Bài 13. Bài toán dân số

Thi đua lập thành tích CHàO MừNG
NGàY NHà GIáO VIệT NAM 20 - 11
Nhiệt liệt chào mừng
Quý thầy cô giáo và các em
học sinh đến tham dự tiết học:


GV giảng:




Năm học 2007 - 2008

Trường ptdt nội trú tiên yên
Kiểm tra bài cũ:
? Qua văn bản "Ôn dịch, thuốc lá", em hãy cho biết tác hại của nạn nghiện thuốc lá?
Hút thuốc lá có thể bị say bê bết.
Người hút thuốc lá khác người uống rượu ở chỗ nào?
Hút thuốc lá có thế lăn đùng ra chết.
A
Không lăn đùng ra chết, không say bê bết
C
B
D
Không mất quá nhiều tiền để mua.
Thai nhi bị nhiễm độc, mẹ đẻ non, con sinh ra đã suy yếu.
Vì sao hút thuốc lá cạnh một người phụ nữ có thai lại là một tội ác?
Vì thai nhi bị ảnh hưởng không tốt.
A
Vì thai nhi sẽ bị ngạt khói thuốc.
B
C
D
Vì người mẹ bị khói thuốc gây nghiện.
Bài 13 - Tiết 49 Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Tìm hiểu tác giả - tác phẩm:
Tác giả:
- Thái An
2. Tác phẩm:
- Xuất xứ: Báo Giáo dục & Thời đại
II. Phân tích văn bản:
3. Đọc - Chú thích:
Đọc:
Chú thích: (SGK - 131)
1. Bố cục - PTBĐ:
a. Bố cục:

- Phần 1 (MB): Từ đầu đến: sáng mắt ra.
? ND: Bài toán dân số và kế hoạch hoá dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại.
- Phần 2 (TB): Tiếp theo đến: ô thứ 31 của bàn cờ.
? ND: Tốc độ gia tăng dân số thế giới là hết sức nhanh chóng.
- Phần 3 (KB): Còn lại.
? ND: Kêu gọi (khuyến cáo) loài người cần hạn chế sự bùng nổ và gia tăng dân số. Đó là con đường tồn tại hay không tồn tại của chính loài người...
Chia 3 phần:
II. Phân tích văn bản:
ii. Phân tích văn bản:
Bố cục - PTBĐ:
a. Bố cục: 3 phần
b. PTBĐ:
- Lập luận + Tự sự
2. Phân tích:
a. Bài toán dân số và kế hoạch hoá dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại:
- Không tin
> <
Sáng mắt ra
? Lập luận tương phản, bất ngờ, lôi cuốn sự chú ý của người đọc.
b. Tốc độ gia tăng dân số là hết sức nhanh chóng:
*) Câu chuyện kén rể:
? Đưa ra con số cụ thể, so sánh làm nổi bật vấn đề trọng tâm: Gia tăng dân số là hết sức nhanh chóng.
BÀI TOÁN CỔ
BÀI TOÁN DÂN SỐ
- Khởi điểm: 1 hạt thóc.
- Chỉ có hai người (A-đam và Ê-va).
- Năm 1995: Dân số trái đất: 5,63 tỉ.
? Xấp xỉ ô thứ 30 của bàn cờ.

- Số thóc tăng theo cấp số nhân ? phủ khắp bề mặt trái đất.
- Năm 2015: 7 tỉ người ? ô thứ 31 của bàn cờ.
*) Câu chuyện kén rể:
? Tưởng ít mà lại rất nhiều
*) Thực tế về khả năng sinh con của phụ nữ:
Tỉ lệ sinh con của phụ nữ một số nước
Tỷ lệ sinh con ở phụ nữ là rất cao.
Tất cả đề rơi vào những nước kém phát triển và chậm phát triển thuộc châu á và châu Phi.

*) Hậu quả của sự bùng nổ dân số:
Thống kê và dự báo sự phát triển của dân số thế giới từ năm 1950 ? 2050
- Từ năm 1950 đến 2000: Dân số thế giới tăng 3.525.063.609 người (Ba tỉ năm trăm hai lăm triệu không trăm sáu ba nghìn sáu trăm linh chín người).
- Dự kiến từ 2000 đến 2050: Dân số thế giới sẽ tăng khoảng 3.024.064.147 người (Ba tỉ không trăm hai bốn triệu không trăm sáu tư nghìn một trăm bốn bảy người).
Thống kê và dự báo sự phát triển của dân số thế giới từ năm 1950 ? 2050
Thảo luận nhóm:
Dựa vào số liệu về sự gia tăng dân số thế giới đã nêu trong phần Đọc thêm, hãy tính từ năm 2000 đến tháng 9 - 2003 xem số người trên thế giới đã tăng bao nhiêu và gấp khoảng bao nhiêu lần dân số của Việt Nam hiện nay?
Thống kê và dự báo sự phát triển của dân số thế giới từ năm 1950 ? 2050
- Dân số Việt Nam hiện nay khoảng 83 triệu người (số liệu của Tổ chức lương nông - Liên hợp quốc, FAO)
- Dân số thế giới năm 2000: 6.080.141.683 người
- Dân số thế giới năm 2003: 6.320.815.650 người
Biểu đồ gia tăng dân số của Việt Nam (Từ năm 1961 đến năm 2003)
- Từ năm 2000 đến 9 - 2003 (45 tháng) số dân trên thế giới đã tăng: 240.673.967 người.
- Số dân đó gấp khoảng ~ 3 lần số dân Việt Nam hiện nay.
- Từ số liệu trên, có thể tính được tốc độ gia tăng dân số mỗi ngày, mỗi giờ:
+ Mỗi ngày tăng khoảng 178.277 người.
+ Mỗi giờ tăng khoảng 7.428 người.
? Tốc độ gia tăng rất nhanh.
Thảo luận:

? Theo em, dân số tăng nhanh sẽ có tác động như thế nào đến sự phát triển của xã hội?
*) Những hậu quả của sự bùng nổ dân số:










? Tác động qua lại lẫn nhau, vừa là nguyên nhân, vừa là kết quả => Kìm hãm sự phát triển của xã hội, nhất là các nước còn nghèo nàn, lạc hậu.

