Bài 13. Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự

Người thực hiện: Nguyễn Thị Lụa
Trường THCS Hải Nam
Năm học 2010 - 2011
* NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ HỘI GIẢNG LỚP 9C *
Tiết 64:
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI
NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
Các phương diện
Nhân vật
Ngôn ngữ
Nhân vật
Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI
VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
I. Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
1. D?i tho?i trong van b?n t? s?
a. Vớ d? (SGK/ 176)
Có người hỏi:
- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?...
- Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!
Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng, vươn vai nói to:
- Hà, nắng gớm, về nào...
Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. Tiếng nói cười xôn xao của đám người mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo. Ông nghe rõ cái giọng chua lanh lảnh của người đàn bà cho con bú :
- Cha mẹ tiên sư nhà chúng nó! Đói khổ ăn cắp ăn trộm bắt được người ta còn thương. Cái giống việt gian bán nước thì cứ cho mỗi đứa một nhát!
Ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi. Ông thoáng nghĩ đến mụ chủ nhà. Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra giường, mấy đứa trẻ thấy bồ hôm nay có vẻ khác, len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau.
Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ giàn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu...Ông lão nắm chặt hai bàn tay lại mà rít lên:
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống việt gian bán nước để nhục nhã thế này.
( Kim Lân, Làng)
a. Vớ d? (SGK/ 176)
3 CÂU ĐẦU
Có người hỏi:
Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?......
Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy !
:
+Lượt lời 1: Là lời của người phụ nữ thứ nhất hỏi người kia để xác minh tinh thần kháng chiến của người làng chợ Dầu - Lời trao
+Lượt lời 2: Là lời của người phụ nữ thứ hai trả lời người kia về tinh thần kháng chiến của người làng chợ Dầu - Lời đáp
Có ít nhất 2 người nói
Em có nhận xét gì về những lời trao đáp này (Nội dung, dấu hiệu hình thức)?
- Nội dung: Hai lời thoại này cùng hướng vào nhau, cùng xoay quanh một chủ đề tin đồn làng Dầu theo tây
- Hình thức: Có gạch đầu dòng ở đầu các lời trao, đáp
Vậy em hiểu đối thoại là gì?
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI
VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
I. Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
1. D?i tho?i trong van b?n t? s?
a. Vớ d? (SGK/ 176)
b. Kết luận:
- Đối thoại là hình thức đối đáp trò chuyện giữa 2 hoặc nhiều người
- Đối thoại được thể hiện bằng các gạch đầu dòng ở đầu lời trao và đầu lời đáp
Có người hỏi:
- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?...
- Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!
Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng, vươn vai nói to:
- Hà, nắng gớm, về nào...
Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. Tiếng nói cười xôn xao của đám người mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo. Ông nghe rõ cái giọng chua lanh lảnh của người đàn bà cho con bú :
- Cha mẹ tiên sư nhà chúng nó! Đói khổ ăn cắp ăn trộm bắt được người ta còn thương. Cái giống việt gian bán nước thì cứ cho mỗi đứa một nhát!
Ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi. Ông thoáng nghĩ đến mụ chủ nhà. Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra giường, mấy đứa trẻ thấy bồ hôm nay có vẻ khác, len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau.
Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ giàn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu...Ông lão nắm chặt hai bàn tay lại mà rít lên:
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống việt gian bán nước để nhục nhã thế này.
( Kim Lân, Làng)
a. Vớ d? (SGK/ 176)
Có người hỏi:
- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?...
- Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!
Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng, vươn vai nói to:
- Hà, nắng gớm, về nào...
Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. Tiếng nói cười xôn xao của đám người mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo. Ông nghe rõ cái giọng chua lanh lảnh của người đàn bà cho con bú :
- Cha mẹ tiên sư nhà chúng nó! Đói khổ ăn cắp ăn trộm bắt được người ta còn thương. Cái giống việt gian bán nước thì cứ cho mỗi đứa một nhát!
Ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi. Ông thoáng nghĩ đến mụ chủ nhà. Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra giường, mấy đứa trẻ thấy bồ hôm nay có vẻ khác, len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau.
Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ giàn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu...Ông lão nắm chặt hai bàn tay lại mà rít lên:
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống việt gian bán nước để nhục nhã thế này.
( Kim Lân, Làng)
a. Vớ d? (SGK/ 176)
Có người hỏi:
- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?...
- Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!
Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng, vươn vai nói to:
- Hà, nắng gớm, về nào...
Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. Tiếng nói cười xôn xao của đám người mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo. Ông nghe rõ cái giọng chua lanh lảnh của người đàn bà cho con bú :
- Cha mẹ tiên sư nhà chúng nó! Đói khổ ăn cắp ăn trộm bắt được người ta còn thương. Cái giống việt gian bán nước thì cứ cho mỗi đứa một nhát!
Ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi. Ông thoáng nghĩ đến mụ chủ nhà. Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra giường, mấy đứa trẻ thấy bồ hôm nay có vẻ khác, len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau.
Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ giàn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu...Ông lão nắm chặt hai bàn tay lại mà rít lên:
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống việt gian bán nước để nhục nhã thế này.
( Kim Lân, Làng)
a. Vớ d? (SGK/ 176)
Những lời đối thoại này có tác dụng gì trong văn bản tự sự?
ĐỐI THOẠI
(Trong đoạn trích)
Không khí
câu chuyện
như
cuộc sống thật.
Thái độ
căm giận
của những người
tản cư.
Tạo tình huống
để đi sâu
vào nội tâm
nhân vật.
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI
VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
I. Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
1. D?i tho?i trong van b?n t? s?
a. Vớ d? (SGK/ 176)
b. Kết luận:
- Đối thoại là hình thức đối đáp trò chuyện giữa 2 hoặc nhiều người
- Đối thoại được thể hiện bằng các gạch đầu dòng ở đầu lời trao và đầu lời đáp
* Tác dụng:
- Tạo cho câu chuyện có không khí giống như thật
- Góp phần bộc lộ tính cách, phẩm chất nhân vật
- Tạo tình huống để đi sâu vào nội tâm nhân vật

Đoạn trích:
Ngư rằng: “Ngươi ở cùng ta,
Hôm mai hẩm hút với già cho vui”
Tiên rằng :” Ông lấy chi nuôi
Thân tôi như thể trái mùi trên cây
Nay đà trôi nổi đến đây
Không chi báo đáp mình này trơ trơ”
Ngư rằng: ”Lòng lão chẳng mơ
Dốc lòng nhân nghĩa há chờ trả ơn”
(Lục Vân Tiên gặp nạn - Nguyễn Đình Chiểu)
Trong đoạn trích trên có lời đối thoại của các nhân vật không? Vì sao?
Lời trao
Lời trao
Lời đáp
Lời đáp
- Vì đây là cuộc trò chuyện đối đáp giữa Ngư Ông và Lục Vân Tiên
- Nội dung xoay quanh vấn đề Ông Ngư mời Lục Vân Tiên ở lại nhà mình.
- Hình thức: lời đối thoại được đặt trong dấu ngoặc kép
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI
VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
I. Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
1. D?i tho?i trong van b?n t? s?
a. Vớ d? (SGK/ 176)
b. Kết luận:
- Đối thoại là hình thức đối đáp trò chuyện giữa 2 hoặc nhiều người
- Đối thoại được thể hiện bằng các gạch đầu dòng ở đầu lời trao và đầu lời đáp
* Tác dụng:
- Tạo cho câu chuyện có không khí giống như thật
- Góp phần bộc lộ tính cách, phẩm chất nhân vật
- Tạo tình huống để đi sâu vào nội tâm nhân vật

2. Độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
a. Vớ d? (SGK/ 176)
Có người hỏi:
- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?...
- Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!
Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng, vươn vai nói to:
- Hà, nắng gớm, về nào...
Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. Tiếng nói cười xôn xao của đám người mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo. Ông nghe rõ cái giọng chua lanh lảnh của người đàn bà cho con bú :
- Cha mẹ tiên sư nhà chúng nó! Đói khổ ăn cắp ăn trộm bắt được người ta còn thương. Cái giống việt gian bán nước thì cứ cho mỗi đứa một nhát!
Ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi. Ông thoáng nghĩ đến mụ chủ nhà. Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra giường, mấy đứa trẻ thấy bồ hôm nay có vẻ khác, len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau.
Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ giàn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu...Ông lão nắm chặt hai bàn tay lại mà rít lên:
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống việt gian bán nước để nhục nhã thế này.
( Kim Lân, Làng)
a. Vớ d? (SGK/ 176)
Trong lời của nhân vật ông Hai ta có thể phân ra làm mấy lượt lời?
Có người hỏi:
- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?...
- Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!
Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng, vươn vai nói to:
- Hà, nắng gớm, về nào...
Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. Tiếng nói cười xôn xao của đám người mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo. Ông nghe rõ cái giọng chua lanh lảnh của người đàn bà cho con bú :
- Cha mẹ tiên sư nhà chúng nó! Đói khổ ăn cắp ăn trộm bắt được người ta còn thương. Cái giống việt gian bán nước thì cứ cho mỗi đứa một nhát!
Ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi. Ông thoáng nghĩ đến mụ chủ nhà. Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra giường, mấy đứa trẻ thấy bồ hôm nay có vẻ khác, len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau.
Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ giàn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu...Ông lão nắm chặt hai bàn tay lại mà rít lên:
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống việt gian bán nước để nhục nhã thế này.
( Kim Lân, Làng)
a. Vớ d? (SGK/ 176)
Trong lời của nhân vật Ông Hai ta có thể phân ra làm mấy lượt lời?
Có người hỏi:
- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?...
- Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!
Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng, vươn vai nói to:
- Hà, nắng gớm, về nào...
Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. Tiếng nói cười xôn xao của đám người mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo. Ông nghe rõ cái giọng chua lanh lảnh của người đàn bà cho con bú :
- Cha mẹ tiên sư nhà chúng nó! Đói khổ ăn cắp ăn trộm bắt được người ta còn thương. Cái giống việt gian bán nước thì cứ cho mỗi đứa một nhát!
Ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi. Ông thoáng nghĩ đến mụ chủ nhà. Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra giường, mấy đứa trẻ thấy bồ hôm nay có vẻ khác, len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau.
Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ giàn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu...Ông lão nắm chặt hai bàn tay lại mà rít lên:
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống việt gian bán nước để nhục nhã thế này.
( Kim Lân, Làng)
a. Vớ d? (SGK/ 176)
Trong lời của nhân vật Ông Hai ta có thể phân ra làm mấy lượt lời?
Có người hỏi:
- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?...
- Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!
Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng, vươn vai nói to:
- Hà, nắng gớm, về nào...
Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. Tiếng nói cười xôn xao của đám người mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo. Ông nghe rõ cái giọng chua lanh lảnh của người đàn bà cho con bú :
- Cha mẹ tiên sư nhà chúng nó! Đói khổ ăn cắp ăn trộm bắt được người ta còn thương. Cái giống việt gian bán nước thì cứ cho mỗi đứa một nhát!
Ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi. Ông thoáng nghĩ đến mụ chủ nhà. Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra giường, mấy đứa trẻ thấy bồ hôm nay có vẻ khác, len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau.
Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ giàn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu...Ông lão nắm chặt hai bàn tay lại mà rít lên:
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống việt gian bán nước để nhục nhã thế này.
( Kim Lân, Làng)
a. Vớ d? (SGK/ 176)
Trong lời của nhân vật Ông Hai ta có thể phân ra làm mấy lượt lời?
Trong 3 lượt lời của Ông Hai có lượt lời nào được coi là đối thoại không? Vìsao?
Nói với chính mình
Nói với những kẻ Việt gian (với người khác), trong tưởng tượng
- Hà, nắng gớm, về nào...
