Bài 13. Công cơ học

VẬT LÍ 8
Bài 13:CÔNG CƠ HỌC
Giáo viên thực hiện: Trần Đại Thiên
Trường THCS Vĩnh Thành

học sinh ngồi học bài
Người thợ xây đang làm việc
Các bác nông dân đang cấy lúa
Con bò đang kéo xe
NHỮNG CÔNG VIỆC HÀNG NGÀY …
Những việc này có sinh công cơ học không?
I. Khi nào có công cơ học
1.Nhận xét:
Con bò đang kéo xe một chiếc xe trên đường. Trong trường hợp này, người ta nói lực kéo của con bò thực hiện một công cơ học.
Người lực sĩ cử tạ đỡ quả tạ ở tư thế đứng thẳng. Mặc dù rất mệt nhọc, tốn nhiều sức lực, nhưng trong trường hợp này người ta nói lực sĩ không thực hiện một công cơ học nào.




C1. Từ những trường hợp quan sát ở trên, em có thể cho biết khi nào có công cơ học?
Thuật ngữ công cơ học chỉ dùng trong trường hợp có lực tác dụng vào vật làm vật chuyển dời.
I. Khi nào có công cơ học
2. Kết luận:
C2: Tìm từ thích hợp điền vào chỗ trống của kết luận sau:
* Chỉ có công cơ học khi có . . . . . . . tác dụng vào vật làm cho vật . . . . . . . . . . . . . . . .
lực
chuyển dời (dịch chuyển)
* Công cơ học gọi là công lực (khi một vật tác dụng lực lực sinh này sinh công thì ta có thể nói công đó gọi là công của vật).
* Công cơ học thường được gọi tắt là công.
3. Vận dụng:
a. Người CN đang đẩy xe goòng chở than chuyển động
c. Học sinh đang ngồi học bài
b. Máy xúc đất đang làm việc
d. Lực sĩ đang nâng quả tạ
từ thấp lên cao
C3: Trường hợp nào có công cơ học?
6
C4:Trong các trường hợp sau đây lực nào
thực hiện công cơ học?
a) Đầu tàu hỏa đang kéo các toa tàu chuyển động?
Lực kéo của đầu tàu hỏa
Khi nào có công cơ học
3. Vận dụng:

Khi nào có công cơ học
3. Vận dụng:

7
C4:Trong các trường hợp sau đây lực nào thực hiện công cơ học?
b) Quả bưởi rơi từ trên cao xuống?
Lực hút của Trái đất (Trọng lực)
I. Khi nào có công cơ học
3. Vận dụng:

8
C4:Trong các trường hợp sau đây lực nào thực hiện công cơ học?
c) Người công nhân dùng hệ thống ròng rọc kéo vật lên cao?
Lực kéo của người công nhân.
Khi nào có công cơ học
3. Vận dụng:

I. Khi nào có công cơ học
Công cơ học phụ thuộc vào những yếu tố nào?
Công cơ học phụ thuộc vào 2 yếu tố:
Lực tác dụng.
Quãng đường vật chuyển dời (dịch chuyển).
10
A = F.S
Trong đó:
A: công của lực
F: lực tác dụng vào vật
S: quãng đường vật dịch chuyển
(N)
(m)
Nếu F = 1N và S = 1m
thì
A = 1N x 1m = 1Nm
= 1jun
Ký hiệu:
J
J
II. Công thức tính công:
1. Công thức tính công cơ học:
Công còn có đơn vị bội của công là: kJ
1kJ =
1000J
11
Nếu vật chuyển dời không theo phương của lực thì công được tính theo công thức khác sẽ được học ở lớp trên.
Nếu vật chuyển dời theo phương vuông góc với phương của lực thì công của lực bằng 0.
Chú ý
Tóm tắt
F = 5000N
s =1000m
A = ? (J)
Bài giải
Công của lực kéo của đầu tàu là:
Ta có : A = F. s = 5 000 . 1 000
= 5 000 000 (J)
= 5 000 (kJ)
Đáp số : 5 000 kJ
C5: Đầu tàu hỏa kéo toa xe với lực kéo
F = 5000N làm toa xe đi được 1000m. Tính công của lực kéo của đầu tàu.
2. Vận dụng
Tóm tắt
m = 1kg
h = s = 6m
AP = ? (J)
Bài giải
Trọng lực tác dụng lên quả dừa :
P = 10m = 10 . 2 = 20 (N)
Công của trọng lực :
Ta có : AP = F.s = P. h = 20N . 6m = 120 (J)
Đáp số : 120 J
C6 : Một quả dừa có khối lượng 2kg rơi từ trên cây cách mặt đất 6m. Tính công của trọng lực.
2. Vận dụng
 Vì trọng lực có phương thẳng đứng, vuông góc với phương chuyển động ngang của hòn bi, nên không có công cơ học của trọng lực : AP = 0
C7 : Tại sao không có công cơ học của trọng lực trong trường hợp hòn bi chuyển động trên mặt sàn nằm ngang.
2. Vận dụng
Ghi nhớ
Thuật ngữ công cơ học chỉ dùng trong trường hợp có lực tác dụng vào vật làm vật chuyển dời
Công cơ học phụ thuộc vào hai yếu tố : Lực tác dụng vào vật và quãng đường vật dịch chuyển.
Công thức tính công cơ học khi lực F làm vật dịch chuyển một quãng đường s theo phương của lực
A = F.s
Đơn vị công là Jun ( Kí hiệu là J ) . 1J = 1N.1m = 1 Nm


Giai ®o¹n 1964 - 1975








Nhanh tay Hái hoa
Cây vật lí
Đơn vị của công cơ học là :
A , J/s
B, N
C, J hoặc N.m.
D, kg
8
Trường hợp nào sau đây , ngọn gió không thực hiện công
vì sao :

A, Gió thổi làm tốc mái nhà lên.
B,Gió thổi vào bức tường thành .
C, Gió xoáy hút nước lên cao .
D, Gió thổi mạnh làm tàu bè giạt vào bờ

Vì gió đã tác dụng lực vào bức tường thành ,nhưng tường thành không dịch chuyển .
10
Trường hợp nào có công cơ học ? điền tiếp vào các câu sau :( 3s )
Các ông bà ……….
Có công
Động cơ tên lửa ………………..
Có công
Người con …………..
Không có công
9
Lực của gió thổi thực hiện công cơ học
Lực của nước chảy thực hiện công cơ học
Lực của động cơ ôtô thực hiện công cơ học
Lực nào thực hiện công cơ học? ( 3 s )
10


Giai ®o¹n 1964 - 1975








Cây vật lí
‘
‘
‘
‘
‘
‘
‘
‘
‘
‘
‘
‘
‘
‘
‘
‘
‘
‘

‘
‘
‘
‘
‘
Bản đồ tư duy
Hướng dẫn về nhà
Học kĩ bài .
Tìm hiểu trong thực tế ví dụ về vật có công cơ học , vật không có công cơ học.
Làm bài tập trong SBT
Nghiên cứu trước bài học : định luật về công
Các em hãy cố gắng học tốt
TRƯỜNG THCS VĨNH THÀNH
Hãy yêu thích việc mình làm
bạn sẽ cảm thấy thú vị hơn
và việc mình làm sẽ có hiệu quả hơn.