Bài 13. Làng

KiỂM TRA KiẾN THỨC CŨ
Em hãy đọc thuộc lòng và phân tích cảm xúc của nhà thơ trong hai khổ thơ cuối của bài thơ “ Ánh trăng”,từ đó cho biết nhà thơ muốn nhắc nhở chúng ta điều gì?
Tiết 61
LÀNG
KIM LÂN




I. Tỡm hi?u chung.

1. Tác giả









- Kim Lõn tờn th?t l� Nguy?n Van T�i ( 1920- 2007)
- Là cây bút truyện ngắn xuất sắc.
- Gắn bó và am hiểu sâu sắc về cuộc sống,
tình cảm của người nông dân
Tiểu sử
- Kim Lõn sinh ng�y 01/8/1920,quờ ? l�ng Phự Luu, xó Tõn H?ng, huy?n T? Son, t?nh B?c Ninh. Do ho�n c?nh gia dỡnh khú khan, Nh� van ch? h?c h?t ti?u h?c r?i sau dú ph?i di l�m th?. Kim Lõn b?t d?u vi?t truy?n ng?n t? nam 1941. Tỏc ph?m c?a ụng du?c dang trờn cỏc bỏo Ti?u thuy?t th? b?y v� Trung B?c ch? nh?t. Nam 1944, ụng tham gia H?i Van húa c?u qu?c v� b?t d?u con du?ng vi?t van, c?ng tỏc cho nh?ng t? bỏo nhu Chi Lang, Xụng pha, Dõn quõn Vi?t B?c. M?t s? truy?n (V? nh?t, D?a con ngu?i v? l?, D?a con ngu?i cụ d?u.., mang tớnh ch?t t? truy?n nhung dó th? hi?n du?c khụng khớ tiờu di?u, ?m d?m c?a nụng thụn Vi?t Nam v� cu?c s?ng lam lu, v?t v? c?a ngu?i nụng dõn th?i k? dú.
- ễng du?c du lu?n chỳ ý nhi?u hon khi di v�o nh?ng d? t�i d?c dỏo nhu tỏi hi?n sinh ho?t van húa phong phỳ ? thụn quờ (dỏnh v?t, ch?i g�, th? chim...). Cỏc truy?n: Dụi chim th�nh, Con mó mỏi, Chú san... k? l?i m?t cỏch sinh d?ng nh?ng thỳ choi k? trờn, qua dú bi?u hi?n m?t ph?n v? d?p tõm h?n c?a ngu?i nụng dõn tru?c Cỏch m?ng thỏng Tỏm - nh?ng ngu?i s?ng c?c nh?c, kh? nghốo nhung v?n yờu d?i, trong sỏng, t�i hoa.
- Sau Cỏch M?ng thỏng Tỏm, Kim Lõn ti?p t?c l�m bỏo, vi?t van. ễng v?n chuyờn v? truy?n ng?n v� v?n vi?t v? l�ng quờ Vi?t Nam - m?ng hi?n th?c m� t? lõu ụng dó hi?u bi?t sõu s?c. Nh?ng tỏc ph?m chớnh: Nờn v? nờn ch?ng (t?p truy?n ng?n, 1955), Con chú x?u xớ (t?p truy?n ng?n, 1962).
- Sinh th?i ụng s?ng t?i H� N?i. Chi?u 20/7, nh� van Kim Lõn, tỏc gi? c?a cỏc truy?n ng?n kinh di?n nhu "L�ng", "V? nh?t", "Con chú x?u xớ". dó trỳt hoi th? cu?i cựng t?i B?nh vi?n H?u Ngh? H� N?i, sau m?t th?i gian d�i ch?ng ch?i v?i can b?nh hen suy?n. ễng hu?ng th? 87 tu?i .
