Bài 13. Làng

9A3
Tiết 62
Làng
- Kim Lân -
(Trích)
Giới thiệu chung :
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
B. Đọc - hiểu văn bản:
1. Đọc – chú thích:
2. Kết cấu bố cục:
3. Phân tích văn bản:
3.1. Tâm trạng ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc:
a, Trước khi nghe tin dữ:
- " Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại, da mặt tê rân rân. ễng lóo l?ng di, tu?ng nhu khụng th? du?c. M?t lỳc m?i núi ố ố, gi?ng l?c h?n di.:"
- Chèm chẹp miệng.
- C­êi nh¹t, vê ®øng l¶ng ra, råi ®i th¼ng.
- Cói g»m mÆt xuèng ®Êt mµ ®i.
- Về n»m vËt ra gi­êng, nước mắt ông lão cứ giàn ra, rít lên.
Tin đến với ông đột ngột , bất ngờ
Cảm xúc: đau đớn, tê tái, xấu hổ, nhục nhã.
" Chao ôi ! C?c nh?c chua, c? l�ng Vi?t gian! R?i dõy bi?t l�m an, buụn bỏn ra sao ? Ai ngu?i ta ch?a. Ai ngu?i ta buụn bỏn m?y. Su?t c? cỏi nu?c Vi?t Nam n�y ngu?i ta ghờ t?m, ngu?i ta thự h?n cỏi gi?ng Việt gian bán nước.".
-> Các kiểu câu phong phú xen kẽ nhau: y?u t? miờu t? & bi?u c?m trong van t? s? - câu ngắn - dài - nghi vấn - cảm thán, d?u ch?m l?ng,...
-> Làm nổi bật tâm trạng rối bời của ông Hai: đau xót, nhục nhã, tủi hổ, tuyệt vọng, lo lắng.
Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ giàn ra.
Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư ? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư ? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu...
rít lên :
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này.
 ThÓ hiÖn mét c¸ch ch©n thùc vµ sinh ®éng t©m tr¹ng nh©n vËt «ng Hai khi nghe tin lµng Chî DÇu theo giÆc (nçi đau đớn, tñi nhôc bÏ bµng víi ng­êi kh¸c, víi chÝnh m×nh vµ sù c¨m giËn ®èi víi nh÷ng kÎ ViÖt gian).
?Tin ấy không chỉ chấn động về thể xác mà còn xâm chiếm, ám ảnh, day dứt cả tâm hồn ông Hai.
" họ toàn là những người có tinh thần cả mà. H? ? l?i l�ng, quy?t tõm m?t s?ng m?t ch?t v?i gi?c, cú d?i n�o cam tõm l�m cỏi di?u nh?c nhó ?y !..."
Mà thằng chánh Bệu thì đích thị là người làng không sai rồi.
Ông Hai đành cay đắng chấp nhận sự thật nhục nhã, giày vò tâm trí ông .
Tin thất thiệt được chính những người đang đi tản cư từ phía làng Chợ Dầu lên nói ra.
Ông kiểm điểm từng người trong óc.
Suốt đêm ông trằn trọc không sao ngủ được. Hết trở mình bên này lại trở mình bên kia, thở dài. Nghe tiếng mụ chủ nhà, ông sợ đến “nín thở”. Chợt ông lão lặng hẳn đi, chân tay nhủn ra, tưởng chùng như không cất lên được…trống ngực ông lão đập thình thịch. Ông nín thở lắng tai nghe.
Mấy ngày sau không dám đi đâu, "chỉ quanh quẩn trong cỏi gian nhà...nghe ngúng. Một đám đông túm lại, ông cũng để ý, dăm bảy tiếng cười nói xa xa, ụng cũng chột dạ. nom n?p tu?ng nhu ngu?i ta dang d? ý, ngu?i ta dang b�n tỏn d?n "cỏi chuy?n ?y". Thoáng nghe những tiếng "Tõy ,Việt gian - Cam nhụng" ? lủi ra một góc nhà nín thít. "Thôi lại chuyện ấy rồi !"
Mụ chủ nhà đánh tiếng đuổi đi. ễng Hai ng?i l?ng trờn m?t gúc gu?ng & suy nghi. Tuyệt vọng, đi đâu bây giờ, không ai muốn chứa chấp dân cái làng Việt gian. Cũng không thể quay về làng "Về làng tức là chịu làm nô lệ cho thằng Tây" về làng là bỏ kháng chiến , bỏ cụ Hồ... Hai tỡnh c?m ?y dó d?n d?n m?t cu?c xung d?t n?i tõm gay g?t ? ụng Hai. Mối >< nội tâm và tình thế của nhân vật dường như đã thành sự bế tắc.
" Làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây rồi thì phải thù".
