Bài 13. Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự

Giáo viên:
Trả lời
Kiểm tra bài cũ
Trong văn bản tự sự nhân vật được khắc hoạ qua những phưng diện nào?
Nhân vật được khắc hoạ qua những phương diện sau:
- Ngoại hình
- Nội tâm
- Ngôn nhữ
- Hành động
- Trang phục
Tiết 65
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ
ĐỘC THOẠI NỘI TÂM
TRONG VĂN BẢN THỰ SỰ
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
Tiết 65
Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. Tiếng cười nói xôn xao cảu đám người mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo. Ông nghe rõ cái giọng chua lanh lảnh của người đàn bà cho con bú:
Ông hai cúi gằm mặt xuống mà đi. Ông thoáng nghĩ đến mụ chủ nhà.
Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra giường, mấy đứa trể thấy bố hôm nay có vẻ khác, len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau.
Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ giàn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu... Ông lão nắm chặt hai tay lại mà rít lên:
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này.

Có người hỏi:
- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?...
- Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!
Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng, vươn vai nói to:
- Hà, nắng gớm, về nào...
“Kim Lân, Làng”
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
Tiết 65
Đối thoại
“...Có người hỏi:
-Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?...
-Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!
Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạc một tiếng, vươn vai nói to: ...”
I.Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự:
Ít nhất 2 người trò đối đáp qua lại
Nội dung hướng tới người tiếp chuyện (Ông Hai)
Hình thức là hai dấu gạch đầu dòng
Đối thoại: là hình thức đối đáp, trò chuyện giữa hai hoặc nhiều người. Trong văn bản tự sự, đối thoại được thể hiện bằng gạch đầu dòng ở lời trao và lời đáp.
Tác dụng:
Tạo cho câu chuyện có không khí gần gũi như thật
Thể hiện thái độ căm tức của những người tản cư đối với dân làng Chợ Dầu
Là xuất phát điểm để nhân vật chính tự bộc lộ tâm trạng





ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
Tiết 65
Đối thoại
Độc thoại
- Hà, nắng gớm, về nào...
I.Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự:
Ông Hai không hướng tới một người giao tiếp nào
Không liên quan đến chủ đề mà hai nói
Không ai đáp lại
Hình thức là hai dấu gạch đầu dòng
Độc thoại: Là lời nói của một người nào đó hướng một ai đó trong tưởng tượng hoặc nói với chính mình. Trong văn bản tự sự, người độc thoại cất thành lời và trước câu nói có dấu gạch ngang đầu dòng.
Tác dụng:
Đánh trống lảng, buâng quơ
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này.
Nổi tủi nhục, bẽ bàng với người khác, với chính mình và sự căm giận với những kẻ Việt gian
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
Tiết 65
Đối thoại
Độc thoại
Chúng nó cũng là lũ trẻ làng Việt gian đáy ư. Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu...
I.Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự:
Độc thoại nội tâm
Độc thoại nội tâm: Là lời nói của một người nào đó hướng một ai hoặc nói với chính mình. Trong văn bản tự sự, người độc thoại nội tâm cất thành lời và trước câu nói không có dấu gạch ngang đầu dòng.
Diễn tả tâm trạng dằn vặt, đau đớn của ông Hai
Ông hai hỏi chính mình
Chỉ nghĩ thầm không thốt ra thành lời
Không có gạch đầu dòng
Thể hiện tình yêu làng, yêu kháng chiến, yêu đất nước chân thành và sâu sắc
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
Tiết 65
Đối thoại
Độc thoại
I.Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự:
Độc thoại nội tâm
Thảo luận nhóm
Tại sao nhà văn để ông Hai suy nghĩ trong đầu câu “Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này? ” và ngược lại tại sao không để ông Hai nói thành lời với mình hoặc với ai đó những suy nghĩa “Chúng nó cũng là lũ trẻ làng Việt gian đáy ư. Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu...”
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
Tiết 65
Đối thoại
Độc thoại
I.Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự:
Độc thoại nội tâm
Chú ý:
Sử dụng yếu tố đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm phải phù hợp với tình huống truyện, hoàn cảnh và tính cách nhân vật.
Khi cần diễn tả những tâm sự kín đáo, chân thật của nhân vật, có thể dùng ngôn ngữ độc thoại.
Khi cần thể hiện sự trăn trở, day dứt, những trạng thái phức tạp của đời sống tâm hồn nhân vật thì cần đến hình thức độc thoại nội tâm.
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
Tiết 64
Đối thoại
Độc thoại
I.Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự:
Độc thoại nội tâm
Bảng so sánh
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
Tiết 65
Đối thoại
Độc thoại
I.Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự:
Độc thoại nội tâm
II.Luyên tập:
Bài tập1: (SGK-178)
Cuộc đối thoại không bình thường
Thái độ bài Hai còn rụt rè khi muốn chia sẽ cùng chồng
Thái độ ông Hai buồn chán không muốn trả lời rồi gét lên vì bức xúc
Tác giả làm nổi bật lên tâm trạng chán chường, buồn bã, đâu khổ và thất vọng của ông Hai trong cái đêm nghe làng theo giặc.
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
Tiết 65
Đối thoại
Độc thoại
I.Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự:
Độc thoại nội tâm
II.Luyên tập:
Bài tập1: (SGK-178)
Bài tập2: (SGK-179)
Viết một đoạn văn kể chuyện
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
Tiết 65
Đối thoại
Độc thoại
I.Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự:
Độc thoại nội tâm
II.Luyên tập:
Bài tập1: (SGK-178)
Bài tập2: (SGK-179)
III. Củng cố:
Bài tập trắc nghiệm:
Trong văn bản tự sự đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm là hình thức ngôn ngữ nào?

Ngôn ngữ tác giả
Ngôn ngữ nhân vật