Bài 13. Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự

CHÀO MỪNG THẦY CÔ VÀ CÁC EM ĐẾN THAM DỰ TIẾT HỌC
Ngoại hình

Các phương diện
Nhân vật
Nội tâm
Hành động
Ngôn ngữ
Trang phục
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ
ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ
ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
1/ Đối thoại là gì?


Có người hỏi:
- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?
- A�y thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!
O�ng Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng, vươn vai nói to:
. . .

Trong ba câu đầu đoạn trích ai nói với ai?
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ
ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
1/ Đối thoại là gì?
- Đối thoại là hình thức đối đáp, trò chuyện giữa 2 người hoặc nhiều người.
- Trong văn bản tự sự, đối thoại được thể hiện bằng cách gạch đầu dòng ở đầu lời trao và lời đáp ( mỗi lượt lời là 1 gạch đầu dòng)
Bài tập áp dụng
Hoïc laøm ngöôøi:
“Moät anh hoïc troø ôû nhaø thaày ñaõ ba naêm maø chöa thaáy anh ñoïc saùch thaày Taêng töû ngaïc nhieân laém. Moät hoâm thaày goïi troø ñeán hoûi:
- Ngöôi ñeán nhaø ta thuï giaùo maø ta chöa thaáy ngöôi ñoïc saùch bao giôø?
Nghe thaày noùi ngöôøi hoïc troø leã pheùp thöa:
- Thöa thaày con vaãn ñoïc ñaáy aï!”
Thảo luận:
Ñieàu kieän ñeå ñoái thoaïi dieãn ra laø gì?
- Phaûi coù hoaøn caûnh giao tieáp.
- Phaûi coù söï hieän dieän cuûa ngöôøi tham gia giao tieáp (hai ngöôøi trôû leân)
- Giöõa hai ngöôøi phaûi coù nhu caàu trao ñoåi thoâng tin.
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ
ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
2/ Độc thoại,độc thoại nội tâm là gì?
-"Hà,nắng gớm, về nào."
-> Ông Hai nói với chính mình.
- "Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì váo mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này!"
- > Ông Hai nói với những người Việt gian trong tưởng tượng.
-> Độc thoại là lời của một người nào đó nói vói chính mình hoặc nói với một ai đó trong tưởng tượng.

Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ
ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
2/ Độc thoại,độc thoại nội tâm là gì?
- "Chúng nó cũng là trẻ con làng Viết gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấ y ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu. . ."
-> Ông hai tự hỏi chính mình. Những câu hỏi này không phát ra thành tiếng mà âm thầm diễn ra trong suy nghĩ và tình cảm của ông Hai.
- Trong văn bản tự sự, khi người độc thoại nói thành lời thì phía trước câu nói có gạch đầu dòng, còn khi không thành lời thì không có gạch đầu dòng. Trường hợp sau gọi là độc thoại nội tâm.
Thảo luận
Caùc hình thöùc dieãn ñaït treân coù taùc duïng nhö theá naøo trong vieäc theå hieän dieãn bieán cuûa caâu chuyeän vaø thaùi ñoä cuûa nhöõng ngöôøi taûn cö trong buoåi tröa oâng Hai gaëp hoï? Ñaëc bieät chuùng ñaõ giuùp nhaø vaên theå hieän thaønh coâng nhöõng dieãn bieán taâm lí cuûanhaân vaät oâng Hai nhö theá naøo?
-> Taïo cho caâu chuyeän coù khoâng khí nhö thaät, theå hieän thaùi ñoä caêm giaän cuûa nhöõng ngöôøi taûn cö ñoái vôùi laøng Chôï Daàu, taïo tình huoáng ñeå ñi saâu vaøo taâm lí nhaän vaät.
-> Nhöõng hình thöùc naøy ñaõ giuùp nhaø vaên khaéc hoïa saâu saéc taâm traïng daèn vaët, ñau ñôùn cuûa oâng Hai.
*Chuù yù: Ñoái thoaïi, ñoäc thoaïi, ñoäc thoaïi noäi taâm laø nhöõng hình thöùc quan troïng ñeå theå hieän nhaân vaät trong vaên baûn töï söï.
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ
ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SƯ
Ñieàu kieän ñeå söû duïng ñoäc thoaïi laø gì?
- Phải có hoàn cảnh giao tiếp để nhân vật có nhu cầu bộc lộ nội tâm.
- Không cần có sự hiện diện của người tham gia giao tiếp với nhân vật hoặc nếu có người tham gia giao tiếp thì lời độc thoại đó không hướng vào ai.

3/ LUYỆN TẬP
BÀI 1:
Phân tích tác dụng của hình thức đối thoại trong đoạn trích:

3/ LUYỆN TẬP
BÀI 1:
Phân tích tác dụng của hình thức đối thoại trong đoạn trích:
Tâm trạng chán chường, buồn bã, đau khổ và thất vọng của ông Hai
khi nghe tin làng mình theo giặc.
Bài tập 1/179
Baøi 3: Vieát moät ñoaïn vaên keå chuyeän theo ñeà taøi töï choïn, trong ñoù söû duïng caû hình thöùc ñoái, ñoäc thoaïi vaø ñoäc thoaïi noäi taâm.
Hướng dẫn về nhà:
Nắm vững thế nào là yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự.
Biết vận dụng các yếu tố này trong quá trình làm bài văn tự sự.
Chuẩn bị cho tiết Luyện nói: Tự sự kết hợp với nghị luận và miêu tả nội tâm.