Bài 13. Bài toán dân số

Thi đua lập thành tích CHàO MừNG
NGàY NHà GIáO VIệT NAM 20 - 11
Nhiệt liệt chào mừng
Quý thầy cô giáo và các em
học sinh đến tham dự tiết học:
Ngữ văn 8
Môn: Ngữ văn 8
lê thị thu ho�i
Kiểm tra bài cũ:
? Qua văn bản "Ôn dịch, thuốc lá", em hãy cho biết tác hại của nạn nghiện thuốc lá?
Kiểm tra bài cũ:
? Qua văn bản "Ôn dịch, thuốc lá", em hãy cho biết tác hại của nạn nghiện thuốc lá?
Hút

Thuốc

lá
Hô
hấp
Máu
Cộng
đồng
Viêm họng.
Viêm phế quản.
Ung thư phổi.
Ung thư vòm họng.
Nhồi máu cơ tim.
Huyết áp cao.
Tắc động mạch.
Vợ con và những người cùng phòng
Phụ nữ có thai.
Nêu gương xấu, thuốc lá bia rượu, phạm pháp.
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
1. Tác giả:
3. Đọc - Chú thích:
Đọc:
Chú thích: (SGK - 131)
Thái An
2. Văn bản:
- Xuất xứ: Báo Giáo dục & Thời đại.
3. Từ ngữ khó:
- Chàng A-đam và nàng E-va:Theo Kinh Thánh của đạo Thiên Chúa, đó là cặp vợ chồng đầu tiên trên Trái đất được Chúa tạo ra và sai xuống trần gian để hình thành và phát triển loài người.
- "Tồn tại hay không tồn tại": Câu nói nổi tiếng của nhân vật Hăm-lét trong vở bi kịch Hăm-lét của nhà văn Anh, U.Sếc-xpia.
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
3. Đọc - Chú thích:
Đọc:
Chú thích: (SGK - 131)
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
a. Thể loai:
- Văn bản nhật dụng
b. Chủ đề:
- Dân số và tương lai của dân tộc, nhân loại.
c. Phương thức biểu đạt:
- Nghị luận (kết hợp với tự sự).
d. Bố cục:
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
a. Thể loai:
b. Chủ đề:
d. Bố cục:
c. Phương thức biểu đạt:
- Phần 1 (MB): Từ đầu đến: sáng mắt ra: ? ND: Bài toán dân số và kế hoạch hoá dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại.
- Phần 2 (TB): Tiếp theo đến: ô thứ 31 của bàn cờ: ? ND: Tốc độ gia tăng dân số thế giới là hết sức nhanh chóng.
- Phần 3 (KB): Còn lại: ? ND: Kêu gọi (khuyến cáo) loài người cần hạn chế sự bùng nổ và gia tăng dân số. Đó là con đường tồn tại hay không tồn tại của chính loài người...
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
Bài toán dân số và kế hoạch hoá dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại:
? Không tin
> <
Sáng mắt ra.
- Bài toán dân số thực
chất là vấn đề dân số và
kế hoạch hoá gia đình.
=> Lập luận tương phản, bất ngờ, lôi cuốn sự chú ý của người đọc.
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
Bài toán dân số và kế hoạch hoá dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại:
b. Tốc độ gia tăng dân số là hết sức nhanh chóng:
+ ý 1: Vấn đề dân số được nhìn nhận từ một bài toán cổ. (Đó là một câu chuyện kinh khủng biết chừng nào!).
+ ý 2: Bài toán dân số thực chất là một câu chuyện trong kinh thánh. (Bây giờ. không quá 5%)...
+ ý 3: Vấn đề dân số được nhìn nhận từ thực tế sinh sản sản của con người. (Trong thực tế. ô thứ 31 của bàn cờ).
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
Bài toán dân số và kế hoạch hoá dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại:
b. Tốc độ gia tăng dân số là hết sức nhanh chóng:
* Câu chuyện về bài toán cổ:
Tóm tắt bài toán cổ: Có một bàn cờ gồm 64 ô. Đặt 1 hạt thóc vào ô thứ nhất, ô thứ hai đặt 2 hạt. Các ô tiếp theo cứ thế nhân đôi ? tổng số thóc thu được có thể phủ kín khắp bề mặt Trái đất.