Tiết 61: Làng
< Kim Lân >
I. Tìm hiểu chung.
1. Tỏc gi?
2. Tỏc ph?m.
Viết trong thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp, đăng báo lần đầu năm 1948
Sự nghiệp văn học
Trong cả hai giai đoạn sáng tác, tuy viết không nhiều nhưng giai đoạn nào Kim Lân cũng có những tác phẩm hay. Là một cây bút truyện ngắn vững vàng, ông đã viết về cuộc sống và con người ở nông thôn bằng tình cảm, tâm hồn của một người vốn là con đẻ của đồng ruộng. Kim Lân gắn bó với truyện ngắn và thành công nhất ở thể loại văn học này. Đề tài quen thuộc của nhà văn là những con người lao động bé nhỏ, sống cuộc đời lam lũ, lầm than nhưng giàu lòng yêu thương, gắn bó với quê hương, đất nước. Kim Lân viết rất ít, rất chọn lọc. Trong cuộc đời mình, nhà văn chỉ xuất bản hai tập truyện ngắn: Nên vợ nên chồng (1955) và Con chó xấu xí (1962)… Nhưng với những truyện ngắn được xếp vào hàng kinh điển như Làng, Vợ nhặt… Kim Lân được đánh giá là cây đại thụ của nền văn học hiện đại Việt Nam. Khi được tin ông qua đời, nhà thơ Hữu Thỉnh bàng hoàng: “Vậy là văn đàn Việt Nam mất thêm một cây bút xuất sắc”.
Truyện ngắn Vợ nhặt và Làng của Kim Lân đã được đưa vào trong sách giáo khoa ở Việt Nam.
*Truyện “Làng” được viết về nông thôn Việt Nam thời kỳ đầu kháng chiến chống Pháp và được đăng báo lần đầu năm 1948.
*Ngoài sáng tác văn học, Kim Lân còn tham gia đóng phim và kịch. Một số vai tiêu biểu ông tham gia diễn xuất có thể kể:
- Thống lý Pá Tra trong phim Vợ chồng A Phủ
- Lão Hạc trong phim Làng Vũ Đại ngày ấy
- Lý Cựu trong phim Chị Dậu
- Lão Pẩu trong phim Con Vá
- Cả Khiết trong vở Cái tủ chè của Vũ Trọng Can
- Cụ lang Tâm trong phim Hà Nội 12 ngày đêm
2.Tỏc ph?m.
Tiết 61: Làng
< Kim Lân >
I. Tỡm hi?u chung.
1. Tỏc gi?.
- Thể loại:
Truyện ngắn
- Tóm tắt:
Tóm tắt
Ông Hai là một nông dân thật thà, chất phát, quê ở Làng Chợ Dầu. Ông rất yêu làng của mình và có một thói quen "khoe làng". Ông "khoe" đủ thứ về làng của ông từ cái sinh phần viên Tổng Đốc, đến nhà cửa, đường làng, chòi phát thanh, làng kháng chiến với hầm hào, ụ chiến đấu ..Do điều kiện kháng chiến, gia đình ông phải đi tản cư. Ở đây lúc nào ông cũng nhớ về làng và luôn dõi theo tin tức cách mạng. Nhưng một hôm ông nghe tin làng Chợ Dầu theo Tây, ông bàng hoàng, tủi nhục, đau đớn, không muốn gặp ai bỏ cả thói quen ra phòng thông tin. Ông thấy thù làng, bị bà chủ nhà đuổi, gia đình ông không biết đi về đâu nhưng kiên quyết không về làng.
Sau đó, ông nhận được tin cải chính, ông vui mừng khoe với mọi người làng Chợ Dầu không theo giặc, nhà ông bị đốt và lại say sưa kể về làng.
.
- Bố cục
2.Tỏc ph?m.
Tiết 61: Làng
< Kim Lân >
I.Tỡm hi?u chung.
1. Tỏc gi?
- Thể loại:
- Tóm tắt:
Bố cục:
Phần 1: Từ đầu … “Vui quá” Tâm trạng ông Hai trước khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc.
