Bài 13. Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự

Chia sẻ bởi Lê Biên Cương | Ngày 07/05/2019 | 37

Chia sẻ tài liệu: Bài 13. Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự thuộc Ngữ văn 9

Nội dung tài liệu:

TRU?NG THCS GH?NH R�NG
L?P 9A3
chào mừng quý thầy cô giáo
về dự tiết học hụm nay
Ngoại hình
Nội tâm
Ngôn ngữ
Hành động
Trang phục
Nhân vật

KIỂM TRA BÀI CŨ
? -Trong văn bản tự sự, nhân vật được khắc hoạ
qua những phương diện nào?

đối thoại, độc thoại
và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự

TẬP LÀM VĂN 9 - TIẾT:64





GIÁO VIÊN THỰC HIỆN :NGUY?N TH? M?N
I- Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại và độc
thoại nội tâm trong văn bản tự sự

* Tỡm hi?u do?n trớch sgk/176
Tiết 64
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
Đọc đoạn trích sau:
Có người hỏi: ( 1)
- Sao bảo làng chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?...(2)
- ?y thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy! ( 3)
Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng, vươn vai nói to:
-Hà, nắng gớm, về nào.
Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. Tiếng cười nói xôn xao của đám người mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo. Ông nghe rõ cái giọng chua lanh lảnh của người đàn bà cho con bú:

- Cha mẹ tiên sư nhà chúng nó ! Dói khổ ăn cắp ăn trộm bắt được người ta còn thương. Cái giống Việt gian bán nước thì cứ cho mỗi đứa một nhát!
Ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi. Ông thoáng nghĩ đến mụ chủ nhà.
Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra giường, mấy đứa trẻ thấy bố hôm nay có vẻ hơi khác, len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau.
Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ông lão cứ giàn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư ? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư ? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu..Ông lão nắm chặt hai tay mà rít lên:
-Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này.
(Trớch truy?n ng?n " Làng " c?a Kim Lân)
?-Trong 3 c©u ®Çu cña ®o¹n trÝch ai nãi víi ai? Tham gia c©u chuyÖn cã Ýt nhÊt mÊy ng­êi?


?-DÊu hiÖu nµo cho c¸c em thÊy ®ã lµ cuéc trß chuyÖn trao ®æi qua l¹i?
-Hai người phụ nữ tản cư đang nói chuyện với nhau.
- Có ít nh?t 2 ngu?i tham gia

-Có 2 lượt lời (l?i trao v� l?i dỏp)
-Nội dung đều hướng về người giao tiếp,
-Có 2 gạch đầu dòng ở từng lời thoại.
1-Đối tho?i
?-Những lời thoại đó gọi là đối thoại, vậy đối thoại là gì?
-Là hình thức đối đáp, trò chuyện giữa 2 hoặc nhiều người. Trong văn bản tự sự, đối thoại được thể hiện bằng các gạch đầu dòng ở đầu lời trao và lời đáp.
1- Đối tho?i
3-D?c tho?i
?-Câu "Hà, nắng gớm, về nào.. " Ông Hai nói với ai? Đâycó phải là câu đối thoại không? Vì sao?
- Không phải là lời đối thoại . Vỡ :
+ Không hướng tới một đối tượng cụ thể nào cả
( ụng Hai nói giữa trời)
+Không liên quan gì đến chủ đề mà 2 người đàn bà tản cư đang nói.Sau câu nói đó cũng chẳng có ai đáp lại.
+ Nói bâng quơ để thoát lui.
?-Trong đoạn trích còn có những câu n�o kiểu như vậy không? Về hình thức trong đoạn văn các lời thoại của ông Hai có gì giống và khác với những lời đối thoại trên?
Núi v?i chớnh mỡnh
Núi v?i nh?ng k? Vi?t gian trong suy nghi tu?ng tu?ng.
Độc thoại
Hình thức :Cú g?ch d?u dũng
H� n?ng g?m v? n�o...
Chỳng bay an mi?ng com hay mi?ng gỡ..th? n�y!
?-Vậy độc thoại là gì?
-Là lời của một người nào đó nói với chính mình hoặc nói với một ai đó trong tưởng tượng. Trong văn bản tự sự khi người độc thoại nói thành lời thì phía trước câu nói có gạch đầu dòng.

