Bài 13. Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự

Tới dự tiết ngữ văn lớp 9
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Hồng Yến
Chúc các thầy giáo, cô giáo mạnh khỏe

Tiết 64
Đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm
trong văn bản tự sự

I/ Tìm hiểu yếu tố đối thoại ,độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
1.Đối thoại :
Là hình thức đối đáp , trò chuyện giữa hai hoặc nhiều người
* Dấu hiệu : Trước mỗi lượt lời có gạch đầu dòng

Ví dụ
Có người hỏi :
_ Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà ?
_ ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!
? Trong 3 câu trên ai nói với ai ? Có mấy người tham gia vào câu chuyện? Và có mấy lượt lời được thực hiện ?
-> Cuộc trò chuyện giữa hai người với hai lượt lời được thực hiện.
? Ba câu trên là một đối thoại, em hiểu đối thoại là gì ?
?Dấu hiệu nào cho ta biết đó là cuộc trò chuyện ?


Tiết 64
Đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm
trong văn bản tự sự

I/ Tìm hiểu yếu tố đối thoại ,độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
1.Đối thoại :
Là hình thức đối đáp , trò chuyện giữa hai hoặc nhiều người
* Dấu hiệu : Trước mỗi lượt lời có gạch đầu dòng
2. Độc thoại :
Là lời của một người nào đó nói với chính mình hoặc người nào đó trong tưởng tượng, độc thoại thành lời thì phía trước có gạch đầu dòng

Ví dụ :
a.
_ Hà , nắng gớm , về nào ...
? Câu trên ông Hai nói với ai ?Đây có phải là câu đối thoại không ? Vì sao ?
-> Ông Hai nói với chính mình , không phải là câu đối thoại vì nó không hướng tới người tiếp nhận cụ thể nào ,cũng không ai đáp lại -> Độc thoại.
? Trong đoạn trích có câu nào kiểu này không ?
Đó là câu :
_ Chúng bay ăn miếng cơm......thế này.
? Câu trên ông Hai nói với ai ?
-> Ông Hai nói với dân làng vắng mặt -> nói trong tưởng tượng -> Độc thoại.
? Qua sự phân tích trên, em hiểu thế nào là độc thoại ?

Tiết 64
Đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm
trong văn bản tự sự

I/ Tìm hiểu yếu tố đối thoại ,độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
1.Đối thoại :
Là hình thức đối đáp , trò chuyện giữa hai hoặc nhiều người
* Dấu hiệu : Trước mỗi lượt lời có gạch đầu dòng
2. Độc thoại :
Là lời của một người nào đó nói với chính mình hoặc người nào đó trong tưởng tượng, độc thoại thành lời thì phía trước có gạch đầu dòng
3.Độc thoại nội tâm:
Là độc thoại không thành lời ( là suy nghĩ diễn ra trong đầu )
VD b
" Chúng nó là trẻ con làng Việt gian đấy ư ? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư ?Khốn nạn, bằng âý tuổi đầu..."
? Các câu trên là lời đối thoại hay độc thoại?
Chúng có phát thành lời không ?
-> là lời độc thoại, ý nghĩ thầm của ông Hai -> Độc thoại nội tâm.
? Em hiểu thế nào là độc thoại nội tâm?
? So sánh với lời độc thoại ở câu a và chỉ sự khác nhau?
+ Độc thoại ở VD a: Nói thành lời, có gạch đầu dòng-> Độc thoại.
+ Độc thoại ở VD b:Không phát thành tiếng, không gạch đầu dòng -> Độc thoại nội tâm.

Tiết 64
Đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm
trong văn bản tự sự

I/ Tìm hiểu yếu tố đối thoại ,độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
1.Đối thoại :
Là hình thức đối đáp , trò chuyện giữa hai hoặc nhiều người
* Dấu hiệu : Trước mỗi lượt lời có gạch đầu dòng
2. Độc thoại :
Là lời của một người nào đó nói với chính mình hoặc người nào đó trong tưởng tượng, độc thoại thành lời thì phía trước có gạch đầu dòng
3.Độc thoại nội tâm:
Là độc thoại không thành lời ( là suy nghĩ diễn ra trong đầu )
4 . Tác dụng:
Làm cho câu chuyện gần gũi , sinh động
-Tính cách nhân vật thể hiện cụ thể , sâu sắc
? Các hình thức diễn đạt trên có tác dụng gì trong việc thể hiện diễn biến câu chuyện và khắc hoạ tính cách nhân vật ?


Tiết 64
Đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm
trong văn bản tự sự

II / Luyện tập
Bài tập 1
Phân tích tác dụng của hình thức đối thoại trong đoạn trích ( SGK - trang 178 )
Tác dụng :
Làm nổi bật tâm trạng chán chường , buồn bã , đau khổ , thất vọngcủa ông Hai khi nghe tin làng mình theo giặc
Bài tập 2
Viết đoạn văn kể chuyện theo đề tài tự chọn , trong đó sử dụng cả hình thức đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm

Tiết 64
Đối thoại , độc thoại và độc thoại nội tâm
trong văn bản tự sự

1.Đối thoại :
Là hình thức đối đáp , trò chuyện giữa hai hoặc nhiều người
* Dấu hiệu : Trước mỗi lượt lời có gạch đầu dòng
2. Độc thoại :
Là lời của một người nào đó nói với chính mình hoặc người nào đó trong tưởng tượng, độc thoại thành lời thì phía trước có gạch đầu dòng
3.Độc thoại nội tâm:
Là độc thoại không thành lời ( là suy nghĩ diễn ra trong đầu )
4 . Tác dụng:
Làm cho câu chuyện gần gũi , sinh động
-Tính cách nhân vật thể hiện cụ thể , sâu sắc hơn