Phần 2: Từ chỗ “Ông lão náo nức…” đến “đôi phần”: Tâm trạng ông hai khi nghe tin làng chợ Dầu làm Việt gian.
Phần 3: Còn lại: : Tâm trạng sung sướng yêu làng Dầu của ông Hai khi nghe tin làng mình không phải theo Việt gian.
Tiết 61: Làng
< Kim Lân >
I. Tỡm hi?u chung
II. Tìm hiểu văn bản
1, Tình huống truyện
Ông Hai nghe tin làng Chợ Dầu theo Tây.
 Tình huống truyện có tính chất bất ngờ gay cấn để nhân vật bộc lộ sâu sắc tình cảm yêu làng, yêu nước.
Tiết 61: Làng
< Kim Lân >
I. Tỡm hi?u chung
II.Tìm hiểu văn bản
2, Diễn biến tâm trạng ông Hai Thu
+ Bà Hai chạy chợ.
a. Ông Hai trước khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc
1, Tình huống truyện
-Xa quê lo toan kiếm sống ,rất nghèo khổ,khó khăn.
+Con bé lớn gánh hàng ra quán nước .
+Hai đứa bé ra vườn trông mấy luống rau.
+Ông Hai vỡ vạt đất trồng sắn ăn vào những tháng đói sang năm.
+ Bà Hai chạy chợ.
+Con bé lớn gánh hàng ra quán nước .
+Hai đứa bé ra vườn trông mấy luống rau.
+Ông Hai vỡ vạt đất trồng sắn ăn vào những tháng đói sang năm.
"ễng l?i nghi v? cỏi l�ng c?a ụng , l?i nghi d?n nh?ng ng�y cựng l�m vi?c v?i anh em. ?, sao m� d? ?y vui th?. ễng th?y mỡnh nhu tr? ra . Cung hỏt h?ng, cung d�o , cung cu?c mờ man su?t ng�y. Trong lũng ụng lóo l?i th?y nỏo n?c h?n lờn. ễng l?i mu?n v? l�ng, l?i mu?n cựng anh em d�o du?ng d?p ?, x? h�o, khuõn dỏ.khụng bi?t cỏi chũi gỏc ? d?u l�ng dó d?ng xong chua? Nh?ng du?ng h?m bớ m?t ch?c l� cũn khu?t l?m. ễng lóo nh? cỏi l�ng, nh? cỏi l�ng quỏ."
- Khi nghĩ về làng, Ông thấy mình như trẻ ra
- Muốn về làng
- Ông trăn trở, lo lắng, về phong trào kháng chiến ở quê hương mình.
Những câu văn : “ Không biết cái chòi gác ở đầu làng đã dựng xong chưa? Những đường hầm bí mật chắc là còn khướt lắm.” là lời của ai?
a.Lời của nhà văn Kim Lân
b. Lời trong tâm trí ông Hai.

Tiết 61: Làng
< Kim Lân >
I. Tỡm hi?u chung
II. Đọc hiểu văn bản
2, Nhân vật ông Hai Thu
1, Tình huống truyện
- Xa quê lo toan kiếm sống ,rất nghèo khổ,khó khăn.
-Khi nghĩ về làng, Ông thấy mình như trẻ ra. Muốn về làng.
- Trăn trở, lo lắng về phong trào kháng chiến ở quê hương mình.
Ông hay đi nghe đọc báo để nắm bắt tin tức ở phòng thông tin
a. Ông Hai trước khi nghe tin làng chơ Dầu theo giặc.
- “Ruột gan ông cứ múa cả lên, vui quá”
- Ở phòng
thông tin.
Một em nhỏ xung phong bơi ra
giữa hồ Hòan Kiếm cắm Quốc
kì lên Tháp Rùa .
Đội nữ du kích Trưng Trắc bắt sống một tên quan hai bốt .
Anh trung đội trưởng giết được
bảy tên giặc.
