Bài 13. Làng

Tiết 62 - Văn bản: LÀNG
I. Đọc - Hiểu chú thích
II. Đọc - Hiểu văn bản
4. Phân tích
a. Cuộc sống của ông Hai ở nơi tản cư.
b. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc.
- Khi nghe tin giặc rút từ Bắc Ninh qua làng Chợ Dầu: Ông Hai “quay phắt lại lắp bắp hỏi”
Quá bất ngờ trước tin làng bị giặc khủng bố
Muốn biết tỏ tường xem: Làng có giết được nhiều tây không
Phản ứng quá mạnh mẽ
Cổ họng ông nghẹn ắng, da mặt tê rân rân.
Lặng lẽ tưởng như không thở được.
Rặn è è như nuốt một cái gì đó vướng ở cổ.
Giọng lạc hẳn đi: “Liệu có thật không hở bác? Hay là chỉ lại…”
- Khi nhận tin dữ (làng theo giặc)
Sững sờ ngạc nhiên đến cao độ, đến hoảng hốt, đến bàng hoàng, đến lạc cả giọng khi nghe tin dư, đột ngột.
-Kim Lân-

Tiết 62 - Văn bản: LÀNG
I. Đọc - Hiểu chú thích
II. Đọc - Hiểu văn bản
4. Phân tích
a. Cuộc sống của ông Hai ở nơi tản cư.
b. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc.
Ông Hai
Cười nhạt
Tìm cách lảng chuyện
Cúi gằm mặt xuống mà đi (Trên đường về)
Trốn tránh, bẽ bàng, xấu hổ, nhục nhã
Ông nghĩ đến sự hắt hủi, khinh bỉ của mọi người dành cho những đứa trẻ con làng Việt gian. Nước mắt ông cứ giàn ra. Bao nhiêu câu hỏi cứ bám riết lấy ông (chúng nó là trẻ con…thế này?)
Thương con: Ông căm giận dân làng, gọi dân làng là “chúng bay”. Ông nguyền rủa họ đã làm một việc nhục nhã, hại đến danh dự của cả làng, tội to hơn nữa đó là tội phản bội, đầu hàng, bán nước
Rồi ông ngờ ngợ như lời mình chưa đúng, không đúng: Sao lại có chuyện đó được, những người làng mình “toàn là những người có tinh thần cả mà. Họ ở lại làng là quyết tâm một sống một chết với giặc, có đời nào lại cam tâm làm điều nhục nhã ấy!”
Tâm trạng chán chường, xấu hổ, bán tín bán nghi
-Kim Lân-
Về nhà
Tiết 62 - Văn bản: LÀNG
I. Đọc - Hiểu chú thích
II. Đọc - Hiểu văn bản
4. Phân tích
a. Cuộc sống của ông Hai ở nơi tản cư.
b. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc.

Ông nghĩ tới sự tẩy chay của mọi người
Biểu hiện của lòng yêu nước cao độ, vì yêu nước nồng nàn như vậy, nên Ông Hai căm ghét tận cùng những kẻ bán nước, những kẻ phản bội Tổ quốc
Nghĩ tới lòng căm ghét, sự ghê tởm của mọi người với dân làng Chợ Dầu
Những kẻ mà ông suốt đời căm ghét, ghê tởm, trớ trêu thay lại rơi chính vào làng ông.
Ông sẽ là kẻ lạc loài với bàn dân thiên hạ
-Kim Lân-
Cảm giác “cực nhục”
Tiết 62 - Văn bản: LÀNG
I. Đọc - Hiểu chú thích
II. Đọc - Hiểu văn bản
4. Phân tích
a. Cuộc sống của ông Hai ở nơi tản cư.
b. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc.

Vừa bực bội vừa đau đớn

Nỗi khổ tâm đang rối bời trong lòng ông Hai
Cố kìm nén
Trằn trọc thở dài
Ông gắt bà vô cớ
Lo lắng đến mức chân tay bủn rủn ra.
Nín thở lắng nghe
Nằm im không dám nhúc nhích
-Kim Lân-
Tâm trạng của ông Hai (khi trò chuyện với vợ)
Tiết 62 - Văn bản: LÀNG
I. Đọc - Hiểu chú thích
II. Đọc - Hiểu văn bản
4. Phân tích
a. Cuộc sống của ông Hai ở nơi tản cư.
b. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc.
Tâm trạng của ông Hai (3,4 ngày sau đó)
Không dám ra khỏi nhà.
Nỗi ám ảnh nặng nề biến thành nỗi sợ hãi diễn ra thường xuyên trong ông Hai, cùng với nỗi đau đớn tủi hổ. Ông cảm nhận như chính mình đang mang nỗi nhục của tên bán nước, theo giặc.
Không dám đi đâu
Nghe ngóng tình hình bên ngoài
Chỉ ru rú trong nhà
Nơm nớp lo sợ, chột dạ.
Sợ tiếng Tây, Việt gian, Cam - nhông
-Kim Lân-
Tiết 62 - Văn bản: LÀNG
I. Đọc - Hiểu chú thích
II. Đọc - Hiểu văn bản
4. Phân tích
a. Cuộc sống của ông Hai ở nơi tản cư.
b. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc.

Mụ chủ nhà
Xỉa xói
Gia đình ông Hai bị đẩy vào tình thế bế tắc, tuyệt vọng.
Bóng gió xa xôi
Không muốn cho vợ chồng con cái ông ở nữa
-Kim Lân-
Tâm trạng ông Hai càng trở nên u ám hơn.
Tiết 62 - Văn bản: LÀNG
I. Đọc - Hiểu chú thích
II. Đọc - Hiểu văn bản
4. Phân tích
a. Cuộc sống của ông Hai ở nơi tản cư.
b. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc.

