Bài 13. Bài toán dân số

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ THAO GIẢNG
Năm học 2011 - 2012
TRƯỜNG THCS LƯƠNG THẾ VINH-QUY NHƠN GV: NGUYỄN THỊ NGỌC BÍCH



Kiểm tra bài cũ
Câu 1
Nhận định nào nói lên quan điểm của tác giả về việc hút thuốc lá và tác hại của nó trên phương diện xã hội?
A. Là “một tội ác”
B. Là “ một cử chỉ cao quí”
C. Là “quyền của anh”
D. Là một loại “ôn dịch”
Câu 2
Vấn đề mà tác giả đặt ra trong v¨n b¶n “¤n dịch, thuèc lá” là gì?
Đáp án
Thuốc lá không những đe dọa sức khỏe tính mạng con người mà còn gây ảnh hưởng xấu về đạo đức. Qua đó, tác giả bày tỏ thái độ và lời kêu gọi về tệ nạn thuốc lá.
Tiết 49: VAN B?N
bài toán dân số
- Thái An -

Ngữ văn 8
Tiết 49
bài toán dân số
- Thái An -
i. TèM HI?U chung
Tác giả:
2. Tác phẩm:
Thái An
Trích: “Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật số 28, 1995”.
Xét về nội dung: Văn bản nhật dụng
i. TèM HI?U CHUNG
+ Ph?n 1 (M? b�i): "Cú ngu?i b?o"."sáng mắt ra"
Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình du?c d?t ra t? th?i c? d?i.
+ Ph?n 2 (Thõn b�i): "Dú l�"."ô thứ 34 của bàn cờ"
T?c d? gia tang dõn s? th? gi?i l� h?t s?c nhanh chúng.
+ Ph?n 3 (K?t b�i): "D?ng d?"."chớnh lo�i ngu?i"
L?i kờu g?i h?n ch? s? bựng n? v� gia tang dõn s?.
=> B? c?c ch?t ch?
1. Đọc hiểu văn bản
2. Bố cục
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nêu vấn đề dân số và KHH gia đình:
Bài toán dân số, theo tác giả thực chất là vấn đề gì?
Bài toán dân số: Vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình.
Bài toán dân số được đặt ra từ khi nào?
Vấn đề đặt ra từ thời cổ đại
Nhận xét của em về cách nêu vấn đề của tác giả? Tác dụng?
Cách nêu vấn đề nhẹ nhàng, giản dị, thân mật tạo sự bất ngờ, hấp dẫn, lôi cuốn sự chú ý của người đọc
Bùng nổ dân số đem lại tác hại gì cho xã hội?
Phố chật người đông
Nghèo đói
Thất nghiệp
Ô nhiễm môi trường

