Bài 13. Công cơ học

Phòng GD - ĐT Thành Phố Bắc Ninh
Trường THCS Vũ Ninh
Môn: Vật Lý - Lớp 9
Giáo viên dạy: Vũ Văn Bình
Trong đời sống hàng ngày, người ta quan niệm rằng người nông dân cấy lúa, người thợ xây nhà, em học sinh đi học, con bò đang kéo xe… đều đang thực hiện công. Nhưng không phải công trong các trường hợp này đều là “công cơ học”. Vậy thuật ngữ công cơ học là gì?
Tiết 15: - CÔNG CƠ HỌC
Để trả lời câu hỏi đó chúng ta nghiên cứu bài hôm nay.
Con bò đang kéo xe một chiếc xe chuyển động trên đường. Trong trường hợp này, người ta nói lực kéo của con bò thực hiện một công cơ học.
I. Khi nào có công cơ học?
1. Nhận xét
Người lực sĩ cử tạ đỡ quả tạ ở tư thế đứng thẳng. Mặc dù rất mệt nhọc, tốn nhiều sức lực, nhưng trong trường hợp này người ta nói lực sĩ không thực hiện một công cơ học nào.
C1- Từ những trường hợp quan sát ở trên, em có thể cho biết khi nào có công cơ học?
Tiết 15: - CÔNG CƠ HỌC
I. Khi nào có công cơ học?
1. Nhận xét
Khi có lực tác dụng vào vật làm cho vật chuyển dời thì có công cơ học.
2. Kết luận
C2 Tìm từ thích hợp cho các chổ trống của kết luận sau:
- Chỉ có công cơ học khi có ..…. tác dụng vào vật và làm cho vật ……..........
lực
chuyển dời
- Công cơ học là công của lực.
- Công cơ học thường được gọi là công.
Tiết 15: - CÔNG CƠ HỌC
I. Khi nào có công cơ học?
Thuật ngữ công cơ học chỉ dùng trong trường hợp có lực tác dụng vào vật làm cho vật chuyển dời.
3. Vận dụng
C3 Trong những trường hợp dưới đây, trường hợp nào có công cơ học?
a) Người thợ mỏ đang đẩy xe goòng chở than chuyển động.
b) Một học sinh đang ngồi học bài.
c) Máy xúc đất đang làm việc.
d) Người lực sĩ đang nâng quả tạ từ thấp lên.
a) Người thợ mỏ đang đẩy xe goòng chở than chuyển động.
b) Một học sinh đang ngồi học bài.
c) Máy xúc đất đang làm việc.
d) Người lực sĩ đang nâng quả tạ từ thấp lên.
1. Nhận xét
Tiết 15: - CÔNG CƠ HỌC
2. Kết luận
- Chỉ có công cơ học khi có lực tác dụng vào vật và làm cho vật chuyển rời
C4 - Trong những trường hợp dưới đây, lực nào thực hiện công cơ học?
a) Đầu tàu hoả đang kéo các toa tàu chuyển động.
b) Quả bưởi rơi từ trên cây xuống.
c) Người công nhân dùng hệ thống ròng rọc kéo vật lên cao.
Tiết 15: - CÔNG CƠ HỌC
I. Khi nào có công cơ học?
1. Nhận xét
2. Kết luận
- Chỉ có công cơ học khi có lực tác dụng vào vật và làm cho vật chuyển rời
3. Vận dụng
I. Khi nào có công cơ học?
- Thuật ngữ công cơ học chỉ dùng trong trường hợp có lực tác dụng vào vật làm cho vật chuyển dời.
II. Công thức tính công cơ học?
1. Công thức tính công cơ học
- Công cơ học phụ thuộc vào 2 yếu tố: là lực tác dụng vào vật quãng đường vật di chuyển.
A = F.S
- A: công của lực.
- F: lực tác dụng vào vật.
- S: quãng đường vật dịch chuyển.
A: Jun (J).
F: Newton (N).
S: mét (m).
- Nếu vật chuyển dời không theo phương của lực thì công của lực được tính bằng một công thức khác. (ta không xét ở lớp 8)
- Nếu vật chuyển dời không theo vuông góc với phương của lực thì công của lực đó bằng 0.
Tiết 15: - CÔNG CƠ HỌC
I. Khi nào có công cơ học?
Thuật ngữ công cơ học chỉ dùng trong trường hợp có lực tác dụng vào vật làm cho vật chuyển dời.
II. Công thức tính công cơ học?
1. Công thức tính công cơ học
Công cơ học phụ thuộc vào 2 yếu tố: là lực tác dụng vào vật quãng đường vật di chuyển.
