Bài 12. Sự nổi

Chào mừng các thầy giáo,cô giáo
về dự hội giảng
cụm Thụy Văn
Năm học 2006 - 2007
Giáo viên : Đoàn Năng Nghiễm
Trường THCS Thụy Văn
Kiểm tra bài cũ
1. Viết công thức tính lực đẩy ác si mét ? Giải thích các đại lượng trong công thức.
2 . Nêu công thức tính trọng lượng riêng ?
Cho biết trọng lượng riêng phụ thuộc vào mấy yếu tố ? Từ công thức này hãy suy ra công thức tính trọng lượng ?

Miếng sắt
Miếng xốp
Bài 12 Sự Nổi

I . Điều kiện để vật nổi , vật chìm.
C1 : Một vật ở trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của những lực nào , phương và chiều của chúng có giống nhau không ?
Một vật nằm trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của trọng lực P và lực đẩy ác si mét FA . Hai lực này cùng phương , ngược chiều.Trọng lực P hướng từ trên xuống dưới còn lực FA hướng từ dưới lên trên .
FA
P
C2: Có thể xảy ra ba trường hợp sau đây đối với trọng lượng P của vật và độ lớn FA của lực đẩy ác si mét :
a, P > FA b, P = FA c, P < FA
Hãy vẽ các véc tơ lực tương ứng với ba trường hợp trên hình và chọn cụm từ thích hợp trong các cụm từ sau đây cho các chỗ trống ở các câu phía dưới hình :
(1)Chuyển động lên trên ( nổi lên )
(2) Chuyển động xuống dưới ( chìm xuống )
(3) đứng yên ( lơ lửng trong chất lỏng )


a,P> FA
b,P = FA
c, P < FA
Vật sẽ.
Vật sẽ.
Vật sẽ.
Chìm xuống
Lơ lửng trong chất lỏng
Nổi lên
II. Độ lớn của lực đẩy ác si mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng .
C3 : tại sao miếng gỗ thả vào nước lại nổi ?
Miếng gỗ thả vào nước nổi lên vì : Trọng lượng của miếng gỗ nhỏ hơn lực đẩy ác si mét của nước tác dụng vào miếng gỗ
C4: Khi miếng gỗ nổi trên mặt nước trọng lượng P của nó và lực đẩy ác si mét có bằng nhau không ? Tại sao ?

Khi miếng gỗ nổi lên trên mặt thoáng thì thể tích phần vật chìm trong chất lỏng giảm do đó lực đẩy ác si mét tác dụng vào miếng gỗ giảm đến khi FA = P thì vật nổi lên trên mặt thoáng và ở trạng thái đứng yên .
FA
P
C5 : độ lớn của lực đẩy ác si mét được tính bằng biểu thức :
FA = d . V , trong đó d là trọng lượng riêng của chất lỏng , còn V là gì ? Trong các câu trả lời sau đây câu nào là không đúng ?
A. V là thể tích của phần nước bị miếng gỗ chiếm chỗ .
B. V là thể tích của cả miếng gỗ .
C. V là thể tích của phần miếng gỗ chìm trong nước
D. V là thể tích được gạch trong hình
* Nhúng một vật vào chất lỏng thì
+ vật chìm xuống khi P > FA
+ vật nổi lên khi P < FA
+ vật lơ lửng trong chất lỏng khi P = FA
* Khi vật nổi trên mặt chất lỏng thì lực đẩy ác si mét được tính theo công thức:
FA = d.V trong đó V là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ hay thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng , d là trọng lượng riêng của chất lỏng

C6 : Biết P = dv . V ( trong đó dv là trọng lượng riêng của chất làm vật , V là thể tích của vật ) và FA = dl. V ( trong đó dl là trọng lượng riêng của chất lỏng )Hãy chứng minh rằng nếu vật là một khối đặc nhúng ngập vào trong chất lỏng thì
- vật sẽ chìm xuống khi : dv > dl
- vật sẽ lơ lửng trong chất lỏng khi dv = dl
- vật sẽ nổi lên mặt chất lỏng khi dv < dl

III. Vận dụng
Có thể em chưa biết :
Tàu ngầm là loại tàu có thể chạy ngầm dưới mặt nước. Phần đáy tàu có nhiều ngăn ,có thể dùng máy bơm để bơm nước vào hoặc đẩy nước ra .Nhờ đó ,người ta có thể làm thay đổi trọng lượng riêng của tàu để cho tàu lặn xuống ,lơ lửng trong nước hoặc nổi lên trên mặt nước.

C7: Tại sao con tàu bằng thép nặng hơn hòn bi thép lại nổi còn hòn bi thép lại chìm ? Biết con tàu không phải là một khối thép đặc mà có nhiều khoảng rỗng .
C8 : Thả một hòn bi thép vào thuỷ ngân thì bi nổi hay chìm ? Tại sao ?
Biết trọng lượng riêng của thép là 78000 N/m3
của thuỷ ngân là 136000 N/m3.
C9 : Hai vật M và N có cùng thể tích được nhúng ngập trong nước . Vật M chìm xuống đáy bình còn vật N lơ lừng trong chất lỏng .Gọi PM,FAM là trọng lượng và lực đẩy ác si mét tác dụng lên vật M P N , FAN là trọng lượng và lực đẩy ác si mét tác dụng lên vật N . Hãy chọn dấu " = " ; " <" ; " > " thích hợp cho các ô trống .

FAM
PM
FAN

PN
PM
PN
FAN

FAM
=
<
<
=
( Vì hai vật cùng thể tích , cùng d chất lỏng )
( vì vật M chìm )
( Vì vật N lơ lửng )
Khi vật chìm xuống thì P > FA vậy khi vật chìm xuống và nằm yên ở đáy bình thì trọng lượng P của vật còn lớn hơn lực đẩy ác si mét FA không ?
Khi vật nằm yên ở đáy bình thì vật chịu tác dụng của ba lực :Trọng lượng P ,lực đẩy ác si mét FA ,lực F của đáy bình tác dụng vào vật .Vì vật nằm yên ở đáy bình nên theo điều kiện cân bằng thì :
P = FA + F nên P vẫn lớn hơn FA
P
FA
F
Về nhà:
- Học bài theo vở ghi và SGK
Hoàn thiện các câu hỏi SGK
- Làm bài tập sách bài tập từ bài 12.1 đến bài 12.7
-Tự chế tạo mô hình tàu ngầm

Xin chân thành cảm ơn các thầy giáo ,cô giáo .Chúc các thầy giáo, cô giáo mạnh khoẻ hạnh phúc , các em học sinh chăm ngoan học giỏi .
Vậy khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng thì độ lớn của lực đẩy ác si mét được tính như thế nào ?
FA = d. V trong đó : FA là lực đẩy ác si mét ( N)
d là trọng lượng riêng của chất lỏng ( N / m3 ).
V là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ hay là thể tích phần vật chìm trong chất lỏng(m3 )

Vì vật nhúng ngập vào trong chất lỏng nên thể tích của vật bằng thể tích của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ và bằng V : Vậy P = dv .V và FA =dl.V
a,Vật chìm xuống khi P > FA hay dv.V > dl .V hay dv >dl
b, Vật lơ lửng trong chất lỏng khi P=FA hay dv.V = dl.V hay dv= dl
c,vât nổi lên mặt chất lỏng khi P< FA hay dv.V < dl.V hay dv