Bài 13. Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự

Tiết 64 – Bài 13
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
GIÁO VIÊN SOẠN GIẢNG: BÙI THỊ THƠM
Tiết 64 – Bài 13
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM
TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ

I. ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VBTS
1. Tìm hiểu đoạn văn:
- Câu 2+3:
+ Đối đáp, trò chuyện giữa ít nhất 2 người
+ Hình thức: có dấu (-) ở đầu lời trao/đáp
=> Đối thoại
- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?...
- Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!
Đây là lời của ai nói với ai?
Tham gia câu chuyện có ít
nhất mấy người? Dấu hiệu
nào cho em thấy đây là cuộc
trò chuyện trao đổi qua
lại?
Tiết 64 – Bài 13
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM
TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ

I. ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VBTS
1. Tìm hiểu đoạn văn:
- Câu 2 + 3:
- Câu 5:
+ Nói với chính mình hoặc với một ai đó trong tưởng tượng, thành tiếng
+ Hình thức: có dấu (-) ở đầu câu nói
=> Độc thoại

- Hà, nắng gớm, về nào…
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này.
Câu 5 là lời của ông Hai nói
với ai? Thành tiếng không?
Hình thức của câu được thể
hiện trong văn bản như thế
nào?
Trong đoạn trích, còn
có câu nào ông Hai
cũng tự nói với mình?
- Câu 5 + 20:
Tiết 64 – Bài 13
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM
TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ

I. ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VBTS
1. Tìm hiểu đoạn văn:
- Câu 2+3:
- Câu 5+20:
- Câu 16->18:
+ Tự nói với mình hoặc một ai đó trong tưởng tượng, không thành lời
+ Không có dấu (-)
=> Độc thoại nội tâm
Chúng nó cũng là trẻ con làng
Việt gian đấy ư? Chúng nó cũng
bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư?
Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu…
Dù cũng là những câu
ông Hai tự nói với mình,
nhưng ở đây có gì khác
so với câu 5 và câu 20?
Tiết 64 – Bài 13
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM
TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ

I. ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VBTS
1. Tìm hiểu đoạn văn:
- Câu 2+3:
+ Đối đáp, trò chuyện giữa ít nhất 2 người
+ Hình thức: có dấu (-) ở đầu lời trao/đáp
=> Đối thoại
- Câu 5+20:
+ Nói với chính mình hoặc với một ai đó trong tưởng tượng, thành tiếng
+ Hình thức: có dấu (-) ở đầu câu nói
=> Độc thoại
- Câu 16->18:
+ Tự nói với mình hoặc một ai đó trong tưởng tượng, không thành lời
+ Không có dấu (-)
=> Độc thoại nội tâm
Tác dụng: là những hình thức quan trọng thể hiện nhân vật
2. Ghi nhớ: SGK (178)
II. LUYỆN TẬP
1. Bài tập 1:
Bài tập 1:
Đọc và tìm hiểu hình thức đối thoại trong đoạn trích được đưa ra ở
BT1 – SGK (178)
Có mấy lượt lời trao (lời của bà Hai) ?
Có mấy lượt lời đáp (lời của ông Hai) ?
Em có nhận xét gì về những lời đáp của ông Hai?
Nêu tác dụng của chúng ?
Làm nổi bật tâm trạng chán chường, buồn bã, đau khổ, thất vọng
của ông Hai
Tiết 64 – Bài 13
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM
TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ

I. ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VBTS
1. Tìm hiểu đoạn văn:
- Câu 2+3:
+ Đối đáp, trò chuyện giữa ít nhất 2 người
+ Hình thức: có dấu (-) ở đầu lời trao/đáp
=> Đối thoại
- Câu 5+20:
+ Nói với chính mình hoặc với một ai đó trong tưởng tượng, thành tiếng
+ Hình thức: có dấu (-) ở đầu câu nói
=> Độc thoại
- Câu 16->18:
+ Tự nói với mình hoặc một ai đó trong tưởng tượng, không thành lời
+ Không có dấu (-)
=> Độc thoại nội tâm
Tác dụng: là những hình thức quan trọng thể hiện nhân vật
2. Ghi nhớ: SGK (178)
II. LUYỆN TẬP
1. Bài tập 1:
2. Bài tập 2:
Bài tập 2:
Viết một đoạn văn kể chuyện theo đề tài tự chọn, trong đó sử dụng cả hình thức đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm
THAM KHẢO:
Sáng nay, trước khi đi làm, bố
dặn mình:
- Ở nhà, cho cá ăn hộ bố nhé!
- Vâng ạ!
Vào nhà, mình lấy truyện tranh
ra xem, chán thì ra ngắm bể cá
của bố. Mấy con cá ba đuôi có
cái bụng phệ ơi là phệ, thế mà
chúng bơi qua bơi lại trông ỏn ẻn,
nhẹ nhàng lắm. Còn mình, bố bảo
chỉ vì cái bụng nặng quá nên đi
còn chưa vững, cứ ngã oạch hoài.
Sao bụng cá to thế mà không
nặng nhỉ? Mình thò tay xuống
nước định sờ thử xem cái bụng
nó có cứng không thôi, nhưng
con cá cứ chạy trốn. Ô, bụng nó
căng phồng như quả bóng tí hon,
mình muốn biết xem có cái gì ở
trong đó. Nhưng bụng gì mà kì
thế này, sao mình chỉ bóp nhẹ
một cái đã bể cái bụp. Chết chưa,
làm sao bây giờ? Mình thả con cá
trở vào bể, rồi chạy tót về phòng.
Mình tự nhủ:
- Đồ chơi của bố mau hư quá!

Dặn dò
1. Bài tập về nhà: Hoàn thiện bài tập 2
2. Soạn: "Luyện nói: TS kết hợp với NL và miêu tả nội tâm"
Chuẩn bị đề 1 - SGK (179)