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
Bài toán dân số và kế hoạch hoá dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại:
b. Tốc độ gia tăng dân số là hết sức nhanh chóng:
* Câu chuyện về bài toán cổ:
- Số hạt thóc trong bàn cờ tăng theo cấp số nhân.
-> Số hạt thóc phủ kín bề mặt Trái đất.
=> Sự bùng nổ và gia tăng dân số trên thế giới là hết sức nhanh chóng.
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
Bài toán dân số và kế hoạch hoá dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại:
b. Tốc độ gia tăng dân số là hết sức nhanh chóng:
* Câu chuyện về bài toán cổ:
* Câu chuyện trong kinh thánh:
- Khai thiên lập địa: Trái đất mới chỉ có hai người
- Năm 1995: Thế giớ đã có 5,63 tỉ người.
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
Bài toán dân số và kế hoạch hoá dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại:
b. Tốc độ gia tăng dân số là hết sức nhanh chóng:
* Câu chuyện về bài toán cổ:
* Câu chuyện trong kinh thánh:
* Thực tế sinh con của phụ nữ
Tỉ lệ sinh con của phụ nữ ở một số nước
Châu Phi
Châu Á
=> Khả năng sinh con của phụ nữ Châu á và Châu Phi là rất cao.
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
Bài toán dân số và kế hoạch hoá dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại:
b. Tốc độ gia tăng dân số là hết sức nhanh chóng:
Nhóm 1: Theo em có những nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng gia tăng dân số thế giới?
Nhóm 3: Con đường nào là con đưởng tốt nhất để hạn chế sự gia tăng dân số? Vì sao?
Nhóm 2: Dân số tăng nhanh sẽ tác động như thế nào đến xã hội?
Thảo luận
3 phút
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
Bài toán dân số và kế hoạch hoá dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại:
b. Tốc độ gia tăng dân số là hết sức nhanh chóng:
Nhóm 1: Theo em có những nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng gia tăng dân số thế giới?
Khả Năng sinh con của phụ nữ cao.
Còn mạng nặng tư tưởng trọng nam khinh nữ.
Chưa đẩy mạnh giáo dục, đặc biệt là chưa đẩy mạnh giáo dục
cho phụ nữ.
- Kinh tế còn nghèo nan lạc hậu.
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
Bài toán dân số và kế hoạch hoá dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại:
b. Tốc độ gia tăng dân số là hết sức nhanh chóng:
Nhóm 2: Dân số tăng nhanh sẽ tác động như thế nào đến xã hội?
- Dân số tăng nhanh: Kinh tế văn hoá, giáo dục kém phát triển, đói nghèo lạc hậu, bệnh tật.
*) Những hậu quả của sự bùng nổ dân số:










-> Dân số tăng cao -> kìm hãm sự phát triển của xã hội => nghèo đói, bệnh tật, lạc hậu...
Bùng nổ
dân số
Kinh tế kém
phát triển
Nghèo nàn,
lạc hậu
Dân trí thấp
Một số hình ảnh minh họa về hậu quả của sự bùng nổ dân số:
Nghèo đói
Đất chật, người đông
Thất học, thất nghiệp
Chất lượng
cuộc sống thấp
Những thành phố
chìm trong khói bụi
ùn tắc giao thông
Hình ảnh trẻ em nghèo đói, suy dinh dưỡng ở các nước đang phát triển.
Bệnh tật,
suy dinh dưỡng
Nghèo đói, bệnh tật sẽ còn dai dẳng theo đuổi nếu các quốc gia này không có biện pháp hữu hiệu để kìm hãm sự bùng nổ dân số.
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
Bài toán dân số và kế hoạch hoá dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại:
b. Tốc độ gia tăng dân số là hết sức nhanh chóng:
- Đẩy mạnh phát triển giáo dục là con đường tốt để hạn chế sự gia tăng dân số.
- Vì bằng con đường giáo dục mới cho phụ nữ hiểu rõ nguy cơ bùng nổ dân số và tăng dân số, vấn đề dân số gắn liền với con đường đói nghèo hay hạnh phúc.
Nhóm 3: Con đường nào là con đường tốt nhất để hạn chế sự gia tăng dân số? Vì sao?