Chúng nó cũng là trẻ con làng việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu...
Độc thoại
Ông Hai tự hỏi mình về những đứa con.
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống việt gian bán nước để nhục nhã thế này.
Theo em độc thoại là gì?
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI
VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
I. Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
1. D?i tho?i trong van b?n t? s?
a. Vớ d? (SGK/ 176)
b. Kết luận: - Độc thoại là lời của một người nào đó nói với chính mình hoặc nói với một ai đó trong tưởng tuợng
* Tác dụng: - Tạo cho câu chuyện có không khí giống như thật
- Góp phần bộc lộ tính cách, phẩm chất nhân vật
- Tạo tình huống để đi sâu vào nội tâm nhân vật

2. Độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
a. Vớ d? (SGK/ 176)
b. Kết luận:
- Đối thoại là hình thức đối đáp trò chuyện giữa 2 hoặc nhiều người
- Đối thoại được thể hiện bằng các gạch đầu dòng ở đầu lời trao và đầu lời đáp
- Hà, nắng gớm, về nào...
Chúng nó cũng là trẻ con làng việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu...
Độc thoại
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống việt gian bán nước để nhục nhã thế này.
Hãy chỉ ra hình thức trình bày và tác dụng trong mỗi lời độc thoại?
* Hình thức: Trước lời độc thoại của ông Hai có gạch đầu dòng
* Tác dụng: + Lượt lời 1: Ông nói vậy để đánh trống lảng → Thể hiện tâm trạng xấu hổ , lo sợ không giám nhận mình là người làng Dầu
+ Lượt lời 3: Thể hiện tâm trạng uất ức căm hận những người làng việt gian theo tây.
2
3
* Hình thức: Trước lời độc thoại không có dấu gạch ngang
* Tác dụng: + Ông Hai tự hỏi mình, tự dằn vặt mình thể hiện sự đau đớn , xót xa, tủi hổ → Tình yêu thương lo lắng cho con.
→ Ông hai là người có tinh thần kháng chiến, yêu làng, yêu nước cháy bỏng.
Lượt độc thoại nói thành lời 1; 3
Lượt độc thoại không nói thành lời 2
1
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI
VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
I. Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
1. D?i tho?i trong van b?n t? s?
a. Vớ d? (SGK/ 176)
b. Kết luận:
- Độc thoại là lời của một người nào đó nói với chính mình hoặc nói với một ai đó trong tưởng tuợng
- Có 2 loại độc thoại: + Độc thoại thành lời là lời độc thoại mà người độc thoại nói ra thành lời, phía trước câu nói có gạch đầu dòng.
+ Độc thoại không thành lời là lời độc thoại mà người nói không phát ra thành lời, phía trước câu nói không có gạch đàu dòng.
* Tác dụng: - Tạo cho câu chuyện có không khí giống như thật
- Góp phần bộc lộ tính cách, phẩm chất nhân vật
- Tạo tình huống để đi sâu vào nội tâm nhân vật

2. Độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
a. Vớ d? (SGK/ 176)
b. Kết luận:
- Đối thoại là hình thức đối đáp trò chuyện giữa 2 hoặc nhiều người
- Đối thoại được thể hiện bằng các gạch đầu dòng ở đầu lời trao và đầu lời đáp
(Đọc thoại nội tâm)
* Tác dụng: Góp phần diễn tả tâm trạng, tính cách nhân vật. Làm câu chuyện sinh động.
Qua phần bài học em hãy sánh sự giống và khác nhau gữa đối thoại và độc thoại?
Tiết 64: ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI
VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
- Đều là lời của nhân vật
Đối thoại và độc thoại thành lời:
+ Đều nói thành lời
+ Trong văn bản đều đựơc tách riêng, đặt sau dấu gạch ngang
- Làm cho câu chuyện có không khí như cuộc sống thật, sinh động hơn, góp phần khắc hoạ tính cách tâm trạng nhân vật.
