Bài 13. Máu và môi trường trong cơ thể

MÔN SINH HỌC : LỚP 9
GIÁO VIÊN : y – nia byaê

Đơn vị : Trường THCS Lê Đình Chinh
Eariêng-M’drăk-Dăk Lăk
Ly t�m
Huyết tương
Các TB máu
Bài 13: MÁU VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
Em có nhận xét gì về phần trên của máu trong ống nghiệm?
Phần trên: lỏng màu vàng chiếm
55% thể tích
Phần dưới đặc
quánh đỏ thẫm
chiếm 45% thể
tích
Em có nhận xét gì về phần dưới của máu trong ống nghiệm
MÁU.
1. Tìm hiểu thành phần cấu tạo của máu
* Các bước thí nghiệm:
Bước 1: tách máu thành 2 phần( lỏng và đặc).
Bước 2: phân tích thành phần kết quả
Máu : chất chống đông
Chương III:TUẦN HOÀN
Bài 13: MÁU VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
MÁU.
1. Tìm hiểu thành phần cấu tạo của máu
+ Qua phần thí nghiệm trên em hãy cho biết cấu tạo của máu bao gồm những thành phần nào?
- Máu gồm huyết tương và các tế bào máu.
+ Quan sát hình dưới đây hãy cho biết tế bào máu bao gồm các loại tế bào nào?
- Các tế bào máu bao gồm hồng cầu ,bạch cầu và tiểu cầu.
Bài 13: MÁU VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
I. MÁU
1. Tìm hiểu thành phần cấu tạo của máu
+ Quan sát hình dưới đây em hãy cho biết hồng cầu có cấu tạo ntn?
- Màu hồng, hình đĩa lõm hai mặt không có nhân
+ Quan sát hình dưới đây em có nhận xét gì về số lượng tế bào hồng cầu có trong máu ?
- Hồng cầu 4 – 4,5 triệu tế bào / mm2
Bài 13: MÁU VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
I. MÁU
1. Tìm hiểu thành phần cấu tạo của máu
*Quan sát hình dưới đây
hãy cho biết có mấy loại
bạch cầu?
- Bạch cầu gồm 5 loại:
- Bạch cầu trong suốt kích thước khá lớn, có nhân
-Quan sát hình nêu cấu tạo bạch cầu?
Bài 13: MÁU VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
I. MÁU
1. Tìm hiểu thành phần cấu tạo của máu
*Hồng cầu: Màu hồng, hình đĩa,lõm hai mặt không có nhân
* Bạch cầu: trong suốt kích thước
khá lớn, có nhân
- Bạch cầu gồm 5 loại:Bạch cầu ưu
kiềm. Bạch cầu trung tính, bạch
cầu ưa a xít, bạch cầu lim phô,
bạch cầu mô nô.
Quan sát hình hãy nêu cấu tạo của tiểu cầu?
* Tiểu cầu: chỉ là các mảnh chất tế
bào của tế bào sinh tiểu cầu.
2. Tìm hiểu chức của huyết tương
Và hồng cầu.
Bài 13: MÁU VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
I. MÁU
1. Tìm hiểu thành phần cấu tạo của máu
2. Tìm hiểu chức năng của huyết tương và hồng cầu.
* Quan sát bảng SGK/43 hãy cho biết huyết tương bao gồm các chất gì?
+ Thành phần các chất trong huyết tương ở bảng trên có gợi ý gì về chức năng của nó?
Các chất
Tỉ lệ
-Nước
90%

- Các chất dinh dưỡng: protein, lipit, gluxit, vitamin
- Các chất cần thiết khác: hooc môn, kháng thể…
- Các muối khoáng.
- Các chất thải của tế bào: urê, axit ric….
10%
Huyết tương có chức năng duy trì máu ở trạng thái lỏng và tham ra vận chuyển các chất trong cơ thể.
Bài 13: MÁU VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
I. MÁU
1. Tìm hiểu thành phần cấu tạo của máu
2. Tìm hiểu chức năng của huyết tương và hồng cầu.
*Vậy theo em khi cơ thể bị mất nước nhiều( tiêu chảy), khi lao động nặng ra nhiều mồ hôi … máu có thể lưu thông dễ dàng trong mạch không ? Vì sao?
Máu khó lưu thông trong mạch bởi vì trong máu nước chiếm 90% và có chức năng duy trì máu ở trạng thái lỏng và tham ra vận chuyển các chất.
* Hãy cho biết hồng bao gồm các chất gì và có chức năng gì?
Hồng cầu có Hemoglobin(Hb) có khả năng kết hợp với O2 và CO2 để vận chuyển:
+ O2 từ phổi về tim tới các tế bào.
+ CO2 từ các tế bào về tim đến phổi.
* Vì sao máu từ phổi về tim rồi tới các tế bào có màu đỏ tươi, còn
máu từ các tế bào về tim rồi tới phổi có màu đỏ thẫm?
+ Vì máu qua phổi kết hợp với O2,máu từ các tế bào kết hợp với CO2
Bài 13: MÁU VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
I. MÁU
II. MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
Quan sát hình hãy cho biết môi trường trong của cơ thể bao gồm những thành phần nào?
Môi trường trong của cơ thể gồm
máu, nước mô và bạch huyết.
Các TB ở sâu trong cơ thể có thể trao đổi trực tiếp với môi trường ngoài hay không?
- Chỉ có TB biểu bì(da) mới tiếp xúc trực tiếp với môi trường ngoài,
còn cácTB trong phải trao đổi gián tiếp.
Bài 13: MÁU VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
I. MÁU
II. MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
MM máu
MM bạch huyết
Nước mô
(huyết tương, bạch cầu, tiểu cầu)
TB
O2 và các chất
dinh dưỡng
CO2 và các
chất thải
* Quan sát sơ đồ hãy cho biết sự trao đổi chất trong cơ thể người với
môi trường bên ngoài phải gián tiếp thông qua các yếu tố nào?
Sự trao đổi chất trong cơ thể
người với môi trường bên
ngoài phải gián tiếp thông qua
yếu tố lỏng gian bào.
+ O2, chất dinh dưỡng lấy vào
từ cơ quan hô hấp, tiêu hóa
theo máu → nước mô → TB
+ CO2, chất thải từ TB → nước
mô → máu → hệ bài tiết, hệ hô
hấp → ra ngoài.
* O2 và các chất dinh dưỡng được lấy vào trong cơ thể nhờ
cơ quan nào?
* Các chất thải và CO2 được thải ra ngoài nhờ cơ quan nào?
Bài 13: MÁU VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
I. MÁU
II. MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
Câu 1: Máu gồm các thành phần cấu tạo nào?
TB máu, hồng cầu , bạch cầu, tiểu cầu.
b. Nguyên sinh chất, huyết tương.
c. Prootein, lipit, muối khoáng.
d. Các TB máu, huyết tương.
Câu 2: Môi trường trong cơ thể gồm:
Máu huyết tương.
b. Bạch huyết, máu.
c. Máu nước mô, bạch huyết
d. Các TB máu, chất dinh dưỡng.
Câu 3: Vai trò của môi trường trong cơ thể:
Bao quanh TB để bảo vệ TB.
b. Giúp TB trao đổi chất với bên ngoài.
c. Tạo môi trường lỏng để vận chuyển các chất.
d. Giúp TB thải các chất thừa trong quá trình sống.
d
c
c
* Dặn dò :
- Về nhà học bài và làm bài tập SGK/44
- Đọc: Em có biết?