Bài 13. Máu và môi trường trong cơ thể

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO HUYỆN PHÚ NINH
TRƯỜNG THCS NGUYỄN HIỂN
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH!
Năm học: 2012-2013
SINH HỌC 8
Tiết 13: MÁU VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
I/ Máu:
1. Tìm hiểu thành phần cấu tạo của máu:
* Thí nghiệm:
SGK- 42
CHƯƠNG III: TUẦN HOÀN
* Bước 1: Tách máu thành 2 phần lỏng và đặc
* Bước 2: Phân tích thành phần được kết quả:
Chọn từ thích hợp dưới đây để điền vào
chỗ trống:
- huyết tương - bạch cầu
- hồng cầu - tiểu cầu
Máu gồm …………………và các tế bào máu.
Các tế bào máu gồm…………………,
bạch cầu và ……………………
huyết tương
hồng cầu
tiểu cầu
Tiết 13: MÁU VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
1. Tìm hiểu thành phần cấu tạo của máu:
Máu gồm huyết tương và các tế bào máu:
- Huyết tương: Lỏng, vàng nhạt (chiếm 55% thể tích)
- Các tế bào máu: Đặc quánh, đỏ thẫm, gồm hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu (chiếm 45% thể tích)
2. Tìm hiểu chức năng của huyết tương và hồng cầu:
* Thảo luận nhóm:
. Khi cơ thể bị mất nước nhiều (khi tiêu chảy, khi lao động nặng ra mồ hôi nhiều,…) máu có thể lưu thông dễ dàng trong mạch nữa không?
. Thành phần chất trong huyết tương (Bảng 13) có gợi ý gì về chức năng của nó?
.Vì sao máu từ phổi về tim rồi tới các tế bào có màu đỏ tươi, còn máu từ các tế bào về tim rồi tới phổi có màu đỏ thẫm ?

Bảng 13.Thành phần chất chủ yếu của huyết tương
. Khi cơ thể bị mất nước nhiều (khi tiêu chảy, khi lao động nặng ra mồ hôi nhiều,…) máu có thể lưu thông dễ dàng trong mạch nữa không?
. Thành phần chất trong huyết tương (bảng 13) có gợi ý gì về chức năng của nó?
Vì sao máu từ phổi về tim rồi tới các tế bào có màu đỏ tươi, còn máu từ các tế bào về tim rồi tới phổi có màu đỏ thẩm ?
Các mao mạch ở Phổi
Các mao mạch ở Tế bào
Sơ đồ minh hoạ chức năng của hồng cầu
Tim
Phổi
2. Tìm hiểu chức năng của huyết tương và hồng cầu:

- Huyết tương duy trì máu ở trạng thái lỏng để lưu thông dễ dàng trong mạch, tham gia vận chuyển các chất dinh dưỡng, các chất cần thiết, các chất thải.
- Hồng cầu tham gia vận chuyển O2 và CO2
Mao mạch máu
Mao mạch bạch huyết
NƯỚC MÔ
(huyết tương, bạch cầu và tiểu cầu
Tế bào
O2 và các chất dinh dưỡng
CO2 và các chất thải
II/ Môi trường trong cơ thể:
Quan hệ của máu, nước mô và bạch huyết:
Cơ thể
Môi
trường ngoài
Da
Hệ tiêu hoá
Hệ hô hấp
Hệ bài tiết
Máu
(Mạch máu)
Nước mô
(Khoảng gian bào)
Các tế bào
Bạch huyết
(Mạch bạch huyết)
Cơ thể
Môi
trường ngoài
Da
Hệ tiêu hoá
Hệ hô hấp
Hệ bài tiết
Máu
(Mạch máu)
Nước mô
(Khoảng gian bào)
Các tế bào
Bạch huyết
(Mạch bạch huyết)
. Các tế bào ở sâu trong cơ thể có thể trao đổi chất trực tiếp với môi trường bên ngoài hay không?
. Sự trao đổi chất của tế bào trong cơ thể người với môi trường bên ngoài phải thực hiện gián tiếp thông qua các yếu tố nào?
II/ Môi trường trong cơ thể:
Môi trường trong của cơ thể gồm máu, nước mô và bạch huyết.
Môi trường trong giúp tế bào thường xuyên liên hệ với môi trường ngoài trong quá trình trao đổi chất
* Ghi nhớ:
- Máu gồm huyết tương (55%) và tế bào máu (45%). Các tế bào máu gồm hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu.
- Huyết tương duy trì máu ở trạng thái lỏng để lưu thông dễ dàng trong mạch; vận chuyển các chất dinh dưỡng, các chất cần thiết khác và các chất thải.
- Hồng cầu vận chuyển khí oxi và cacbonic
-Môi trường trong của cơ thể gồm máu, nước mô và bạch huyết.
- Môi trường trong giúp tế bào thường xuyên liên hệ với môi trường ngoài thông qua quá trình trao đổi chất.
Tìm các từ cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống:
1/ Máu gồm …………………và ………………….
Các tế bào máu gồm……………………, bạch cầu và…………………………
2/ Huyết tương duy trì máu ở ……………………để lưu thông dễ dàng trong mạch, vận chuyến các chất
..................................................,các chất cần thiết và ……………………………
3/ Hồng cầu tham gia vận chuyển …………………
huyết tương
các tế bào máu
hồng cầu
tiểu cầu
trạng thái lỏng
dinh dưỡng
các chất thải
O2 và CO2
Loại tế bào máu có kích thước nhỏ nhất:
a. Hồng cầu.
b. Bạch cầu
c. Tiểu cầu.
Môi trường trong gồm:
a. Máu, huyết tương.
b. Bạch huyết, máu.
c. Máu, nước mô, bạch huyết.
d. Các tế bào máu, chất dinh dưỡng.
Đặc diểm cấu tạo của bạch cầu là:
a. Có màu đỏ, có nhân.
b. Có nhân và không màu
c. Có hình đĩa lõm 2 mặt
c
c
b
Trả lời phần câu hỏi và bài tập SGK
Học bài - Đọc em có biết
Chuẩn bài mới - Bài 14:
Bạch cầu- Miễn dịch
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Kính chúc các thầy cô giáo sức khoẻ, chúc các em chăm ngoan, học giỏi!