Bài 13. Đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh

Chào quý thầy cô cùng các em.
Môn : Ngữ văn
GV : Phan Thị Thuỳ Trang
Tiết 51 : ĐỀ VĂN THUYẾT MINH VÀ CÁCH LÀM
BÀI VĂN THUYẾT MINH
I. Đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh :
- Đề nêu lên điều gì ?
+ Đối tượng cần thuyết minh .
- Đối tượng thuyết minh có thể gồm những loại nào ?
+ Con người, đồ vật, di tích, con vật, thực vật, món ăn, đồ chơi, lễ tết…..
1. Đề văn thuyết minh :
- Làm sao em biết đó là đề văn thuyết minh ?
+ Không yêu cầu kể, miêu tả, biểu cảm tức là giới thiệu, thuyết minh, giải thích…
Vậy, đề văn thuyết minh nêu những gì và để làm gì ?
Tiết 51 : ĐỀ VĂN THUYẾT MINH VÀ CÁCH LÀM
BÀI VĂN THUYẾT MINH
I. Đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh :
1. Đề văn thuyết minh :
Đề văn thuyết minh nêu các đối tượng để người làm bài trình bày tri thức về chúng .
2. Cách làm bài văn thuyết minh :
- Đề bài nêu lên đối tượng và yêu cầu gì ?
+ Đối tượng : Chiếc xe đạp.
+ Yêu cầu : chứng minh.
- Đề bài này khác với đề văn miêu tả ở chỗ nào ?
+ Miêu tả : chú ý về màu sắc , loại gì, xe nam hay nữ…
+ Thuyết minh : Đây là phương tiện giao thông, trình bày cấu tạo…
- Hãy chỉ ra 3 phần : MB, TB, KB và cho biết nội dung của từng phần ?
+ MB : Tùư đầu ………nhờ sức người : Giới thiệu về phương
tiện “xe đạp”
+ TB : Xe đạp do nhiều bộ phận tạo thành ………….tay cầm
Giới thiệu cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của nó .
+ KB : phần còn lại : Nêu vị trí của xe đạp trong đời sống của
người Việt Nam và trong tương lai.
- Phần MB giới thiệu chung về chiếc xe đạp như thế nào ?
+ Phương tiện giao thông giản tiện, chuyển động nhờ sức người .
- Để giới thiệu về cấu tạo của chiếc xe đạp thì phải dùng phương pháp thuyết minh gì ?
+ Phân tích, chia sự vật thành các bộ phận nhỏ để lần lượt giới thiệu.
- Các bộ phận của xe đạp được giới thiệu theo thứ tự nào ?
Xe đạp
Hệ thống truyền động
Hệ thống điều khiển
Hệ thống chuyên chở
- Cách giới thiệu như thế có hợp lí không ? Vì sao ?
+ Hợp lí . Vì giữa các phần giới thiệu có quan hệ chặt chẽ với nhau.
- Ở phần kết bài có mấy ý ?
+ Có 2 ý : Tác dụng và tương lai của xe đạp.
- Bài làm thực hiện đề đã cho như thế nào ?
+ Rõ ràng, đầy đủ , phương pháp thuyết minh thích hợp.
- Vậy, để làm bài văn thuyết minh người viết phải làm gì ?
Tiết 51 : ĐỀ VĂN THUYẾT MINH VÀ CÁCH LÀM
BÀI VĂN THUYẾT MINH
I. Đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh :
1. Đề văn thuyết minh :
2. Cách làm bài văn thuyết minh :
Để làm bài văn thuyết minh, cần tìm hiểu kỹ đối tượng thuyết minh, xác định rõ phạm vi tri thức về đối tượng đó ; sử dụng phương pháp thuyết minh thích hợp ; ngôn ngữ chính xác , dễ hiểu.
- Bố cục của bài văn thuyết minh gồm mấy phần ? Nội dụng chính của từng phần ?
Bố cục của bài văn thuyết minh thường có 3 phần :
- MB : Giới thiệu đối tượng thuyết minh.
- TB : Trình bày cấu tạo, đặc điểm, lợi ích …của đối tượng .
- KB : Bày tỏ thái độ đối với đối tượng .
II. Luyện tập :
- Để tìm ý cho bài văn này em là gì ?
+ Huy động tri thức : Nguồn gốc, chất liệu , cấu tạo , hình dáng, màu sắc… Vai trò, tác dụng của nón lá trong đời sống sinh hoạt của người dân VN
- Dàn ý gồm có mấy phần ?
Phần MB nêu điều gì ?
+ Định nghĩa về chiếc nón lá VN.
1. MB :Chiếc nón lá là vật không thể thiếu trong cuộc sống của người phụ nữ Việt Nam ngày xưa.
Đó là một đặc trưng cho cô gái Việt Nam mà không một dân tộc nào có được .
- Hình dáng chiếc nón như thế nào ?
2. TB :
- Hình dáng chiếc nón : hình nón
- Nón được làm bằng các nguyên liệu gì ?
- Nguyên liệu : Mo nang làm cót , dây móc, lá lụi , khuôn nón , vành nón làm bằng tre , sợi guột.
- Cách làm nón ra sao ?
Quy trình làm nón :
- Lá lụi ( lá nón ) sau khi phơi 2-3 nắng sẽ ngả sang màu trắng, được rải lên nền đất cho mềm rồi rẻ cho lá rộng bản. Sau đó đặt lá lên lưỡi cày nung nóng để là cho phẳng.
- Vòng nón được chuốt tròn đều đặn , chỗ nối cũng không cõ vết gợn.
- Việc cuối cùng là thắt và khâu. Khi đặt lá lên lốp vành và khuôn sợi móc lên theo mũi kim qua 16 lốp vòng bắt cột tre để hoàn thành sản phẩm
- Nón khâu xong cần bảo quản , tránh mốc .
- Nón thường được sản xuất ở đâu ?
- Ở VN, các vùng nổi tiếng làm nón : Nón Huế , Nón Quảng Bình, Nona Làng Chuông ( Hà Tây )
- Chiếc nón lá có tác dụng như thế nào đối với đời sống của người VN ?
- Chiếc nón gần gũi với người dân, che mưa che nắng, làm duyên dáng những thiếu nữ VN
- Chiếc nón lá trở thành biểu tượng gì ?
- Chiếc nón lá trở thành biểu tượng của người phụ nữ Việt Nam .
- Phần kết bài nêu ý gì ?
3. KB :
- Cảm nghĩ về nón :
+ Cuộc sống hiện đại nón không còn vị trí như trước .
+ Ý thức người VN, chiếc nón luôn là biểu tượng của người phụ nữ Việt Nam.
+ Đó là nét đẹp văn hoá của Việt Nam.
Dặn dò :
- Học bài + Viết bài văn hoàn chỉnh “ Thuyết minh về chiếc nón lá ”
- Soạn bài : Chương trình địa phương ( phần văn )
Xin chào tạm biệt