Bài 12. Sự nổi

Giáo viên thực hiện
Lê Văn Thế
Trường THCS Mê Linh
Lực đẩy ác-si-mét phụ thuộc vào những yếu tố nào. Công thức tính như thế nào?
FA = d .V
Trong đó: + d là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/ m3).
+ V là thể tích của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ (m3).
+ FA là lực đẩy ác-si-mét (N).
Kiểm tra bài cũ
Lực đẩy ác-si-mét phụ thuộc vào
+ Trọng lượng riêng của chất lỏng
+Thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ
Một vật chịu tác dụng của các lực cân bằng thì có trạng thái như thế nào?
+Vật đang đứng yên sẽ tiếp tục đứng yên.
+Vật đang chuyển động sẽ tiếp tục chuyển động thẳng đều.
Tại sao khi thả vào nước thì hòn bi gỗ nổi, còn hòn bi sắt lại chìm?
Thế tại sao con tàu bằng thép nặng hơn hòn bi thép lại nổi, còn hòn bi thép lại chìm?
Vì hòn bi gỗ nhẹ hơn
?!
Đố nhau
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật ở trong chất lỏng chịu tác dụng của những lực nào, phương và chiều của chúng có giống nhau không?
Vật chịu tác dụng của trọng lực P và lực đẩy Ác-si-mét FA. Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
Trọng lực P hướng xuống dưới.
Lực đẩy Ác-si-mét FA hướng lên trên.
Có thể xãy ra 3 trường hợp sau đây đối với trọng lượng P của vật và độ lớn FA của lực đẩy Ác-si-mét.
a) P > FA b) P = FA c) P < FA
a) P > FA
Vật sẽ …………
Bài 12: sự nổi
b) P = FA
Vật sẽ ………………
c) P < FA
Vật sẽ ………………
chuyển động xuống dưới
(chìm xuống đáy bình)
đứng yên
(lơ lửng trong nước)
chuyển động lên trên.
(nổi lên mặt thoáng)
Bài 12: sự nổi
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
+Chìm xuống khi: P > FA
+Lơ lửng khi: P = FA
+Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng
lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Tại sao miếng gổ thả vào nước lại nổi?
Vì trọng lượng của miếng gỗ nhỏ hơn lực đảy ác-si-mét tác dụng vào miếng gỗ
Khi miếng gổ nổi lên mặt nước, trọng lượng P của nó và lực đẩy Ác-si-mét có bằng nhau không? Tại sao?
Trọng lượng P của khối gỗ và lực đảy ác-si-mét tác dụng vào nó trong trường hợp này bằng nhau vì miếng gỗ đứng yên nên các lự tác dụng vào nó phảI cân bằng nhau.
Bài 12: sự nổi
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
+Chìm xuống khi: P > FA
+Lơ lửng khi: P = FA
+Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét được tính bằng biểu thức FA = d.V, trong đó d là trọng lượng riêng của chất lỏng, còn V là gì? Trong các câu trả lời sau đây, câu nào là không đúng?
V là thể tích phần nước bị miếng gỗ chiếm chç.
V là thể tích của cả miếng gỗ.
V là thể tích phần miếng gỗ chìm trong nước.
V là thể tích được gạch chéo trong h×nh vÏ.
Bài 12: sự nổi
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
+Chìm xuống khi: P > FA
+Lơ lửng khi: P = FA
+Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Một vật nổi trên mặt chất lỏng thì lực đẩy ác-si-mét tác dụng vào vật có công thức là:
FA = d . V
d là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/ m3)
V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng(m3)
FA là lực đẩy ác - si - mét (N)
III. Vận dụng
Cho biết:
P = dv .V
dv là trọng lượng riêng của chất làm vật.
V là thể tích của vật.
FA = dl .V
dl là trọng lượng riêng của chất lỏng.
V là thể tích của vật.
+Vật sẽ chìm xuống khi: dv.>di
+Vật sẽ lơ lửng trong chất lỏng khi: dv=dl
+Vật sẽ nổi lên măt chất lỏng khi: dv+ VËt ch×m xuèng khi:
P > FA
 dv.V > dv. V
 dv > dl
+ VËt l¬ löng khi:
P = FA  dv.V = dl. V
 dv = dl
Bài 12: sự nổi
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
+Chìm xuống khi: P > FA
+Lơ lửng khi: P = FA
+Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Một vật nổi trên mặt chất lỏng thì lực đẩy ác-si-mét tác dụng vào vật có công thức là:
FA = d . V
d là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/ m3)
V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng(m3)
FA là lực đẩy ác - si - mét (N)
III. Vận dụng
Cho biết:
P = dv .V
dv là trọng lượng riêng của chất làm vật.