Dự định
Quay trở về làng
Tình yêu làng, yêu nước đã hoà quyện trong tâm hồn lão nông tản cư.Tình yêu kháng chiến, yêu cách mạng, yêu đất nước, yêu tự do rộng hơn. Bao trùm hơn tình yêu làng quê.
Dứt khoát lựa chọn
Về làng tức là bỏ kháng chiến, bỏ cụ Hồ
Về làng tức là chịu làm nô lệ cho thằng Tây.
Làng thì yêu thật.
Nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù.
-Kim Lân-
Tiết 62 - Văn bản: LÀNG
I. Đọc - Hiểu chú thích
II. Đọc - Hiểu văn bản
4. Phân tích
a. Cuộc sống của ông Hai ở nơi tản cư.
b. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc.

Ông Hai tâm sự với con
Khẳng định nơi chôn rau cắt rốn của mình:” Nhà ta ở làng Chợ Dầu”
Ông không biết giãi bày tâm sự cùng ai, đành mượn con để bày tỏ tấm lòng son của mình với làng quê, với đất nước:” Ông nói như để ngỏ lòng mình, như để mình lại minh oan cho mình nữa.”
Ủng hộ kháng chiến, ủng hộ cụ Hồ Chí Minh
-Kim Lân-
Tiết 62 - Văn bản: LÀNG
I. Đọc - Hiểu chú thích
II. Đọc - Hiểu văn bản
4. Phân tích
a. Cuộc sống của ông Hai ở nơi tản cư.
b. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc.

Cảm xúc
Nước mắt ông lão giàn ra
Tấm lòng son sắt thuỷ chung với làng quê, với đất nước, với kháng chiến.
Chảy ròng ròng hai bên má
Ông Hai: Một con người yêu quê, yêu nước đằm thắm, một con người chân thật, một tấm lòng, một tâm hồn ngay thẳng trọng danh dự, yêu ghét rạch ròi.
-Kim Lân-
Tiết 62 - Văn bản: LÀNG
I. Đọc - Hiểu chú thích
II. Đọc - Hiểu văn bản
4. Phân tích
a. Cuộc sống của ông Hai ở nơi tản cư.
b. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc.
c. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin cải chính về làng.

Biểu hiện
Khăn áo chỉnh tề, tất tả ra đi

Tâm trạng nhẹ nhõm, sung sướng hả hê
Cái mặt tươi cười, rạng rỡ hẳn lên
Mồm bỏm bẻm nhai trầu
Cặp mắt hung hung đỏ hấp háy
Chia quà cho các con
-Kim Lân-
Tiết 62 - Văn bản: LÀNG
I. Đọc - Hiểu chú thích
II. Đọc - Hiểu văn bản
4. Phân tích
a. Cuộc sống của ông Hai ở nơi tản cư.
b. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc.
c. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin cải chính về làng.

Cử chỉ
Lật đật đi thẳng sang bên gian bác Thứ
Vui sướng hạnh phúc hả hê đến cực điểm
Lật đật bỏ lên nhà trên
Lật đật bỏ đi nơi khác
Múa tay lên mà khoe
Vén quần lên tận bẹn mà nói chuyện về cái làng của ông
- Ông khoe: “Tây nó đốt nhà tôi rồi bác ạ”- Đây là bằng chứng của việc gia đình ông không những không bỏ theo Tây mà còn là gia đình kháng chiến.
Ông Hai: Một con người coi trọng danh dự, yêu làng, yêu nước hơn cả bản thân mình. Ở ông tình yêu làng, yêu nước hoà quyện thống nhất làm một.
-Kim Lân-
Tiết 62 - Văn bản: LÀNG
I. Đọc - Hiểu chú thích
II. Đọc - Hiểu văn bản
4. Phân tích
a. Cuộc sống của ông Hai ở nơi tản cư.
b. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc.
c. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin cải chính về làng.

III. Tổng kết
-Kim Lân-
Nghệ thuật
Nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ
Truyện xây dựng theo cốt truyện tâm lý
Cách trần thuật
Nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật
Tiết 62 - Văn bản: LÀNG
I. Đọc - Hiểu chú thích
II. Đọc - Hiểu văn bản
4. Phân tích
a. Cuộc sống của ông Hai ở nơi tản cư.
b. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc.
c. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin cải chính về làng.

III. Tổng kết
-Kim Lân-
NỘI DUNG
Tiết 62 - Văn bản: LÀNG
I. Đọc - Hiểu chú thích
II. Đọc - Hiểu văn bản
4. Phân tích
a. Cuộc sống của ông Hai ở nơi tản cư.
b. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc.
c. Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin cải chính về làng.

III. Tổng kết
IV. Luyện tập
?Luyện nói: Kể lại đoạn truyện: ông Hai trò chuyện với con út bằng lời kể của em?
-Kim Lân-
Tiết 62 - Văn bản: LÀNG
CỦNG CỐ
ÔNG HAI
Tình yêu làng thống nhất với tình yêu cách mạng, yêu đất nước.
Ở nơi tản cư
Nghe tin làng theo giặc
Nghe tin làng cải chính
Xa quê
Sững sờ ngạc nhiên
Nhẹ nhõm vui mừng
Nhớ về làng
Xấu hổ
Hả hê đến cực điểm
Yêu làng gắn bó máu thịt với làng
Thù Làng (yêu ghét rạch ròi)
Yêu làng, yêu nước hơn cả bản thân
-Kim Lân-
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
+ Học thuộc, ghi nhớ nội dung bài học.
+ Làm bài tập trong vở bài tập, sách bài tập, bài tập trắc nghiệm.
+ Soạn bài : Lặng lẽ Sa Pa.
Tiết 62 - Văn bản: LÀNG
-Kim Lân-