2-Độc thoại


?- L�m th? n�o để có lời độc thoại ?
-Phải có hoàn cảnh giao tiếp để nhân vật có nhu cầu bộc lộ nội tâm
- Không cần có sự hiện diện của người tham gia giao tiếp với nhân vật, hoặc nếu có người tham gia giao tiếp thì lời độc thoại đó không hướng vào ai.
2-Độc thoại
2- D?c tho?i n?i t�m nh�n v?t.
?-Những câu :
"Chúng nó cũng là trẻ con làng
Việt gian đấy ư ?
Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư ? khốn nạn bằng ấy tuổi đầu. " Ai hỏi ai?
-Ông Hai
hỏi chính mình.
?-Về hình thức em thấy lời thoại n�y có gì khác so với những lời đối thoại, độc thoại trước đó? Vì sao?
-Không có gạch đầu dòng.
-Những câu hỏi này không phát ra thành tiếng mà chỉ âm thầm diễn ra trong suy nghĩ, tình cảm của ông Hai.
-Thể hiện tâm trạng dằn vặt đau đớn của ông Hai trong những phút giây nghe tin làng chợ Dầu của ông theo giặc.



2- D?c tho?i n?i tâm nhân v?t.
?Đó là những l?i độc thoại nội tâm.
?-Vậy độc thoại nội tâm là gì?
-Là lời độc thoại nhưng không được nói ra thành lời và không có gạch đầu dòng ở những lời thoại.
2- D?c tho?i n?i tâm nhân v?t.
?-Các hình thức diễn đạt trên có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện diễn biến của câu chuyện và thái độ của những người tản cư trong buổi trưa ông Hai gặp họ?
-Các hình thức đối thoại tạo cho câu chuyện có không khí như cuộc sống thật, thể hiện thái độ căm giận của những người tản cư đối với dân làng chợ Dầu, tạo tình huống để đi sâu vào nội tâm nhân vật.
?-Đặc biệt chúng đã giúp nhà văn thể hiện thành công những diễn biến tâm lí của nhân vật ông Hai như thế nào?
-Những hình thức độc thoại , độc thoại nội tâm đã giúp cho nhà văn khắc họa được sâu sắc tâm trạng dằn vặt, đau đớn khi nghe tin làng chợ Dầu-cái làng mà ông luôn lấy làm tự hào và hãnh diện của ông theo giặc, làm cho câu chuyện sinh động hơn.
Đọc bài tập sau:
Đêm nay mẹ không ngủ được. Ngày mai là ngày khai trường v�o lớp Một của con. Mẹ sẽ đưa con đến trường, cầm tay con dắt qua cánh cổng, rồi buông tay mà nói: "Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra``.
(Cổng trường mở ra-Lí Lan)
?-Xác định lời độc thoại, và cho biết đó là lời độc thoại hay độc thoại nội tâm? Vỡ sao ?
"�i �i con, h�y can ��m l�n, th� gi�i n�y l� c�a con, b��c qua c�nh cưng tr�íng l� mĩt th� gi�i k� di�u s� mị ra `` ? �ĩc tho�i nĩi t�m
- V� : Ch? di?n ra trong suy nghi c?a ngu?i m? , kh�ng c� d?u g?ch d?u d�ng
PHẦN THƯỞNG

Ph?n thu?ng c?a em l� m?t tr�ng phỏo tay c?a cỏc b?n.
Ph?n thu?ng
Th?o lu?n nhúm
? -Em có nhận xét gì về kết cấu ngữ pháp của những lời độc thoại nội tâm?
-Thường là những cấu trúc cú pháp phức tạp hơn so với lời đối thoại: câu văn dài, cấu trúc nhiều tầng bậc, các kiểu câu đan xen nhau.
?-Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm có gì giống và khác nhau?
Đối thoại
Độc thoại

Độc thoại nội tâm

- Là cuộc trò chuyện, đối đáp giữa hai hoặc nhiều người

-Là những phát ngôn thành lời
-Có gạch đầu dòng giữa lời trao và lời đáp

- Là lời của một người nào đó nói một mình, với chính mình (chỉ cần một người)

-Là những phát ngôn thành lời
- Có gạch đầu dòng

-Diễn ra trong suy nghĩ của nhân vật

-Không phát ra thành lời
- Không có gạch đầu dòng
*Ghi nhớ :
Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm là những hình thức quan trọng để thể hiện nhân vật trong văn bản tự sự.

