Bài 13. Chương trình địa phương (phần Tiếng Việt)

TRTRTR
Giáo viên thực hiện: Trần Thị Thanh Mai
“ Kêu như sấm/
Chảy như sét/
Chín như bóc chắt/
Rộng như con ong”.
Tiết 63
chương trình địa phương
phần Tiếng việt.
.

Ăn:Thít
Ăn cơm:Hối ủng
Anh, chị:Vai trên
Anh trai:Xảo vai trên

Bát, đĩa:gành
Bảy:Híp

Cá:Tới
Cơm:ủng
Con:Đồi
Con bé:Đồi ỏn
Con dâu:Đòi tó
Con gái:Đòi nhát
Con trai:Đồi xảo
Cưa xẻ:Giằng
Dao:Xí lùa
em:Vai dưới
Em trai:Xảo vai dưới
Máy bay:Sưỡn xì thiên
Gà:Đạng
Giỗ bố, mẹ:gãi xì
Giường:Tiêu
Hai:Lai
Hai mươi:lái lạp
Hoa quả:Bâng lâng
Khỏe:Đô
Làm : Xấn
Làm nhà :Xấn bệt
Làng:Lõng
Làng khác:Lõng ngoại
Làng thợ cối:Lõng vụ
Lấy:Tớp lía
Lấy chồng:Tớp xảo
Lấy vợ:Tớp nháp
Lợn:Nhào
Lòng dạ:Dừa
Gan chi, gan rứa mẹ nờ
mẹ rằng cứu nước mình chờ chi ai?
Chẳng bằng con gái con trai
Sáu mươi còn một chút tài dò đưa.
Tàu bay hắn bắn sớm trưa
Thì tui cứ việc sớm trưa đưa đò.
Ghé tai mẹ, hỏi tò mò:
Cớ răng ông cũng ưng cho mẹ chèo?
Mẹ cười: Nói cứng phải xiêu
Ra khơi ông còn dám, tui chẳng liều bằng ông!
Nghe ra ông cũng vui lòng
Tui đi, còn chạy ra sông dặn dò:
Coi chừng sóng lớn, gió to
Màn xanh đây mụ, đắp cho kín mình.
Gan chi, gan rứa mẹ nờ
mẹ rằng cứu nước mình chờ chi ai?
Chẳng bằng con gái con trai
Sáu mươi còn một chút tài dò đưa.
Tàu bay hắn bắn sớm trưa
Thì tui cứ việc sớm trưa đưa đò.
Ghé tai mẹ, hỏi tò mò:
Cớ răng ông cũng ưng cho mẹ chèo?
Mẹ cười: Nói cứng phải xiêu
Ra khơi ông còn dám, tui chẳng liều bằng ông!
Nghe ra ông cũng vui lòng
Tui đi, còn chạy ra sông dặn dò:
"Coi chừng sóng lớn, gió to
Màn xanh đây mụ, đắp cho kín mình".

Phương ngữ Trung (Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế):
Chi ( gỡ), rứa (thế), nờ (nhỉ), hắn (nú, giặc), tui (tôi), (rằng sao), màn xanh (tấm vải dù), m? (B�) .

Đây là đoạn trích trong bài thơ " Mẹ Suốt" viết về một bà mẹ Quảng Bình anh hùng. Những từ ngữ địa phương góp phần thể hiện chân thực hơn hình ảnh của một vùng quê, tình cảm suy nghĩ, tính cách của người mẹ trên vùng quê ấy làm tăng sự sống động, gợi cảm của tác phẩm.
Xin chân thành cảm ơn