Bài 13. Bài toán dân số

Bài 13:
BÀI TOÁN DÂN SỐ
Bài 13: BÀI TOÁN DÂN SỐ
I. ĐỌC- CHÚ THÍCH:
1. Đọc.
2. Chú thích:
(1) Tuổi cập kê (từ cũ): tuổi búi tóc cài trâm, chỉ người
con gái xưa đến tuổi có thể gả chồng.
(2) Phu quân: người chồng.
(3) Cấp số nhân: dãy số trong đó từ số thứ 2 trở đi,
mỗi số bằng số đứng trước nó nhân với mội hằng số
không đổi gọi là công bội. Dãy 1, 2, 4, 8, 16, . là một
cấp số nhân có công bội là 2. Dãy số này có thể viết: 1, 22, 23, 24
. Bàn cờ có 64 ô, vậy hạt thóc ở ô thứ 64 là 263.
(4) Kinh Thánh: sách giáo lí của đạo Ki-tô.

Bài 13: BÀI TOÁN DÂN SỐ
I. ĐỌC- CHÚ THÍCH:
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:
1) Bố cục:
* Gồm: 3 phần
- Phần 1: Từ đầu .... "sáng mắt ra".
? Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình.
-Phần 2: Tiếp theo .... bàn cờ.
? Tốc độ gia tăng dân số nhanh chóng.
- Phần 3: Còn lại.
? Kêu gọi hạn chế bùng nổ gia tăng dân số.
? Hãy cho biết bố cục của văn bản gồm mấy
phần, giới hạn từng phần và ý nghĩa của chúng.
Bài 13: BÀI TOÁN DÂN SỐ
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:
1) Bố cục:
2) Tìm hiểu từng phần:
a) Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình:
- Được đặt ra từ thời cổ đại;
- Được toàn thế giời quan tâm;
- Cách nói ẩn dụ tượng trưng gần gũi, giản dị mà đầy tính thuyết phục.
b) Tốc độ gia tăng dân số thế giới là hết sức nhanh chóng:
- Qua so sánh số thóc với dân số theo cấp số nhân.
- Nội dung bài toán cổ:
+ Một bàn cờ gồm 64 ô;
+ Đặt 1 hạt thóc vào ô 1, ô 2 đặt 2 hạt, các ô kế cứ thế nhân đôi;
+ Tổng số thóc thu được có thể phủ kín bề mặt trái đất.
- Thông qua câu chuyên trong Kinh Thánh:
+ Lúc đầu Trái Đất chỉ có 2 người.
+ Đến nam 1995 tổng dân số trên Thế Giới là 5,63 tỉ người.
-Qua tỉ lệ sinh con nhiều của phụ nữ cho thấy:
+ Sự gia tăng dân số nhanh chóng sẽ làm xã hội chậm phát triển.
� + Nguyên nhân của đói nghèo lạc hậu cũng là sự gia tăng dân số.
-Vấn đề dân số đã đặt ra từ khi nào?
-Ai quan tâm đến vấn đề này?
- Lấy số thóc đem ví với dân số là nghệ thuật gì? Có tác dụng gì?
- Qua đâu ta thấy được tốc độ gia tăng dân số thế giới là hết sức nhanh
chóng?
- Hãy trình bày ngắn gọn nội dung bài toán cổ.


- Trong câu chuyện trong Kinh Thánh lúc đầu Trái Đất có bao nhiêu
Người, năm 1995 là bao nhiêu người?

- Nguyên nhân của sự đói nghèo là gì? Sự gia tăng dân số có tác hại gì?
Bài 13: BÀI TOÁN DÂN SỐ
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:
2) Tìm hiểu từng phần:
a) Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình:
b) Tốc độ gia tăng dân số thế giới là hết sức nhanh chóng:
c) Kêu gọi loài người hạn chế sự gia tăng dân số:
- Nếu con người sinh sôi theo cấp số nhân thì đến một lúc nào đó
sẽ không còn đất để sinh sống.
- Hạn chế bằng việc sinh đẻ có kế hoạch.
- Con người muốn tồn tại phải hạn chế sự gia tăng dân số.
? Đây là vấn đề nghiêm túc và là sự sống còn của nhân loại.
- Đất đai thì không rộng ra, con người cứ tiếp tục sinh ra thì chuyện gì
sẽ xảy ra?
- Làm gì để hạn chế sự gia tăng dân số?
- Muốn tồn tại con người phải làm gì?
- Hạn chế gia tăng dân số có phải là vấn đề nghiêm túc không? Nó còn
là gì nữa?
Bài 13: BÀI TOÁN DÂN SỐ
I. ĐỌC- CHÚ THÍCH:
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:
III. TỔNG KẾT:
Đất đai không sinh thêm, con người lại ngày càng nhiều lên
gấp bội. Nếu không hạn chế sự gia tăng dân số thì con người sẽ
tự làm hại chính mình. Từ câu chuyện một bài toán cổ về cấp số
nhân, tác giả đã đưa ra các con số buộc người đọc phải liên tưởng
và suy ngẫm về sự gia tăng dân số đáng lo ngại của thế giới, nhất
là ở những nước chậm phát triển.
Bài 13: BÀI TOÁN DÂN SỐ

IV. LUYỆN TẬP:
Bài tập 1 và 2: về nhà làm, tiết sau lên trả bài chấm điểm.
Bài tập 3: Dựa vào số liệu về sự gia tăng dân số thế giới đã nêu trong
phần Đọc thêm, hãy tính từ năm 2000 đến tháng 9 - 2003 xem số người
trên thê giới đã tăng bao nhiêu và gấp bao nhiêu lần dân số Việt Nam
hiện nay.
Giải
- Số người tăng thêm trên thế giới từ năm 2000 đến tháng 9 - 2003 là:
6320815650 - 6080141683 = 240673967 (người)
- So với dân số Việt Nam hiện nay (khoảng 84000000 người) thì số người
tăng thêm trên thế giới từ năm 2000 đến tháng 9 - 2003 gấp:
240673967 : 84000000 ? 2,8 (lần)

DẶN DÒ VỀ NHÀ
VÀ THANG ĐIỂM TRẢ BÀI
- Làm bài tập 1 và 2 (3 điểm);
- Học chú thích, phần 2a và 2b của mục II và mục III (5 điểm);
- Soạn bài DẤU NGOẶC ĐƠN VÀ DẤU HAI CHẤM (2 điểm).
Hẹn gặp lại
các em vào tiết kế