Bài 13. Làng

Thứ ba ngày 11/11/2015
Tiết: 61,62
LÀNG
Kim Lân
I.TÌM HiỂU CHUNG:
1. Tác giả, tác phẩm:
* Kim Lân tên là Nguyễn Văn Tài ( 1920-2007) Là nhà văn có sở trường về truyện ngắn và có sáng tác từ trước CM/8.
* Là tác phẩm thành công của văn học VN thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp
Nêu một vài nét về tác giả, tác phẩm.
2. Đọc, tìm hiểu chú thích:
3. Bố cục:
To, rõ, chính xác từ ngữ trong văn bản, thể hiện được diễn biến tâm trạng của nhân vật
Nêu bố cục văn bản và nội dung từng phần
Ba phần
- Phần 1: Từ đầu đến “không nhúc nhích” - Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng chợ Dầu làm Việt gian theo Tây.
- Phần 2: “Đã ba bốn hôm nay” đến “đôi phần”.- Tâm trạng đau khổ, xấu hổ, buồn bực của ông Hai
- Phần 3: Còn lại - Sự thay đổi tâm trạng khi tin làng được cải chính
4. Tóm tắt truyện:
Ông Hai cùng vợ con dời làng chợ Dầu lên tản cư ở vùng tự do, chiến khu Việt Bắc. Nghe tin đồn làng mình theo Tây, ông vô cùng buồn bực, xấu hổ, thậm chí còn căm thù những người làng đi theo Việt gian bán nước. Ông tự đấu tranh với bản thân và vẫn một lòng tin vào cụ Hồ. Cuối cùng ông cũng biết đó là tin đồn nhảm. Ông phấn khởi, tự tin trở lại, giải toả được trạng thái căng thẳng.
Hãy tóm tắt truyện
II. PHÂN TÍCH:
1. Tình huống truyện:
-Để khắc họa tính cách nhân vật, tác giả đã đặt nhân vật ông Hai vào một tình huống gay cấn đó là tình huống nào?
- Đó là tin làng Dầu của ông theo giặc
- Bộc lộ phẩm chất, tính cách nhân vật sâu sắc , đó là t/cảm yêu làng, yêu nước của ông Hai
2-Diễn biến tâm trạng của ông Hai:
a. Trước khi nghe tin xấu về làng:
- Trước khi nghe tin xấu về làng, tâm trạng của ông Hai được miêu tả như thế nào?
- Nhớ làng da diết
- Vui mừng vì tin tức kháng chiến.
-Từ tâm trạng của ông Hai, em có suy nghĩ gì về tình cảm của người nông dân Việt Nam trong kháng chiến chống Pháp?
b. Khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc:
- Khi nghe tin làng mình theo Tây tâm trạng ông Hai được thể hiện như thế nào?
-“Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại không thở được, da mặt tê rân rân, nước mắt giàn ra ”
-> Sửng sốt, đau đớn, bàng hoàng
c. Sau khi nghe tin dữ:
- Tìm chi tiết miêu tả tâm trạng của ông Hai khi trở về nhà và những ngày sau đó ?
-“Nằm vật ra giường” … “Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ dàn ra, chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư? …”
- Miêu tả thái độ, cử chỉ, hành động và sử dụng ngôn ngữ độc thoại nội tâm .
-> Nỗi đau đớn, tủi hổ, lo sợ, day dứt
- Ở đoạn truyện này tâm trạng nhân vật được miêu tả bằng cách nào?
d. Tâm trạng ông Hai khi bị đẩy vào tình thế bế tắc:
- Những ngày sau nghe tin làng theo Tây ông Hai có tâm trạng gì?
- Suốt mấy hôm ông không dám đi đâu, luôn bị ám ảnh về chuyện làng theo Tây. Cứ thấy một đám đông túm lại … ông cũng chột dạ … “ thoáng nghe những tiếng Tây Việt gian … lủi ra một góc nhà , nín thít. Thôi lại chuyện ấy rồi!”
- Qua câu chuyện với mụ chủ nhà, vợ chồng ông Hai đã bị đẩy tới tình cảnh nào?
-“Hay là quay về làng” , “Về làm gì cái làng ấy , chúng nó theo Tây cả rồi”
-> Tình thế bế tắc, tuyệt vọng.
- Cuối cùng ông Hai đã chọn cách nào để giải quyết Cách chọn của ông cho thấy điều gì ?
-“Làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây thì phải thù”
-> Tình yêu nước rộng lớn hơn, bao trùm lên tình cảm làng quê .
e. Lời tâm sự với đứa con út :
-Để nguôi ngoai bớt đi tâm trạng đau đớn, dằn vặt của bản thân, ông lão đã làm gì?
- Qua đoạn trò chuyện với đứa con út, em cảm nhận được gì ở nhân vật ông Hai?
- “ Nhà ta ở làng chợ Dầu”., “ủng hộ Cụ Hồ con nhỉ
… anh em đồng chí biết cho bố con ông..”
-> Khẳng định tình yêu làng, tấm lòng thủy chung với kháng chiến, với cách mạng
3-Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin cải chính:
- Tâm trạng của nhân vật ông Hai đã có sự thay đổi ra sao khi nghe tin cải chính làng chợ Dầu không phải theo Tây.?
- Ông Hai tươi vui, rạng rỡ hẳn lên, chia quà cho con.
- Ông Hai đi khoe nhà ông bị giặc đốt cháy
=> Tình yêu làng quê tha thiết thống nhất với lòng yêu nước, tinh thần kháng chiến .
4.Nghệ thuật :
- Nhận xét về thành công trong việc miêu tả tâm lí nhân vật?
- Tạo tình huống truyện gay cấn: tin thất thiệt được chính những người đi tản cư từ phía làng Chợ Dầu lên nói ra.
- Miêu tả tâm lí nhân vật chân thực và sinh động qua suy nghĩ, hành động, qua lời nói ( đối thoại và độc thoại )
III.TỔNG KẾT:
1.Ghi nhớ: (SGK174)
2.Ý nghĩa:
- Đoạn trích thể hiện tình cảm yêu làng, tinh thần yêu nước của người nông dân trong thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp.
IV. LUYỆN TẬP:
1.Bài tập trắc nghiệm .
1. Truyện ngắn “Làng” viết về đề tài gì?
Người tri thức B. Người phụ nữ
C. Người nông dân D. Người lình
3. Truyện ngắn Làng là của tác giả nào?
Nguyễn Du B. Chính Hữu
C. Kim Lân D. Nguyễn Dữ
2. Trong câu nói của ông Hai “ Nắng này là bỏ mẹ chúng nó!”, “ chúng nó” là ai?
Cua, cá B. Lũ trẻ
C. Trâu, bò D. Giặc Tây
4-Nhận định nào nói đúng nhất về giá trị nội dung của đoạn trích “Làng” ?
A-Truyện thể hiện tình yêu làng quê của nhân vật ông Hai.
B-Truyện thể hiện chân thực tình yêu làng quê, lòng yêu nước của nhân vật ông Hai .
C-Truyện thể hiện tinh thần kháng chiến của người nông dân trong thời kì kháng chiến chống Pháp .
D-Truyện thể hiện chân thực, sâu sắc và cảm động tình yêu làng quê, lòng yêu nước và tinh thần kháng chiến của người nông dân trong thời kì kháng chiến chống Pháp .