Và ông đã dứt khoát :
- Một con người yêu quê, yêu nước đằm thắm, chân thật, ngay thẳng, trọng danh dự, yêu ghét rạch ròi. ? Tình yêu nước đã rộng lớn hơn, bao trùm lên tình cảm làng quê ? Tình cảm sâu nặng, bền vững, thiêng liêng.
* Tõm tr?ng nhõn v?t ụng Hai khi nghe tin l�ng Ch? D?u theo gi?c th?c ch?t l� tõm tr?ng & suy nghi v? danh d?, lũng t? tr?ng c?a ngu?i dõn l�ng Ch? D?u, c?a ngu?i dõn Vi?t Nam. Nh� van dó kh?c h?a hỡnh tu?ng nhõn v?t qua cỏc chi ti?t miờu t? & b?c l? c?m xỳc. ? Tỡnh yờu l�ng, yờu nu?c, tinh th?n khỏng chi?n c?a ngu?i nụng dõn Vi?t Nam trong th?i kỡ khỏng chi?n ch?ng TDP.
- Nhà ta ở làng chợ Dầu.
- Thế con có thích về làng chợ Dầu không?
- ủng hộ cụ Hồ con nhỉ?
- Chết thì chết có bao giờ đơn sai.
-> Nỗi lòng sâu xa với quê hương đất nước, với kháng chiến
* Dù đã xác định như thế, ông vẫn không thể dứt bỏ tình cảm với làng quê. Trong tâm trạng bị dồn nén và bế tắc ấy, ông chỉ còn biết nói cùng con vì chẳng thể nói cùng ai, và nói như thế, lòng ông đã vơi đi phần nào.
- Vì yêu làng nên ông muốn con ghi nhớ : " Nhà ta ở làng chợ Dầu"
- Lật đật đi thẳng sang bác Thứ.
- Bỏ lên nhà trên, đi nơi khác.
- Múa tay lên mà khoe (lại khoe).
- Vén quần lên tận bẹn mà nói chuyện về cái làng của ông.
- Khoảng 3 giờ chiều,
- Thái độ : vui vẻ, hồ hởi
- Nét mặt: vui tươi, rạng rỡ hẳn lên.
- Hành động: Chia quà cho các con, công khai báo tin nhà ông bị Tây đốt.
Ông lật đật, bô bô.
(3 lần lật đật.)
Ra láo! Láo hết! Toàn là sai sự mục đích cả!
- Di khoe nh� ụng b? gi?c d?t chỏy.
- Niềm vui sướng hạnh phúc choáng ngợp tâm trí, ông hả hê đến cực điểm.
Nhà ông bị Tây đốt nhẵn là 1 minh chứng hùng hồn cho tinh thần chiến đấu của ông, của làng ông. L�ng ụng không những không theo giặc mà còn là l�ng kháng chiến. Với ông tình yêu nước danh dự và niềm tin với ngôi làng còn lớn hơn ngôi nhà của mình. Quan trọng hơn là ông đã lấy lại được niềm vui, niềm tin lại có thể yêu làng như xưa. Tình cảm đó thật đáng trân trọng. Ông Hai chỉ là 1 người nông dân bình thường nhưng biết hi sinh cái riêng vì kháng chiến.
- Coi trọng danh dự, yêu làng yêu nước hơn tất cả. Ông Hai yêu làng, yêu nước tha thiết, niềm tin vào kháng chiến, tin vào Bác Hồ khiến người đọc cảm động. Và ông Hai lại vô cùng vui mừng, ông lại tự hào khoe về làng ông.
Khi nghe tin cải chính :
- Tình huống bất ngờ mang tính gỡ nút của truyện.
? Tâm trạng vui sướng, hạnh phúc tràn ngập tâm hồn ông Hai.
? Điều đó cho thấy cuộc kháng chiến chống Pháp đã di sâu vào tiềm thức của người dân để trở thành cuộc kháng chiến của toàn dân. Đó chính là sự tinh tế, tài tình của Kim Lân.

Nghệ thuật:
- Tạo tình huống truyện gay cấn.
- Miêu tả tâm lí nhân vật chân thực & sinh động qua suy nghĩ, hành động, qua lời nói (đối thoại & độc thoại)
Nội dung- ý nghĩa:
- Tình yêu làng của ông Hai, là biểu hiện của tình yêu đối với đất nước, với kháng chiến, với cụ Hồ.
- Đoạn trích thể hiện tình cảm yêu làng, tinh thần yêu nước của người nông dân trong thời kì kháng chiến chống thực dân pháp.
-Tóm tắt truyện ngắn Làng.
-Viết thành đoạn văn hoàn chỉnh cảm nhận về người nông dân Việt Nam trong kháng chiến chống Pháp.(Có dùng phép tu từ so sánh và điệp ngữ )
- Soạn bài: Chương trình địa phương phần Tiếng Việt
Hướng dẫn về nhà:
Nhớ được một số chi tiết nghệ thuật đặc sắc miêu tả tâm trạng nhân vật ông Hai trong truyện.
[email protected]