Bài 13. Làng

Tóm tắt :
Ông Hai định ở lại làng cùng du kích và đám thanh niên trẻ tuổi chiến đấu giữ làng. Nhưng vì hoàn cảnh gia đình, ông cùng vợ con rời bỏ làng chợ Dầu đi tản cư. Ở nơi tản cư ông luôn nhớ về làng, luôn kể chuyện, khoe, tự hào về làng của mình. Bỗng một hôm nghe được tin làng chợ Dầu theo Pháp làm Việt gian, ông rất đau khổ và buồn. Khi có người tìm đến cải chính, làng chợ Dầu của ông là làng kháng chiến. Ông lại vô cùng sung sướng và lại khoe nhà của mình bị Tây đốt cháy rụi.
Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại,da mặt tê rân rân. Ông lão lặng đi tưởng như đến không thở được. Một lúc lâu ông mới rặn è è, nuốt một cái gì vướng ở cổ, ông cất tiếng hỏi, giọng lạc hẳn đi:
- Liệu có thật không hở bác? Hay là chỉ lại…
“Về đến nhà ông Hai nằm vật ra giường, mấy đứa trẻ hôm nay thấy bố có thể khác, len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau.
Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ giàn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu… Ông lão nắm chặt hai tay lại mà rít lên:
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này”.
… “Chao ôi! Cực nhục chưa, cả làng Việt gian! Rồi đây biết làm ăn, buôn bán ra sao? Ai người ta chứa. Ai người ta buôn bán mấy. Suốt cả cái nước Việt Nam này người ta ghê tởm, người ta thù hằn cái giống việt gian bán nước … Lại còn bao nhiêu người làng, tan tác mỗi người một phương nữa, không biết họ đã rõ cái cơ sự này chưa?”...
… “Ông Hai vẫn trằn trọc không sao ngủ được. Ông hết trở mình bên này lại trở mình bên kia, thở dài. Chợt ông lão lặng hẳn đi, chân tay nhủn ra, tưởng chừng như không cất lên được … Có tiếng nói léo xéo ở gian trên. Tiếng mụ chủ … Mụ nói cái gì vậy? Mụ nói cái gì mà lào xào thế? Trống ngực ông lão đập thình thịch. Ông lão nín thở, lắng tai nghe ra bên ngoài”…
“Ông Hai không bước chân ra đến ngoài. Suốt ngày ông chỉ quanh quẩn trong nhà để nghe ngóng tình hình”.
“Một đám đông túm lại ông cũng để ý, dăm bảy tiếng cười nói xa ông cũng chột dạ. Lúc nào ông cũng nơm nớp tưởng người ta đang bàn đến “Cái chuyện ấy”. Cứ thoáng nghe những tiếng Tây, Việt gian, cam nhông…là ông lủi ra một góc nhà, nín thít. Thôi lại chuyện ấy rồi!”


H: Phân tích diễn biến tâm trạng ông Hai qua các chi tiết sau:
Ban khoan, day d?t

V? l�ng
Hay ? l?i noi t?n cu
Phản bội kháng chiến,bỏ Cụ Hồ
Phải làm việc cho Tây.
- Khụng ai ngu?i ta ch?a. -Khụng ai buụn bỏn v?i.
Ai ai cung du?i nhu du?i h?i.
Quyết định ở lại, làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây thì phải thù.
Lập trường kiên định, yêu ghét rạch ròi, đặt tình yêu nước lên trên tình yêu làng
-Khi mụ chủ nhà có ý muốn đuổi gia đình ông đi:
Ông Hai trò chuyện với đứa con nhỏ:
* Ông hỏi khẽ:
Thế nhà con ở đâu?
Nhà ta ở làng chợ Dầu.
Thế con có thích về làng Chợ Dầu không?
- Khẳng định ông vẫn yêu làng chợ Dầu tha thiết lắm.
* Ông nói thủ thỉ:
Ủng hộ cụ Hồ con nhỉ
Cụ Hồ trên đầu, trên cổ soi xét cho bố con ông.
Cái lòng bố con ông là như thế, chết thì chết….không dám đơn sai.

Tin tu?ng tuy?t d?i v�o c? H?.
Th?y chung m?t lũng v?i cỏch m?ng.
- Tình yêu nước gắn bó, thống nhất với tình yêu làng
* Nghe tin làng được cải chính
Lật đật đi thẳng sang bên nhà bác Thứ; lật đật bỏ lên nhà trên; lật đật bỏ đi nơi khác; múa tay lên mà khoe; vén quần lên tận bẹn mà nói chuyện về cái làng của ông….
Cái mặt buồn thỉu mọi ngày bỗng tươi vui, rạng rỡ hẳn lên. Mồm bỏm bẻm nhai trầu, cặp mắt hung hung đỏ, hấp háy…

Dáng vẻ
Ngôn ngữ
Cử chỉ
Nói bô bô…Tây nó đốt nhà tôi rồi bác ạ. Đốt nhẵn!….Ông chủ tịch làng tôi vừa mới lên trên này cải chính…Toàn là sai sự mục đích cả.
* Thảo luận nhóm theo bàn(4 phút): Chỉ ra tâm trạng của ông Hai qua các chi tiết trên? Em có suy nghĩ gì về việc ông Hai “khoe” nhà mình bị Tây nó đốt?
Nội dung:
- Khắc hoạ hình ảnh ông Hai yêu làng, yêu nước, trung thành với sự nghiệp kháng chiến của dân tộc.
Nghệ thuật:
Tình hống truyện bất ngờ, đặc sắc.
Miêu tả tâm lí nhân vật tự nhiên, tinh tế, sắc sảo.
- Ngôn ngữ đời thường, đậm chất nông dân.
Sưu tầm tranh, ảnh và đọc những bài thơ, ca dao về tình yêu quê hương đất nước ?