Bài 13. Môi trường truyền âm

“Đừng xấu hổ khi không biết, chỉ xấu hổ khi không học”
VẬT LÍ 7






1.Khi nào vật phát ra âm to ? Đơn vị độ to của âm là gì?
2.Khi đang gảy đàn ghita cần phải làm gì để thay đổi độ to của nốt nhạc?

Trả Lời:
1.Vật phát ra âm to hơn khi biên độ dao động của nguồn âm lớn .
Đơn vị độ to của âm là đêxiben (dB)
2.Khi đang gảy đàn ghita cần phải gảy mạnh vào dây đàn để thay đổi độ to của nốt nhạc.
Kiểm tra bài cũ
Ngày xưa để phát hiện tiếng vó ngựa người ta thường áp tai xuống đất để nghe. Tại sao?
BÀI 13:
MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM
1
2
Bài 13: MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM
I. Môi trường truyền âm
Thí nghiệm
1.Sự truyền âm trong chất khí
a. Dụng cụ thí nghiệm:
B1: Đặt hai trống cách nhau khoảng 15cm
B2: Treo hai quả cầu (dây treo dài bằng nhau) vừa chạm sát vào giữa mặt trống.
B3:Gõ mạnh vào trống 1
b. Các bước tiến hành:
1
2
I. Môi trường truyền âm
Thí nghiệm
1.Sự truyền âm trong chất khí
a. Dụng cụ thí nghiệm:

* Quan sát cho biết:
C1:Có hiện tượng gì xảy ra với quả cầu treo gần trống 2 ?Hiện tượng đó chứng tỏ điều gì?
b. Các bước tiến hành:
Bài 13: MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM
1
2
C1: Quả cầu 2 rung động và lệch khỏi vị trí ban đầu. Hiện tượng đó chứng tỏ âm đã được không khí truyền từ mặt trống thứ nhất đến mặt trống thứ hai.
Bài 13: MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM
I. Môi trường truyền âm
Thí nghiệm
1.Sự truyền âm trong chất khí
b. Các bước tiến hành:
a. Dụng cụ thí nghiệm
1
2
Kết luận:
C2:  Quả cầu thứ hai có biên độ dao động nhỏ hơn so với quả cầu thứ nhất
Độ to của âm ………… khi ở xa nguồn âm và ngược lại.
giảm dần
1
2
I. Môi trường truyền âm
Thí nghiệm:
1.Sự truyền âm trong chất khí
C2: So sánh biện độ dao động của hai quả cầu bấc. Rút ra kết luận về độ to của âm trong khi lan truyền.
I. Môi trường truyền âm
Thí nghiệm
1.Sự truyền âm trong chất khí
2.Sự truyền âm trong chất rắn
Ba hs làm TN:
HS1 gõ nhẹ một đầu bút chì xuống mặt một đầu bàn, sao cho bạn HS 2 đứng ở cuối bàn không nghe thấy tiếng gõ, bạn HS 3 áp tai suống mặt bàn và cho biết nghe được tiếng gõ không ?
Bài 13: MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM
Bài 13: Môi trường truyền âm

I. Môi trường truyền âm
Thí nghiệm
1.Sự truyền âm trong chất khí
2.Sự truyền âm trong chất rắn
C3: Âm truyền đến tai bạn HS thứ 3 qua môi trường rắn.
C3: Âm truyền đến tai bạn HS thứ 3 qua môi trường nào khi nghe thấy tiếng gõ?
I. Môi trường truyền âm
1.Sự truyền âm trong chất khí
2.Sự truyền âm trong chất rắn
3.Sự truyền âm trong chất lỏng
Đặt nguồn âm vào trong cốc kín, treo lơ lửng cốc trong một bình nước, lắng tai nghe âm phát ra.
Thí nghiệm
Thí nghiệm
Bài 13: MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM
Bài 13: Môi trường truyền âm
Bài 13: Môi trường truyền âm
Nước
Thuỷ tinh
Tai
C4: Âm truyền đến tai qua những môi trường nào?
 Âm truyền đến tai ta qua môi trường: ……………..

rắn,lỏng,khí
4. Âm có thể truyền được trong chân không hay không?
I. Môi trường truyền âm
Thí nghiệm
1.Sự truyền âm trong chất khí
2.Sự truyền âm trong chất rắn
3.Sự truyền âm trong chất lỏng
Bài 13: MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM
Đặt 1 chuông điện trong 1 bình thuỷ tinh kín, cho chuông kêu ta vẫn nghe thấy tiếng chuông reo.
Hút dần không khí
trong bình ra, ta thấy:
+ Không khí trong bình
càng ít, tiếng chuông nghe được càng nhỏ.
+ Khi trong bình hết không khí ta không nghe thấy
tiếng chuông reo.
4.Âm có thể truyền được trong chân không hay không?
Thí nghiệm 4:
4.Âm có thể truyền được trong chân không hay không?
Thí nghiệm 4:
Nếu lại cho không khí vào bình thủy tinh, ta lại nghe thấy tiếng chuông.
Thí nghiệm 4:
4.Âm có thể truyền được trong chân không hay không?
 Kết quả thí nghiệm trên cho thấy âm không truyền được qua
môi trường chân không
.
C5: Kết quả thí nghiệm
trên đây
chứng tỏ điều gì?
I. Môi trường truyền âm

 Kết luận:
Âm có thể truyền qua những môi trường như……………… và không thể truyền qua ………...
- Ở các vị trí càng …................ nguồn âm thì âm nghe càng …...........
rắn, lỏng, khí
chân không.
xa
nhỏ
(gần)
(to)
Qua 4 thí nghiệm trên, em có kết luận gì?