- Phải có ít nhất hai người trò chuyện hỏi đáp cùng nói về cùng một chủ đề, cùng hướng lời thoại vào nhau
- Tạo tình huống để đi sâu vào nội tâm nhân vật.
- Chỉ có một người nói với chính mình hoặc nói với ai đó trong tưởng tượng
- Khắc hoạ sâu sắc tính cách, tâm trạng, phẩm chất nhân vật.
II/ LUYỆN TẬP
BÀI 1: (SGK/178) Phân tích tác dụng của hình thức đối thoại trong đoạn trích:
Mãi khuya bà Hai mới chống gối đứng dậy. Bà lẳng lặng xuống bếp châm lửa ngồi tính tiền hàng. Vẫn những tiền cua, tiền bún, tiền đỗ, tiền kẹo… Vẫn cái giọng rì rầm, rì rầm thường ngày.
- Này, Thầy nó ạ.
Ông Hai nằm rũ ra ở trên giường không nói gì.
- Thầy nó ngủ rồi à?
- Gì?
Ông lão khẽ nhúc nhích.
- Tôi thấy người ta đồn…
Ông lão gắt lên:
- Biết rồi!
Bà Hai nín bặt. Gian nhà lặng đi, hiu hắt.
(Kim Lân, Làng)
Hãy chỉ ra các lượt lời đối thoại của ông Hai và bà Hai?Tác dụng?
- Này, thầy nó ạ.
…
- Thầy nó ngủ rồi à?
- Gì?
- Tôi thấy người ta đồn…
- Biết rồi!
→ Gọi, gây sự chú ý cho ông Hai.
→ Không đáp.
→ Hỏi để xác minh ông Hai đã ngủ hay chưa, nhưng cũng là để thắc mắc...
→Trả lời bằng câu cụt ngủn. thể hiện thái độ không muốn giao tiếp.
→ Nói về chủ đề làng theo Tây
→ Đáp lại bằng câu gắt gỏng, thể hiện thái độ bất hợp tác trong giao tiếp.
Tác dụng: - Diễn tả tâm trạng lo lắng băn khoăn của bà Hai về cái tin làng Dầu theo Tây. Đặc biệt tác giả làm nổi bật tâm trạng chán chường, buồn bã, thất vọng của ông Hai trong cái đêm nghe tin làng mình theo Tây.
- Làm cho câu chuyện sinh động.
Bài tập 2: Em hãy tưởng tượng rồi viết tiếp lời độc thoại và độc thoại nội tâm của ông Hai (bà Hai) vào đoan văn ở bài tập 1.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:
Nắm vững thế nào là yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự.
Biết vận dụng các yếu tố này trong quá trình làm bài văn tự sự.
Viết hoàn chỉnh bài tập
Chuẩn bị cho tiết Luyện nói: Tự sự kết hợp với nghị luận và miêu tả nội tâm.
hd
CHÚC CÁC CÁC EM CHĂM NGOAN, HỌC GIỎI *
GIỜ HỌC KẾT THÚC
XIN TRÂN TRỌNG CẢM ƠN CÁC THẦY CÔ GIÁO.
* CHÚC CÁC THẦY CÔ MẠNH, KHOẺ HẠNH PHÚC
Bài tập củng cố:
Nối nội dung ở cột bên phải với thuật ngữ ở cột bên trái sao cho phù hợp.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:
Nắm vững thế nào là yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự.
Biết vận dụng các yếu tố này trong quá trình làm bài văn tự sự.
Viết hoàn chỉnh bài tập
Chuẩn bị cho tiết Luyện nói: Tự sự kết hợp với nghị luận và miêu tả nội tâm.
GIỜ HỌC KẾT THÚC
XIN TRÂN TRỌNG CẢM ƠN CÁC THẦY CÔ GIÁO.
* CHÚC CÁC THẦY CÔ MẠNH, KHOẺ HẠNH PHÚC
CHÚC CÁC CÁC EM CHĂM NGOAN HỌC GIỎI *