Bùng nổ
dân số
Kinh tế kém
phát triển
Nghèo nàn,
lạc hậu
Dân trí thấp
Một số hình ảnh minh họa về hậu quả của sự bùng nổ dân số:
Nghèo đói
Đất chật, người đông
Thất học, thất nghiệp
Chất lượng
cuộc sống thấp
Những thành phố
chìm trong khói bụi
ùn tắc giao thông
Bệnh tật,
suy dinh dưỡng
Nghèo đói, bệnh tật sẽ còn dai dẳng theo đuổi nếu các quốc gia này không có biện pháp hữu hiệu để kìm hãm sự bùng nổ dân số.
Thảo luận:
? Theo em con đường nào là con đường tốt nhất để hạn chế sự gia tăng dân số? Vì sao?

Trả lời:
- Đẩy mạnh giáo dục là con đường tốt nhất để hạn chế sự bùng nổ và gia tăng dân số bởi lẽ nó giúp mọi người hiểu ra nguy cơ mà bùng nổ và gia tăng dân số đem lại.
III. Tổng kết:
1. Nội dung:
Nếu không hạn chế sự gia tăng dân số thì con người sẽ tự làm hại chính mình.
2. Nghệ thuật:
L?p lu?n ch?t ch?, gi?n d?, d? hi?u qua y?u t? t? s?, s? liệu và hỡnh tu?ng...
3. Ghi nhớ:
Đất đai không sinh thêm, con người ngày lại càng nhiều lên gấp bội. Nếu không hạn chế sự gia tăng dân số thì con người sẽ tự làm hại chính mình. Từ câu chuyện một bài toán cổ về cấp số nhân, tác giả đã đưa ra các con số buộc người đọc phải liên tưởng và suy ngẫm về sự gia tăng dân số đáng lo ngại của thế giới, nhất là ở những nước chậm phát triển.

ý nào không đúng về chủ đề bao trùm được đặt ra trong văn bản này?
Thế giới đang đứng trước nguy cơ bùng nổ và gia tăng dân số quá nhanh.
A
Bùng nổ và gia tăng dân số quá nhanh là một hiểm họa cần báo động.
Khống chế được sự bùng nổ dân số là con đường "tồn tại hay không tồn tại" của chính loài người.
B
C
Cần đẻ nhiều để có thêm lao động cho đất nước.
D
Do nhiều người - nhất là người phụ nữ chưa được hưởng quyền lợi giáo dục.
? Nguyên nhân chính của sự gia tăng dân số là gì ?
Do khả năng sinh con của phụ nữ trong thực tế là rất lớn.
A
Do không có biện pháp kế hoạch hóa gia đình.
B
C
D
Do kinh tế thấp kém.
? ý nào nói đúng nhất về hậu quả của sự gia tăng dân số?
ảnh hưởng rất lớn đến sự tồn tại hay không tồn tại của chính loài người.
A
Mất ổn định về chính trị trên toàn cầu.
B
C
D
Nền kinh tế thế giới bị giảm sút.
Nền giáo dục của các nước còn nghèo nàn, lạc hậu.
Đẩy mạnh sự phát triển giáo dục, nhất là giáo dục đối với phụ nữ.
Đẩy mạnh sự phát triển văn hóa, xã hội của các quốc gia, châu lục.
Theo em trong thực tế, đâu là con đường tốt nhất để hạn chế sự gia tăng dân số ?
Đẩy mạnh sự phát triển kinh tế của các quốc gia, các châu lục.
A
Tạo nên sự ổn định về chính trị của các quốc gia, châu lục.
B
C
D
Lời kêu gọi loài người cần hạn chế sự gia tăng dân số.
Tác giả cho rằng trong một thời gian nữa, chỗ ở của mỗi con người chỉ bằng diện tích của một hạt thóc.
ý nào nói đúng nhất nội dung phần kết của văn bản ?
Sự bất bình của tác giả trước sự gia tăng dân số quá nhanh.
A
Tác giả đưa ra những giải pháp để hạn chế sự gia tăng dân số thế giới.
B
C
D
Lập luận kết hợp với tự sự.
? Văn bản được viết theo phương thức biểu đạt chính nào ?
Lập luận kết hợp với thuyết minh.
A
Lập luận kết hợp với miêu tả.
B
C
D
Lập luận kết hợp với biểu cảm.
Hướng dẫn học bài ở nhà và chuẩn bị cho nội dung bài sau:
Học bài theo nội dung bài học và nội dung ghi nhớ, xem lại toàn bộ nội dung bài học.
Làm hoàn thành các bài tập trong phần luyện tập vào vở.
Tìm hiểu về tình hình gia tăng dân số cũng như hậu quả của việc gia tăng dân số ở địa phương em.
Chuẩn bị tốt nội dung bài "Chương trình địa phương" (Phần Văn).
Back