Bài 13. Bài toán dân số

Chào mừng thầy cô
và các em học sinh
Kiểm tra bài cũ
CÂU HỎI :
Em hiểu như thế nào về ôn dịch, thuốc lá?
TRẢ LỜI :
Thuốc lá là cách nói tắt của “tệ nghiện thuốc lá” .
Đây là căn bệnh dễ lây lan.
Ôn dịch chỉ chung các lọai bệnh nguy hiểm, lây lan rộng làm chết người hàng loạt trong một thời gian nhất định. Từ này thường làm tiếng chửi rủa. .
=> Có thể diễn ý như sau : THUỐC LÁ ! MÀY LÀ ĐỒ ÔN DỊCH
Cuộc sống của con người qua những hình ảnh trên như thế nào?
Tuần 13/Tiết 49 :
Văn Bản: BÀI TOÁN DÂN SỐ
Theo Thái An – Báo giáo dục và thời đại
I/ Đoc-Hiểu chú thích
2. Chú thích : (SGK - 131)
II/ Đoc-Hiểu văn bản
2) Thể loại:
1) Đọc văn bản
Theo em, văn bản này thuộc thể loại nào? Phương thức biểu đạt ra sao?
-Văn bản nhật dụng
PTBĐ : Tự sự + lập luận + thuyết minh.
3) Bố cục:
Bố cục của văn bản được chia thành mấy phần? Hãy nêu ý chính của từng phần.
-Phần 3 (KB): Phần còn lại
-Phần 2 (TB): Tiếp -> “bàn cờ”
-Phần 1 (MB): Từ đầu -> “sáng mắt ra”
1. Tác giả - Tác phẩm:
a. Tác giả :Thái An
b. Tác phẩm :Trích “Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995 ” - phục vụ cho chủ đề “Dân số và tương lai của dân tộc, nhân lọai”
I/ Đoc-Hiểu chú thích
II/ Đoc-Hiểu văn bản
III/ Phân tích văn bản
*Em hãy theo dõi và nêu ý chính của phần 1 (MB).
1) Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia đình.
- Dân số và kế hoạch hoá gia đình được đặt ra từ thời cổ đại.
*Em hãy cho biết tác giả đã “sáng mắt” ra điều gì ?
* Đoạn văn có cách diễn đạt như thế nào?
=> lời lẽ, diễn đạt ngắn gọn, nhẹ nhàng, giản dị, gần gũi, tự nhiên, dễ thuyết phục
Tiết 49 : Văn Bản: BÀI TOÁN DÂN SỐ
I/ Đoc-Hiểu chú thích
II/ Đoc-Hiểu văn bản
III/ Phân tích văn bản
1) Nêu vấn đề dân số vả kế hoạch hoá gia đình.
* Em hãy theo dõi và cho biết ý chính của phần 2 (TB).
2) Làm rõ vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia đình
Tóm tắt bài toán cổ:
- Có một bàn cờ gồm 64 ô.
- Đặt một hạt thóc vào ô thứ nhất, ô thứ hai đặt hai hạt thóc, các ô tiếp theo cứ thế nhân đôi.
Tổng số thóc thu được có thể phủ khắp bề mặt trái đất.
-> Số thóc rất nhiều không thể đếm được.
* Để làm rõ vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia đình, tác giả đã lập luận, thuyết minh qua các ý chính ( luận điểm) nào ?
*Gồm 3 ý chính:
- Dân số -> bài toán cổ
- Bài toán dân số nhìn nhận từ kinh thánh
- Vấn đề dân số từ thực tế sinh sản của con người ( phụ nữ ).
* Có thể tóm tắt bài toán cổ như sau :
Thảo luận nhóm
Ý nghĩa của bài toán cổ đó như thế nào?
Tiết 49 : Văn Bản: BÀI TOÁN DÂN SỐ
I/ Đoc-Hiểu chú thích
II/ Đoc-Hiểu văn bản
III/ Phân tích văn bản
1) Nêu vấn đề dân số vả kế hoạch hoá gia đình.
2) Làm rõ vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia đình
Em hãy theo dõi phần tóm tắt bài toán dân số từ kinh thánh :
Số liệu trong Kinh Thánh
- Khai thiên lập địa trái đất mới chỉ có hai người A-Dam và E-Va
- Năm 1995 thế giới đã có 5.63 tỉ người (5.630.00000)
Theo em, các tư liệu thuyết minh trong kinh thánh có tác dụng gì?
Tiết 49 : Văn Bản: BÀI TOÁN DÂN SỐ
I/ Đoc-Hiểu chú thích
II/ Đoc-Hiểu văn bản
III/ Phân tích văn bản
1) Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia đình.
2) Làm rõ vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia đình
Tỉ lệ sinh con cao thuộc các châu lục nào? Thực trạng của các nước này ra sao?
Châu Phi
Châu
Á

Tóm tắt tỉ lệ sinh con của phụ nữ các châu lục:
Tiết 49 : Văn Bản: BÀI TOÁN DÂN SỐ
I/ Đoc-Hiểu chú thích
II/ Đoc-Hiểu văn bản
III/ Phân tích văn bản
1) Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia đình.
2) Làm rõ vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia đình
Tiết 49 : Văn Bản: BÀI TOÁN DÂN SỐ
Liên hệ dân số thế giới, Việt Nam hiện nay (theo thống kê mới nhất – 2009)

+ Dân số thế giới :
* 6,5 tỉ người -> tăng
1,2%/năm.