=> Vui mừng ,tự hào trước thành công của cách mạng.
Tiết 61: Làng
< Kim Lân >
I. Tỡm hi?u chung.
II. Đọc hiểu văn bản
2, Diễn biến tâm trạng của ông Hai
1, Tình huống truyện
- Xa quê lo toan kiếm sống ,rất nghèo khổ,khó khăn.
-Ông như trẻ ra. Muốn về làng.
-Trăn trở, lo lắng về phong trào kháng chiến ở quê hương mình.
-Vui mừng ,tự hào trước thành công của cách mạng.
Tình yêu làng, yêu nước của ông Hai
a. Ông Hai trước khi nghe tin làng chơ Dầu theo giặc
LÀNG
Tiết 62
-Kim Lân-
I. Ñoïc - hiểu vaên baûn
II.Tìm hiểu văn bản
2.Dieãn bieán taâm traïng cuûa oâng Hai
a. Tröôùc khi nghe tin laøng theo giaëc
b. Khi nghe tin làng mình theo giaëc
Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại,da mặt tê rân rân. Ông lão lặng đi tưởng như đến không thở được. Một lúc lâu ông mới rặn è è,nuốt một cái gì vướng ở cổ, ông cất tiếng hỏi, giọng lạc hẳn đi:
- Liệu có thật không hở bác? Hay là chỉ lại…
Mới nghe tin :
Cơ? ho?ng nghe?n a?ng, da ma?t t� r�n r�n, la?ng di
Mơ?t lu?c l�u ơng mo?i ra?n e` e`, ..gio?ng la?c ha?n di.
->Sững sờ, choáng váng, đau đớn , x�?u hổ.
LÀNG
Tiết 62
-Kim Lân-
b.Tâm trạng của ông Hai khi nghe tin làng mình theo Tây
Ông đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt, nói lảng sang chuyện khác, vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng…….. Ông nghe rõ cái giọng chua lanh lảnh của của người đàn bà cho con bú:
- Cha mẹ tiên sư nhà chúng nó! Đói khổ ăn cắp ăn trộm bắt được người ta còn thương. Cái giống việt gian bán nước thì cứ cho
mỗi đứa một nhát!
Ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi
a. Tâm trạng của ông Hai trước khi nghe tin dữ
II.Tìm hiểu văn bản
1.Diễn biến tâm trạng của ông Hai
LÀNG
Tiết 62
-Kim Lân-
I. Ñoïc - hiểu vaên baûn
II.Tìm hiểu văn bản
*Diễn biến tâm trạng của ông Hai
a. Tröôùc khi nghe tin laøng theo giaëc
b. Khi nghe tin làng mình theo giaëc
*Môùi nghe tin : Söõng sôø, choaùng vaùng, ñau ñôùn , tuûi hoå
* Khi về đến nhà :
Tiết 62
-Kim Lân-
b.khi nghe tin làng mình theo giaëc
a. Tru?c khi nghe tin làng theo giặc
- Ông tủi thân ứa nước mắt
- Nghĩ đến sự khinh bỉ, hắt hủi của mọi người
- Ông căm giận, nguyền rủa làng
Ngờ vực chưa tin, nghĩ đến sự
bế tắc phía trước
- Ông bực bội, gắt gỏng vô cớ với vợ, trằn trọc không ngủ được, thở dài
II.Tìm hiểu văn bản
1 Diễn biến tâm trạng của ông Hai
*Mới nghe tin : Sững sờ, choáng váng, đau đớn , tủi hổ
* Khi về đến nhà :
LÀNG
- Ông Hai không bước chân ra đến ngoài. Suốt ngày ông chỉ quanh quẩn trong nhà để nghe ngóng tình hình.
- Một đám đông túm lại ông cũng để ý, dăm bảy tiếng cười nói xa ông cũng chột dạ.Lúc nào ông cũng nơm nớp tưởng người ta đang bàn đến “Cái chuyện ấy”.Cứ thoáng nghe những tiếng Tây, Việt gian, cam nhông…là ông lủi ra một góc nhà, nín thít. Thôi lại chuyện ấy rồi!
