Bài 13. Bài toán dân số

f
TRƯỜNG THCS VÕ LAO
Giáo viên: Phạm Thị Bích Liên
Kiểm tra bài cũ:
1. Văn bản: “Ôn dịch thuốc lá” nêu vấn đề gì?
Theo tác giả giải pháp nào là tối ưu để chống tệ nạn thuốc lá? Quan điểm của em ra sao?
Tiết 49: VAN B?N
bài toán dân số
- Thái An -

TIẾT 49: BÀI TOÁN DÂN SỐ

I. Tiếp xúc văn bản
1. Đọc, tóm tắt
2. Tìm hiểu chú thích
a. Tác giả, tác phẩm:
Tác giả: Thái An
Tác phẩm: In trên báo Giáo dục & thời đại Chủ nhật, số 28, 1995



3. Thể loại văn bản:
Văn bản nhật dụng: Vấn đề xã hội: Dân số gia tăng và hậu quả của nó
4. Bố cục:
a. Đặt vấn đề: Từ đầu ... Sáng mắt ra
Bài toán dân số và kế hoạch hóa gia đình
Giải quyết vấn đề: Tiếp theo ...ô thứ 31 của bàn cờ
Chứng minh và giải thích vì sao tác giả lại sáng mắt ra

c. Kết thúc vấn đề:
Lời khuyến nghị cần thiết




1. Nêu vấn đề : Dân số và KHH gia đình
- Bài toán dân số: vấn đề dân số và KHH gia đình
- Vấn đề đặt ra từ thời cổ đại -> "sáng mắt ra" => hiểu ra bản chất của vấn đề


=> Cách nêu vấn đề nhẹ nhàng, giản dị, thân mật, tạo sự bất ngờ, hấp dẫn, lôi cuốn sự chú ý của người đọc

II. Phân tích văn bản
2. Chứng minh - giải thích vấn đề xung quanh bài toán dân số
Phần GQVĐ có thể chia ra 3 ý:
+ Ý 1: Bài toán dân số và đáp án của nó:

+Ý 2: Sự gia tăng dân số giống như lượng thóc

+ Ý 3: Khả năng sinh được nhiều con của phụ nữ


QUAN SÁT BÀN CỜ
16
32
8
128
33
34
64
7 tỉ


Ý 1: Bài toán dân số và đáp án
+ 1 bàn cờ có 64 ô
+ đặt 1 hạt thóc vào ô thứ nhất, các ô tiếp theo cứ nhân đôi

=> Tổng số thóc bàn cờ có thể phủ khắp trái đất
+Ý 2: Sự gia tăng dân số giống như lượng thóc
- Theo kinh thánh khi khai thiên lập địa trái đất có 2 người->Năm 1995 dân số thế giới là 5,63 tỷ người

- Theo bài toán cổ đại thì loài người phát triển theo cấp số nhân công bội là 2 đạt đến ô 30
-> Mức độ gia tăng dân số quá nhanh
* Phụ nữ có khả năng sinh được nhiều con; Châu Á và châu phi là hai châu lục có nhịp độ tăng dân số cao nhất






Theo tổng cục dân số: Dự kiến năm 2013 dân số VN sẽ đạt mốc 90 triệu người, tăng xấp xỉ 1 triệu người so với năm 2012.


Theo tác giả: Đến năm 2015, dân số thế giới sẽ là trên 7 tỉ người.
Theo nghiên cứu của Viện nghiên cứu nhân khẩu học Pháp (Ined) cho hay.
Dân số thế giới sẽ nhảy vọt từ 7,1 tỉ người hiện tại lên đến 9,7 tỉ vào năm 2050,

Giải thích vấn đề tăng dân số: cảnh báo nguy cơ gia tăng dân số ( mỗi gia đình 2 con: khó thực hiện )
=> Vì vậy nó sẽ nhanh chóng vượt ra ngoài tầm kiểm soát của con người

Hậu quả: KT- VH- GD sẽ nghèo nàn, lạc hậu, kém phát triển.


Trẻ em nghèo đói ở các nước Châu Phi
* Tiểu kết:
Phương pháp lập luận: Kết hợp với so sánh, nêu ví dụ, phân tích giúp người đọc dễ hiểu, tin tưởng
Từ bài toán cổ hạt thóc, đến những con số cụ thể, chính xác đáng tin cậy tác giả đã chứng minh hậu quả khôn lường đang thách thức nhân loại: Sự bùng nổ dân số và những hậu quả của nó.
=> Bài toán dân số là một bài toán cần phải được giải quyết một cách khoa học, có hiệu quả.






3. Con đường tồn tại và phát triển của nhân loại

- Hạn chế sinh đẻ, làm giảm sự bùng nổ và gia tăng dân số
- Dân trí được nâng cao: KT, VH, GD được phát triển
=> Từ việc nhận thức được vấn đề gia tăng dân số là hiểm hoạ của nó chứng tỏ tác giả là người có trách nhiệm với đời sống của cộng đồng, trân trọng cuộc sống tốt đẹp của con người
Bài ca dao vui

Gái một con trông mòn con mắt
Gái hai con con mắt liếc ngang
Ba con cổ ngẳng răng vàng
Bốn con quần áo đi ngang khét mù
Năm con tóc rối tổ cu
Sáu con yếm trụt váy dù vặn ngang.
iii. Tổng kết
1. Nghệ thuật
2. N?i dung
- Sử dụng kết hợp các phương pháp so sánh, dùng số liệu, phân tích.
Văn bản nêu lên vấn đề thời sự của đời sống hiện đại: dân số và tương lai của dân tộc, nhân loại.
- Lập luận chặt chẽ.
- Ngôn ngữ khoa học, giàu sức thuyết phục.
Bài ca dao vui

Gái một con trông mòn con mắt
Gái hai con con mắt liếc ngang
Ba con cổ ngẳng răng vàng
Bốn con quần áo đi ngang khét mù
Năm con tóc rối tổ cu
Sáu con yếm trụt váy dù vặn ngang.

* Luyện tập:
1. Bài tập 1:
Con đường nào hạn chế sự gia tăng dân số? Vì sao?
- Giáo dục là con đường tốt nhất để hạn chế sự gia tăng dân số.
- Giúp chị em ý thức được hậu quả của việc gia tăng dân số: đói ngèo, lạc hậu.

Ý nào nói đúng nhất vấn đề có liên hệ mật thiết với sự gia tăng dân số?
A. Sự phát triển đời sống xã hội nói chung
B. Chỉ riêng sự phát triển giáo dục
C. Chỉ riêng sự phát triển kinh tế
D. Chỉ riêng sự phát triển chính trị
Bài tập 2:
Bản đồ tư duy nội dung bài học
Bùng nổ
dân số
Kinh tế kém
phát triển
Nghèo nàn,
lạc hậu
Dân trí thấp
Kính chúc các thầy giáo, cô giáo mạnh khoẻ!
Chúc các em học sinh chăm ngoan, học giỏi !