+ Dân số Việt Nam :
* 86 triệu người ->
tăng 1,2%/năm
* Vị thứ : 13 trên thế giới và 03 của ASEAN .
I/ Đoc-Hiểu chú thích
II/ Đoc-Hiểu văn bản
III/ Phân tích văn bản
1) Nêu vấn đề dân số vả kế hoạch hoá gia đình.
2) Làm rõ vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia đình
- Sự gia tăng dân số trên thế giới hiện nay -> cực kì khủng khiếp, không ai ngờ tới
- Cắt nghĩa được vấn đề gia tăng dân số từ năng lực sinh sản tự nhiên của người phụ nữ.
Em có kết luận gì về mối quan hệ của dân số và sự phát trển của xã hội?
* Tăng dân số quá cao kìm hãm sự phát triển của xã hội, là nguyên nhân dẫn đến đói nghèo và lạc hậu.
Hạn chế dân số là : sinh đẻ có kế hoạch.
Các ý chính (luận điểm ) ở phần thân bài đưa ra nhằm mục đích gì?
Bùng nổ
dân số
Kinh tế kém
phát triển
Nghèo nàn,
lạc hậu
Dân trí thấp
-> phép so sánh, sử dụng tư liệu; phép thống kê; lập luận chặt chẽ => lám sáng tỏ vấn đề dân số - kế hoạch hoá gia đình
Theo em tác giả sử dụng các phương pháp thuyết minh nào ở phần 2 (TB) . (Thảo luận nhóm)
Tiết 49 : Văn Bản: BÀI TOÁN DÂN SỐ
I/ Đoc-Hiểu chú thích
II/ Đoc-Hiểu văn bản
III/ Phân tích văn bản
1) Nêu vấn đề dân số vả kế hoạch hoá gia đình.
2) Làm rõ vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia đình
Ý phần 3 thể hiện điều gì?
3) Lời kêu gọi và thái đô của tác giả.
Tác giả kêu gọi và có thái độ như thế nào về vấn đề “Dân số và kế hoạch hoá gia đình” ?
- Con người sinh sôi theo cấp số nhân
=> Không còn đời sống .
- Phải hạn chế gia tăng dân số trên toàn cầu => Đây là vấn đề nghiêm túc và sống còn của nhân loại => là trách nhiệm của của cộng đồng chứ không phải của riêng ai.
Tiết 49 : Văn Bản: BÀI TOÁN DÂN SỐ
I/ Đoc-Hiểu chú thích
II/ Đoc-Hiểu văn bản
III/ Phân tích văn bản
VI/ Tổng kết và ghi nhớ
Nghệ thuật và nội dung chính của văn bản là gì?
1) Nghê thuật:
- Lập luận chặt chẽ, ngắn gọn, chứng cớ đầy đủ.
- Vận dụng phương pháp thuyết minh thống kê, so sánh, phân tích .

2) Nội dung:
* Ghi nhớ : (SGK/132)

Tiết 49 : Văn Bản: BÀI TOÁN DÂN SỐ
I/ Đoc-Hiểu chú thích
II/ Đoc-Hiểu văn bản
III/ Phân tích văn bản
IV/ Tổng kết và ghi nhớ
V/ Luyện tập
1. Trong thực tế đâu là con đường tốt nhất để hạn chế gia tăng dân số ?
A. Đẩy mạnh sự phát triển kinh tế của quốc gia, châu lục .
B. Đẩy mạnh sự phát triển giáo dục, nhất là giáo dục đối với phụ nữ.
D. Đẩy mạnh sự phát triển văn hóa, xã hội của quốc gia, châu lục.
C. Tạo nên sự ổn định về chính trị quốc gia, châu lục .
Tiết 49 : Văn Bản: BÀI TOÁN DÂN SỐ
2) Theo em bài toán dân số khi nào thì mới có lời giải đáp.
A. Khi dân trí được nâng cao, kinh tế, văn hoá, gia đình phát triển.
B. Người phụ nữ, tự hiểu tầm quan trọng của sức khoẻ sinh sản.
C. Phải biết đấu tranh chống lại tư tưởng phong kiến trọng nam khinh nữ để hạn chế sinh đẻ làm giảm sự bùng nổ và gia tăng dân số.
I/ Đoc-Hiểu chú thích
II/ Đoc-Hiểu văn bản
III/ Phân tích văn bản
VI/ Tổng kết và ghi nhớ
V/ Luyện tập
D. Cả 3 ý trên.
Tiết 49 : Văn Bản: BÀI TOÁN DÂN SỐ
Dặn dò
1) Nắm vững phần kiến thức trong văn bản đã học.
3) Xem trước bài học mới.
2) Hoàn thành phần luyện tập ở nhà
Chúc các thầy cô
và các em vui khoẻ