V là thể tích của vật.
FA = dl .V
dl là trọng lượng riêng của chất lỏng.
V là thể tích của vật.
+Vật sẽ chìm xuống khi: dv.>di
+Vật sẽ lơ lửng trong chất lỏng khi: dv=dl
+Vật sẽ nổi lên măt chất lỏng khi: dv+ VËt næi lªn mÆt chÊt láng khi:
P < FA  dv.V < dv. V
 dv < dl
Bài 12: sự nổi
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
+Chìm xuống khi: P > FA
+Lơ lửng khi: P = FA
+Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Một vật nổi trên mặt chất lỏng thì lực đẩy ác-si-mét tác dụng vào vật có công thức là:
FA = d . V
d là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/ m3)
V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng(m3)
FA là lực đẩy ác - si - mét (N)
III. Vận dụng
Hãy giúp Bình trả lời An trong phần mở bài, biết rắng con tàu không phải là khối thép đặc mà có nhiều khoảng trống.
Hòn bi thép đặc nên có trọng lượng riêng bằng với trọng lượng riêng của thép. Mà trọng lượng riêng của thép lại lớn hơn trọng lượng riêng của nước nên hòn bi sẽ chìm.
Con tàu cũng làm bằng thép nhưng có nhiều khoảng trống để trọng lượng riêng của nó nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước do đó tàu nổi được.
Bài 12: sự nổi
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
+Chìm xuống khi: P > FA
+Lơ lửng khi: P = FA
+Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Một vật nổi trên mặt chất lỏng thì lực đẩy ác-si-mét tác dụng vào vật có công thức là:
FA = d . V
d là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/ m3)
V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng(m3)
FA là lực đẩy ác - si - mét (N)
III. Vận dụng
Thả một hòn bi thép vào thuỷ ngân thì hòn bi nổi hay chìm? Tại sao? (cho biết dthép = 73000 N/ m3, dthuỷ ngân = 136000 N/ m3.)
Hòn bi bằng thép nỗi lên mặt thuỷ ngân được vì dthép < dthuỷ ngân.
Bài 12: sự nổi
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
+Chìm xuống khi: P > FA
+Lơ lửng khi: P = FA
+Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Một vật nổi trên mặt chất lỏng thì lực đẩy ác-si-mét tác dụng vào vật có công thức là:
FA = d . V
d là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/ m3)
V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng(m3)
FA là lực đẩy ác - si - mét (N)
III. Vận dụng
Cho biết:
Hai vật M và N có cùng thể tích.
PM, FAM là trọng lượng và lực đẩy ác-si-mét tác dụng lên vật M.
PN, FAM là trọng lượng và lực đẩy ác-si-mét tác dụng lên vật N.
Vật M chìm xuống đáy còn vật N lơ lửng trong nước. Hãy chọn dấu "="; "<"; ">" thích hợp cho các chõ trống.
FAM
FAN
?
=
FAM
PM
?
<
FAN
PN
?
=
PM
PN
?
>
FAM = d.VM ; FAN = d.VN
Mà VM = VN nên FAM = FAN
Bài 12: sự nổi
Ghi nhớ:
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
+Chìm xuống khi: P > FA
+Lơ lửng khi: P = FA
+Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
Một vật nổi trên mặt chất lỏng thì lực đẩy ác-si-mét tác dụng vào vật có công thức là:
FA = d . V
d là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/ m3)
V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng(m3)
FA là lực đẩy ác - si - mét (N)
Hướng dẫn về nhà
Học thuộc ghi nhớ SGK
Làm bài tập 12.1 12.7/ SBT
BàI 12.6 Tóm tắt:
Gọi chiều dài của sà lan là a = 4m
Chiều rộng của sà lan là b = 2m
Phần ngập trong nước là h = 0,5m
Trọng lượng riêng của nước là d = 10000N/m3
Tính trọng lượng P của sà lan?
Hướng dẫn
Vì sà lan nổi trên mặt nước do đó
P = FA (1)
Lực đẩy ác-si-mét tác dụng vào sà lan
FA = d.V (2)
V là thể tích phần sà lan chìm trong nước.
Từ 1 và 2 ta có P = d.V
Mà V = a.b.h ? P = d.a.b.h