LÀNG
Tiết 62
-Kim Lân-
1.Diễn biến tâm trạng của ông Hai

II. Tìm hiểu văn bản
b.khi nghe tin làng mình theo giaëc
a. Trước khi nghe tin dữ
- Ông tủi thân ứa nước mắt
- Nghĩ đến sự khinh bỉ, hắt hủi của mọi người
- Thương con, ông căm giận, nguyền rủa làng
Ngờ vực chưa tin, nghĩ đến sự bế tắc phía trước
- Ông bực bội, gắt gỏng vô cớ với vợ, trằn trọc không ngủ được, thở dài
- Sự ám ảnh biến thành nỗi lo sợ thường xuyên trong ông
-> Buồn bã, chán nản, dằn vặt, trăn trở.
Ban khoan, day d?t
V? l�ng
Hay ? l?i noi t?n cu
Phản bội kháng chiến,bỏ Cụ Hồ
Phải làm việc cho Tây.
- Khụng ai ngu?i ta ch?a. -Khụng ai buụn bỏn v?i.
Ai ai cung du?i nhu du?i h?i.
Quyết định ở lại, làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây thì phải thù.
Lập trường kiên định, yêu ghét rạch ròi, đặt tình yêu nước lên trên tình yêu làng
*Khi mụ chủ nhà có ý muốn đuổi gia đình ông đi:
LÀNG
Tiết 62
-Kim Lân-
2. Khi nghe tin làng mình theo giaëc
- Khi bị đẩy vào tình thế tuyệt vọng, ông có sự lựa chọn đúng đắn, dứt khoát
- Thủ thỉ tâm sự với con để giãi bày lòng mình
1. Trước khi nghe tin dữ
II. Tìm hiểu văn bản
*Diễn biến tâm trạng của ông Hai

Ông Hai trò chuyện với đứa con nhỏ:
* Ông hỏi khẽ:
Thế nhà con ở đâu?
Nhà ta ở làng chợ Dầu.
Thế con có thích về làng Chợ Dầu không?
- Khẳng định ông vẫn yêu làng chợ Dầu tha thiết lắm.
* Ông nói thủ thỉ:
Ủng hộ cụ Hồ con nhỉ
Cụ Hồ trên đầu, trên cổ soi xét cho bố con ông.
Cái lòng bố con ông là như thế, chết thì chết….không dám đơn sai.

Tin tu?ng tuy?t d?i v�o c? H?.
Th?y chung m?t lũng v?i cỏch m?ng.
- Tình yêu nước gắn bó, thống nhất với tình yêu làng
LÀNG
Tiết 62
-Kim Lân-
II. Tìm hieåu vaên baûn
1.Diễn biến tâm trạng của ông Hai
b.Khi nghe tin làng mình theo Tây
a. Trước khi nghe tin laøng theo giaëc
- Ñi khoe nhaø bò ñoát, laøng bò chaùy
c. Khi nghe tin cải chính về làng
* Nghe tin làng được cải chính
Lật đật đi thẳng sang bên nhà bác Thứ; lật đật bỏ lên nhà trên; lật đật bỏ đi nơi khác; múa tay lên mà khoe; vén quần lên tận bẹn mà nói chuyện về cái làng của ông….
Cái mặt buồn thỉu mọi ngày bỗng tươi vui, rạng rỡ hẳn lên. Mồm bỏm bẻm nhai trầu, cặp mắt hung hung đỏ, hấp háy…

Dáng vẻ
Ngôn ngữ
Cử chỉ
Nói bô bô…Tây nó đốt nhà tôi rồi bác ạ. Đốt nhẵn!….Ông chủ tịch làng tôi vừa mới lên trên này cải chính…Toàn là sai sự mục đích cả.
