Bài 12. Sự nổi

Kiểm tra bài cũ
Câu 1. Viết công thức tính độ lớn của lực đẩy ác-si-mét, giải thích,
nêu đơn vị của các đại lượng trong công thức?
Câu 2. Viết công thức tính trọng lượng riêng của một chất, giải thích,
nêu đơn vị của các đại lượng trong công thức ?
Câu 3. Trạng thái chuyển động của vật sẽ như thế nào khi vật chịu tác
dụng của các lực cân bằng?
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm.
* Một vật ở trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của hai lực là : Trọng lượng P của vật và lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm.
* Một vật ở trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của hai lực là : Trọng lượng P của vật và lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
a,P > FA
c,P < FA
b,P = FA
(2) chìm xuống đáy bình
(3) lơ lửng trong chất lỏng
(1) nổi lên mặt thoáng
Vật sẽ .
Vật sẽ . . .
Vật sẽ .
chìm
xuống đáy bình
nổi lên mặt thoáng
lơ lửng trong chất lỏng
- Vẽ các vectơ lực tương ứng với ba trường hợp trên hình.
- Chọn cụm từ thích hợp trong số các cụm từ sau cho các chỗ trống:
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm.
* Một vật ở trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của hai lực là : Trọng lượng P của vật và lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
a, P > FA
c,P < FA
b,P = FA
Vật sẽ chìm xuống đáy bình
Vật sẽ lơ lửng trong chất lỏng
Vật sẽ nổi lên mặt thoáng
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm.

Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
* Một vật ở trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của hai lực là : Trọng lượng P của vật và lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
II. Độ lớn của lực đẩy ác-si-mét khi vật
nổi trên mặt thoáng của chất lỏng.
C5.
Độ lớn của lực đẩy ác-si-mét được tính bằng biểu thức FA = d.V, trong đó V là gì? Trong các câu trả lời sau đây, câu nào là không đúng?
A. V là th? tích c?a ph?n nu?c b?
mi?ng g? chi?m ch?.
B. V là th? tích c?a c? mi?ng g?.
C. V là th? tích c?a ph?n mi?ng g? b?
chìm trong nu?c.
D. V là th? tích du?c g?ch chéo trong
hình v? bên.
FA = d.V
d: Là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m3)
FA: Là độ lớn của lực đẩy ác-si-mét (N)
Trong đó:
V: Là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ(m3)
( Là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng)
Lưu ý: V không phải là thể tích của cả vật
** Nhúng một vật vào chất lỏng thì:
Vật chìm xuống P > FA
Vật lơ lửng trong chất lỏng P = FA
Vật nổi lên P < FA
* Khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng trọng lực P của vật cân bằng với lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
** Biểu thức:
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm.

Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
* Một vật ở trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của hai lực là : Trọng lượng P của vật và lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
II. Độ lớn của lực đẩy ác-si-mét khi vật
nổi trên mặt thoáng của chất lỏng.
FA = d.V
d: Là trọng lượng riêng của chất lỏng(N/m3)
FA: Là độ lớn của lực đẩy ác-si-mét (N)
Trong đó:
V: Là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ(m3)
( Là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng)
Lưu ý: V không phải là thể tích của cả vật
** Nhúng một vật vào chất lỏng thì:
Vật chìm xuống P > FA
Vật lơ lửng trong chất lỏng P = FA
Vật nổi lên P < FA
* Khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng trọng lực P của vật cân bằng với lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
** Biểu thức:
6m3
4m3
Bài tập:
Nhúng một vật vào chất lỏng, phần vật chìm trong chất lỏng có thể tích 6m3, phần vật nổi trên mặt chất lỏng có thể tích 4m3, trọng lượng riêng của chất lỏng là 10000 N/m3. Khi đó độ lớn của lực đẩy ác-si-mét là giá trị nào trong số các giá trị sau:
A. 40 000 N
B. 100 000 N
C. 60 000 N
D. 160 000 N
III. Vận dụng
Vật là một khối đặc nhúng ngập vào trong chất lỏng.
Biết P = dv.V và FA = dl.V
C6.
b.Vật sẽ lơ lửng trong chất lỏng khi:dV = dl
a.Vật sẽ chìm xuống khi: dV > dl
c.Vật sẽ nổi lên mặt chất lỏng khi : dV < dl
Bài giải
a. Khi dV > dl
b. Khi dV = dl
Vật sẽ nổi lên mặt chất lỏng
c. Khi dV < dl
P > FA
P = FA
P < FA
Một vật nhúng ngập trong chất lỏng thì thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ bằng thể tích của vật : Vl = Vv = V , và vật chịu tác dụng của 2 lực là P = dV.V ; FA = dl.V
Vật sẽ chìm xuống
dV.V > dl.V
Vật sẽ lơ lửng trong chất lỏng
dV.V = dl.V
dV.V < dl.V
Chứng minh rằng:
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm.

Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
* Một vật ở trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của hai lực là : Trọng lượng P của vật và lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
II. Độ lớn của lực đẩy ác-si-mét khi vật
nổi trên mặt thoáng của chất lỏng.
FA = d.V
d: Là trọng lượng riêng của chất lỏng(N/m3)
FA: Là độ lớn của lực đẩy ác-si-mét (N)
Trong đó:
V:Là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ(m3)
( Là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng)
Lưu ý: V không phải là thể tích của cả vật
** Nhúng một vật vào chất lỏng thì:
Vật chìm xuống P > FA
Vật lơ lửng trong chất lỏng P = FA
Vật nổi lên P < FA
* Khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng trọng lực P của vật cân bằng với lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
** Biểu thức:
dV < dl
dV = dl
Chú ý : Với vật là khối đặc nhúng ngập trong chất lỏng ta luôn có :
Vật chìm xuống
Vật lơ lửng trong chất lỏng
Vật nổi lên mặt chất lỏng
dV > dl
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm.

Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
* Một vật ở trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của hai lực là : Trọng lượng P của vật và lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
II. Độ lớn của lực đẩy ác-si-mét khi vật
nổi trên mặt thoáng của chất lỏng.
FA = d.V
d: Là trọng lượng riêng của chất lỏng(N/m3)
FA: Là độ lớn của lực đẩy ác-si-mét (N)
Trong đó:
V:Là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ(m3)
( Là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng)
Lưu ý: V không phải là thể tích của cả vật
** Nhúng một vật vào chất lỏng thì:
Vật chìm xuống P > FA
Vật lơ lửng trong chất lỏng P = FA
Vật nổi lên P < FA
* Khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng trọng lực P của vật cân bằng với lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
** Biểu thức:
III. Vận dụng
M
N
=
<
=
>
C9. Hai vËt M vµ N cã cïng thÓ tÝch ®­îc nhóng ngËp trong n­íc. VËt M ch×m xuèng ®¸y b×nh cßn vËt N l¬ löng trong chÊt láng. Gäi PM, lµ träng l­îng vµ lùc ®Èy ¸c-si-mÐt t¸c dông lªn vËt M; PN, lµ träng l­îng vµ lùc ®Èy ¸c-si-mÐt t¸c dông lªn vËt N. H·y chän dÊu “ = ” ; “ < ” ; “ > ” thÝch hîp cho c¸c « trèng sau :
FAN
FA M
FAN
FAM
FAM
FAN
II. Độ lớn của lực đẩy ác-si-mét khi vật
nổi trên mặt thoáng của chất lỏng.
III. Vận dụng
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm.
PN
PN
PM
PM
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm.

Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
* Một vật ở trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của hai lực là : Trọng lượng P của vật và lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
II. Độ lớn của lực đẩy ác-si-mét khi vật
nổi trên mặt thoáng của chất lỏng.
FA = d.V
d: Là trọng lượng riêng của chất lỏng(N/m3)
FA: Là độ lớn của lực đẩy ác-si-mét (N)
Trong đó:
V:Là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ(m3)
( Là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng)
Lưu ý: V không phải là thể tích của cả vật
** Nhúng một vật vào chất lỏng thì:
Vật chìm xuống P > FA
Vật lơ lửng trong chất lỏng P = FA
Vật nổi lên P < FA
* Khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng trọng lực P của vật cân bằng với lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
** Biểu thức:
III. Vận dụng
dV < dl
dV = dl
Chú ý : Với vật là khối đặc nhúng ngập trong chất lỏng ta luôn có :
Vật chìm xuống
Vật lơ lửng trong chất lỏng
Vật nổi lên mặt chất lỏng
dV > dl
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm.

Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
* Một vật ở trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của hai lực là : Trọng lượng P của vật và lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
II. Độ lớn của lực đẩy ác-si-mét khi vật
nổi trên mặt thoáng của chất lỏng.
FA = d.V
d: Là trọng lượng riêng của chất lỏng(N/m3)
FA: Là độ lớn của lực đẩy ác-si-mét (N)
Trong đó:
V:Là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ(m3)
( Là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng)
Lưu ý: V không phải là thể tích của cả vật
** Nhúng một vật vào chất lỏng thì:
Vật chìm xuống P > FA
Vật lơ lửng trong chất lỏng P = FA
Vật nổi lên P < FA
* Khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng trọng lực P của vật cân bằng với lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
** Biểu thức:
III. Vận dụng
dV < dl
dV = dl
Chú ý : Với vật là khối đặc nhúng ngập trong chất lỏng ta luôn có :
Vật chìm xuống
Vật lơ lửng trong chất lỏng
Vật nổi lên mặt chất lỏng
dV > dl
Hình ảnh tàu ngầm
ở dưới mặt nước.
Hình ảnh tàu ngầm
đang nổi trên mặt nước.
Có thể em chưa biết
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm.

Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
* Một vật ở trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của hai lực là : Trọng lượng P của vật và lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
II. Độ lớn của lực đẩy ác-si-mét khi vật
nổi trên mặt thoáng của chất lỏng.
FA = d.V
d: Là trọng lượng riêng của chất lỏng(N/m3)
FA: Là độ lớn của lực đẩy ác-si-mét (N)
Trong đó:
V:Là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ(m3)
( Là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng)
Lưu ý: V không phải là thể tích của cả vật
** Nhúng một vật vào chất lỏng thì:
Vật chìm xuống P > FA
Vật lơ lửng trong chất lỏng P = FA
Vật nổi lên P < FA
* Khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng trọng lực P của vật cân bằng với lực đẩy ác-si-mét FA của chất lỏng.
** Biểu thức:
III. Vận dụng
+ Học thuộc ghi nhớ (SGK trang 45)
+ Hoàn thiện các câu hỏi C1 đến C9 vào vở bài tập.
+ Làm bài tập 12.1 đến 12.7 SBT
+ Tìm hiểu trước bài 13. Công cơ học (SGK trang 46).
về nhà
dV < dl
dV = dl
Chú ý : Với vật là khối đặc nhúng ngập trong chất lỏng ta luôn có :
Vật chìm xuống
Vật lơ lửng trong chất lỏng
Vật nổi lên mặt chất lỏng
dV > dl
Bài tập:
1- Một vật khi thả vào trong chất lỏng A thì chìm, thả vào chất lỏng B thì nổi. Hãy so sánh dA với dB và giải thích?
2- Hai chất lỏng A và B có trọng lượng riêng khác nhau, không hoà tan với nhau. Hiện tượng gì xảy ra khi đổ hai chất lỏng vào nhau? Hãy giải thích ?
-Thả vật vào chất lỏng A thì vật chìm nên dA < dV
-Thả vật đó vào chất lỏng B thì nó nổi nên dV < dB.
-Suy ra: dA < dB.