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
Bài toán dân số và kế hoạch hoá dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại:
b. Tốc độ gia tăng dân số là hết sức nhanh chóng:
c. Kêu gọi loài người cần hạn chế gia tăng dân số:
- Đừng để cho mỗi con người trên trái đất này chỉ còn diện tích một hạt thóc.
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
4. Tổng kết:
Bài toán dân số và kế hoạch hoá dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại:
b. Tốc độ gia tăng dân số là hết sức nhanh chóng:
c. Kêu gọi loài người cần hạn chế gia tăng dân số:
3. Tìm hiểu chi tiết:
a. Nội dung: Nếu không hạn chế sự gia tăng dân số thì con người sẽ tự làm hại chính mình.
b. Nghệ thuật: Dẫn dắt vấn đề hấp dẫn: đưa ra bài toán cổ; Lập luận, chặt chẽ mạch lạc; Dẫn chứng xác thực.
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
4. Tổng kết:
Bài toán dân số và kế hoạch hoá dường như đã được đặt ra từ thời cổ đại:
b. Tốc độ gia tăng dân số là hết sức nhanh chóng:
c. Kêu gọi loài người cần hạn chế gia tăng dân số:
3. Tìm hiểu chi tiết:
Ghi nhớ: (SGK - 132)
Đất đai không sinh thêm, con người ngày lại càng nhiều lên gấp bội. Nếu không hạn chế sự gia tăng dân số thì con người sẽ tự làm hại chính mình. Từ câu chuyện một bài toán cổ về cấp số nhân, tác giả đã đưa ra các con số buộc người đọc phải liên tưởng và suy ngẫm về sự gia tăng dân số đáng lo ngại của thế giới, nhất là ở những nước chậm phát triển.
- Dân số Việt Nam hiện nay khoảng 83 triệu người (số liệu của Tổ chức lương nông - Liên hợp quốc, FAO)
- Dân số thế giới năm 2000: 6.080.141.683 người
- Dân số thế giới năm 2003: 6.320.815.650 người
Biểu đồ gia tăng dân số của Việt Nam (Từ năm 1961 đến năm 2003)
- Từ năm 2000 đến 9 - 2003 (45 tháng) số dân trên thế giới đã tăng: 240.673.967 người.
- Số dân đó gấp khoảng ~ 3 lần số dân Việt Nam hiện nay.
- Từ số liệu trên, có thể tính được tốc độ gia tăng dân số mỗi ngày, mỗi giờ:
+ Mỗi ngày tăng khoảng 178.277 người.
+ Mỗi giờ tăng khoảng 7.428 người.
? Tốc độ gia tăng rất nhanh.
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
4. Tổng kết:
3. Tìm hiểu chi tiết:
III. Luyện tập:
ý nào không đúng về chủ đề bao trùm được đặt ra trong văn bản này?
Thế giới đang đứng trước nguy cơ bùng nổ và gia tăng dân số quá nhanh.
A
Bùng nổ và gia tăng dân số quá nhanh là một hiểm họa cần báo động.
Khống chế được sự bùng nổ dân số là con đường "tồn tại hay không tồn tại" của chính loài người.
B
C
Cần đẻ nhiều để có thêm nhiều lao động cho đất nước.
D
Tuần 13: Tiết :49
Văn bản:
(Thái An - Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật, số 28, 1995)
Bài toán dân số
I. Đọc - tìm hiểu chú thích:
II. Đọc - tìm hiểu văn bản:
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
4. Tổng kết:
3. Tìm hiểu chi tiết:
III. Luyện tập:
Do nhiều người - nhất là người phụ nữ chưa được hưởng quyền lợi giáo dục.
Nguyên nhân chính của sự gia tăng dân số là gì ?
Do khả năng sinh con của phụ nữ trong thực tế là rất lớn.
A
Do không có biện pháp kế hoạch hóa gia đình.
B
C
D
Do kinh tế thấp kém.
- Làm bài tập: Bài 3 (SGK trang 132)
- Học bài: nắm chắc những nét cơ bản về nghệ thuật, nội dung của văn bản.
- Đọc bài: Đọc thêm SGK (trang 132).
- Soạn bài: “Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác” (Phan Bội Châu).
Hướng dẫn về nhà