LÀNG
Tiết 62
-Kim Lân-
2.khi nghe tin làng mình theo giaëc
1. Trước khi nghe tin laøng theo giaëc
3. khi nghe tin cải chính về làng
- Ñi khoe nhaø bò ñoát, laøng bò chaùy
- Hạnh phúc, sung sướng, haû heâ
Ông Hai

Trước khi nghe tin laøng theo giaëc
Khi nghe tin laøng theo giaëc
Khi nghe tin cải chính
Vui mừng trước những tin thắng lợi của làng
Luôn tự hào và muốn quay về làng
Đau đớn, xót xa tủi hổ
Ám ảnh day dứt lo sợ
Tuyệt vọng băn khoăn
Vui mừngphấn khởi
Sung sướng hạnh phúc
Lại đi khoe về làng mình
Theo dõi toàn bộ diễn biến tâm lí của nhân vật ông Hai qua ba thời điểm,em có nhận xét gì về nghệ thuật xây dựng truyện của nhà văn Kim Lân?
- Tâm lí nhân vật được khắc hoạ qua những phương diện nào?
Qua những cử chỉ, hành động, ngôn ngữ đối thoại và độc thoại nội tâm
- Nhà văn đã đặt nhân vật vào tình huống nào để bộc lộ tình cảm của mình?
Tình huống bất ngờ, gay cấn, hợp lí:(ông Hai nghe tin làng mình theo Tây)
- Ngôn ngữ và lời kể của nhà văn có gì đặc biệt?
Ngôn ngữ tự nhiên, mộc mạc mang đậm tính khẩu ngữ hàng ngày của người nông dân
Nhà văn rất am hiểu , gắn bó với người nông dân, làng quê và có tài miêu tả tâm lí nhân vật
LÀNG
Tiết 62
-Kim Lân-
III. Tổng kết
Nghệ thuật
Miêu tả tâm lí nhân vật cụ thể, tinh tế, sâu sắc.
Ngôn ngữ nhân vật giàu tính khẩu ngữ.
Xây dựng cốt truyện đơn giản, tình huống truyện độc đáo, gay cấn.
Ý nghĩa
Thể hiện chân thực, cảm động tình yêu làng, yêu nước tha thiết của ông Hai trong thời kì kháng chiến chống Pháp.
Chọn đáp án đúng nhất trong câu sau
Tác giả đã đặt ông Hai vào một tình huống như thế nào để ông tự bộc lộ tính cách mình?
A. Ông nhớ da diết và tự hào về làng của mình.
B. Tin làng theo giặc mà tình cờ ông nghe được từ những người tản cư.
C. Bà chủ nhà nói bóng gió với vợ chồng ông Hai.
D. Làng chợ Dầu cải chính.
Nhắc lại đề tài, thể loại, ngôi kể, nhân vật chính, tình huống truyện?
Làng
Caâu hoûi : Ñoïc truyeän ngaén “Laøng” em coù caûm nhaän ñöôïc nhöõng gì veà ngöôøi noâng daân trong cuoäc khaùng chieán choáng Phaùp ?
- Yeâu laøng tha thieát
- Tin töôûng,trung thaønh vôùi caùch maïng, vôùi cuï Hoà
-> Tình yeâu laøng gaén boù, hoøa quyeän, thoáng nhaát vôùi tình yeâu nöôùc.
Hướng dẫn học tập:
* Baøi hoïc tieát naøy :
1. Hoïc thuoäc phaàn taùc giaû Kim Laân
Toùm tắt truyeän Laøng
Phaân tích dieãn bieán taâm traïng cuûa oâng Hai
Naém noäi dung ,ngheä thuaät cuûa taùc phaåm.
* Baøi hoïc tieáp theo :
Chuaån bò baøi : Laëng leõ Sa Pa
Ñoïc vaø toùm taét taùc phaåm.
Tìm hieåu tröôùc nhaân vaät anh thanh nieân.
chào tạm biệt