QUAN SÁT BÀN CỜ
16
32
8
128
33
34
64
7 tỉ
Phần thân bài nhằm chứng minh, giải thích vấn đề gì?
2. Chứng minh - giải thích vấn đề xung quanh bài toán dân số:
Phần thân bài có thể chia ra làm mấy ý? Nội dung của từng ý?
Ba ý:
+ Ý 1: Bài toán dân số và đáp án của nó.
- 1 bàn cờ có 64 ô
- Đặt 1 hạt thóc vào ô thứ nhất, các ô tiếp theo cứ nhân đôi
- Tổng số thóc bàn cờ có thể phủ khắp trái đất
Em có nhận xét gì về số thóc trên bàn cờ?
Số thóc là con số quá lớn.
+ Ý 2:-Sự gia tăng dân số giống như lượng thóc.
-Theo kinh thánh khi khai thiên lập địa trái đất có 2 người->Năm 1995 dân số thế giới là 5,63 tỷ người
-Theo bài toán cổ đại thì loài người phát triển theo cấp số nhân bội 2 đạt đến ô 30
Nhận xét của em về mức độ gia tăng dân số thế giới?
Mức độ gia tăng dân số quá lớn.
+Ý 3:Dân số tăng từ năng lực sinh sản tự nhiên của người phụ nữ.
Mức độ gia tăng dân số còn được nhìn nhận từ góc độ nào?
Tỷ lệ sinh con của phụ nữ Ấn Độ: 4,5; Nêpan: 6,3; Ru- ma- ni: 8,1; VN: 3,7; Tan – da – ni – a: 6,7; Ma – đa – gát – xca: 6,6; Châu Phi: 5,8 …
Thống kê khả năng sinh sản của phụ nữ, tác giả muốn giải thích điều gì?
Giải thích vấn đề tăng dân số: cảnh báo nguy cơ gia tăng dân số ( mỗi gia đình 2 con: khó thực hiện). Vì vậy nó sẽ nhanh chóng vượt ra ngoài tầm kiểm soát của con người.
Em có nhận xét gì về cách lập luận của tác giả trong phần thân bài?
Phương pháp lập luận: Tác giả sử dụng lí lẽ đơn giản ,chứng cớ đầy đủ chính xác kết hợp với so sánh, phân tích ,liệt kê cho thấy sự gia tăng dân số là rất lớn.
Dân số tăng nhanh mang lại hậu quả gì?
Hậu quả: Kinh tế - văn hóa – giáo dục sẽ nghèo nàn, lạc hậu, kém phát triển.
3. Con đường tồn tại và phát triển của nhân loại:
Làm thế nào để nhân loại phát triển được?
Hạn chế sinh đẻ, làm giảm sự bùng nổ và gia tăng dân số.
Điều kiện này có dễ thực hiện được hay không? Vì sao?
Để thực hiện được điều này cần có điều kiện gì?
Dân trí được nâng cao, kinh tế, văn hóa, giáo dục được phát triển.
Đây là hai mặt của một vấn đề: có quan hệ mật thiết với nhau vừa là nguyên nhân vừa là kết quả.
Qua đây em hiểu quan điểm và thái độ của tác giả như thế nào về vấn đề dân số - kế hoạch hóa gia đình và đời sống cộng đồng?
Từ việc nhận thức được vấn đề gia tăng dân số là hiểm họa của nó chứng tỏ tác giả là người có trách nhiệm với đời sống của cộng đồng, trân trọng cuộc sống tốt đẹp của con người.
Bài ca dao vui

Gái một con trông mòn con mắt
Gái hai con con mắt liếc ngang
Ba con cổ ngẳng răng vàng
Bốn con quần áo đi ngang khét mù
Năm con tóc rối tổ cu
Sáu con yếm trụt váy dù vặn ngang.
Trẻ em nghèo đói ở các nước Châu Phi
Trẻ em nghèo đói ở các nước Châu Phi
Trẻ em nghèo đói ở Việt Nam
Bùng nổ
dân số
Kinh tế kém
phát triển
Nghèo nàn,
lạc hậu
Dân trí thấp
-> Dân số tăng nhanh sẽ ảnh hưởng đến tương lai của dân tộc và nhân loại.
iii. Tổng kết
1. Nghệ thuật
2. N?i dung
- Sử dụng kết hợp các phương pháp so sánh, dùng số liệu, phân tích.
Văn bản nêu lên vấn đề thời sự của đời sống hiện đại: dân số và tương lai của dân tộc, nhân loại.
- Lập luận chặt chẽ.
- Ngôn ngữ khoa học, giàu sức thuyết phục.
Bảng thống kê và dự báo dân số thế giới.
IV.Luyện tập:
1. Bài tập 1:
Con đường nào hạn chế sự gia tăng dân số? Vì sao?
- Giáo dục là con đường tốt nhất để hạn chế sự gia tăng dân số.
- Giúp chị em ý thức được hậu quả của việc gia tăng dân số: đói ngèo, lạc hậu.
Bài tập 2:
Ý nào nói đúng nhất vấn đề có liên hệ mật thiết với sự gia tăng dân số?
A. Sự phát triển đời sống xã hội nói chung
B. Chỉ riêng sự phát triển giáo dục
C. Chỉ riêng sự phát triển kinh tế
D. Chỉ riêng sự phát triển chính trị
Bài tập 3:
Bài tập 4:(Khăn trải bàn)Vẽ bản đồ tư duy ND bài học
Hướng dẫn T? H?C
* Bài cũ: Học bài, tự tìm hiểu, nghiên cứu tình hình dân số của địa phương, từ đó đề xuất giải pháp cho vấn đề này.
* Bài mới: Xem trước bài “Chương trình địa phương” (phần văn).
Lập bảng danh sách các nhà văn, nhà thơ địa phương (tỉnh Bình Định).
- Sưu tầm và chép lại những bài thơ, bài văn, đoạn văn hay viết về địa phương Bình Định.
Kính chúc các thầy giáo, cô giáo mạnh khoẻ!
Chúc các em học sinh chăm ngoan, học giỏi !