Bài 13. Bài toán dân số

Phòng GD & đT thị xã Phúc Yên
Tiết 49
Bµi to¸n d©n sè
( Th¸i An )
I. Đọc và chú thích.
- Bài toán dân số của tác giả Thái An ( trích : Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28,1995).

- Từ khó:
Đọc:

2. Chú thích:



Tiết 49
Bµi to¸n d©n sè
( Th¸i An )

2. Bố cục: 3 phần
- Phần mở bài: Từ đầu đến “… sáng mắt ra”.

 Bài toán dân số và kế hoạch hóa gia đình.

- Phần thân bài: Tiếp theo đến “ …ô thứ 34 của bàn cờ”.
 Tốc độ gia tăng dân số trên thế giới.

Phần kết bài: Còn lại.
 Thái độ của tác giả về vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình.
II. Tìm hiểu văn bản.
1. Kiểu văn bản và phương thức biểu đạt.
- Kiểu văn bản: Nghị luận
(thuộc cụm văn bản nhật dụng: Dân số kế hoạch hóa gia đình)
- Phương thức biểu đạt: Lập luận + tự sự,thuyết minh, biểu cảm.

Tiết 49
Bµi to¸n d©n sè
( Th¸i An )
- Lúc đầu không tin

II. Tìm hiểu văn bản.
3. Phân tích:
a. Bài toán dân số và kế hoạch hóa gia đình.
- Bài toán dân số đã được đặt ra từ thời cổ đại.
><
nghe xong bỗng sáng mắt ra.
 Vào đề trực tiếp, rõ ràng,
lôi cuốn sự chú ý của người đọc.
diễn đạt tự nhiên,
lập luận tương phản:
Bài toán cổ
- Khởi điểm: 1 hạt thóc
- Số thóc tăng theo cấp số nhân
 phủ khắp bề mặt trái đất.
 Tưởng ít mà lại rất nhiều.

Bài toán dân số
- Trái đất có 2 ng­êi: A-®am vµ E-va.
- 1995: Dân số trái đất 5,63 tỷ.
Xấp xỉ ô thứ 33 của bàn cờ.
2015: trên 7 tỷ người  ô thứ 34 của bàn cờ.


Tiết 49

Bài toán dân số
( Thái An )
3. Phân tích:
b. Tốc độ gia tăng dân số trên thế giới.

* Từ câu chuyện kén rể.
33
- Trỏi d?t có 2 người: A-đam và E-va.

Năm1995




5,63 Tỷ
Nam 2015




>7 Tỷ
34
Tiết 49

Bài toán dân số
( Thái An )
3. Phân tích:
b. Tốc độ gia tăng dân số trên thế giới.

* Từ câu chuyện kén rể.
 Đưa ra con số cụ thể, so sánh làm nổi bật vấn đề.
 gây hứng thú, cho mọi người thấy: mức độ gia tăng dân số là hết sức nhanh chóng.
Từ bài toán cổ - Bài toán dân số
Tiết 49
Bµi to¸n d©n sè
( Th¸i An )
3. Phân tích:
b. Tốc độ gia tăng dân số trên thế giới.

*Khả năng sinh con của người phụ nữ.
- Tỷ lệ sinh của phụ nữ là rất cao, đều rơi vào những nước kém phát triển và chậm phát triển của Châu Phi và Châu Á, trong đó có Việt Nam
 Cảnh báo nguy cơ tiềm ẩn của gia tăng dân số. Cái gốc của vấn đề là kế hoạch hóa gia đình.



Tiết 49
Bµi to¸n d©n sè
( Th¸i An )
* Những hậu quả của sự bùng nổ dân số.
3. Phân tích:
b. Tốc độ gia tăng dân số trên thế giới.

Thảo luận:
Theo em, dân số tang nhanh sẽ có tác động như thế nào đến sự phát triển của xã hội?
Dất chật, người đông
Chất lượng cuộc sống thấp
Khói bụi
Thất học, thất nghiệp
Ô nhiễm môi trường
Bệnh tật,
suy dinh dưỡng
Nghèo đói và bệnh tật ở các nước kém phát triển.
*) Nh?ng hậu quả của sự bùng nổ dân số:










Bùng nổ
dân số
Kinh tế kém
phát triển
Nghèo nàn,
lạc hậu
Dân trí thấp
Tiết 49
Bµi to¸n d©n sè
( Th¸i An )
* Những hậu quả của sự bùng nổ dân số.
3. Phân tích:
b. Tốc độ gia tăng dân số trên thế giới.

? Dân số và sự phát triển xã hội tác động qua lại lẫn nhau; vừa là nguyên nhân, vừa là kết quả

 Kìm h·m sù ph¸t triÓn cña x· héi, nhÊt lµ c¸c n­íc cßn nghÌo nµn, l¹c hËu.
Bùng nổ
dân số
Kinh tế kém
phát triển
Nghèo nàn,
lạc hậu
Dân trí thấp
Tiết 49
Bµi to¸n d©n sè
( Th¸i An )

- Hạn chế sự bùng nổ gia tăng dân số là con đường tồn tại và phát triển của nhân loại.
- Thái độ của tác giả:
+ Nhận thức rõ vấn đề dân số và hiểm họa của nó.
+ Có trách nhiệm với đời sống cộng đồng.
+ Trân trọng cuộc sống tốt đẹp của con người.
c. Lời kêu gọi của tác giả
Tiết 49
bµi to¸n d©n sè
( Th¸i An )
3. Tæng kÕt.
a. NghÖ thuËt:
- Cách đặt v?n đề trực tiếp, có sức lôi cuốn, ngắn gọn, súc tích.
- Lập luận chặt chẽ, giản dị, dễ hiểu qua yếu tố tự sự, số liệu, hỡnh tượng, ..
b. Nội dung:
Bài toán dân số: Dất dai không sinh thêm >< con người nhiều lên gấp bội ? Khống chế sự gia tang dân số là sự sống còn của loài người.
Tiết 49
Bµi to¸n d©n sè
( Th¸i An )
Đất đâi không sinh thêm, con người lại ngày càng nhiều lên gấp bội. Nếu không hạn chế sự gia tăng dân số thì con người sẽ tự làm hại chính mình. Từ câu chuyện một bài toán cổ về cấp số nhân, tác giả đã đưa ra các con số buộc người đọc phải liên tưởng và suy ngẫm về sự gia tăng dân số đáng lo ngại của thế giới, nhất là ở những nước chậm phát triển.
Tiết 49
Bµi to¸n d©n sè
( Th¸i An )
1. Theo em trong thực tế, đâu là con đường tốt nhất để hạn chế sự gia tang dân số ?
III.Luyện tập
Dẩy mạnh sự phát triển kinh tế của các quốc gia, các châu lục.
A
ĐÈy m¹nh sù ph¸t triÓn gi¸o dôc, nhÊt lµ gi¸o dôc ®èi víi phô nữ.
B
Tạo nên sự ổn định về chính trị của các quốc gia, châu lục
C
Dẩy mạnh sự phát triển van hóa, xã hội của các quốc gia, châu lục.
D
ảnh hưởng rất lớn đến sự tồn tại hay không tồn tại của chính loài người.
Nền kinh tế thế giới bị giảm sút.
Mất ổn định về chính trị trên toàn cầu.
Nền giáo dục của các nước còn nghèo nàn, lạc hậu.
2. ý nào nói đúng nhất về hậu quả của sự gia tang dân số?