I. Môi trường truyền âm
1.Sự truyền âm trong chất khí
3.Sự truyền âm trong chất lỏng
5.Vận tốc truyền âm.
2.Sự truyền âm trong chất rắn
4.Âm có thể truyền được trong chân không hay không?
* Bảng vận tốc truyền âm của một số chất ở 20o C
 Vận tốc truyền âm trong không khí nhỏ hơn trong nước, vận tốc truyền âm trong nước nhỏ hơn trong thép.
Thí nghiệm:
C6: Hãy so sánh vận tốc truyền âm trong không khí, nước và thép?
Bài 13: MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM
I. Môi trường truyền âm
Thí nghiệm:
1.Sự truyền âm trong chất khí
2.Sự truyền âm trong chất rắn
3.Sự truyền âm trong chất lỏng
4. Âm có thể truyền được trong chân không hay không?
II. Vận dụng
5.Vận tốc truyền âm.
Bài 13: MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM
Vận tốc truyền âm trong chất rắn lớn hơn trong chất lỏng, trong chất lỏng lớn hơn trong chất khí.
I. Môi trường truyền âm
II. Vận dụng
C8: Hãy nêu thí dụ chứng tỏ âm có thể truyền trong môi trường lỏng?
C7: Âm thanh xung quanh truyền đến tai ta nhờ môi trường nào?
Khi lặn ở dưới nước,ta vẫn nghe được âm phát ra
ở trên bờ.
 Âm thanh xung quanh truyền đến tai ta nhờ môi trường không khí.

Bài 13: MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM
C9: Ngày xưa để phát hiện tiếng vó ngựa người ta thường áp tai xuống đất để nghe. Tại sao?
 Vì mặt đất truyền âm nhanh hơn không khí nên
khi ghé tai xuống đất ta nghe được tiếng vó ngựa từ xa hơn.
I. Môi trường truyền âm
II. Vận dụng
Bài 13: MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM
I. Môi trường truyền âm
C10: Khi ở ngoài khoảng không (chân không), các nhà du hành vũ trụ có thể nói chuyện với nhau một cách bình thường như khi họ ở trên mặt đất được không? Tại sao?
II. Vận dụng
 Các nhà du hành vũ trụ không thể nói chuyện bình thường được vì giữa họ bị ngăn cách bởi chân không bên ngoài bộ áo, mũ giáp bảo vệ.
Bài 13: MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM
BÀI TẬP
Âm không thể truyền qua môi trường nào sau đây ?
Tầng khí quyển bao quanh Trái đất;
Tường bê tông;
Nước biển;
Khoảng chân không.
A
B
C
D
Sai rồi
Sai rồi
Sai rồi
Sự truyền âm có đặc tính nào ?
Truyền được trong tất cả các môi trường kể cả môi trường chân không;
Truyền trong môi trường chất khí là nhanh nhất;
Truyền trong môi trường chân không là nhanh nhất;
Tất cả các đặc tính trên đều sai.
A
B
C
D
Sai rồi
Sai rồi
Sai rồi
BÀI TẬP
Khi đi câu cá cần đi nhẹ và giữ yên lặng vì :
Những người đi câu cá là những người nhẹ nhàng;
Cá nghe được âm thanh truyền qua đất trên bờ và nước sẽ bơi đi chỗ khác
Cá nghe được âm thanh truyền qua không khí và bơi đi chỗ khác;
Những người đi câu cá là những người thích sự yên lặng;
A
D
C
B
Sai rồi
Sai rồi
Sai rồi
BÀI TẬP
?Một bạn học sinh đứng đợi tàu trong sân ga,khi ghé tai xuống sát đường ray , học sinh đó nói rằng tàu sắp đến ga. Tuy nhiên một học sinh khác đứng gần đó lại chẳng nghe thấy gì ? Giải thích tại sao lại có sự khác nhau đó .
Chất rắn là môi trường truyền âm tốt hơn so
chất khí .Khi ghé tai sát xuống đường ray,âm
do đoàn tàu phát ra từ rất xa được đường ray
truyền đi rất nhanh đến tai nên bạn học sinh ghé
sát tai xuống đường ray có thể nghe rõ âm thanh
này .Tuy nhiên bạn HS đứng bên cạnh chỉ
nghe được âm thanh truyền trong không
khí nên không thể nghe thấy tiếng của đoàn tàu .
S? di �m truy?n du?c trong c�c ch?t khí, l?ng, r?n v� khơng truy?n du?c trong ch�n khơng, vì khi c�c ngu?n �m dao d?ng, nĩ s? l�m cho c�c h?t c?u t?o n�n ch?t r?n, l?ng, khí ? s�t nĩ cung dao d?ng theo. Nh?ng h?t n�y l?i truy?n dao d?ng cho c�c h?t kh�c ? g?n ch�ng v� c? nhu th? dao d?ng truy?n di xa... Do dĩ, mu?n �m truy?n t? ngu?n �m d?n tai ta nh?t thi?t ph?i cĩ mơi tru?ng truy?n �m nhu ch?t r?n, l?ng v� ch?t khí.
Có thể em chưa biết
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Đọc phần có thể em chưa biết (trang 39, SGK)
- Học thuộc phần ghi nhớ (trang 39, SGK)
Làm các bài tập trong SBT
Tìm hiểu bài 14: Phản xạ âm - Tiếng vang và
suy nghĩ trả lời cho câu hỏi: ta nghe được tiếng ở đâu?
CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM !
BÀI HỌC KẾT THÚC