeàn aâm:
Thí nghiệm:
Vận tốc truyền âm trong không khí nhỏ hơn trong nước, vận tốc truyền âm trong nước nhỏ hơn trong thép.


<
<
Thứ hai, ngày 15 tháng 11 năm 2010
C7
Âm thanh xung quanh truyền đến tai ta nhờ môi trường nào ?
Môi trường không khí .
C8
Hãy nêu thí dụ chứng tỏ âm có thể truyền trong môi trường lỏng ?
Khi đánh ca,� người ta thường chèo thuyền đi xung quanh lưới và gõ vào mạn thuyền để dồn cá vào lưới. Điều đó chứng tỏ nước đã truyền được tiếng động đến tai cá.
Tiết 14 Bài 13:
I. Moâi tröôøng truyeàn aâm:
II. Vaän duïng:
Thứ hai, ngày 15 tháng 11 năm 2010
C9
Vì mặt đất truyền âm nhanh hơn không khí nên nghe được tiếng vó ngựa từ xa khi áp tai xuống đất.
Ngày xưa, để phát hiện tiếng vó ngựa người ta thường
áp tai xuống đất để nghe.Tại sao ?
C10
Không thể nói chuyện bình thường được.Vì giữa họ ngăn cách bởi chân không bên ngoài bộ áo, mũ giáp bảo vệ.
Khi ở ngoài khoảng không (chân không), các nhà du hành vũ trụ có thể nói chuyện với nhau một cách bình thường như khi họ ở trên mặt đất không? Tại sao?
lỏng, khí, chân không
rắn, lỏng, khí
khí, chân không
C
D
B
Rất tiếc, bạn sai rồi.
Rất tiếc, bạn sai rồi.
Rất tiếc, bạn sai rồi.
Hoan hô, bạn đúng rồi.
rắn, lỏng
A
Câu 1: Âm truyền qua được môi trường nào sau đây?
Tầng khí quyển trái đất
Nước biển
Khoảng chân không
Tường bê tông.
B
D
C
Rất tiếc, bạn sai rồi.
Rất tiếc, bạn sai rồi.
Rất tiếc, bạn sai rồi.
Hoan hô, bạn đúng rồi.
A
Câu 2: Âm không truyền trong môi trường nào dưới đây ?
Cả 3 không thể xảy ra
Lỏng >Rắn > Khí
Khí >Rắn > Lỏng
Rắn > Lỏng > Khí
A
C
B
D
Rất tiếc, bạn sai rồi.
Rất tiếc, bạn sai rồi.
Rất tiếc, bạn sai rồi.
Hoan hô, bạn đúng rồi.
Câu 3: Hãy sắp xếp vận tốc truyền âm trong chất lỏng, chất khí, chất rắn theo thứ tự giảm dần ?
*Vaọn toỏc truye�n aõm trong chaỏt raộn lụựn hụn trong chaỏt loỷng, trong chaỏt loỷng lụựn hụn trong chaỏt khớ.
*Chaỏt raộn, loỷng, khớ laứ nhửừng moõi trửụứng truye�n ủửụùc aõm.
*Chaõn khoõng khoõng theồ truye�n ủửụùc aõm.
Học thuộc nội dung bài học hôm nay.
Làm các bài tập từ 13.1 đến 13.3 trong SBT.
Chuẩn bị trước nội dung bài 14 trang 40 SGK "Phản xạ âm - tiếng vang".
Trả lời lại các câu hỏi từ C1 đến C10 SGK.
VẬT LÍ 7