A = F.S
- A: công của lực ( J )
- F: lực tác dụng vào vật ( N )
- S: quãng đường vật dịch chuyển ( m )
2. Vận dụng
C4 Đầu tàu hoả kéo toa xe với lực kéo F = 5000N làm toa xe đi được 1000m. Tính công của lực kéo của đầu tàu.
Tóm tắt:
F = 5000N
s = 1000m
A =?
1 kJ (kilôjun)=1000J
Giải
Ta có: A = F.s = 5000.1000 = 5000000(J) = 5000(kJ)
Vậy: công của lực kéo của đầu tàu là 5000kJ.
Tiết 15: - CÔNG CƠ HỌC
I. Khi nào có công cơ học?
Thuật ngữ công cơ học chỉ dùng trong trường hợp có lực tác dụng vào vật làm cho vật chuyển dời.
II. Công thức tính công cơ học?
1. Công thức tính công cơ học
Công cơ học phụ thuộc vào 2 yếu tố: là lực tác dụng vào vật quãng đường vật di chuyển.
A = F.S
- A: công của lực ( J )
- F: lực tác dụng vào vật ( N )
- S: quãng đường vật dịch chuyển ( m )
2. Vận dụng
C6 Một quả dừa có khối lượng 2kg rơi từ trên cây cách mặt đất 6m. Tính công của trọng lực.
Tóm tắt:
m = 2kg
S = 6m
A =?
1 kJ (kilôjun)=1000J
Trọng lượng của quả dừa.
P = 10.m = 10.2 = 20(N)
Công của trọng lực.
Ta có: A = F.S = P.S = 20.6 = 120(J)
Vậy: công của trọng là 1200J.

Tiết 15: - CÔNG CƠ HỌC
Giải
I. Khi nào có công cơ học?
- Thuật ngữ công cơ học chỉ dùng trong trường hợp có lực tác dụng vào vật làm cho vật chuyển dời.
II. Công thức tính công cơ học?
1. Công thức tính công cơ học
- Công cơ học phụ thuộc vào 2 yếu tố: là lực tác dụng vào vật quãng đường vật di chuyển.
A = F.S
- A: công của lực ( J )
- F: lực tác dụng vào vật ( N )
- S: quãng đường vật dịch chuyển ( m )
2. Vận dụng
C7 Tại sao không có công cơ học của trọng lực trong trường hợp hòn bi chuyển động trên mặt sàn nằm ngang.
1 kJ (kilôjun)=1000J
- Vì trọng lực có phương thẳng đứng, vuông góc với phương chuyển động ngang nên không có công cơ học của trọng lực.
Tiết 15: - CÔNG CƠ HỌC
* Tr? l?i:
Tiết 15: - CÔNG CƠ HỌC
I. Khi nào có công cơ học?
- Thuật ngữ công cơ học chỉ dùng trong trường hợp có lực tác dụng vào vật làm cho vật chuyển dời.
- Công cơ học phụ thuộc vào 2 yếu tố: là lực tác dụng vào vật quãng đường vật di chuyển.
II. Công thức tính công cơ học?
A = F.S
- A: công của lực ( J )
- F: lực tác dụng vào vật ( N )
- S: quãng đường vật dịch chuyển ( m )
2. Vận dụng
1. Công thức tính công cơ học
Bài 13.1
Một nhóm HS đẩy 1 xe chở đất đi từ A đến B trên 1 đoạn đường bằng phẳng nằm ngang. Tới B đổ hết đất trên xe xuống rồi lại đẩy xe không đi theo đường cũ về A. So sánh công sinh ra ở lượt đi và lượt về. Câu trả lời nào sau đây là đúng ?
A. Công ở lượt đi bằng công ở lượt về vì đoạn đường đi được như nhau.
B. Công ở lượt đi lớn hơn vì lực kéo ở lượt đi lớn hơn lực kéo ở lượt về.
C. Công ở lượt về lớn hơn vì xe không thì đi nhanh hơn.
D. Công ở lượt đi nhỏ hơn vì kéo xe nặng thì đi chậm hơn.
A
B
C
D
Ghi nh?
- Thuật ngữ công cơ học chỉ dùng trong trường hợp có lực tác dụng vào vật làm cho vật chuyển dời.
- Công cơ học phụ thuộc vào 2 yếu tố: là lực tác dụng vào vật quãng đường vật di chuyển.
- Công thức tính công cơ học
A = F.S
A: công của lực ( J )
F: lực tác dụng vào vật ( N )
S: quãng đường vật dịch chuyển ( m )
1 J = 1 N m
Tiết 15: - CÔNG CƠ HỌC
Hướng dẫn , dặn dò về nhà
- D?c cú th? em chua bi?t.
- L�m b�i t?p s? 13 ( SBT )
Tiết 15: - CÔNG CƠ HỌC