Đối thoại là hình thức đối đáp trò chuyện giữa hai hoặc nhiều người. Trong văn bản tự sự, đối thoại được thể hiện bằng các gạch đầu dòng ở đầu lời trao và lời đáp ( Mỗi lượt lời là một gạch đầu dòng )
Độc thoại là lời của một người nào đó nói với chính mình hoặc nói với một ai đó trong tưởng tượng. Trong văn bản tự sự, khi người độc thoại nói thành lời thì phía trước câu nói có gạch đầu dòng; còn khi không thành lời thì không có gạch đầu dòng. Trường hợp sau còn gọi là độc thoại nội tâm.
II- Luyện tập.
Bài tập 1: Phân tích tác dụng của hình thức đối thoại trong đoạn trích sau đây :
Mãi khuya, bà Hai mới chống gối đứng dậy. Bà lẳng lặng xuống bếp châm lửa ngồi tính tiền hàng. Vẫn những tiền cua, tiền bún, tiền đỗ, tiền kẹo… Vẫn cái giọng rì rầm, rì rầm thường ngày.
- Này, thầy nó ạ.
Ông Hai nằm rũ ra ở trên giường không nói gì.
- Thầy nó ngủ rồi à?
- Gì ?
Ông lão khẽ nhúc nhích.
- Tôi thấy người ta đồn…
Ông lão gắt lên :
- Biết rồi!
Bà Hai nín bặt. Gian nhà lặng đi, hiu hắt.
(Trích: Làng – Kim Lân )
II- Luyện tập.
B�i t?p 1:
?-Có mấy lời trao(lời của bà Hai)?
?-Có bao nhiêu lời đáp? (lời của ông Hai).
? -Tỏc dung c?a vi?c di?n d?t nhu v?y?
- Lời bà Hai
-L?i ụng Hai
- Này thầy nó ạ.


- ...


Tác dụng : Với hình thức đối thoại trên, tác giả đã làm nổi bật tâm trạng buồn bã, đau khổ và thất vọng của ông Hai trong cái đêm nghe tin làng mình theo giặc.
- Thầy nó ngủ rồi à ?

- Tôi thấy người ta
đồn...

- Gì ?

- Biết rồi. !

Bài tập 1:
Chọn câu trả lời đúng và đủ nhất
Trong văn bản tự sự, đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm là những hình thức ngôn ngữ nào?
A. Ngôn ngữ tác giả
B. Ngôn ngữ nhân vật



Củng cố
-V? nh� l�m b�i t?p 2 /179(Vi?t do?n van .)
Chuaồn bũ luyeọn noựi : Tửù sửù keỏt hụùp vụựi nghũ luaọn vaứ mieõu taỷ noọi taõm
-Toồ 1: Taõm traùng cuỷa em sau khi ủeồ xaừy ra chuyeọn coự loói vụựi baùn.
-Toồ 2: Keồ laùi buoồi sinh hoaùt lụựp, ụỷ ủoự em ủaừ phaựt bieồu yự kieỏn ủeồ chửựng minh Nam laứ moọt ngửụứi baùn raỏt toỏt.
-Toồ 3,4:Dửùa vaứo noọi dung pha�n ủa�u taực phaồm "Chuyeọn ngửụứi con gaựi Nam Xửụng" haừy ủoựng vai Trửụng Sinh ủeồ keồ laùi caõu chuyeọn vaứ baứy toỷ nie�m aõn haọn
Dặn dò HS chuẩn bị cho tiết học tiếp theo
Xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo
và các em học sinh đã về
dự tiết học này
T?P L�M văn 9
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...

Người chia sẻ: Lê Biên Cương
Dung lượng: | Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)